Η πρόκληση στη θεραπεία δεν είναι να μάθουμε για το παρελθόν μας, αλλά να μάθουμε πώς το παρελθόν μας ζει ακόμα στο παρόν μας και πως μας επηρεάζει υποσυνείδητα.
Γνωρίζουμε ότι τα δυσάρεστα γεγονότα του παρελθόντος μας, θα πρέπει να τα αφήνουμε πίσω μας και να τα ξεχνάμε, σωστά;
Δεν θέλω να χαραμίσω το χρόνο μου σκαλίζοντας το παρελθόν μου, είναι μια κοινή αποφυγή που συναντάται στους θεραπευόμενους. Στην πραγματικότητα, από πολλές απόψεις η ενήλικη ζωή μας εμπλουτίζεται και περιορίζεται από τις εμπειρίες και τις αντιλήψεις μας της παιδικής ηλικίας μας. Η ζεστασιά της αγάπης της μητέρας αποτελεί πρότυπο για τη μελλοντική τρυφερότητα μας. Ο πόνος και τα τραύματα που προκαλούνται από έναν ψυχρό, αδιάφορο γονέα επισκιάζουν τις μεταγενέστερες στενές σχέσεις μας. Η κακοποίηση στην παιδική ηλικία δηλητηριάζει την αυτοεκτίμηση των ενηλίκων και αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης χρόνιων ασθενειών. Πράγματι, το παρελθόν μας επηρεάζει το παρόν μας. Η πρόκληση στη θεραπεία δεν είναι να μάθουμε για το παρελθόν μας, αλλά να μάθουμε πώς το παρελθόν μας ζει ακόμα στο παρόν μας και πως μας επηρεάζει υποσυνείδητα.
Η ομορφιά της ψυχαναλυτικής ψυχοθεραπείας είναι ότι επιτρέπει στο θεραπευόμενο να ανακαλύψει τους τρόπους με τους οποίους οι εμπειρίες του παρελθόντος παραμένουν ζωντανές. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της συναρπαστικής εμπειρίας της μεταβίβασης, αναγνωρίζοντας δηλαδή ότι σχετιζόμαστε με τους θεραπευτές μας με τρόπο παρόμοιο με τον τρόπο που σχετιζόμασταν με τους ενήλικες φροντιστές μας ως παιδιά. Μερικές φορές παρατηρούμε επίσης μέσω της μεταβίβασης ότι αντιμετωπίζουμε τους θεραπευτές μας όπως εμείς οι ίδιοι θεωρούσαμε ότι μας αντιμετώπιζαν ως παιδιά.
Η περίπτωση της Άννας
Η Άννα ξεκίνησε την εντατική θεραπευτική της διαδικασία της με έναν επιθετικό τρόπο. Ντυνόταν με ένα τρόπο ώστε να συναγωνιστεί τη λίγο νεαρότερη από αυτήν θεραπεύτριά της. Σύγκρινε τις ακαδημαϊκές σπουδές τους και επιδείκνυε τα επιτεύγματά της αναφορικά με τον επιτυχημένο σύζυγό της, θεωρώντας το σύζυγο της θεραπεύτριας της λιγότερο σημαντικό. Το αίτημα για το οποίο ζητούσε βοήθεια ήταν ότι δεν μπορούσε να σταματήσει να έχει πολλαπλές εξωσυζυγικές σχέσεις. Ένιωθε αναγκασμένη να αποπλανεί όσους δεν ήταν ήδη ερωτοχτυπημένοι μαζί της. Αλλά δεν έπαιρνε ευχαρίστηση από αυτές τις σχέσεις πέρα από την ικανοποίηση της προσθήκης ενός ακόμα επάθλου στη συλλογή της.
Αποδείχτηκε ότι είχε μεγαλώσει με μία μητέρα που ήταν ψυχρή και αδιάφορη μαζί της, που βρισκόταν συχνότερα έξω από το σπίτι διασκεδάζοντας, από το να βοηθά την Άννα με τις εργασίες του σχολείου. Η Άννα ήταν, όμως, η αγαπημένη του επιτυχημένου πατέρα της, που την γέμιζε με δώρα και που την αγαπούσε περισσότερο από τη μικρότερη αδελφή της, η οποία είχε πιο ακαδημαϊκές τάσεις.
Θα μπορούσε κάποιος να θεωρήσει ότι η αρχική στάση της Άννας ως προς την ανταγωνιστικότητα που επιδείκνυε απέναντι στη θεραπεύτριά της ήταν μια πτυχή της μεταβίβασής της προς αυτήν, δηλαδή, συναισθηματικά τη βίωνε της ως τη διανοούμενη αδελφή της, την οποία χρειαζόταν να κατατροπώσει για να διατηρήσει τη θέση της αγαπημένης κόρης στα μάτια του πατέρα της. Αυτή φάνηκε να είναι μία αυτόματη συμπεριφορά εκτός της επίγνωσής της. Επίσης, αντανακλούσε την αμηχανία που αισθανόταν για να θαυμάσει τη θεραπεύτρια / αδελφή της για τις πνευματικές της ικανότητες, την οποία η ίδια, όπως αποδείχθηκε, είχε παραμερίσει με οδυνηρό τρόπο για να εξασφαλίσει τη θέση της ως ιδανική γυναίκα για τον ισχυρό σύζυγό της.
Μέσα από την πρόοδο της θεραπείας, η Άννα άρχισε να ανακαλύπτει βαθύτερες επιθυμίες της. Αυτό έγινε εμφανές όταν προς έκπληξη της θεραπεύτριας της αισθάνθηκε ζήλια για μια άλλη θεραπευόμενη που είδε να βγαίνει από το γραφείο της θεραπεύτριάς της. Φαντάστηκε ότι αυτή ήταν πλέον η προτιμώμενη θεραπευόμενη της θεραπεύτριάς της και ότι η ίδια ερχόταν σε δεύτερη θέση.
Στη διάρκεια της μεταβίβασης, η Άννα θεώρησε τον εαυτό της ως εκτοπισμένο. Αυτή η οδυνηρή αίσθηση ότι ήταν ανεπιθύμητη και δεν ήταν άξια για τη μητέρα της, η οποία ήταν αφανής από την παιδική ηλικία της, είχε τώρα την ευκαιρία να αναδυθεί με ασφάλεια μέσω της φροντιστικής σχέσης θεραπευτή-θεραπευόμενου. Τώρα μπορούσε να αναγνωρίσει τα παλιά της συναισθήματα που μόλυναν την τωρινή ζωή της, χωρίς να έχει επίγνωσή για την ύπαρξή τους. Το φάντασμα της αδιάφορης μητέρας της είχε επιστρέψει και μέσα από τις επιθυμίες της που τώρα γνώριζε με τη θεραπεύτριά της, μπορούσε να αναγνωρίσει αυτά τα παλιά οδυνηρά συναισθήματα και να τα αφήσει πίσω της, στο παρελθόν.
Μέσα από αυτή την εμπειρία, μπορούσε να αναγνωρίσει ότι επαναλάμβανε τα βιώματά της με τους άνδρες που αποπλανούσε και μέσα από αυτούς απέκρουε αυτή την απόρριψη αδιαφορίας που είχε ζήσει στα χέρια της μητέρας της. Δεδομένου ότι ήταν πλέον σε θέση να αντιμετωπίσει αυτόν τον πόνο από το παρελθόν της, δεν χρειαζόταν άλλο τις εξωσυζυγικές σχέσεις της για να επαναλαμβάνουν τη θλίψη της. Έτσι έβαλε τέλος σε αυτές. Ήταν σε θέση να αναγνωρίσει και να ανεχτεί την επιθυμία της για τρυφερότητα και ήταν σε θέση να ζητήσει από τον σύζυγό της πιο άμεσα την αγάπη του. Στην αρχή, τους ήταν δύσκολη αυτή η αλλαγή στη σχέση τους, αλλά στο τέλος ο σύζυγος εκτίμησε τη μεγάλη ειλικρίνεια της Άννας απέναντί του και η σχέση τους έγινε ακόμα πιο δυνατή.
Το παρελθόν της Άννας ζούσε εν αγνοία της στο παρόν της. Μέσα από την διερεύνηση της μεταβίβασης, μαζί με τη θεραπεύτριά της, η Άννα ήταν σε θέση να αποκαλύψει συναισθήματα για τα οποία δεν είχε επίγνωση. Αυτό της επέτρεψε να εγκαταλείψει το οδυνηρό παρελθόν της.
Αν αντιλαμβάνεστε ότι τα μοτίβα της ζωής σας δεν σας προσφέρουν ούτε αυξανόμενη ευχαρίστηση ούτε βαθύτερες σχέσεις, τότε ίσως ζείτε κάτω από τη σκιά επίπονων τραυμάτων από τη νεαρή ηλικία σας. Η ψυχαναλυτική αποκάλυψη των ασυνείδητων επιρροών από το παρελθόν μας, μέσω της μεταβίβασης, μπορεί να απελευθερώσει έναν ενθουσιώδη δυναμισμό για ένα πιο δημιουργικό μέλλον.
Πηγή: psychologytoday.com
Απόδοση - Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή: psychologynow.gr
