Επειδή πολλές φορές έχουν παρεξηγηθεί, με ποικίλους τρόπους, οι εικόνες που δημοσιεύουμε στα social media, θα θέλαμε να ξεκαθαρίσουμε μερικά πράγματα γι’αυτές:
1. Το σύνολο των εικόνων που ανεβάζουμε εκφράζει εκείνο το πλέγμα ιδεών που κατά τη γνώμη μας θα φέρουν πιο κοντά έναν πολιτισμό τύπου 1. Όπως καταλαβαίνετε, επειδή το αν και πότε θα φτάσουμε σε τέτοιο επίπεδο πολιτισμού, κανείς δε το γνωρίζει με βεβαιότητα, αυτές οι ιδέες είναι υποκειμενικές. Μπορεί κάποιος να διαφωνεί πχ όταν υποστηρίζουμε πως μόνο με ένα σύστημα που βασίζεται στη συνεργασία και όχι στον ανταγωνισμό, θα φτάσουμε σε πολιτισμό τύπου 1.
2. Οι εικόνες δεν μας «ανήκουν» και υπό αυτή την έννοια, δε τις «κλέψαμε» από κάπου. Συνήθως τις βρίσκουμε στα social media και τις αλλάζουμε, λιγότερο ή περισσότερο ώστε να ανταποκρίνονται στο ύφος της σελίδας (σε όσα δηλαδή αναφέρει το σημείο 1. πιο πάνω). Ο λόγος που βάζουμε το όνομα της σελίδας μας και το link της στις εικόνες δεν είναι γιατί έτσι αποκτούμε κάποιο δικαίωμα ιδιοκτησίας στις εικόνες, αλλά για να μας μάθει περισσότερος κόσμος. Για εμάς μετράνε οι ιδέες. Μπορείτε να τις μοιράζεστε παντού και όπως θέλετε, αλλά φυσικά θα μας έδινε ικανοποίηση (προς τιμήν του μικρού κόπου που κάνουμε όταν τις φτιάχνουμε), είτε να τις κάνετε share απευθείας από εμάς, είτε να αφήνετε το όνομα της σελίδας πάνω στην εικόνα, είτε να μας κάνετε tag. Spread the word!
3. Πολλές απ’τις εικόνες μας μπορεί να έχουν διαφορετικές ερμηνείες, ανάλογα με τις σκέψεις του ανθρώπου που την κοιτάζει.
Ένα παράδειγμα:
Αν ποστάρουμε την εικόνα ενός μήλου που έχει μια δαγκωνιά, μπορεί κάποιος να κάνει like επειδή του θυμίζει τη γνωστή εταιρεία και χρησιμοποιεί τις συσκευές της στην καθημερινότητά του. Επίσης, μπορεί κάποιος που του θυμίζει το ίδιο, να εκνευριστεί γιατί θα θεωρήσει πως κάνουμε διαφήμιση.
Κάποιος άλλος μπορεί να το θεωρήσει ως θρησκευτική παραπομπή στο προπατορικό αμάρτημα, να υποθέσει πως είμαστε σελίδα θρησκευτικού περιεχομένου και να γράψει στα σχόλια κάτι σχετικό. Ένας ακόμα ίσως το θεωρήσει σαν προπαγάνδα υπέρ της κατανάλωσης φρούτων, κλπ.
Και όλα αυτά απλώς με μία εικόνα πολύ απλή, χωρίς λεζάντα. Φανταστείτε λοιπόν τι παρεξηγήσεις μπορεί να γίνουν για κάτι πιο υποκειμενικό και αόριστο, που ίσως περιέχει λέξεις με πολλαπλές ερμηνείες, όπως «ελευθερία», «άνθρωπος», «συμπόνια», «σκλαβιά» κλπ.
Ένα ακόμα παράδειγμα, η εικόνα με τον μαθητή και τις εξετάσεις. Αυτή η εικόνα και μερικά σχόλια που λάβαμε γι’αυτήν ήταν η αφορμή γι’αυτό το κείμενο. Ένας φίλος έγραψε στα σχόλια: «Δηλαδή η εκπαίδευση είναι ένα μάτσο σκουπίδια τα οποία με το ζόρι στα χώνουν, ώστε να «ξεράσεις» πληροφορία? Η γνώση είναι κακή, το εκπαιδευτικό σύστημα είναι κακό. Αυτό προκύπτει από την συγκεκριμένη εικόνα.»
Καταρχάς δεν είχαμε ορίσει στο μυαλό μας το αντικείμενο που μπαίνει στο στόμα του μαθητή ως σκουπιδοτενεκέ. Το είδαμε απλά ως ένα μεγάλο χωνί που μπαίνει στο στόμα του. Άρα το γεγονός ότι είναι «ένα μάτσο σκουπίδια», λόγω της δικής μας ερμηνείας στο αντικείμενο, δεν είχε περάσει καν απ’το μυαλό μας. Το γράψαμε και παραπάνω: Η ερμηνεία είναι το παν.
Τα υπόλοιπα είναι και πάλι ερμηνείες του φίλου που κάνει το σχόλιο. Για παράδειγμα, δεκάδες φορές έχουμε αναφερθεί στη σπουδαιότητα της γνώσης, οπότε δε θα μπορούσαμε να είμαστε έτσι γενικώς κι αορίστως «κατά της γνώσης».
Οπότε, πριν κατακεραυνώσετε με τα επιχειρήματά σας (ή τις προσβολές σας) εμάς ή τους άλλους συνομιλητές σας, ρωτήστε πρώτα πώς ερμηνεύουν αυτό που βλέπουν/διαβάζουν κι αν όντως το βλέπουν όπως κι εσείς, γράψτε τους γιατί διαφωνείτε ή ΟΚ κράξτε τους αν δεν την παλεύετε! Όμως η κατανόηση καλό θα είναι να προηγείται.
4. Επειδή ακριβώς υπάρχουν οι διαφορετικοί τρόποι κατανόησης των εικόνων, βάσει των προηγούμενων εμπειριών του καθενός μας, όπως περιγράφεται και πιο πάνω στο 3. θα ήταν εύλογο να γράφουμε ως σελίδα μια περιγραφή για το τι εννοούμε όταν την ποστάρουμε. Μερικές φορές το κάνουμε. Όμως υπάρχουν κάποια προβλήματα σε αυτό και θα αναλύσουμε δύο από τα πιο βασικά. Καταρχάς κάθε εικόνα με συνοδευτικό κείμενο χάνει την αμεσότητά της. Κι αυτό γιατί το να δει κάποιος μια εικόνα με ένα συγκεκριμένο άμεσο νόημα, διαφέρει από το να δει μαζί κι ένα κείμενο που προσπαθεί να την εξηγήσει. Το μάτι του θα πέσει στο κείμενο, οπότε θα χρειαστεί να διαβάσει και τι γράφει, ίσως βαρεθεί ή να μη συμφωνήσει με κάτι στην πορεία και γενικώς χρειάζεται να αφιερώσει πιο πολύ χρόνο για τη δημοσίευση, πράγμα που στους γρήγορους ρυθμούς που ο χρήστης κινείται στα social media κάνει το post να χάνει σε αμεσότητα, με αποτέλεσμα να το προσπερνά πιο εύκολα.
Το δεύτερο πρόβλημα είναι ότι πολλές φορές απλά δε θέλουμε να το κάνουμε γιατί μας αρέσει το παιχνίδι της διαφορετικής ερμηνείας από εσάς. Θέλουμε δηλαδή εσκεμμένα να σας προβληματίσουμε για να αναρωτηθείτε πώς το εννοούμε αυτό που γράφει η εικόνα και πώς συνδέεται με τη μετάβαση σε έναν πολιτισμό τύπου 1. Ρωτήστε μας αν δε βγάζετε άκρη.
5. Σε περίπτωση που δε το γνωρίζετε, το facebook προβάλλει τις δημοσιεύσεις που έχουν ανταπόκριση από τον κόσμο. Αυτό σημαίνει πως αν σας αρέσει αυτό που κάνουμε και θέλετε να ακουστούν οι ιδέες αυτές λιγάκι παραπάνω, η υποστήριξή σας μέσω like, share και σχολίων είναι κάτι παραπάνω από επιθυμητή. Δεν είναι υπερβολή: με τη δική σας βοήθεια, αλλάζουμε τον κόσμο!