Άλλα θέλεις, άλλα παίρνεις. Άλλα ψάχνεις, άλλα βρίσκεις! - Point of view

Εν τάχει

Άλλα θέλεις, άλλα παίρνεις. Άλλα ψάχνεις, άλλα βρίσκεις!


Περί ανυπακοής…


Η ανθρωπότητα γεννιέται με ανυπακοή. 
Ο Αδάμ και η Εύα παρακούν τον Θεό αφήνοντας τον Παράδεισο για τη Γη. 
Ο Προμηθέας κλέβει τη φωτιά από τους Θεούς και δημιουργεί τον ανθρώπινο πολιτισμό. 
Ο Σωκράτης παραβιάζει την ορθοδοξία της Αθήνας και πεθαίνοντας βάζει τον θεμέλιο λίθο της φιλοσοφίας. 
Στη νεωτερικότητα, αντίσταση και ανυπακοή οδήγησαν σε όλες τις ελευθερίες που θεωρούμε δεδομένες. 
Η απελευθέρωση των δούλων, η καθολική ψήφος, βασικές προστασίες της εργασίας, η κατάργηση των διακρίσεων κατά των γυναικών, των φυλετικών και άλλων μειονοτήτων, για να αναφερθούμε μόνο στα βασικά, δεν θα υπήρχαν χωρίς τις «παράνομες» ενέργειες των ανυπάκουων. 
Αφαιρέστε από την ιστορία την αντίσταση κατά του ισχύοντος νόμου και θα βρισκόμασταν ακόμη σε δαντική Κόλαση. 
Η «πολιτική ανυπακοή» είναι η σύγχρονη εκδοχή του «δικαιώματος αντίστασης» (jus resistantiae). 
Η έννοια έγινε γνωστή με το μαζικό κίνημα στις ΗΠΑ ενάντια στις ρατσιστικές διακρίσεις και τον πόλεμο στο Βιετνάμ που ξέσπασε με μία απλή πράξη ανυπακοής: η Αφροαμερικανίδα Rosa Parks αρνήθηκε το 1955 να παραχωρήσει τη θέση της στο λεωφορείο σ’ έναν λευκό άντρα, όπως όριζε ο νόμος
[…] Ξέρουμε από την ιστορία ότι όταν η εξουσία απαντά στους ανυπάκουους με γενικότητες περί «κράτους δικαίου» έχει χάσει το επιχείρημα και το μόνο που της απομένει είναι η καταστολή. 
Θα λέγαμε ότι επιθέσεις κατά της ανυπακοής δείχνουν την αμνησία και ανοησία των κυβερνώντων. 
Αποτελούν την κύκνεια κακοφωνία ενός συστήματος εξουσίας. 
Στη φιλελεύθερη φιλοσοφία η εξουσία νομιμοποιείται όταν προωθεί την ατομική αυτονομία. 
Οι πολίτες έχουν δώσει τη σιωπηρή συναίνεσή τους στο Σύνταγμα και την κυβέρνηση με ένα πραγματικό ή εικονικό κοινωνικό συμβόλαιο και έχουν υποσχεθεί υπακοή με αντάλλαγμα νόμους που θα προάγουν το κοινό καλό και τη δικαιοσύνη. 
Αυτό δεν σημαίνει ότι αποδεχόμαστε άνευ όρων όλες τις πολιτικές της κυβέρνησης επειδή έχουν γίνει νόμος. 
Εάν οι νόμοι και οι πολιτικές συγκρούονται με βασικές συνταγματικές αρχές, η νομιμότητα και η νομιμοποίηση αποκλίνουν και η υποχρέωση υπακοής αναιρείται. […] 
Στην ανυπακοή, νομιμότητα και ηθική συγκρούονται: από τη μια η εξωτερική υποχρέωση να υπακούμε τον νόμο (με τεχνικούς όρους, ένα ετερόνομο καθήκον) και από την άλλη η εσωτερική ηθική ευθύνη που μας δεσμεύει να ακολουθούμε το καλό, αυτό που για τον καθένα μας εκφράζει την ύψιστη ηθική αρετή (αυτονομία). 
Στην ανυπακοή, νομιμότητα και ηθική αποκλίνουν αλλά αυτονομία και υπαρξιακή ελευθερία συμπίπτουν
[…] Σε αντίθεση με τον νόμο που λειτουργεί παραγωγικά, η ηθική επιταγή της αντίστασης καθολικεύει το ειδικό. 
Οι χαμηλόμισθοι, οι άνεργοι, οι αποκλεισμένοι και κατατρεγμένοι, νέοι και γέροι, Έλληνες και μετανάστες, ενσωματώνουν το καθολικό αυτό πρόταγμα. 
Για τους οργανικούς διανοούμενους της εξουσίας από την άλλη πλευρά, αυτούς που καταγγέλλουν την ανυπακοή ως «ανομία», η τιμωρία είναι άγνωστη και το κοινό καλό αποτελεί συνήθως μάσκα του ιδιωτικού τους συμφέροντος[…] 
Μια κυβέρνηση που εγκαταλείπει τις προεκλογικές της δεσμεύσεις ή παραβιάζει βασικά δικαιώματα και προφανείς ανάγκες της συντριπτικής πλειονότητας χάνει τη δημοκρατική της νομιμοποίηση. […] 
Στην Ελλάδα το δημοκρατικό έλλειμμα του πολιτικού συστήματος, μόνιμο χαρακτηριστικό των μεταβιομηχανικών κοινωνιών, έχει γίνει εμφανές και δραματικό. 
Μόνο η αντίσταση στις μη νομιμοποιούμενες πολιτικές μετατρέπει τα απλά υπο-κείμενα του νόμου σε πραγματικούς πολίτες. 
Αυτό είναι το δεύτερο επίτευγμα της ανυπακοής: ανυψώνει τους ανθρώπους από εκτελεστές διαταγών σε αυτόνομους και ενεργούς παράγοντες δημοκρατίας
[…] η λυσσασμένη επίθεση στην ανυπακοή δεν έχει να κάνει με τη νομιμότητα αλλά με τη διακυβέρνηση. 
Ο ανυπάκουος δημοκράτης ενεργεί ηθικά ως άτομο και πολιτικά ως μέλος μιας πολιτικής κοινότητας. 
Αψηφά την εξουσία και τις πολιτικές εκφοβισμού έχοντας στον νου μια βασική δέσμευση στο καλό και όχι στο ατομικό του κέρδος ή όφελος, όπως κάνουν μονίμως οι ισχυροί και οι πλούσιοι. 
Η δημοκρατική ανυπακοή εισάγει ξανά το «πολιτικό» στοιχείο στην καθημερινή πολιτική που έχει ορισθεί ως χώρος διαχείρισης συμφερόντων από αντιπροσώπους και εξπέρ. 
Όταν γίνεται αυτό, αποτυγχάνει η «βιοπολιτική» προσπάθεια να ελεγχθούν τα σώματα και τα μυαλά των πολιτών, μία προσπάθεια που επιδιώκει να μετατρέψει τον λαό σε ένα ενιαίο, υπάκουο και εύπλαστο πολιτικό σώμα. […].

Pages