"Όποιος θέλει να προσεύχεται με καθαρό νου, πρέπει να μη μαθαίνει τα νέα των εφημερίδων, να μη διαβάζει βιβλία άσχετα προς τήν πνευματική μας ζωή, και κυρίως όσα διεγείρουν τα πάθη, και να μη
μαθαίνει από περιέργεια όσα σχετίζονται με τη ζωή των άλλων. Όλα αυτά φέρνουν στο νου αλλότριες σκέψεις, και όταν ο άνθρωπος προσπαθεί να τις διευκρινίσει, αυτές ακόμη περισσότερο συγχύζουν καί επιβαρύνουν τήν ψυχή.
* * *
Όταν η ψυχή διδαχθεί τήν αγάπη από τόν Κύριο, τότε θλίβεται για όλη τήν οικουμένη, για όλη τήν κτίση του Θεού καί προσεύχεται, ώστε όλοι να μετανοήσουν καί δεχθούν τη χάρη του Αγίου Πνεύματος. Αν, όμως, η ψυχή χάσει τη χάρη, φεύγει η αγάπη από αυτήν, γιατί χωρίς χάρη Θεού είναι αδύνατον να αγαπά κάποιος τους εχθρούς, καί τότε βγαίνουν από τήν καρδιά διαλογισμοί πονηροί, όπως λέει ο Κύριος (Ματθ. ιε΄19· Μαρκ. ζ΄ 21-22).
* * *
Χωρίς τήν ταπείνωση του Χριστού δεν καθαρίζεται ο νους καί δεν αναπαύεται ποτέ η ψυχή εν τω Θεώ, αλλά ταράζεται πάντοτε από διάφορους λογισμούς, που παρεμποδίζουν τη θεωρία του Θεού.
Ω, η κατά Χριστόν ταπείνωση! Όποιος σε δοκίμασε, ορμά προς τόν Θεό ακόρεστα ημέρα καί νύχτα.
* * *
Ω, πόσο ασθενής είμαι! Έγραψα λίγο καί αμέσως κουράστηκα καί το σώμα θέλει ανάπαυση. Καί ο Κύριος όταν ήταν στη γη, «έν τη σαρκί Αυτού», γνώρισε τήν ανθρώπινη ασθένεια. Καί Αυτός, ο Ελεήμων, κουραζόταν από τήν οδοιπορία καί κοιμόταν στο πλοίο τήν ώρα της τρικυμίας· καί όταν Τόν ξύπνησαν οι μαθητές, τότε πρόσταξε τη θάλασσα καί τόν άνεμο να σιγήσουν καί έγινε μεγάλη γαλήνη.
Έτσι καί στην ψυχή μας, όταν επικαλούμαστε το άγιο όνομα του Κυρίου, γίνεται μεγάλη γαλήνη.
Δώσε μας, Κύριε, να Σε δοξάζουμε ως τήν τελευταία μας πνοή.
_____________
Στην πλάνη πέφτει κάποιος είτε από απειρία
είτε από υπερηφάνεια.
Καί αν είναι από απειρία, ο Κύριος θεραπεύει γρήγορα αυτόν που πλανήθηκε, αν όμως είναι από υπερηφάνεια, τότε θα πάσχει για πολύν καιρό η ψυχή, ωσότου μάθει τήν ταπείνωση, και τότε θα θεραπευθεί από τόν Κύριο.
Πέφτουμε στην πλάνη, όταν νομίζουμε ότι είμαστε πιο φρόνιμοι καί έμπειροι από τους άλλους, ακόμη καί από τόν πνευματικό μας πατέρα. Έτσι σκέφθηκα κι εγώ με τήν απειρία μου καί γι΄αυτό υπέφερα.
Κι ευχαριστώ από τήν καρδιά μου τόν Θεό, γιατί με τόν τρόπο αυτό με ταπείνωσε καί με νουθέτησε καί δεν απέσυρε το έλεός Του από μένα. Καί τώρα σκέφτομαι ότι, χωρίς εξομολόγηση στον πνευματικό δεν είναι δυνατόν να απαλλαγούμε από τήν πλάνη, γιατί στον πνευματικό έδωσε ο Θεός τη χάρη του «δεσμείν καί λύειν».
* * *
Αν δεις φως μέσα σου ή γύρω σου, μην πιστέψεις σ΄αυτό αν δεν έχεις συγχρόνως κατάνυξη για τόν Θεό καί αγάπη για τόν πλησίον. Μη φοβηθείς όμως, αλλά ταπείνωσε τόν εαυτό σου καί το φως εκείνο θα εξαφανιστεί.
Αν δεις κάποιο όραμα ή εικόνα ή όνειρο, μην το εμπιστεύεσαι, γιατί αν είναι από τόν Θεό, θα σε φωτίσει γι΄αυτό ο Κύριος. Ψυχή, που δεν γεύθηκε το Άγιο Πνεύμα, δεν μπορεί να διακρίνει από πού έρχεται το όραμα. Ο εχθρός δίνει στην ψυχή μια «γλυκειά αίσθηση» ανακατεμένη με κενοδοξία, καί από αυτό γίνεται φανερή η πλάνη.
Οι Πατέρες λένε ότι, όταν η όραση είναι εχθρική, η ψυχή αισθάνεται σύγχυση ή φόβο. Αυτό, όμως, συμβαίνει μόνο στην ταπεινή ψυχή που θεωρεί τόν εαυτό της ανάξιο για όραση. Ο κενόδοξος, όμως, μπορεί να μην αισθανθεί ούτε φόβο ούτε σύγχυση, γιατί επιθυμεί τις οράσεις καί θεωρεί τόν εαυτό του άξιο, καί γι΄ αυτό τόν εξαπατά εύκολα ο εχθρός.
Τα ουράνια γνωρίζονται με το Άγιο Πνεύμα καί τα επίγεια με τη φυσική κατάσταση. Πλανάται όποιος επιχειρήσει να γνωρίσει τόν Θεό με τόν φυσικό νού, με τήν επιστήμη, γιατί ο Θεός γνωρίζεται μόνο με το Άγιο Πνεύμα.
Αν βλέπεις με το νού σου δαιμόνια, ταπεινώσου καί προσπάθησε να μη βλέπεις, καί τρέξε όσο πιο γρήγορα γίνεται στον πνευματικό σου γέροντα, στον οποίο παραδόθηκες. Πές του τα όλα, καί τότε ο Κύριος θα σε ελεήσει καί θα σωθείς από τήν πλάνη.
Αν, όμως, νομίζεις ότι εσύ γνωρίζεις περισσότερα για τήν πνευματική ζωή από τόν πνευματικό καί πάψεις να του λες τι σού συμβαίνει, εξαιτίας αυτής της υπερηφάνειας θα παραχωρηθεί αναπόφευκτα κάποιος πειρασμός, για να σε συνετίσει.
* * *
Να πολεμάς τους εχθρούς με τήν ταπείνωση.
Όταν δεις ότι κάποιος άλλος νούς παλεύει με το νου σου, ταπείνωσε τόν εαυτό σου καί θα παύσει ο πόλεμος.
Αν σου συμβεί να δεις δαιμόνια, μη φοβηθείς, αλλά ταπείνωσε τόν εαυτό σου, καί τα δαιμόνια θα εξαφανιστούν. Αν όμως σε πιάσει ο φόβος, δεν θα αποφύγεις κάποια βλάβη. Να είσαι ανδρείος. Να θυμάσαι ότι ο Κύριος σε βλέπει, αν στηρίζεις τήν ελπίδα σου σε Αυτόν.
Για να αποκτήσει, όμως, η ψυχή ανάπαυση από τα δαιμόνια, πρέπει να ταπεινώνεται καί να λέει: «Είμαι χειρότερη απ΄ όλους, είμαι πιο άθλια από κάθε κτήνος και από κάθε θηρίο».
* * *
Όπως οι άνθρωποι μπαίνουν στο σπίτι καί βγαίνουν, έτσι καί οι λογισμοί έρχονται από τα δαιμόνια καί πάλι μπορεί να φύγουν, αν δεν τους δεχόμαστε.
Αν ο λογισμός σου λέει «κλέψε», και σύ υπακούσεις, δίνεις με αυτόν τόν τρόπο στο δαιμόνιο εξουσία επάνω σου. Αν ο λογισμός σου λέει «φάει πολύ, ώσπου να χορτάσεις», και σύ φάς πολύ, τότε πάλι σε εξουσιάζει το δαιμόνιο.
Κι έτσι, αν ο λογισμός κάθε πάθους σε νικά, θα καταντήσεις κατοικία δαιμόνων. Αν, όμως, αρχίσεις με τήν πρέπουσα μετάνοια, τότε θα αρχίσουν να τρέμουν οι δαίμονες καί θ΄ αναγκαστούν να φύγουν".
Aπό το βιβλίο
«Ο Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης»
Γέροντος Σωφρονίου Σαχάρωφ
σ.529-532.
