Κάθε μήνα έρχεται η στιγμή που το φεγγάρι γεμίζει. Ξεκινάει ίσα με ένα ‘νυχάκι’ και σιγά σιγά καθώς οι μέρες περνούν όλο και μεγαλύτερο μέρος του φωτίζεται από τον ήλιο μέχρι που έρχεται η στιγμή να το απολαύσουμε ‘ολόγιομο’ να καμαρώνει τη στρογγυλάδα και το “ασήμι του” του πάνω στο νυχτερινό ουρανό. Κι έχει μια χάρη αυτή η στρογγυλάδα ανεπανάληπτη σε σχέση με τη μορφή του τις προηγούμενες νύχτες. Τις προηγούμενες νύχτες, όχι πως δεν είναι όμορφο, μα… ‘κάτι’ λείπει…
Ενώ εκείνο το βράδυ είναι πανσέληνος ( παν= όλον ). Η σελήνη είναι ολόκληρη, πλήρης και αυτή η πληρότητα έχει μια διάσταση σαγηνευτική.
Οι άνθρωποι βλέπετε δεν τα πάμε καλά με την έλλειψη…με τις ανολοκλήρωτες μορφές. Ενώ ο κύκλος, ε!; Τι σχήμα…! Ποίος τον κύκλο εμίσησε;
Ο κύκλος είναι ένα σύμβολο οικουμενικό που αναπαριστά την έννοια της ολότητας, της ολοκλήρωσης, της ενότητας, της πληρότητας, του απείρου, της τελειότητας, της αιωνιότητας… Και μεταξύ άλλων, ένα σύμβολο που αντιπροσωπεύει την τάση και την προσπάθειά μας προς την ψυχική ολότητα και την αυτοπραγμάτωση. Αναπαριστά το ‘όλον’.
H αντίληψη της ολότητας είναι η βάση της ψυχολογίας ‘Gestalt’. Η λέξη, σημαίνει ‘μορφή ή σχήμα’ και προέρχεται από τη γερμανική φιλοσοφία Gestaltqualität , η οποία εξερεύνησε τις λειτουργίες της ανθρώπινης αντίληψης. Μια gestalt είναι ‘ μια διαμόρφωση ή ένα μοτίβο στοιχείων, τόσο ενοποιημένων ως σύνολο, που δεν μπορεί να περιγραφεί απλά ως το άθροισμα των στοιχείων του’.
Πάνω σε αυτό το φιλοσοφικό υπόβαθρο αναπτύχθηκε η ψυχολογία Gestalt, η οποία διερευνά το πώς οι διαφορετικές πτυχές ενός προσώπου συνδυάζονται σε ένα σύνολο, σε ένα ‘όλον’ που επηρεάζει τη σχέση αυτού του προσώπου με τον εαυτό του και το περιβάλλον του.
Οι άνθρωποι κυνηγάμε με μανία αυτή την αίσθηση της ολότητας. Η έλλειψη, κάθε είδους, μας ‘πονάει’και αναζητάμε με κάθε τρόπο να νιώσουμε πληρότητα.Γι αυτό και πασχίζουμε να ‘γεμίσουμε΄το κάθε κενό. Συχνά, η προσπάθειά μας αποβαίνει μάταια, αφού όσο και αν γεμίζουμε…το ψυγείο με τρόφιμα, το χρόνο με δραστηριότητες, τη ζωή μας με ανθρώπους το κενό μέσα μας παραμένει…
Ένα από τα βασανιστικά ερωτήματα προκύπτει δε όταν πια τα ‘έχουμε όλα’: σύντροφο, παιδιά, δουλειά, σπίτι κ.ο.κ. κι όμως είμαστε ανικανοποίητοι. «Τι μου φταίει αφού δε μου λείπει τίποτα, αφού τα έχω όλα»… , μια σκέψη που γεννάει βαθιά ενοχικά συναισθήματα και την πεποίθηση ότι είμαστε ‘αγνώμονες’, ότι δεν εκτιμάμε…
Εκείνο το απόγευμα είχα τις συνεδρίες με τους *‘πελάτες’ που συνήθιζα να έχω κάθε Τρίτη. Ο Μ. ερχόταν ανελλιπώς κάθε εβδομάδα τα προηγούμενα δύο χρόνια σχεδόν και τον τελευταίο καιρό κάθε δεύτερη αφού ένιωθε ότι είχε μετακινηθεί σημαντικά από την εποχή που ξεκίνησε να έρχεται για συμβουλευτική και μπορούσε πλέον να διαχειρίζεται καλύτερα τον εαυτό και τη ζωή του έτσι που να μην χρειάζεται τη μεγαλύτερη συχνότητα. Είχε μάθει να αφουγκράζεται καλύτερα τις σκέψεις και τα συναισθήματά του, είχε αναπτύξει μια μεγαλύτερη εμπιστοσύνη, αγάπη και αποδοχή για τον εαυτό του και είχε φτάσει στο σημείο εκείνο που οι αλλαγές στα δύο πρώτα επίπεδα, σκέψη και συναίσθημα είχαν αρχίσει να μεταφράζονται στο τρίτο επίπεδο ( αυτό της συμπεριφοράς) έτσι που είχαν οδηγήσει σε πρακτικές αλλαγές στη σχέση του με τον εαυτό του, τους γύρω του και τη ζωή του γενικότερα. Μεταξύ άλλων, είχε εδώ και καιρό αποκτήσει μια τρυφερή σχέση, είχε αυτονομηθεί συναισθηματικά από την επιρροή των γονιών του, φρόντιζε καλύτερα τη διατροφή και την υγεία του, είχε μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση στη δουλειά του.
Στη συγκεκριμένη συνεδρία, μου περιέγραφε μια συνθήκη στην οποία- προς έκπληξή του- είχε ενεργήσει τόσο αυθόρμητα σε μια κοινωνική περίσταση, σε σημείο που λίγο παλιότερα δε θα αναγνώριζε τον εαυτό του. Χωρίς πολλή σκέψη, είχε κάνει ένα βήμα που τον έβγαζε από τη ‘ζώνη ασφάλειας’ παίρνοντας ένα μικρό ρίσκο έκθεσης του εαυτού του. Τα υπόλοιπα δεν έχουν σημασία. Όλο αυτό τον είχε κάνει να νιώσει εξαιρετικά ζωντανός- πράγμα που ήταν προφανές στη διάρκεια της συνεδρίας.
– ‘Νιώθω χαρά’, μου λέει λίγο πριν το τέλος, ‘είμαι χαρούμενος’!.
Διαισθητικά τολμώ να πάω και λίγο παραπέρα από το δικό του βηματισμό…
-‘ Και… πληρότητα…;’ προσθέτω διερευνητικά…
– ‘Ναι…! Πληρότητα…, όχι όμως για το γεγονός ότι τα έχω όλα…’
Κάνει μια ελάχιστη παύση και αποφασιστικά προσθέτει:
‘Αλλά… γιατί νιώθω ολόκληρος’.
Οι λέξεις ήταν σα να φρεσκογεννιούνταν τη στιγμή που έβγαιναν από τα χείλη του. Ήταν μια ιδιαίτερη στιγμή για εκείνον και για εμένα, που είχαμε υπάρξει συνοδοιπόροι σε αυτό το ταξίδι.
Κι εσύ; Τι χρειάζεσαι για να νιώσεις ‘ολόκληρος’; Πού πιστεύεις ότι θα βρεις την πληρότητα που αναζητάς; Έχεις σκεφτεί ότι μπορεί να βρίσκεται περισσότερο στο «είμαι» παρά στο «έχω», όπως σοφά πραγματευόταν ο Εριχ Φρομ στο «Να έχεις ή να είσαι;»
Συχνά τα προβλήματα μας ξεκινούν όταν προσπαθούμε να είμαστε κάτι που δεν είμαστε ή να απωθήσουμε πλευρές του εαυτού μας που δεν μας αρέσουν ή/και φοβόμαστε να ανακαλύψουμε ή όταν σημαντικές πλευρές του εαυτού μας παραμένουν ανεκπλήρωτες. Η αλλαγή έρχεται όταν είμαστε σε θέση να γνωρίσουμε , να ‘οικειοποιηθούμε’ και να χωρέσουμε τις διάφορες πλευρές του εαυτού μας.
Όταν έχω μεγαλύτερη επίγνωση του ποιος και του τι είμαι και μπορώ να το αποδεχτώ.
Η ‘απαρτίωση’ των διαφόρων πτυχών του εαυτού μας είναι που μας κάνει να νιώθουμε ολόκληροι. Είμαστε όλες αυτές και ταυτόχρονα κάτι μεγαλύτερο από το άθροισμά τους.
Μπορεί να είσαι κι εσύ λοιπόν σαν τη σελήνη. Αν δεν ήταν το φως του ήλιου δε θα βλέπαμε ποτέ πόσο όμορφη είναι όταν γεμίζει, όταν είναι ‘ολόκληρη’ .
Φώτισε περισσότερο από τον εαυτό σου και άφησε τον να λάμψει- απόλαυσε το φως που βγάζεις και άσε και τους άλλους να το απολαύσουν. Ένα ‘ολόγιομο’ φεγγάρι ήταν και θα είναι πάντα έμπνευση για πολλά όμορφα πράγματα.
Τhe moon stays bright when it doesn’ t avoid the night
~ Rumi
* από τον αγγλικό όρο 'client' που χρησιμοποιεί η προσωποκεντρική προσέγγιση
