Ανησυχείς υπερβολικά για το οικονομικό;
Οκτώ αποφθέγματα και ιδέες για να δεις τα πράγματα αλλιώς
Η υπερβολική ανησυχία δε λύνει κανένα πρόβλημα. Αντίθετα, μας ακινητοποιεί και μας κλέβει τη δύναμη να προχωρήσουμε μπροστά. Η ψυχολόγος Μαρία Μεραμβελιωτάκη-Simon εξηγεί γιατί πρέπει να τη βάλουμε στην άκρη και πώς θα το κάνουμε.
«Ακούμε συχνά πως το χρήμα δε φέρνει την ευτυχία, όμως οι περισσότεροι το θεωρούμε τόσο σημαντικό ώστε η έλλειψη του να επηρεάζει όχι μόνο την καθημερινότητά μας σε πρακτικά θέματα αλλά και την ψυχολογική μας κατάσταση.
Λόγω μάλιστα της οικονομικής κρίσης που έχει επισύρει μεταξύ άλλων χιλιάδες απολύσεις και άρα δυσκολίες, αβεβαιότητα και χρέη, η ανησυχία για τα οικονομικά θέματα μεγαλώνει δημιουργώντας μια έντονα αρνητική ατμόσφαιρα που πλανιέται σχεδόν παντού.
Η αλήθεια είναι ότι το χρήμα δε φέρνει την ευτυχία. Όμως ούτε και η ανέχεια. Η οικονομική σταθερότητα βοηθά στο να νιώθουμε ασφαλείς και ικανοποιημένοι, άρα συντελεί στην ψυχολογική σταθερότητα. Οι οικονομικές δυσκολίες και οι μειώσεις στο εισόδημα έχουν επηρεάσει άλλους περισσότερο και άλλους λιγότερο, σίγουρα όμως έχουν προκαλέσει σε πολλούς από εμάς απογοήτευση και ανησυχία για το αύριο.
Εάν χρειάζεσαι ενθάρρυνση για να διατηρήσεις τη δύναμή σου και να αντιμετωπίσεις την ανησυχία σου, θυμήσου ότι:
1. Η ανησυχία δημιουργεί στασιμότητα
«Η ανησυχία είναι σαν κουνιστή πολυθρόνα. Σου δίνει κάτι να κάνεις, αλλά δε σε πάει πουθενά».
Δεν υπάρχει περιορισμός για το πόσο μπορείς να ανησυχήσεις. Μπορείς ν΄ανησυχείς όλη μέρα, κάθε ώρα, κάθε στιγμή. Η ανησυχία όμως, πέρα του ότι απασχολεί το μυαλό σου με τη δυσάρεστη παρουσία της, δεν μπορεί να σε βοηθήσει σε οτιδήποτε άλλο.
Και αυτό γιατί υπάρχουν δύο κατηγορίες πραγμάτων στον κόσμο: αυτά που μπορούμε να ελέγξουμε και αυτά που δεν μπορούμε να ελέγξουμε. Εάν κάτι μπορείς να το ελέγξεις, σχεδίασε ένα πλάνο δράσης και εφάρμοσέ το. Γιατί να ανησυχείς εφόσον είναι αντιμετωπίσιμο; Εάν κάτι δεν μπορείς να το ελέγξεις ή δεν επιλύεται, τότε και πάλι ποιο όφελος υπάρχει στην ανησυχία;
2. Η σημασία του να αλλάξεις οπτική
«Ο απαισιόδοξος παραπονιέται για τον άνεμο. Ο αισιόδοξος περιμένει ότι θ΄αλλάξει. Ο ρεαλιστής προσαρμόζει τα πανιά». – William Arthur Ward
Είναι ανακουφιστικό να εκφράζουμε τα συναισθήματά μας και το πώς μας επηρεάζει μια κατάσταση. Εάν όμως τα συναισθήματα μας πλημμυρίζουν τόσο ώστε καταλήγουμε μόνο να παραπονιόμαστε χωρίς να προσπαθούμε να αλλάξουμε κάτι, τότε παραμένουμε και πάλι στάσιμοι.
Η υπερβολική αισιοδοξία και η προσδοκία ότι όλα θα λυθούν θαυματουργά έχει και αυτή το ίδιο αποτέλεσμα. Μόνο όταν ψάξουμε ενεργά τη λύση, μόνο όταν προσαρμόσουμε τα πανιά μας, μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση.
3. Τι χρειάζεσαι πραγματικά;
«Πλούσιος δεν είναι αυτός που έχει πολλά μεγάλα υπάρχοντα, αλλά εκείνος που έχει λίγες επιθυμίες» – Επίκτητος
Το μέτρο του πόσο δυσαρεστημένοι είμαστε με την οικονομική μας κατάσταση εξαρτάται από τις προσδοκίες που έχουμε ως προς αυτή. Εάν είχαμε συνηθίσει σε έναν συγκεκριμένο τρόπο ζωής και ξαφνικά βιώσαμε μια πτώση, τότε όλες οι επιθυμίες που κάποτε εκπληρώναμε ξαφνικά μένουν ανεκπλήρωτες. Όσο περισσότερα θέλουμε, τόσο περισσότερο δημιουργείται μέσα μας η αίσθηση της έλλειψης. Όσο λιγότερα επιθυμούμε, τόσο περισσότερο εκτιμάμε αυτό που έχουμε.
4. Ο χρόνος σου είναι ο πλούτος σου
«Κάθε ημέρα είναι ένας τραπεζικός λογαριασμός. Κανείς δεν είναι πλούσιος, κανείς δεν είναι φτωχός, όλοι μας έχουμε από 24 ώρες». – Christopher Rice
Ακόμα και αν οι υλικές μας επιθυμίες ή ανάγκες δεν καλύπτονται εξ΄όλοκλήρου, υπάρχουν τόσα πράγματα τα οποία μπορούμε να κάνουμε ανέξοδα και να νιώσουμε εκπληρωμένοι και γεμάτοι, όπως ο χρόνος με οικογένεια και φίλους, η ομορφιά της φύσης, το χιούμορ και οι αστείες στιγμές.
5. Διατήρησε την πίστη σου
«Εκείνος που χάνει χρήματα, χάνει πολλά. Εκείνος που χάνει έναν
φίλο, χάνει πολλά περισσότερα. Εκείνος που χάνει την πίστη του, τα χάνει
όλα». – Eleanor Roosevelt
Είναι αλήθεια, εκείνος που χάνει την πίστη του και την ελπίδα του, τα χάνει όλα.
Στις πιο δύσκολες στιγμές της ζωής μας η πίστη είναι το μόνο στήριγμα που έχουμε, η μόνη ώθηση για να προχωρήσουμε. Πώς είναι δυνατόν να ξεπεράσουμε τη δυσκολία αν παραιτηθούμε;
6. Αναρωτήσου: Τι μπορώ να κάνω;
«Όλοι σκέφτονται πώς ν΄αλλάξουν τον κόσμο, αλλά κανείς πώς ν΄αλλάξει τον εαυτό του». – Leo Tolstoy
Φταίνε οι κυβερνήσεις, φταίνε οι σχέσεις μας, ο προηγούμενος εργοδότης μας, η άδικη κοινωνία, το σύστημα, οι καταστάσεις και οι συνθήκες. Εάν αλλάξει ο κόσμος, θα αλλάξει και η κατάστασή μας. Έτσι μπορεί να πιστεύουμε και να προσπαθούμε να αλλάξουμε τον κόσμο. Είναι και αυτό σεβαστό ιδεώδες, αλλά πριν αλλάξουμε τον κόσμο, μήπως θα ήταν καλό να αναρωτηθούμε τι θα μπορούσαμε να αλλάξουμε στον εαυτό μας; Την προσέγγισή μας στα πράγματα; Τον τρόπο που μπορούμε να βελτιωθούμε για να βελτιώσουμε τη ζωή μας και τη ζωή των γύρω μας;
7. Ξεπέρασε τον φόβο σου δίνοντας
«Πλούσιος δεν είναι αυτός που έχει πολλά, αλλά αυτός που δίνει πολλά». – Erich Fromm
Όταν δίνουμε, αυτόματα αρνούμαστε να παραδοθούμε στον φόβο ότι δεν έχουμε και ότι δε θα έχουμε. Απαγκιστρωνόμαστε από τις σκέψεις της προσωπικής μας έλλειψης και κάνουμε ένα αισιόδοξο βήμα για να ξεπεράσουμε την ανησυχία πως αυτό που έχουμε δεν είναι αρκετό. Η προσφορά και η βοήθεια προς τους άλλους είναι αληθινό μονοπάτι προς την ευτυχία, γεγονός που αποδεικνύεται και από έρευνες.
8. Αποδέξου την εναλλασσόμενη φύση των πραγμάτων
«Άφησε τα πάντα να σου συμβούν. Την ομορφιά και τον τρόμο. Απλώς προχώρησε. Κανένα συναίσθημα δεν είναι τελειωτικό». – Rainer Maria Rilke
Κανένα συναίσθημα, καμιά κατάσταση δεν είναι τελική. Τα πάντα εναλλάσσονται, χαρά και λύπη, άγχος και ηρεμία, σιγουριά και αβεβαιότητα. Το μυστικό είναι η υπομονή και η πίστη ότι προχωρώντας, αργά ή γρήγορα, θα βγούμε από τη δυσκολία.
Είναι στο χέρι μας να κάνουμε το σήμερα την ωραιότερη μέρα της ζωής μας. Ωραιότερη όχι γιατί είναι απαραίτητα γεμάτη χαρά και ξεγνοιασιά, αλλά γιατί αποφασίσαμε πως ακόμα και η δυσκολία ή ο πόνος που νιώθουμε είναι όλα πέτρες του ίδιου σπιτιού, του εαυτού μας, και όλα μαζί χτίζουνεμάς. Όταν εκτιμάμε το σήμερα και πιστεύουμε στην ικανότητά μας να αντιμετωπίσουμε τις καταστάσεις, η ανησυχία αφανίζεται κι εμείς ανακαλύπτουμε την κρυμμένη μας δύναμη».
Μαρία Μεραμβελιωτάκη – Simon
Συμβουλευτική ψυχολόγος – NLP Practitioner