Θυμάμαι μία από τις χειρότερες κραιπάλες που με γέμισαν τύψεις την επόμενη μέρα, ακριβώς πριν από μια δεκαετία: Ήμουν 21 χρόνων και είχα πάει σε ένα μουσικό φεστιβάλ. Μαζί με δυο φίλες, είχαμε κατεβάσει ένα μπουκάλι βότκα στο πάρκινγκ, προτού μπούμε στον χώρο του φεστιβάλ. Θυμάμαι να ξυπνάω λίγες ώρες αργότερα, ξαπλωμένη μπρούμυτα στο γρασίδι. Προσπαθώντας να σηκωθώ, κοίταξα γύρω μου και συνειδητοποίησα ότι καμία από τις φίλες μου δεν ήταν εκεί κοντά. Οπότε, ξεκίνησα για να τις βρω και σύντομα βρέθηκα να πίνω και πάλι. Θυμάμαι αμυδρά τον εαυτό μου να βγάζει την μπλούζα, αποκαλύπτοντας το κόκκινο σουτιέν μου.
Για να είμαι ξεκάθαρη, το πρόβλημα δεν ήταν ότι έπινα συνέχεια. Ήταν κυρίως ότι δεν είχα αυτοέλεγχο, όταν έπινα – κάτι που συχνά με έκανε να έχω μπλακάουτ. Όταν πάθαινα μπλακάουτ, τα πάντα μπορούσαν να συμβούν. Εξακολουθούσα να «λειτουργώ» -περπατούσα/παραπατούσα, μιλούσα σε κόσμο, χόρευα- όμως την επόμενη μέρα δεν είχα καμία ανάμνηση από αυτά που έκανα και πολύ συχνά, αυτά που έκανα ήταν ό,τι να ’ναι. Στο φεστιβάλ, για παράδειγμα, οι φίλες μου, μου είπαν ότι τριγυρνούσα με το σουτιέν μου, ότι έκλεψα το ποτό ενός αγνώστου και καθόμουν στα γόνατα κάτι άσχετων τύπων. Βασικά, στα 20 μου, αυτές οι συμπεριφορές ήταν το σήμα κατατεθέν μου, μαζί με το να κλέβω κόσμο και περιστασιακά να κάνω οτοστόπ. Αλλά οι φίλες μου δεν άντεχαν άλλο. Είχαν κουραστεί να με νταντεύουν, είχαν κουραστεί από το πόσο απρόβλεπτη μπορούσα να γίνω – τη μια στιγμή ήμουν όλο ενθουσιασμό και την άλλη είχα ανεξήγητες εκρήξεις θυμού.
Μετά από εκείνο το φεστιβάλ, ορκίστηκα να σταματήσω να παθαίνω μπλακάουτ και σε γενικές γραμμές τα κατάφερα. Όμως, καθώς μεγάλωνα, συνειδητοποίησα ότι οι ενοχές της επόμενης μέρας παρέμεναν και μάλιστα έμοιαζαν να χειροτερεύουν. Σήμερα, αν το παρακάνω ένα βράδυ, ξυπνάω με άγχος και μια αίσθηση ότι έκανα κάτι κακό, ακόμη και αν δεν συνέβη κάτι τέτοιο.
«Νομίζω ότι ο λόγος που ένιωθα ντροπή ήταν επειδή ήξερα ότι κάτι δεν πήγαινε καλά με τον τρόπο που έπινα και τις ποσότητες που κατανάλωνα».
«Νομίζω ότι αυτό που κάνει τόσο δύσκολη εκείνη τη στιγμή είναι ότι έχεις μείνει μόνη σου και πρέπει να επεξεργαστείς όλα τα δεδομένα της βραδιάς», λέει. «Ακριβώς όπως στις ταινίες τρόμου, θα υπάρξει μια αποκαλυπτική στιγμή και θα είσαι σε φάση “το είχα ξεχάσει αυτό" - και όλα αυτά γίνονται στο μυαλό σου».
Μια από τις περίεργες συνήθειες μου, όταν μεθούσα, ήταν να κατεβάζω το παντελόνι μου και να μοστράρω τα οπίσθιά μου στον κόσμο.
«Όταν μεθούσα πολύ, το έκανα». «Δεν ήταν ωραίο. Κανείς δεν πίστευε ότι ήταν ωραίο».
Είχα τους δικούς μου τρόπους, για να αντιμετωπίσω τις ενοχές της επόμενης μέρας. Συχνά προσπαθούσα να χρησιμοποιήσω πονηρές τακτικές, για να μάθω αν είχα κάνει κάποια καφρίλα.
«Έστελνα συχνά μήνυμα στο άτομο που είχε κάνει το πάρτι και έγραφα, “τρομερό πάρτι” και περίμενα να δω αν θα μου πει, “Ήταν τέλεια που ήρθες" ή κάτι του τύπου, “Ρε ’συ, ανησύχησα για σένα”».
Στην περίπτωση των one night stand, οι γυναίκες μπορεί να νιώσουν πολύ άσχημα για τον εαυτό τους, επειδή νιώθουν ότι ντροπιάστηκαν.
Στο πανεπιστήμιο, γελούσε με τους συγκατοίκους της την επόμενη μέρα για τα χαΐρια της προηγούμενης νύχτας. Όσο μεγάλωνε, όμως, τόσο συχνότερα η απάντηση που έπαιρνε ήταν η δεύτερη - εκείνη της «ανησυχίας» -κυρίως επειδή οι γύρω της δεν έπιναν πια τόσο πολύ.
«Νομίζω ότι ο λόγος που ένιωθα ντροπή ήταν επειδή ήξερα ότι κάτι δεν πήγαινε καλά με τον τρόπο που έπινα και τις ποσότητες που κατανάλωνα».
Συνιστά απλά πράγματα, όπως ύπνο, ενυδάτωση και κατανάλωση πρωτεϊνών, για να σε βοηθήσουν να τα βγάλεις πέρα, αλλά και να θυμάσαι ότι δεν έκανες κάτι κακό, μόνο και μόνο επειδή διασκέδασες ή έκανες σεξ.
Ωστόσο, αν έχεις αισθήματα ντροπής κάθε φορά που συνευρίσκεσαι με κάποιον, «ίσως είναι καιρός να σκεφτείς ξανά τις επιλογές σου».
Ο Richard Stephens, καθηγητής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Keele της Μεγάλης Βρετανίας, κάνει έρευνα πάνω στα hangover.
Δήλωσε ότι η ποσότητα αλκοόλ που καταναλώνει ένα άτομο προβλέπει μόνο κατά 20 με 30% το πόσο έντονο hangover θα έχει, ενώ παράγοντες όπως το άγχος και οι τύψεις για το αλκοόλ παίζουν επίσης ρόλο.
Ίσως, όταν είμαστε πιο νέοι, να μη νιώθουμε τόσο χάλια, όταν έχουμε hangover, επειδή δεν έχουμε τόσες ευθύνες. Ή μπορεί, όταν μεγαλώνουμε, να μη θυμόμαστε πόσο άσχημα hangover είχαμε στα 20.
«Νομίζω ότι αυτό το hangover ντροπής έχει μάλλον μια επιστημονική βάση», αλλά δεν έχει μελετηθεί πολύ. Επίσης δεν είναι σαφές πώς μεταβάλλονται τα hangover κατά τη διάρκεια της ζωής, παρά τον αστικό μύθο ότι επιδεινώνονται με την ηλικία.
Οι ενοχές αυτές, όμως, δεν έχουν πάντα να κάνουν μόνο με τη συμπεριφορά της προηγούμενης νύχτας. Εν μέρει αποτελούν μια φυσιολογική αντίδραση στο αλκοόλ, το οποίο λειτουργεί κατασταλτικά.
«Μπορεί να οφείλονται στο αλκοόλ που έχει παραμείνει στο νευρικό σύστημα», λέει ο Charlie Glickman, ειδικός στη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση. «Ο οργανισμός σου δεν μπορεί να καταλάβει τη διαφορά μεταξύ του “είμαι πεσμένος, επειδή έκανα κάτι κακό” και του “είμαι πεσμένος, επειδή αναστατώθηκε το νευρικό μου σύστημα”».
Το να έρχεσαι κοντά με κάποιον, είτε μέσω σωματικής επαφής είτε απλώς μέσω μιας αποκαλυπτικής συζήτησης που έκανες, για την οποία δεν νιώθεις και τόσο καλά εκ των υστέρων, μπορεί να συμβάλει στο αίσθημα ντροπής την επόμενη μέρα. Στην περίπτωση των one night stand, οι γυναίκες μπορεί να νιώσουν πολύ άσχημα για τον εαυτό τους, επειδή νιώθουν ότι ντροπιάστηκαν.
«Εν μέρει, αυτό οφείλεται στο slut shaming».
Σε έρευνα που έκανε πάνω σε 50.000 ανθρώπους, διαπίστωσε ότι τα νεαρά άτομα παθαίνουν πολύ πιο συχνά hangover από τα μεγαλύτερα σε ηλικία άτομα, πιθανότατα λόγω της υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ. Αλλά δεν διευκρίνισε ποιας δημογραφικής ομάδας τα hangover είναι χειρότερα.
«Θα μπορούσαν να ισχύουν και τα δύο. Θα μπορούσε να αποδειχθεί ότι πράγματι τα hangover επιδεινώνονται με την ηλικία, εξαιτίας της παρακμής του σώματος και επειδή οι μεγαλύτερης ηλικίας άνθρωποι έχουν περισσότερες χρόνιες παθήσεις από τους νεότερους». Ίσως όμως, όταν είμαστε πιο νέοι, να μη νιώθουμε τόσο χάλια, όταν έχουμε hangover, επειδή δεν έχουμε τόσες ευθύνες. Ή μπορεί, όταν μεγαλώνουμε, να μη θυμόμαστε πόσο άσχημα hangover είχαμε στα 20.
Συμπλήρωσε ότι προσπαθεί να διαπιστώσει σε τι βαθμό μαθαίνουν οι άνθρωποι από τα hangover τους, για να μετριάσουν την κατανάλωση αλκοόλ που κάνουν.
«Το hangover είναι κάτι σαν ένα φυσικό διάλειμμα από το ποτό, επειδή όλοι ξέρουμε ότι αν το παρακάνουμε, θα νιώθουμε απαίσια το επόμενο πρωί».
Η Πόλα έπινε για 15 χρόνια. Της πήρε δύο χρόνια για να το κόψει, και λέει ότι το κίνητρό της ήταν οι ενοχές της επόμενης ημέρας.
«Μέρος αυτού, είναι ότι δεν αντέχεις άλλο να ζεις μέσα στην ντροπή. Γίνεται ανυπόφορο».
«Πολλοί άνθρωποι το ξεπερνούν όλο αυτό με τον καιρό και δεν ξέρεις πώς εξελιχθεί το θέμα για σένα λίγο αργότερα».
«Αν νιώσεις ποτέ ότι θέλεις να κόψεις το ποτό και έχεις ανάγκη να μιλήσεις με κάποιον για αυτό, μην διστάσεις να μου τηλεφωνήσεις. Αλλά αν δεν θέλεις να το κόψεις, μην αισθανθείς ποτέ άσχημα γι’ αυτό».
