Ἀδελφοἱ καὶ πατέρες, σὲ κάθε πράγμα ποὺ θὰ ἐπιχειρήσει κανείς προϋπάρχει κάποια αἰτία καί κάποιος σκοπὸς σύμφωνα μὲ τὸν ὀποῖο αὐτὸ γίνεται.
Καὶ αἰτία τῆς δικῆς μας φυγῆς ἀπὸ τὸν κόσμο δὲν θά λέγαμε καμία ἄλλη παρὰ τὴν κάθαρση τῆς ψυχῆς καὶ τὴ σωτηρία της ποὺ ἐπακολουθεῖ.
Ἄς ἀγωνιστοῦμε λοιπὸν μέ ὅση δύναμη ἔχουμε νὰ καθαρίσουμε τὸν ἑαυτό μας, καὶ μάλιστα τὸν ἐσωτερικὸ ἄνθρωπο, ὅπου βἑβαια ὁ πόλεμος εἶναι μεγαλύτερος καὶ ἡ νίκη δυσκολὀτερη.
Διότι εἶναι πολλοί αὐτοὶ ποὺ ἔδειξαν μεγάλη ἐγκράτεια στὸ θέμα τῶν σαρκικῶν μολυσμῶν καὶ τῆς ἐνεργητικῆς ἁμαρτίας καί ὑποβλἡθηκαν σὲ νηστεῖες καὶ ἀγρυπνίες καὶ πολλὲς ἄλλες κακοποπάθειες, γιὰ τὸν μολυσμό ὅμως τῆς διανοίας καὶ γιὰ τὴν πλἡρη κάθαρση φρόντισαν πολὺ λίγο ἢ καὶ καθόλου, παρόλο ποὺ ἡ ἐντολὴ δὲν ἀναφέρει μόνο τὴν κάθαρση ἀπὸ τὸν μολυσμὸ τῆς σάρκας ἀλλὰ καὶ τοῦ πνεύματος.
Ἀπεναντίας, πολλοὺς ἁπασχόλησε τὸ νὰ ἀποφύγουν τὴν πορνεία καὶ τὰ ἄλλα ἡδονικὰ πάθη· να ἀποφύγουν ὅμως τὶς ἑνοχλἡσεις τῶν πιὸ κρυφῶν παθῶν, ὄπως εἶναι ὁ φθόνος ἡ φιλοδοξία, ὴ οἵηση. ὴ φιλοχρηματία καὶ τὸ χειρότερο ἀπ’ ὅλα, ἡ ὐπερηφάνεια, πολλοὶ λίγοι φρόντισαν.
Γι᾿ αὐτὸ τὸν λόγο βέβαια αὐτοὶ ἔχουν τὴν κάθαρση μισὴ, ἢ μᾶλλον ἔχουν μείνει στὸ μεγαλύτερο καὶ κυριὀτερο μέρος ἀκάθαρτον καὶ μοιάζουν μέ ἀνδριάντες ποὺ συχνὰ γυαλίζουν ἐξωτερικὰ ἀπὸ τὴν ἐπιχρύσωση ἢ τὴν ἐπιχάλκωση, τὸ ἐσωτερικὀ τους ὅμως εἶναι γεμάτο ἀπὸ ἀκαθαρσία καὶ κάθε ἄλλο πρόστυχο ὑλικό.
Ἀπὸ αὐτὰ λοιπον τὰ κρυφά πάθη κυρίως καὶ ἐμεῖς ἂς ἀγωνιστοῦμε να καθαριζὀμαστε.
Ἀς μὴ μᾶς διαφεύγει ὅμως, ἀδελφοί, καὶ τοῦτο· ὅτι δηλαδὴ ὀ ἐχθρος μας διάβολος. χρησιμοποιώντας πολλὰ καὶ διάφορα τεχνάσματα· προσπαθεῖ να μᾶς ἐξαπατά, καί μἐ πρόφαση τὸ καλὸ μᾶς κάνει νά πέφτουμε στά κακά.
Γιὰ παράδειγμα, προβάλλοντας τὴ φιλοξενία καὶ τὴ συνακόλουθη περιποίηση τῶν ἀδελφῶν πού μᾶς ἐπισκέπτονται, μᾶς κάνει νὰ τρῶμε καὶ νὰ πίνουμε μαζί τους.
Καὶ ἡ αἰτία εἶναι τὸ καλὸ τῆς ἀγάπης ἔπειτα ὄμως, καθώς ἔτσι μᾶς ξεγελᾶ σιγὰ σιγὰ καὶ μᾶς παρασύρει, μᾶς ὁδηγεῖ χωρὶς νὰ τὸ καταλάβουμε νὰ γίνουμε κοιλιόδουλοι, καὶ ἐξαιτίας αὐτοῦ μᾶς μολύνει χορταστικά μὲ τὰ πάθη καὶ τὶς ἡδονἐς.
Σέ ἄλλους πάλι, ὑποβάλλοντας τὴν ἐλεημοσύνη καὶ τὴν καλοσύνη καὶ τὴν ἀγαθοεργία πρός τοὺς φτωχούς, ἔβαλε μέσα τους τὸν ἔρωτα τῶν χρημάτων καὶ τοὺς ἔκανε μανιώδεις φιλάργυρους.
Ρίχνοντας σὲ ἄλλους τὸ δόλωμα τῆς ὡφέλειας τῶν πολλῶν, τοὺς ἔκανε νὰ θεωρήσουν τὴν ἡσυχία ἄκαρπη καὶ νὰ τὴν ἐγκαταλείψουν καὶ τοὺς ἔπεισε νὰ συναναστρέφονται πολλοὺς κοσμικοὐς. μερικὲς φορὲς μάλιστα καὶ γυναῖκες χωρὶς προφύλαξη, διότι τάχα ἔφτασαν στὴν ἀπάθεια καί ἔτσι τοὺς ἔκανε φιλήδονους καί ἐμπαθεῖς τοὺς ταλαίπωρους.
Ἄλλους, ἀφήνοντας τούς ἀνενόχλητους, τοὺς ἐξαπάτησε ὅτι δὲν κυριαρχοῦνται ἀπὸ κανένα πάθος, τοὺς ὕψωσε στὴν ὑπερηφάνεια καὶ ἔτσι τοὺς γκρἐμισε εὔκολα.
Μερικοὺς πάλι· παύοντας νὰ τοὺς πολεμεῖ. καὶ μάλιστα ἐκείνους ποὺ πρόσφατα ἄρχισαν τους ἀσκητικοὺς ἀγῶνες, τοὺς ξεγέλασε νὰ εἶναι ἁφοβοι καὶ ἀμέριμνοι· καὶ ἀφοῦ μὲ αὐτὸ τὸν τροπο τοὺς ἔριξε στη ραθυμία καὶ τοὺς ἔκανε να παραμελήσουν τοὺς ἀσκητικούς κόπους.
Επιτέθηκε ξαφνικὰ σ αὐτοὺς. τοὺς εὐκολονίκητους και ἄοπλους, καὶ ἔτσι τοὺς τράνταξε καὶ τοὺς συντάραξε μέ τήν τρικυμία των ἀμέτρητων λογισμῶν, πολλὲς φορὲς μάλιστα τοὺς βύθισε ἐντελῶς στὸν βυθὸ τῶν παθῶν.
Άλλους πάλι τοὺς ἔπεισε νὰ ἔχουν θάρρος στὸν ἑαυτό τους, πὼς ἔφτασαν κιόλας σὲ ὑψηλὰ μετρα. καὶ τοὺς ὑποκίνησε νὰ δέχονται ἀπὸ ἄλλους τὴν ἐκμυστήρευση λογισμῶν καὶ τὴν ἐξομολόγηση ἁμαρτημάτων καὶ πειρασμῶν, καὶ καθὼς αὐτοὶ δεν εἶχαν πλύνει καλὰ τὰ δικά τους πάθη, πρῶτα πρῶτα ἐβαλε μέσα τους ἐμπαθεῖς μνῆμες καὶ παραστάσεις αὐτῶν ποῦ ἄκουσαν, καί στὴ συνέχεια τους ἔριξε ἀξιοθρήνητα καὶ σὲ σαρκικοὺς μολυσμοὺς.
Ἐπειδὴ λοιπὸν οἱ ἐπιθέσεις τοῦ διαδόλου ποὺ μᾶς πολεμεῖ εἶναι τόσο ποικίλες και πολύμορφες καὶ δύσκολα ἀντιληπτές, θά μᾶς χρειαστεῖ καὶ πολλὴ φύλαξη καὶ νήψη καὶ προσοχὴ τοῦ καλοῦ, ὥστε νὰ φωτιζόμαστε ἀπὸ αὐτὸ καὶ νὰ μὴν κἀνουμε τὸ κακὸ σὰν καλὸ χωρὶς νὰ τὸ καταλαβαίνουμε, οὔτε νὰ πἑφτουμε ἀπαρατήρητα στὰ βλαβερά. ἀλλὰ νὰ ἔχουμε διαρκῶς ἐγρήγορση καὶ νὴφη, παρατηρὠντας μὲ προσοχὴ ἀπὸ ποῦ καὶ πότε καὶ πῶς ἐκεῖνος κάνει τὶς ἐπιθέσεις του καὶ νὰ μὴν πέφτουμε διόλου σὲ κάτι ἀπὸ αὐτὰ λόγω τῆς ἀπροσεξίας μας.
