Μπορεί ο άνθρωπος να γεννιέται… προγραμματισμένος για να προσβληθεί από τις ασθένειες που μπορεί να εμφανίσει;
Η απάντηση είναι σίγουρα θετική, αφού ο άνθρωπος δεν γεννιέται με… καθαρό μητρώο ασθενειών, αλλά φέρει στο DNA του ό,τι μπορεί να έχει υποστεί ο οργανισμός των προγόνων του.
Για κάποιο άγνωστο λόγο, η κληρονομικότητα φαίνεται να μεταδίδεται πιο εύκολα από τους πατέρες στους γιούς.
Αυτό ακριβώς είναι το θέμα της επιγενετικής, ενός όχι και τόσο παλιού τομέα της επιστήμης, ο οποίος εστιάζει στη μελέτη των αναστρέψιμων αλλαγών που κληρονομεί κανείς από τους γονείς του, αλλά και από τους παππούδες του.
Στην επιγενετική, όλα αυτά σημαίνουν ότι ο άνθρωπος δεν είναι μόνο «ό,τι τρώει», αλλά και ότι έτρωγαν, έπιναν και κάπνιζαν οι πρόγονοί του, γεγονός που έχει αποδειχθεί από αρκετές μελέτες.
Οι σύγχρονες «επιδημίες» όπως η παχυσαρκία και ο αυτισμός οφείλονται ακριβώς στους παράγοντες της επιγενετικής, καθώς δεν εξηγούνται μόνο από την ύπαρξη ή την απουσία γονιδίων, αλλά έχουν να κάνουν με παράγοντες που προέρχονται από πολύ πιο παλιά και που επηρεάζουν τον άνθρωπο ακόμη και αν ο ίδιος απέχει από αυτούς.
Αυτό σημαίνει ότι οι κακές συνήθειες που μπορεί να έχει κανείς, όπως το κάπνισμα, το ποτό και η υπερβολική κατανάλωση φαγητού μπορεί να επηρεάσουν τη ζωή των εγγονιών του, καθώς τους κληροδοτεί «ίχνη» από αυτές, αλλά και από κάθε ασθένεια που τον προσβάλλει.
Οι συνέπειες της κληρονομικότητας μπορεί να επαναληφθούν για αρκετές γενιές, από τον παππού στον γιο και στη συνέχεια στον εγγονό.
Επίσης, η επιγενετική έχει απαντήσει και στο αν και κατά πόσο παράγοντες όπως η διατροφή, η έκθεση σε τοξίνες, τα τραυματικά γεγονότα και φυσικά το στρες, μεταβάλλουν τα γονίδια που κληροδοτούν οι γονείς στα παιδιά τους και στα εγγόνια τους.
Περίπου το 2% των επιγενετικών «αποτυπωμάτων» περνούν και στην επόμενη γενιά, γεγονός που εξηγεί μεταξύ άλλων την κατακόρυφη αύξηση του αυτισμού, η οποία θεωρείται αποτέλεσμα της χημικής επανάστασης της δεκαετίας του ’40 και της έκθεσης των ανθρώπων στις χημικές ουσίες των πλαστικών και των καθαριστικών και των φυτοφαρμάκων, που ξεκίνησε από τότε.
Όλα αυτά ανοίγουν τον δρόμο για μια πιο ρεαλιστική προσέγγιση ασθενειών και διαταραχών, από την παχυσαρκία και τον αυτισμό μέχρι τον καρκίνο και τη δυσκολία που υπάρχει σε ό,τι αφορά την αντιμετώπισή του.
