Ανθολόγιο από την ασκητική εμπειρία του Αγίου Ισαάκ του Σύρου
Αν υπάρξει, έστω και υποψία, ότι ο μελετητής μπερδεύεται αντί να ωφεληθεί, ας κλείσει το βιβλίο. Ένα άλλο βιβλίο θα βρεθεί, που θα είναι στα δικά του μέτρα, και θα του φέρει τη χαρά του Αγίου Πνεύματος ...
ΑΓΑΠΗ
Η αγάπη «ου ζητεί τα εαυτής»
Η αγάπη είναι καρπός προσευχής
Η αγάπη του Θεού είναι παράδεισος
Η αγάπη είναι το δείπνο της βασιλείας του Θεού
Η πρακτική αγάπη
Η αγάπη του Θεού είναι αστείρευτη
Η αγάπη του Θεού φέρνει ασυνήθιστη αλλοίωση
Αληθινή ελεημοσύνη
Ο πραγματικός ελεήμων
Η αγάπη δεν γνωρίζει την ντροπή ούτε τα μέτρα της
Η ελεημοσύνη μας κάνει όμοιους με τον Θεό
Να εξισώσεις όλους τους ανθρώπους στην ελεημοσύνη και στην τιμή
Ελέησε τον αμαρτάνοντα, τον ασθενή και το λυπημένο
Ο ελεήμων είναι ιατρός της ψυχής του
«Κλαίειν μετά κλαιόντων»
Το ιλαρό πρόσωπο και ο πόνος της αγάπης
Η ελεημοσύνη του Θεού είναι μεγαλύτερη από τη δικαιοκρισία
Η αγάπη θέλει σοφία και σύνεση
Μη μισήσεις τον αμαρτωλό
Η ελεημοσύνη του Θεού είναι θαυμαστή
Πως ενεργεί η αληθινή αγάπη
Η ελεήμων καρδία
Η πρακτική αγάπη μπορεί, σε κάποια περίπτωση, να φέρει σύγχυση και ταραχή
Προηγείται η πρακτική αρετή και ακολουθεί η ησυχία και η θεωρία του Θεού
«Νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν»
Το χρήμα και η αγάπη
Η αγάπη δεν έχει εμπάθεια
ΑΜΑΡΤΙΑ – ΜΕΤΑΝΟΙΑ
Τα αίτια της αμαρτίας
Όποιος φοβάται την αμαρτία
Κάθε αρρώστια έχει το δικό της φάρμακο
Ξερίζωσε το ελάττωμα όσο είναι μικρό
Εξομολογήσου την αρρώστια σου
Η ασυγχώρητη αμαρτία
Τα είδη της αμαρτίας
Μην απελπίζεσαι για τις αμαρτίες σου
Η λύπη για τις αμαρτίες μας
Ο Κύριος ελεεί τον μετανοούντα
Θυμήσου τους «ενάρετους» που… έπεσαν
Ανώτερος όλων είναι ο μετανοών
Μετάνοια «δια βίου»
Η δεύτερη χάρη μετά τη χάρη του βαπτίσματος
ΑΜΕΛΕΙΑ
Αισθήσεις συγκρατημένες
Τα αίτια της αμέλειας
Τα «σημεία» της αμέλειας και τα «σημεία» της εγρήγορσης
ΕΓΚΡΑΤΕΙΑ – ΝΗΣΤΕΙΑ
Με γεμάτο στομάχι
Η στέρηση οδηγεί στην εγκράτεια
Συνέπειες της γαστριμαργίας
Νηστεία ανώφελη
Εγκράτεια με μελέτη και προσευχή
Το τραπέζι του γαστρίμαργου και το τραπέζι του φιλόθεου
ΘΕΙΕΣ ΓΡΑΦΕΣ
Η νοητή ακτίνα που φωτίζει
Η μελέτη των θείων Γραφών μας φυλάει από τα πάθη
Η μελέτη των θείων Γραφών μας ανακαινίζει και μας καθοδηγεί
Η γλυκύτατη μελωδία των λόγων του Θεού
Η μελέτη των λόγων του Θεού στην ησυχία
Ο κίνδυνος της πλάνης και της υπερβολής
Η προσευχή που ακολουθεί την ανάγνωση των θείων Γραφών
ΘΕΙΑ ΧΑΡΗ – ΧΑΡΙΣΜΑΤΑ
Τι σημαίνει να έχεις, ή να στερείσαι, τη θεία χάρη
Να επιμείνεις στην τήρηση των εντολών του Θεού, κι ας μην έχεις αισθητή την πείρα της θείας χάρης
Όταν το άγιο Πνεύμα αρχίζει να σε επισκιάζει
Η παντελής ανάθεση του ανθρώπου στη θεια πρόνοια και η ανταπόκριση της θείας Χάρης.
Τα χαρίσματα του Θεού έρχονται μόνο στους απλούς και ταπεινούς, που αγαπούν τις θλίψεις
Η θεία Χάρη είναι καρπός της πίστης ή της εργασίας των εντολών, ή και των δύο
Οι διάφορες τάξεις χαρισμάτων στο μέλλοντα αιώνα
Οι πειρασμοί είναι «φύλακες» των χαρισμάτων του Θεού
ΚΑΘΑΡΟΤΗΤΑ
Καθαρή ψυχή – καθαρός λόγος
Άλλη είναι η καθαρότητα του νου και άλλη της καρδιάς
Η πνευματική όραση της καθαρής ψυχής
Το φως της αγίας Τριάδας λάμπει στην καθαρή ψυχή
Η διατήρηση της ψυχικής καθαρότητας
ΛΟΓΙΣΜΟΙ
Οι αιτίες των λογισμών
Η μελέτη της θείας Γραφής εξαφανίζει τους κακούς λογισμούς
Ποιος μοναχός έχει αναπαυμένο λογισμό
Πως να αποδιώκεις τους ύπουλους λογισμούς
ΠΑΘΗ
Τα ονόματα των παθών
Τα πάθη δε σβήνουν γρήγορα
Δε θέλουμε τα πάθη, αλλά… αγαπάμε τις αφορμές τους
Η κενοδοξία ανοίγει το δρόμο των παθών
Πως εξουσιάζονται τα πάθη
Επίμονο ξερίζωμα των αγκαθιών
Τα πάθη διορθώνονται με σωματικούς κόπους στην ησυχία
Τι είναι απάθεια
Η ψυχή από τη φύση της είναι απαθής
ΠΕΙΡΑΣΜΟΙ – ΘΛΙΨΗ – ΠΟΝΟΣ – ΥΠΟΜΟΝΗ
Με την ταπείνωση περιορίζουμε τους πειρασμούς των θλίψεων
Οι ακούσιες θλίψεις οικονομούνται από τη φιλανθρωπία του Θεού
Στις θλίψεις να εμπιστευόμαστε στην σοφία και στη δύναμη του Θεού
Να ευγνωμονούμε το Θεό για τις θλίψεις και να τις υπομένουμε με χαρά, γιατί μας αγαπά ο Θεός
Μην ξεκινήσεις την εργασία της αρετής αν δεν είσαι έτοιμος να συγκρουσθείς με τον εχθρό
Η σοφία του Θεού στους πειρασμούς των θλίψεων
Μέσα στις θλίψεις γνωρίζουμε την αγάπη του Θεού
Όσοι νεκρώνονται για τον κόσμο, ετοιμάζονται και υπομένουν τα δυσάρεστα με χαρά
Για ποιους λόγους παραχωρούνται οι πειρασμοί
Ο σταυρός των πειρασμών σώζει από την υψηλοφροσύνη και οδηγεί στην αρετή
Με πολύ πόνο και κόπο θα περάσουμε στη βασιλεία του Θεού
Την ταπεινή κακοπάθεια ακολουθεί η χαρά
Μην αφήνεις μέσα σου το σπόρο του πονηρού λογισμού, για να μην πέσεις σε πειρασμούς
«Προσεύχεσθε να μην εισέλθετε σε πειρασμούς»
Θα νικήσουμε τους σωματικούς πειρασμούς με τη χάρη του Κυρίου
Τους μεγάλους πειρασμούς ακολουθούν μεγάλα χαρίσματα. Οι πειρασμοί που παιδεύουν
Οι πειρασμοί των φίλων του Θεού, που είναι οι ταπεινόφρονες
Οι πειρασμοί των εχθρών του Θεού, που είναι οι υπερήφανοι
Ο πειρασμός της μικροψυχίας
Από την πείρα των θλίψεων αποκτούμε σοφία και σύνεση
Οι πειρασμοί είναι πικρό φάρμακο. Να το παίρνουμε με ταπείνωση και υπομονή
Οι ακατάπαυστες δεήσεις στους πειρασμούς
Ο Θεός και οι Άγγελοι χαίρονται στις θλίψεις μας, ενώ ο διάβολος χαίρεται στην τεμπελιά και στην καλοπέραση μας
Κατάκρινε, για τις θλίψεις σου, τον εαυτό σου και μην απελπίζεσαι
Η «μέθη» του Θεού κάνει τον άνθρωπο αναίσθητο στις θλίψεις
Το σώμα γίνεται αναίσθητο στις θλίψεις
Με την υπομονή στις θλίψεις γινόμαστε κοινωνοί των παθημάτων του Χριστού
Υπομονή στις θλίψεις
Υποφέροντας την αδικία με ταπείνωση και χαρά
Η υπομονή είναι χάρισμα του Θεού
Η πολύχρονη υπομονή, που έφερε άμετρη τη χάρη του Θεού
Οι θαυμάσιοι καρποί της υπομονής του ησυχαστή
ΠΡΟΣΕΥΧΗ
Ο Θεός δεν ακούει αμέσως τις ικεσίες των αμελών και ανώριμων
Η προσευχή διαλύει τα σύννεφα των παθών
Να προσεύχεσαι με το ταπεινό και άκακο φρόνημα του νηπίου
Η ταπεινή και επίμονη προσευχή ελκύει τη βοήθεια και τα χαρίσματα του Θεού
Η αξία της επίμονης προσευχής. Ότι κάνουμε εν Κυρίω είναι προσευχή
Η προσευχή του μοναχού, που έγινε ξένος για τον «κόσμο» οδηγεί το νου στα θεία μυστήρια
Ο κόπος και ο αγώνας στην προσευχή μπορεί να φέρει πνευματική αλλοίωση
Άλλο πράγμα είναι η ηδονή της προσευχής και άλλο η θεωρία της προσευχής
Η «έκσταση» είναι γέννημα της καθαρής προσευχής
Η σκάλα που οδηγεί στη βασιλεία των ουρανών είναι κρυμμένη μέσα στην ψυχή
Πως να διαβάζεις τους ψαλμούς
Οι Ψαλμοί, οι μετάνοιες και η γλυκύτητα της προσευχής
Να κοιμηθείς με ελαφρό στομάχι, για να έχεις καθαρή νυχτερινή προσευχή
Τι είναι ευχή
Η αδιάλειπτη προσευχή
Τι είναι πνευματική προσευχή; και πως μπορεί να αξιωθεί αυτήν ο αγωνιζόμενος;
Όλες οι δεήσεις σε μια μόνο ευχή
Να εύχεσαι στο Θεό να σου δώσει φωτισμό
ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ – ΥΠΕΡΗΦΑΝΕΙΑ
Τον ταπεινό «υψώνει» και δοξάζει ο Θεός
Να τιμάς τον πλησίον σου
Η ταπείνωση είναι στολή της θεότητας
Στον ταπεινόφρονα υποτάσσεται η λογική και η άλογη κτίση. Ο αληθινός ταπεινόφρων
Αγάπησε τα ταπεινά ενδύματα
Πως να προλάβεις την οίηση
Χωρίς την ταπείνωση τα ενάρετα έργα γίνονται μάταια
Ο Κύριος σοφίζει τον ταπεινό
Και μόνο η ταπείνωση μπορεί να παρασταθεί ενώπιον του Θεού και να πρεσβεύει για μας.
Τα μεγάλα μέτρα της ταπεινοφροσύνης
Πώς μπορεί ο άνθρωπος να αποκτήσει ταπείνωση
Η ταπείνωση φροντίζει να μη σκανδαλίζει
Ο Θεός ταπεινώνει τον υπερήφανο
Ο υπερήφανος δεν έχει πνευματική όραση
Η υψηλοφροσύνη μας απομακρύνει από το Θεό
Τα μεγάλα, αλλά χωρίς ταπείνωση, ασκητικά κατορθώματα συντρίβουν τον αγωνιστή και τον κάνουν καταγέλαστο στους δαίμονες
Και οι άγιοι υπόκεινται σε πτώσεις. Να μην υπερηφανευθείς για τα χαρίσματα που έχεις από το Θεό. Να ταπεινωθείς μόλις αισθανθείς το άγγιγμα της υψηλοφροσύνης
Από τους λογισμούς της υπερηφάνειας έρχεται ο πειρασμός της πορνείας
Από το βιβλίο: Ανθολόγιο από την ασκητική εμπειρία του Αγίου Ισαάκ του Σύρου. εκδ. Ορθόδοξος Κυψέλη.
