Όταν ο διάβολος σε βλέπει(από τα έργα σου, διότι σκέψεις δεν διαβάζει ούτε την πίστη σου γνωρίζει) να οργίζεσαι ή να κραυγάζεις, ή να ορκίζεσαι, ή να αισχρολογείς, ή να κατηγορείς, ή να περιπαίζεις, ή να κατακρίνεις, ή να μισείς, ή να αδικείς κάποιους, ή να υπερηφανεύεσαι, ή να επαίρεσαι, ή να γελάς πολύ και να αεροβατείς, ή να μη προσεύχεσαι συνεχώς, και να μνημονεύεις τον θάνατο, τότε καταλαβαίνει ότι δεν υπάρχει μέσα στην ψυχή σου ο Θεός που σε φυλάει και σε φροντίζει.
Και έτσι λοιπόν μπαίνοντας μέσα σου σαν κλέφτης ο πονηρός,
αφού δεν υπάρχει θεϊκό λυχνάρι μέσα στην καρδιά σου,
λεηλατεί το σπίτι της ψυχής σου,
και γίνονται τα τελευταία σου
χειρότερα από τα πρώτα.
Αναγκαιότατον καὶ κατὰ πολλὰ
χρήσιμον ὑπόμνημα
ΑΔΕΛΦΟΣ ΤΙΣ γράψας ποτὲ τοὺς ἑξῆς λόγους, ἐτίθη αὐτοὺς καθ' ἑκάστην ἡμέραν ἔμπροσθεν αὐτοῦ καὶ ἐνεθύμιζεν εἰς ἑαυτόν, λέγων· ὦ κατησχυμένε ἄνθρωπε, καὶ πάσης κολάσεως ἄξιε, ἐδαπάνησας πάσας τὰς ἡμέρας τῆς ζωῆς σου εἰς ἀνοησίας, ἀλλὰ παραφυλάττου τοὐλάχιστον κατὰ ταύτην τὴν ἡμέραν, ἥτις ὑπάρχει ἡ τελευταία τῶν ἡμερῶν σου, τὰς ὁποίας διῆλθες ματαίως, χωρὶς νὰ πράξῃς καλόν τι ἔργον, καὶ αἱ ὁποῖαι ἐπλούτησαν ἀπὸ κακίας. Μὴ ἐρωτήσῃς πλέον περὶ τοῦ κόσμου, μήτε περὶ τῆς καταστάσεως αὐτοῦ, μήτε περὶ τῶν μοναχῶν, ἢ περὶ τῶν πραγμάτων αὐτῶν, ἡ πῶς εὑρίσκονται, μήτε περὶ τῆς ποσότητος τοῦ ἐργοχείρου αὐτῶν, μηδὲ φροντίσῃς ποσῶς περὶ τούτων.
Βλέπε, ὡς διὰ θαύματος ἐξῆλθες ἐκ τοῦ κόσμου, καὶ ἐνομίσθης νεκρὸς διὰ τὸν Χριστόν, μὴ θέλε νὰ ζήσῃς πλέον διὰ τὸν κόσμον, μήτε διὰ τὰ εἰς τὸν κόσμον εὑρισκόμενα πράγματα, ἵνα σὲ προλάβῃ ἡ ἀνάπαυσις, καὶ ζήσῃς διὰ τὸν Χριστόν.
Γίνου ἕτοιμος, ὅπως ὑπομείνῃς πᾶσαν κατηγορίαν καὶ πᾶσαν ὕβριν καὶ χλευασμὸν καὶ μέμψιν, καὶ δέχου μετὰ χαρᾶς ταῦτα πάντα, ὡς ἄξιος ὑπάρχων δι' αὐτὰ ἐν ἀληθείᾳ· καὶ ὑπόμεινον πάντα κόπον καὶ πᾶσαν θλίψιν καὶ κίνδυνον, προερχόμενον ἐκ τῶν δαιμόνων, τῶν ὁποίων τὰ θελήματα ἔπραξας εὐχαρίστως· ὑπόφερον γενναίως πᾶσαν ἀνάγκην καὶ πάντα τὰ φυσικῶς συμβαίνοντα καὶ τὰς πικρότητας· ὑπόμεινον μετὰ ἀδιστάκτου πίστεως καὶ τὴν στέρησιν τῶν ἀναγκαίων τοῦ σώματος, τὰ ὁποῖα μετ' ὀλίγον θέλουσι γίνει κοπρία, καὶ θέλησον νὰ δεχθῇς ταῦτα πάντα, ἔχων τὴν ἐλπίδα σου εἰς τὸν Θεόν, χωρὶς νὰ περιμένῃς παρ᾽ ἄλλου τινὸς ἐλευθέρωσιν ἢ παρηγορίαν, ἀλλὰ ῥίψον εἰς τὸν Θεὸν τὴν φροντίδα· σου, καὶ κατάκρινον εἰς ὅλους τοὺς πειρασμοὺς τὸν ἑαυτόν σου ὡς αἴτιον ὅλων τούτων.
Μὴ σκανδαλισθῇς εἰς οὐδένα, μηδὲ μέμφου τινὰ ἐκ τῶν λυπησάντων σε· διότι ἔφαγες ἐκ τοῦ καρποῦ τοῦ ἀπηγορευμένου δένδρου, καὶ ἀπέκτησας διάφορα πάθη, τώρα δέχου μετὰ χαρᾶς τὰς πικρότητας, ἵνα σὲ ταράξωσιν ὀλίγον, καὶ ὕστερον θέλεις γλυκανθῆ.
᾿Αλοίμονον εἰς σὲ καὶ εἰς τὸ φρόνημά σου τὸ βρωμερόν! ἐπειδή, ἐνῷ ὑπάρχῃς πλήρης πάσης ἁμαρτίας, παρημέλησας τὴν ψυχήν σου, ὡς νὰ ὑπῆρχεν ἀκατάκριτος, καὶ κατέκρινας ἄλλους διὰ τοῦ λόγου ἢ κατὰ διάνοιαν· σοὶ ἀρκεῖ πλέον ἡ τροφὴ τῶν χοίρων, διὰ τῆς ὁποίας ἐτράφης μέχρι τῆς παρούσης ὥρας.
Ποία σχέσις ὑπάρχει πλέον μεταξὺ σοῦ καὶ τῶν ἀνθρώπων, ὦ ῥυπαρὲ καὶ ἀκάθαρτε; δὲν ἐντρέπεσαι νὰ συναναστρέφησαι μετ᾿ αὐτῶν, ἀφοῦ πολιτεύθῃς ὡς ἄλογον ζῶον;
Ἐὰν τοῦ λοιποῦ προσέξῃς καὶ φυλάξης ταῦτα πάντα, ἴσως διὰ τῆς συνεργείας καὶ βοηθείας τοῦ Θεοῦ θέλεις σωθῆ· εἰ δὲ μή, θέλεις ἀπέλθη εἰς τὸν σκοτεινόν καὶ ἀπαρηγόρητον τόπον τῆς κολάσεως καὶ εἰς τὰς κατοικίας τῶν δαιμόνων, τῶν ὁποίων τὰ θελήματα ἀναιδῶς ἔπραξας.
Ἰδοὺ σοὶ λέγω μετὰ βεβαιότητος, ὅτι ἐὰν κινήσῃ ὁ Θεὸς κατὰ σοῦ ἐκδίκησιν, ἵνα σὲ ἀνταμείψῃ διὰ τὰς ὕβρεις καὶ ἀτιμίας καὶ μέμψεις, τὰς ὁποίας ἐσυλλογίσθης καὶ ἐλάλησας κατ᾿ αὐτοῦ εἰς διάστημα πολλῶν ἐτῶν, ἅπας ὁ ὁρατὸς καὶ ἀόρατος κόσμος θέλει κινηθὴ ἐναντίον σου, καὶ θέλει ἐπασχοληθὴ εἰς σέ.
Παῦσαι λοιπὸν τοὐλάχιστον εἰς τὸ ἑξῆς, καὶ ὑπόμεινον τὰ λυπηρὰ ὡς ἀμοιβὰς τῶν κακῶν, ὧν ἔπραξας.
Ταῦτα ἐπανελάμβανεν ἀδιαλείπτως ὁ ἀδελφὸς ἐκεῖνος καθ' ὅλον τὸν καιρὸν τῆς ζωῆς αὐτοῦ, ἵνα, ὅταν ἤθελε συμβῇ εἰς αὐτὸν πειρασμός ἢ θλίψις, δυνηθῇ νὰ ὑπομείνῃ μετὰ εὐχαριστήσεως καὶ ὠφεληθῆ.
Εἴθε καὶ ἡμεῖς νὰ ὑπομείνωμεν μετὰ εὐχαριστήσεως τὰ ἐπερχόμενα εἰς ἡμᾶς λυπηρά, καὶ νὰ ὠφεληθῶμεν διὰ τῆς χάριτος τοῦ φιλανθρώπου Θεοῦ, εἰς τὸν ὁποῖον πρέπει δόξα καὶ κράτος εἰς τοὺς αἰῶνας. Ἀμήν.
Ισαάκ ο Σύρος – Τα σωζόμενα ασκητικά.
