“Διατί βλέπεις τό ξυλάριον τό εν τω όφθαλμώ του άδελφοΰ σου”—ματθ. 7:3
Ούτε άκόμη ή φράση, “Τά αύτά πράττεις σύ ό κρίνων,” μπορεΐ νά ύπογραμμίσει τή βαρύτητα τής άμαρτίας εκείνου πού επικρίνει καί καταδικάζει τόν άδελφό του. Ό Χριστός είπε: “Διά τί βλέπεις τό ξυλάριον τό εν τω όφθαλμω τού άδελφού σου, τήν δέ δοκόν τήν εν τω όφθαλμω σου δέν παρατηρείς;” Τά λόγια Του αύτά περιγράφουν τόν τύπο εκείνον πού είναι πρόθυμος νά άνακαλύπτει τά σφάλματα τών άλλων. Μόλις νομίσει ότι άνακάλυψε κάποιο ψεγάδι στόν χαρακτήρα ένός άλλου, καταλαμβάνεται άπό τόν άκραιφνή ζήλο νά τό βγάλει άμέσως στό φανερό. Ό Ιησούς δμως δηλώνει ότι ό άντιχριστιανικός αύτός τρόπος φανερώνει ένα τέτοιο ελαττωματικό χαρακτήρα πού, όταν συγκριθεΐ μέ τό επικρινόμενο ψεγάδι, είναι σάν τό δοκάρι πλάι σέ μιά σχίδα ξυλαριού. Ή ελλειψη τού πνεύματος τής άνεκτικότητας καί τής άγάπης είναι εκείνη πού οδηγεί τόν άνθρωπο νά δημιουργεί ολόκληρο βουνό κι’ άπ’ τό μικρότερο άκόμη λιθαράκι. Όσοι δέν έχουν ποτέ γευθεΐ τή συντριβή πού συνεπάγεται ή ολοκληρωτική τού άτόμου παραχώρηση στόν Χριστό, δέν εκδηλώνουν στή ζωή τους τή μαλακτική επιρροή τής άγάπης τού Λυτρωτή. Κακοπαριστάνουν τό λεπτεπίλεπτο πνεύμα καί τήν άβροφροσύνη πού χαρακτηρίζει τό εύαγγέλιο καί πληγώνουν πολύτιμες ψυχές γιά τίς όποιες ό Χριστός έδωσε τή ζωή Του. Σύμφωνα μέ τήν εικόνα πού χρησιμοποιεί γιά παράδειγμα ό Σωτήρας μας, εκείνος πού ύποθάλπει ενα φιλοκατήγορο πνεύμα θεωρείται περισσότερο ένοχος άπ’ αύτόν τόν όποιο κατηγορεί, επειδή όχι μόνο διαπράττει τό ϊδιο μ’ αύτόν άμάρτημα, άλλά προσθέτει καί άπό πάνω τήν έπαρση καί τό φιλόψογο πνεύμα.
Ό Χριστός άποτελεϊ τό μοναδικό πρότυπο τού χαρακτήρα καί όποιος συγκρίνει τούς άλλους θέτοντας γιά παράδειγμα τόν δικό του χαρακτήρα, βάζει τόν εαυτό του στή θέση τού Χριστού. Καί άφού ό Πατέρας “εις τόν Υίόν εδωκε πάσαν τήν κρίσιν” (Ίωάν. 5:22), όποιος τολμάει νά κρίνει τά ελατήρια τών άλλων, πάλι σφετερίζεται τό άποκλειστικό δικαίωμα τού Υίού τού Θεού. Αύτοί οί αύτοδιωρισμένοι δικαστές καί επικριτές τάσσονται μέ τό μέρος τού άντίχριστου ό όποιος είναι “ό άντικείμενος καί ύπεραιρόμενος εναντίον εις πάντα λεγόμενον Θεόν ή σέβασμα, ώστε νά καθίση εις τόν ναόν τού Θεού ώς Θεός, άποδεικνύων, εαυτόν ότι είναι Θεός.” (Β’ Θεσ. 2:4).
Ή άμαρτία πού επιφέρει τά θλιβερότερα άποτελέσματα είναι τό ψυχρό, έπικριτικό, μνησίκακο πνεύμα τού φαρισαϊσμού. Όταν ή θρησκευτική εμπειρία είναι κούφια άπό άγάπη, ό Χριστός δέν είναι έκεϊ. Ό χαρούμενος ήλιος τής παρουσίας Του δέν είναι έκεϊ. Καμιά πυρεττώδης δράση, ή ζήλος άποξενωμένος άπό τόν Χριστό μπορεΐ νά συμπληρώσει τό κενό αύτό. Μπορεΐ νά ύπάρχει μιά άξιοθαύμαστη οξυδέρκεια γιά τήν άνακάλυψη τών ελαττωμάτων τών άλλων, πλήν όμως στόν καθένα πού ύποθάλπει ένα τέτοιο πνεύμα ό Χριστός λέγει: “Ύποκριτά, έκβαλε πρώτον τήν δοκόν εκ του οφθαλμού σου, καί τότε θέλεις ίδεΐ καθαρώς διά νά έκβάλης τό ξυλάριον εκ του οφθαλμού του άδελφοΰ σου.” Εκείνος πού ό ‘ίδιος είναι ένοχος ύποπτεύεται πρώτος τό κακό. Μέ τό νά κατακρίνει τόν άλλον, προσπαθεί νά καλύψει η νά δικαιολογήσει τό κακό πού φωλιάζει στή δική του καρδιά. Ό άνθρωπος γνώρισε τό κακό μέσο τής άμαρτίας. Μόλις άμάρτησαν οί πρωτόπλαστοι, αύτοστιγμή άρχισαν νά κατηγορούν ό ένας τόν άλλο. Καί τήν ίδια τακτική άναπόφευκτα άκολουθεϊ ή άνθρώπινη φύση όταν δέν πηδαλιοτεΐται άπό τή χάρη του Χριστού.
Όταν οί άνθρωποι ύποθάλπουν τό έπικριτικό αύτό πνεύμα, δέν ικανοποιούνται μόνο μέ τό νά ύποδείχνουν εκείνο πού κατ’ εικασία θεωρούν σφάλμα του άδελφοϋ τους. Όταν δέν κατορθώνουν μέ ήπια μέσα νά επιφέρουν τό ποθούμενο άποτέλεσμα, τότε καταφεύγουν στήν πίεση. Χρησιμοποιούν όλη τους τή δύναμη προκειμένου νά εξαναγκάσουν τούς άλλους νά συμμορφωθούν μέ αύτό πού κατά τήν κρίση τους είναι τό ορθό. Αύτό άκριβώς έκαναν οί Ιουδαίοι τήν εποχή του Χριστού, καί αύτό άπό τότε εφάρμοζε ή εκκλησία κάθε φορά πού στερούνταν τή χάρη του Χριστού. Βλέποντας τόν έαυτό της άπογυμνωμένο άπό τή δύναμη τής άγάπης, στρέφονταν τότε στήν άναζήτηση του σιδερένιου κρατικού μηχανισμού γιά τήν επιβολή τών δογμάτων της καί τήν εκτέλεση τών θεσπισμάτων της. Εδώ πρέπει νά άναζητηθεί τό μυστικό τού ψηφίσματος όλων τών θρησκευτικών νόμων καί τό μυστικό όλων τών διωγμών άπό τίς μέρες τού Άβελ μέχρι τίς δικές μας μέρες.
Ό Χριστός δέν άπωθεΐ άλλ’ έλκει τούς άνθρώπους πρός Αύτόν. Ή μόνη πίεση πού μπορεΐ νά άσκήσει είναι ή πίεση τής άγάπης. Όταν ή εκκλησία άρχίζει νά επιζητεί τήν υποστήριξη τής πολιτικής δύναμης, αύτό φανερώνει ότι είναι απογυμνωμένη άπό τή δύναμη τού Χριστού, τήν πίεση αύτή τής θεϊκής άγάπης.
Ή δυσκολία όμως έγκειται άτομικά στά μέλη τής εκκλησίας καί άπ’ εδώ πρέπει νά άρχίσει νά διορθώνεται τό κακό. Ό Χριστός άπαιτεϊ νά βγάλει ό επικριτής πρώτα τό δοκάρι άπό τό δικό του μάτι, νά άποβάλει τό έπικριτικό του πνεύμα, νά ομολογήσει καί νά άπαρνηθεϊ τά δικά του άμαρτήματα, κι’ ύστερα νά επιχειρήσει νά διορθώσει τούς άλλους. “Διότι δέν είναι δένδρον καλόν τό όποιον κάμνει καρπόν σαπρόν ούδέ δένδρον σαπρόν τό όποιον κάμνει καρπόν καλόν.” (Λουκ. 6:43). Τούς ελεγε ότι αύτό τό έπικριτικό πνεύμα πού ύποθάλπετε είναι ένας σαπρός καρπός πού φανερώνει ότι τό δένδρο είναι σαπρό. Δέν κερδίζετε τίποτε μέ τό νά οικοδομεΐτε τή ζωή σας πάνω στήν αύτοδικαίωση. Αύτό πού σάς χρειάζεται είναι ή άλλαγή τής καρδιάς. Πρέπει νά περάσετε άπ’ αύτό τό στάδιο πρίν νά γίνετε κατάλληλοι νά διορθώσετε τούς άλλους. “Διότι εκ τού περισσεύματος τής καρδίας λαλεΐ τό στόμα.” (Ματθ. 12:34).
Όταν κάποιος περνάει άπό μιά κρίσιμη καμπή τής ζωής του καί προσπαθείτε νά τού δώσετε συμβουλές καί παραινέσεις, σκεφθήτε ότι τά λόγια σας τήν ίδια άκριβώς επιρροή γιά τό καλό θά άσκήσουν δπως τό πνεύμα καί τό παράδειγμά σας ήσκησαν γιά τόν έαυτό σας. Πρέπει νά είσθε καλοί γιά νά μπορεΐτε νά κάνετε τό καλό. Δέν μπορεϊτε νά άσκήσετε επιρροή πού νά επιφέρει μεταλλαγή στούς άλλους παρά μόνο όταν ή δική σας καρδιά έχει ταπεινωθεί, άπαλυνθεΐ καί έξευγενισθεΐ μέ τή χάρη τού Χριστού. Όταν ή μεταλλαγή αύτή έπέλθει μέσα σας, θά σάς γίνει μιά τέτοια δεύτερη φύση νά ζήτε γιά νά κάνετε καλό στούς άλλους, όπως ή τριανταφυλλιά πού παράγει τόν εύωδιαστό άνθό της, ή ή κληματαριά τόν εύχυμο καρπό της.
Άν ό Χριστός, “ή ελπίς της δόξης” ζεϊ μέσα σας, δέν θά έχετε καμιά διάθεση νά παρατηρείτε τούς άλλους, νά ξεσκεπάζετε τά λάθη τους. Άντί νά προσπαθείτε νά κατακρίνετε καί νά καταδικάζετε, ό σκοπός σας θά είναι νά βοηθάτε, νά κάνετε τό καλό, καί νά σώζετε. Όταν έχετε νά κάνετε μέ άτομα πού έχουν πέσει σέ κάποιο παράπτωμα, θά εχετε ύπόψη τήν παραγγελία πού λέγει, “προσεχών εις σεαυτόν, μή καί σύ πειρασθής”. (Γαλ. 6:1). Θά θυμάσθε πόσες φορές σείς οί ϊδιοι σφάλατε καί πόσο δύσκολο σάς ήταν νά έπανέλθετε στόν ϊσιο δρόμο μιά καί ξεφύγατε άπ’ αύτόν. Δέν θά σπρώξετε τόν άδελφό σας σέ πυκνότερο άκόμη σκότος, άλλά μέ καρδιά γεμάτη συμπόνοια θά τού μιλήσετε γιά τόν κίνδυνο πού διατρέχει.
Όποιος συχνά ρίχνει ένα βλέμμα στό σταυρό του Γολγοθά, άναλογιζόμενος ότι οί άμαρτίες του έγιναν άφορμή νά φθάσει ό Χριστός μέχρι έκεϊ, δέν θά επιχειρήσει ποτέ νά ύπολογίσει τό βάρος τής ένοχης του συγκρίνοντάς την μέ τήν ένοχή τών άλλων. Δέν θ’ άνεβεϊ ποτέ στή δικαστική καθέδρα γιά νά προφέρει τήν καταδίκη τού άλλου. Τό πνεύμα τής επίκρισης καί τής αύτοεξύψωσης είναι εντελώς ξένο γιά κείνους πού βαδίζουν στή σκιά τού σταυρού του Γολγοθά.
Μόνο όταν αίσθάνεσθε ότι είσθε έτοιμοι νά θυσιάσετε τή δική σας άξιοπρέπεια καί αύτή άκόμη τή ζωή σας προκειμένου νά σώσετε ένα πλανώμενο άδελφό σας, μόνο τότε έχετε βγάλει τό δοκάρι άπ’ τό μάτι σας ώστε νά είσθε σέ θέση νά βοηθήσετε τόν άδελφό σας. Τότε μόνο μπορεΐτε νά τόν πλησιάσετε καί νά έγγίσετε τήν καρδιά του. Κανείς δέν έπέστρεψε ποτέ άπό τήν όδό τής πλάνης μέ τόν ψόγο καί μέ τήν κατηγόρια. Αντίθετα ό τρόπος αύτός έκανε πολλούς νά στραφούν μακρυά άπό τόν Χριστό καί νά κλείσουν έρμητικά τήν καρδιά τους σέ κάθε μεταπειστική προσπάθεια. Ενώ τό ήπιο πνεύμα, ή ευγενική συμπεριφορά καί ή κατανόηση μπορούν νά σώσουν τόν πλανώμενο καί νά καλύψουν πλήθος άμαρτιών. Όταν ό Χριστός φανερώνεται μέ τόν χαρακτήρα σας, αύτό θά άσκεΐ μιά μεταπλαστική δύναμη πάνω σ’ όλους μέ τούς όποιους έρχεσθε σέ επαφή. Κάμετε έκδηλη τήν παρουσία τού Χριστού στήν καθημερινή ζωή σας καί μέ τή ζωή σας Αύτός θά άποκαλύψει τή δημιουργική ενέργεια τού λόγου Του—δηλαδή μιά άπαλή, πειστική άλλά καί πανίσχυρη ταυτόχρονα επιρροή πού νά μεταπλάθει καί άλλες ψυχές κατά τήν ώραιότητα τού Κυρίου τού Θεού μας.
