[...]
Το πρόβλημά μας, λοιπόν, είναι αν μπορεί αυτή η ενέργεια, που στον έναν ή στον άλλον βαθμό διαθέτουμε όλοι μας, ν’ αυξηθεί, ν’ αποκτήσει μεγαλύτερη ζωντάνια και, αν ναι, για να την κάνουμε τι;
Για ποιο λόγο υπάρχει η ενέργεια;
Για να γίνονται πόλεμοι; Για να εφευρίσκονται υπερηχητικά αεροπλάνα και μια σειρά αμέτρητων άλλων μηχανών; Για να δίνουμε εξετάσεις, να σπουδάζουμε, να κάνουμε παιδιά και καριέρα, ν’ ακολουθούμε κάποιον γκουρού, ν’ ανησυχούμε ασταμάτητα για το ένα ή για το άλλο πρόβλημα;
Ή μπορεί η ενέργεια να χρησιμοποιηθεί με διαφορετικό τρόπο, έτσι ώστε όλες οι δραστηριότητες μας να έχουν νόημα σε σχέση με κάτι που θα τις κάνει όλες να υπερβαίνουν το πεδίο της ανθρώπινης γνώσης;
Σίγουρα, αν ο ανθρώπινος νους, ο οποίος είναι ικανός να έχει μια τέτοια εκπληκτική ενέργεια, δεν αναζητάει την αλήθεια ή το Θεό, τότε κάθε έκφραση της ενέργειάς του θα είναι αιτία καταστροφής και δυστυχίας.
Χρειάζεται τεράστια ενέργεια για ν’ αναζητήσεις την αλήθεια. Και όταν ο άνθρωπος δε το κάνει αυτό, σπαταλάει την ενέργειά του με διάφορους τρόπους που δημιουργούν αταξία, κι έτσι η κοινωνία αναγκάζεται να τον ελέγχει.
Τώρα είναι δυνατόν να καταναλώνεις την ενέργεια στην αναζήτηση του Θεού ή της αλήθειας και, στη διάρκεια της αναζήτησης του τι είναι αλήθεια, να είσαι ένας πολίτης που κατανοεί τα βασικά θέματα της ζωής και που η κοινωνία δε μπορεί να τον καταστρέψει;
Ο άνθρωπος, ξέρετε, είναι ενέργεια και, αν δεν αναζητήσει την αλήθεια, αυτή η ενέργεια γίνεται καταστροφική. Οπότε η κοινωνία ελέγχει και διαμορφώνει κάθε άνθρωπο, έτσι ώστε να καταπνίξει ετούτη την ενέργεια. Αυτό είναι που έχει συμβεί στην πλειονότητα των ενηλίκων σε όλο τον κόσμο.
Ίσως έχετε προσέξει –κι εσείς ως παιδιά- ένα άλλο ενδιαφέρον και πολύ απλό γεγονός: ότι τη στιγμή που θέλετε πραγματικά να κάνετε κάτι, έχετε την ενέργεια να το κάνετε. Τι συμβαίνει τη στιγμή που θέλετε πολύ να παίξετε κάποιο παιχνίδι; Νοιώθετε ότι έχετε την ενέργεια να το κάνετε, έτσι δεν είναι; Και αυτή η ίδια η ενέργεια γίνεται το μέσο ελέγχου της, κι έτσι δε χρειάζεται εξωτερική πειθαρχία για να την ελέγξει.
Στην αναζήτηση της αλήθειας, η ενέργεια δημιουργεί τη δική της πειθαρχία. Ο άνθρωπος που αναζητά την αλήθεια γίνεται αυθόρμητα το σωστό είδος πολίτη, κάτι που δε συμβαίνει αν ακολουθήσει το ιδιαίτερο μοντέλο κάποιας κοινωνίας ή κυβέρνησης.
Στο σχολείο, λοιπόν, τόσο οι μαθητές όσο και οι δάσκαλοι πρέπει να δουλέψουν προκειμένου να απελευθερωθεί αυτή η τρομερή ενέργεια που χρειάζεται για ν’ ανακαλύψεις το πραγματικό, το Θεό ή την αλήθεια.
Σ’ αυτήν ακριβώς την αναζήτηση της αλήθειας θα υπάρξει πειθαρχία και τότε θα είσαι ένα πραγματικό ανθρώπινο πλάσμα, ένα ολοκληρωμένο άτομο και όχι απλώς Έλλην ή Βάρβαρος, με τους περιορισμούς της δικής σου κοινωνίας και παιδείας.
Αν το σχολείο, αντί να περιορίζει την ενέργεια του μαθητή όπως κάνει τώρα, τον βοηθούσε να ξυπνήσει την ενέργειά του μέσα από την αναζήτηση της αλήθειας τότε θα ανακάλυπτε ότι η πειθαρχία έχει ένα εντελώς διαφορετικό νόημα.
Γιατί εκείνο που συμβαίνει στο σπίτι σας και στο σχολείο σας είναι ότι σας λένε διαρκώς τι πρέπει ή τι δε πρέπει να κάνετε; Σίγουρα επειδή μ’ αυτόν τον τρόπο οι γονείς και οι δάσκαλοί σας –όπως και η υπόλοιπη κοινωνία- δεν έχουν καταλάβει ότι ο άνθρωπος υπάρχει για ένα και μοναδικό σκοπό που είναι να ανακαλύψει την αλήθεια ή τον Θεό.
J. Krishnamurti, Η αίσθηση της ευτυχίας
