Καλώς ήλθατε στο ηλεκτρονικό παιχνίδι, που λέγεται Ζωή.
Θα σας πείσουν με ευκολία πως έχετε ένα, πολλά ή άπειρα κέρματα, για να παίξετε, αλλά στην πραγματικότητα τα αθύρματα και η πλοκή του είστε εσείς οι ίδιοι. Και η ευκαιρία να επιβιώσετε ήταν και θα είναι πάντοτε μία και μοναδική-είτε η φυσική επιλογή το προστάξει είτε όχι.
Ο αληθινός παίκτης και οι σκοποί του παραμένουν άγνωστοι, αινιγματικοί, κρυμμένοι, απροσπέλαστοι.
Ενίοτε αποκαλύπτονται, περιγράφονται, κατηγοριοποιούνται, αλλά το σύνολο, ως διά μαγείας, παραμένει ερεβώδες και μυστήριο.
Όσο επιχειρείτε να το ερμηνεύσετε, τόσο θα απομακρύνεστε από τη λύση.
Μπορείτε χωρίς δυσκολία να μετατραπείτε σε μηδενιστές ή αγνωστικιστές, αλλά οι εξωγενείς κανονισμοί θα ισχύουν και για σας, παρά την αποστασιοποίησή σας.
Για δείτε, έχετε μπροστά σας κουμπάκια πολλά, χρωματιστά, χειριστήρια περίπλοκα.
Μπορείτε να καθορίσετε τα δικά σας, εάν θέλετε, να κάνετε θεαματικές ακροβασίες και ελιγμούς, αλλά η κίνηση, ο χρόνος σας, η προθετικότητα δεν είναι παρά μία ψευδαίσθηση, μία φενάκη, ένα ανόητο αστείο ή ένας πόνος ανήκεστος.
Κάποιοι νομίζουν πως η παιχνιδομηχανή δημιουργήθηκε εξαιτίας μιας έκρηξης ή ενός βραχυκυκλώματος και λειτουργεί από μόνη της. Εν μέρει έχουν δίκαιο, γιατί τις περισσότερες φορές η δράση εξελίσσεται χωρίς να συμβάλλετε στο παραμικρό, αλλάζει τροπή, παρά τους πόθους και τους σχεδιασμούς σας, μεταβάλλεται ανεξάρτητα από σας, χωρίς εσάς, ακόμα κι αν θεωρήσετε πως είστε πρόσωπο επιρροής, ακόμα κι αν αποστηθίσατε κάποια πρόσκαιρα συστήματα, ακόμα κι αν μαντέψατε ένα δυο μεταβλητές. Κανένας δεν ανακάλυψε ποτέ το νόημα, τους κανόνες, τις τεχνικές, αλλά όλοι παίζουν, υποκινούνται, πράττουν, παρατηρούν και όλοι γνωρίζουν το τέλος τους.
Το παιχνίδι αυτό θα σας αποτελειώσει και η σκυταλοδρομία των ειδών ένα θάνατο θα προοιωνίζει μόνο.
Φαίνεται πως στην παραζάλη ετούτη τα πάντα μπορούν να προκληθούν από οτιδήποτε, πως τα αποτελέσματα και οι αιτίες βρίσκονται στο μυαλό των ηρώων, στο δικό σας μυαλό.
Η γλώσσα και η επικοινωνία σας κάνει καμιά φορά να νομίζετε πως αναφέρεστε στις ίδιες παραμέτρους, αλλά μη γελαστείτε: Ο καθένας, αν ποτέ είχε την ευκαιρία, με διαφορετικούς όρους θα το περιέγραφε το παιχνίδι το παράλογο της Ζωής.
Θρησκείες, επιστήμες, φιλοσοφίες επιχειρούν να εξηγήσουν γιατί μπλεχτήκατε σε αυτή την απροσδόκητη και αθέλητη κατάσταση, αλλά κανείς δεν πρόκειται ποτέ να σας βεβαιώσει με σιγουριά.
Όλα στο παιχνίδι αυτό είναι αναλώσιμα-τοπία, κτίσματα, οχυρώσεις, εσείς.
Οι οδηγίες από πιο έμπειρους παίκτες, όπως οι γονείς και η κοινωνία, σπάνια χαρίζουν κάποιο συγκριτικό πλεονέκτημα: Μπορεί να χάσετε τη μοναδική ζωή σας μέσα σε απειροελάχιστα δευτερόλεπτα, στην πιο απίθανη στιγμή, στον κολοφώνα της δόξης σας, ακόμα κι αν αποκτήσατε τα πιο ισχυρά όπλα, ακόμα κι αν κατάπιατε τα πιο δυναμωτικά φρουτάκια, ακόμα κι αν βαφτήκατε με την αδρεναλίνη των εμπειριών, ακόμα κι αν εξοπλιστήκατε με την πείρα των αιώνων.
Το παιχνίδι φαινομενικά έχει πολλαπλές πίστες, εκατοντάδες σκηνικά. Θα νομίσετε πως ταξιδεύετε μυριάδες χιλιόμετρα, αλλά όλα διαδραματίζονται σε μία τετράγωνη οθόνη. Ποτέ δε θα βγείτε από αυτήν. Ο χρόνος θα κυλά και δεν θα έχει παρέλθει ούτε ένα χιλιοστό. Οι συμπεριφορές θα αλλάζουν και τα κίνητρα πεισματικά θα είναι ίδια. Οι κύκλοι της Ζωής προσδίδουν στο παιχνίδι ένα χαρακτήρα αυθύπαρκτο και μία επίφαση αιωνιότητας.
Μέσα στην οδύνη και αγωνία της επιβίωσης λίγα γεγονότα θα αξίζουν κι αυτά θα είναι κυρίως αισθητικά.
Δείτε! Κάτω από τη γραμμή, που ορίζει πόση δύναμη σας απέμεινε, η μουσική του παιχνιδιού, τα τρισδιάστατα γραφικά του, τα χρώματα είναι εκστασιακά. Αυτή η ποικιλία πείθει τους περισσότερους να αντέχουν.
Το παιχνίδι της Ζωής θα μπορούσε να ήταν μία υπέροχη, ανεπανάληπτη εμπειρία χωρίς λόγο ή μία σκευωρία των θεών, διασκεδαστική για τους πολλούς.
Κάποιοι αποφασίζουν να τη λήξουν πρόωρα, πριν πληγούν από το ανεξέλεγκτο τέλος. Όμως ανακυκλώνονται αμέσως, όπως και οι αιτίες, που τους οδήγησαν στο ατόπημα.
Το παιχνίδι της Ζωής κάποτε θα διακοπεί από την ίδια τη ματαιότητά του.
Γιατί από λάθος ή μοχθηρία ο δημιουργός του ή κάποιος κλέφτης Προμηθέας επέτρεψε στην αγάπη και τα συναισθήματα να υπάρξουν.
Κι έτσι το game over χάνει τη δικαιοδοσία του.
***
Επίκουρος Καθηγητής
Κοινωνιολογίας
Πανεπιστημίου Αιγαίου