Ο όρος ψύχωση χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις παθήσεις που προσβάλλουν την αντίληψη καθώς δεν μπορεί να διατηρηθεί η επαφή με την πραγματικότητα. Τα παραπάνω συνθέτουν το λεγόμενο ψυχωσικό επεισόδιο. 1 στους 100 εκδηλώνουν κάποιο ψυχωσικό επεισόδιο, ενώ φαίνεται να εκδηλώνεται πιο συχνά στους ενήλικες και είναι συχνό φαινόμενο. Οι περισσότεροι καταφέρνουν και αναρρώνουν πλήρως.
Είναι πιθανό να εκδηλωθεί σε οποιοδήποτε άτομο και να θεραπευτεί. Παρατηρούνται αλλαγές στη διάθεση, στη σκέψη και ασυνήθιστες ιδέες. Πιο συγκεκριμένα εκδηλώνονται τα παρακάτω συμπτώματα: συγκεχυμένη σκέψη, ψευδείς πεποιθήσεις, παραισθήσεις, αλλαγή στα συναισθήματα και αλλαγή στη συμπεριφορά.
Το ψυχωσικό επεισόδιο εξελίσσεται σε τρία στάδια (προδρομικό στάδιο, έντονο στάδιο και η ανάρρωση), όπου η διάρκεια του κάθε σταδίου ποικίλει από άτομο σε άτομο. Είναι πιθανό το άτομο να εκδηλώσει ένα και μοναδικό επεισόδιο και να μην νοσήσει στο μέλλον.
Οι μορφές της ψύχωσης παρατίθενται παρακάτω: ψύχωση προκαλούμενη από ουσίες, ψύχωση οφειλόμενη σε γενική ιατρική κατάσταση, βραχεία ψυχωτική διαταραχή, παραληρητική διαταραχή, σχιζοφρένεια, σχιζοφρενικόμορφη διαταραχή, σχιζοσυναισθηματική διαταραχή και κατατονία.
Συχνά η διαταραχή εκδηλώνεται έπειτα από στρεσογόνα γεγονότα, χρήση ναρκωτικών ουσιών ή κοινωνική αλλαγή (εκλυτικοί παράγοντες) (EPPIC, 2000).
Θεραπεία
Η χρήση των αντιψυχωσικών φαρμάκων για την αντιμετώπιση των ψυχωσικών διαταραχών κρίνεται αναγκαία. Η άμεση αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της σχιζοφρένειας και άλλων ψυχωσικών διαταραχών έχει αποδειχθεί ότι ευνοεί τη θεραπευτική πορεία εν γένει (Marshall et al., 2005). Η έγκαιρη θεραπευτική παρέμβαση σε άτομα υψηλού κινδύνου για εκδήλωση ψυχωσικής διαταραχής, είναι πιθανό να καθυστερήσει τελικά την εκδήλωση της νόσου. Κατά το παρελθόν έχουν διεξαχθεί πολλές έρευνες για να εντοπιστούν τα χαρακτηριστικά των ατόμων που θεωρούνται ότι βρίσκονται στην ομάδα υψηλού κινδύνου για εκδήλωση ψυχωσικής διαταραχής (Yung et al., 1998). Πριν την εκδήλωση της διαταραχής υφίσταται μια συγκεκριμένη ενεργοποιημένη βιολογική διεργασία, κατά την οποία μπορεί να είναι ωφέλιμη η θεραπευτική παρέμβαση τότε και όχι μόνο κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης της διαταραχής (Pantelis et al., 2003). Συχνά αυτήν την περίοδο χορηγούνται αντιψυχωσικά φάρμακα και εφαρμόζεται Γνωστική-Συμπεριφοριστική Θεραπεία (CBT) για να μειωθεί σε άτομα υψηλού κινδύνου η πιθανότητα εκδήλωσης της διαταραχής (McGlashan et al., 2006).
Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα μπορεί να αποδειχθούν ευεργετικά σε πολλές περιπτώσεις ψυχιατρικών διαταραχών συμπεριλαμβανομένης και της σχιζοφρένειας. Δεδομένου ότι τα ωμέγα-3 είναι ευεργετικά στην υγεία και δεν προκαλούν παρενέργειες, αξίζει να διερευνηθεί και η συμβολή τους στην θεραπευτική αντιμετώπιση των ψυχωσικών διαταραχών.Φαίνεται να δρουν στο ντοπαμινεργικό και σεροτονινεργικό σύστημα (Horrobin et al., 1994). Αποτρέπουν άραγε το πρώτο ψυχωσικό επεισόδιο; Μειώνεται ο αριθμός των ψυχιατρικών συμπτωμάτων; Βελτιώνεται η λειτουργία των ατόμων που βρίσκονται στο κατώφλι της εκδήλωσης της ψυχωσικής διαταραχής (Amminger et al., 2010);
Η σχετική έρευνα διεξήχθη στην Αυστρία σε παιδική και εφηβική μονάδα διάγνωσης ψυχωσικών διαταραχών πανεπιστημιακού νοσοκομείου. Το δείγμα αποτέλεσαν 18 άτομα 13-25 ετών, που βρισκόντουσαν στην ομάδα υψηλού κινδύνου για την εκδήλωση ψυχωσικής διαταραχής (μειωμένα θετικά ψυχωσικά συμπτώματα, γενετική προδιάθεση και έκπτωση λειτουργικότητας). Άτομα με αυτά τα χαρακτηριστικά σε διάστημα δώδεκα μήνων έχουν πιθανότητες 40% να εκδηλώσουν ψυχωσική διαταραχή. Για 12 μήνες χορηγήθηκαν κάψουλες ωμέγα-3 (1,2 g/d) και placebo και τα άτομα παρακολουθήθηκαν για 12 μήνες. Τα αποτελέσματα ήταν τα ακόλουθα:
- Μειώθηκαν οι πιθανότητες εκδήλωσης διαταραχής
- Μειώθηκαν τα θετικά συμπτώματα
Γενικά τα ωμέγα 3 λιπαρά οξέα φαίνεται να αποτελούν ενδεδειγμένη παρέμβαση για νεαρούς πληθυσμούς που βρίσκονται στο κατώφλι να εκδηλώσουν ψυχωσικές διαταραχές (Amminger et al., 2010).
