Πώς να αλλάξεις τη ζωή σου όταν δεν ξέρεις τι θέλεις; Πώς μπορείς να βρεις τι σου αρέσει πραγματικά;
Από μικρός μου άρεσε ένα πράγμα μόνο. Να λύνω ασκήσεις μαθηματικών. Να σκέφτομαι με αλγόριθμους και να αναλύω τα φυσικά φαινόμενα. Είχα διακρίσεις στους διαγωνισμούς της Μαθηματικής Εταιρείας, πέρασα δεύτερος στο Μαθηματικό Θεσσαλονίκης και όταν με ρωτούσαν τι θα κάνω μετά, δεν ήξερα τι να απαντήσω. Από τη στιγμή που μπήκα στη σχολή όμως, προσπαθούσα να βγάλω βαθμό για να σπουδάσω με υποτροφία στο εξωτερικό. Τι να σπουδάσω; Οικονομικά.
Ό,τι και αν σήμαινε αυτό. Ιδέα δεν είχα τι είναι τα οικονομικά όπως και κανείς άλλος από το οικογενειακό μου περιβάλλον στη Δράμα. Όντως, τελείωσα πρώτος τη σχολή και συνέχισα για μεταπτυχιακό στο Λονδίνο. Όταν οι καθηγητές μου, μου πρότειναν να κάνω διδακτορικό με υποτροφία επειδή ήμουν καλός φοιτητής, απάντησα «ναι» από τεμπελιά. «Μια ζωή θα δουλεύω» σκέφτηκα. «Αν μπορώ να είμαι φοιτητής χωρίς να χρεώνω την οικογένειά μου, ας το κάνω». Άρχισα να δουλεύω και η δουλειά μου δεν με ενθουσίαζε όμως ήμουν καλούτσικος σε αυτήν. Είχα μάθει να κάνω καλά ό,τι κάνω ανεξάρτητα αν μου αρέσει ή όχι. Το καθήκον πάνω απ’ όλα!
Ταυτόχρονα τα χρήματα ήταν πολύ καλά. Δούλευα 12 με 14 ώρες την ημέρα και τρία με τέσσερα χρόνια μετά έτρωγα συχνά σε Μισελέν εστιατόρια και οδηγούσα πολυτελή σπορ αμάξια. Έμεινα στις καλές γειτονιές του Λονδίνου και πήγαινα στην όπερα. Ήξερα όμως ότι όλο αυτό το χρυσό κλουβί δεν ήταν για μένα. Δεν το έπαιρνα εύκολα απόφαση να τα παρατήσω βέβαια. Δεν αφήνεις έτσι την κότα που κάνει τα χρυσά αυγά.
Ώσπου ήρθε η κρίση του 2008 να με αφυπνίσει. Μειώθηκαν δραστικά οι αποδοχές (συνέχισαν να είναι αρκετά υψηλές) όμως με έκαναν να αναρωτηθώ: «Ποιο είναι το νόημα της ζωής; Να πω ότι έφτασα να είμαι 55 ετών και έγινα πλούσιος; Και να μην έχω δει το φως της μέρας;». Έτσι έκανα την πρώτη μεγάλη αλλαγή της ζωής μου και επέστρεψα στην Ελλάδα το 2009. Ακριβώς πριν αρχίσει η κρίση. Το πέτυχα διάνα…
Βρήκα δουλειά σε εγχώρια χρηματιστηριακή και πλέον δούλευα 8ωρο. Φαντασιωνόμουν, θυμάμαι, όταν ήμουν στην Αγγλία ότι αν είχα ελεύθερο χρόνο θα πήγαινα σε εκθέσεις φωτογραφίας, ζωγραφικής (ήμουν και της όπερας, λέμε) αλλά αυτό που είδα ήταν ότι στην πράξη όταν επέστρεψα, αν και δούλευα πολύ λιγότερο πάλι δεν έκανα τίποτα. Παρέμεινα εγκλωβισμένος σε μια παρόμοια καθημερινότητα. Τότε κατάλαβα πόσο δικαιολογία ήταν το ότι δεν είχα χρόνο για να κάνω αυτά που νόμιζα ότι μου αρέσανε. Στην ουσία δεν ήθελα να κάνω τίποτα…
Κάπου εκεί κοντά, με το σοκ αυτής της συνειδητοποίησης ήρθε και το δεύτερο και ισχυρότερο σοκ και χώρισα από το γάμο μου. Αυτό με οδήγησε στη θεραπεία. Μέσα από την ομαδική ανάλυση είδα τον εαυτό μου αλλιώς, γνωρίζοντάς τον ουσιαστικά για πρώτη φορά. Τα επόμενα πέντε χρόνια ήταν ένα διάστημα ανασυγκρότησης. Ήταν μια περίοδος ψαξίματος και εσωτερικής αναζήτησης. Παρέμενα όμως στο χρηματιστηριακό τομέα. Ταυτόχρονα άρχισα να διαβάζω φανατικά βιβλία ψυχολογίας ανακαλύπτοντας πέρα από τα μαθηματικά και μια καινούρια αγάπη.
Βρήκα ένα πανεπιστήμιο του Λονδίνου όπου μπορούσα να σπουδάσω Ψυχολογία εξ αποστάσεως και ομολογώ πως κάθε φορά που πήγαινα να δώσω εξετάσεις στο Βρετανικό συμβούλιο η καρδιά μου χτυπούσε δυνατά από ευχαρίστηση. Ίσως επειδή πάντα ήμουν λίγο φυτό…
Έθεσα στον εαυτό μου ένα στόχο. Να κατανοήσω τον τρόπο που λειτουργούν οι άνθρωποι. Στις συζητήσεις με τους φίλους και τις φίλες μου διαμόρφωνα θεωρίες και αλγορίθμους για να εξηγήσω τις παρατηρούμενες συμπεριφορές. Από ερωτικές έως φιλικές και συγγενικές. Έβλεπα ότι ο δομημένος ψυχο-λογικός τρόπος σκέψης μου βοηθούσε πολύ στο να ξεκαθαρίζουν οι καταστάσεις και να βρίσκεται λύση στα προβλήματα. Οι φίλοι μου το έβλεπαν κι αυτοί.
Έτσι με προέτρεψαν να γράψω ένα βιβλίο για να μεταδώσω την ψυχο-λογική και σε άλλους ανθρώπους. Το βιβλίο μου «Ψυχο-λογικές Σχέσεις» εκδόθηκε τον Απρίλιο του 2017 και βρίσκεται τώρα ήδη στην 4η έκδοση! Ο κόσμος το αγκάλιασε και πολλοί μου λένε ότι το χρησιμοποιούν σαν εγχειρίδιο. Έχω λάβει και συνεχίζω να λαμβάνω πολύ όμορφα και συγκινητικά σχόλια από αγνώστους. Ειλικρινά τους ευχαριστώ τόσο πολύ όλους. Δεν υπάρχει πιο γλυκό πράγμα από αυτό.
Πίσω στο 2015 όμως και ήμουν ακόμα στη χρηματιστηριακή. Πολύ καλές συνθήκες εργασίας, αμειβόμουν σχετικά καλά για Ελλάδα αλλά εγώ κυριολεκτικά δεν την πάλευα. Ήθελα να κάνω κάτι άλλο αλλά φοβόμουν. Που να αφήνεις τώρα την ασφάλεια της μεγάλης εταιρείας. Η σκέψη που με παρακίνησε τελικά ήταν η εξής: «Ξέρω πως αν δεν το κάνω τώρα αυτό το βήμα, σίγουρα θα το μετανιώσω» Το πίστευα ακράδαντα. Είχα ακούσει, τότε θυμάμαι, πως τυχερός είναι αυτός που σε μια ζωή έζησε δυο ζωές.
Αλλά υπήρχε ένα πρόβλημα…
Δεν ήξερα τι ήθελα να κάνω.
Δεν ήξερα τι ήθελα να γίνω.
Ήξερα όμως ότι η διαδικασία του να βρεις τι σου αρέσει απαιτεί δοκιμές.
Όταν ήμουν μικρός είχα μάθει να κάνω τα πράγματα σωστά. Δεν είχα μάθει να κάνω τα πράγματα που μου αρέσουν. Τώρα λοιπόν, για να μάθω τι μου αρέσει έπρεπε να γίνω και πάλι μικρό παιδί. Τα μικρά παιδιά πηγαίνουν στο μπάσκετ, το ποδόσφαιρο, το βόλεϋ και δοκιμάζουν. Τελικά μένουν με το μπάσκετ επειδή τους άρεσε περισσότερο από τα άλλα. Οι μεγάλοι «πρέπει» να ξέρουμε τι θέλουμε. Εγώ δεν ήξερα. Τι να κάνουμε τώρα. Έτσι ακολούθησα τον μόνο τρόπο για να μάθω.
Έδωσα στον εαυτό μου το δικαίωμα να αποτύχει. Εγώ ο πρώην αριστούχος, έδωσα στον εαυτό μου το δικαίωμα να τα πάει χάλια. Το πιο σημαντικό απ’όλα όμως, έδωσα στον εαυτό μου το δικαίωμα να κάνει κάτι για τη χαρά του να το κάνει και όχι για να φέρει ένα καλό αποτέλεσμα. «Πάμε και βλέπουμε» είπα. Κι ας μην ξέρω. Το πολύ πολύ να γίνω γκαρσόνι αν δε δουλέψει… Έτσι δειλά εισήλθα στο χώρο της ψυχολογίας. Άρχισα να εκτίθεμαι στον κόσμο σε ένα εντελώς καινούριο αντικείμενο. Άρχισα να γράφω άρθρα στο blog μου και να διοργανώνω τα πρώτα μου σεμινάρια.
Είδα ότι αντλούσα πολλή ευχαρίστηση από τα νέα μου βήματα. Ανέκαθεν απολάμβανα να μιλάω σε κόσμο. Από τότε που δίδασκα σε μεταπτυχιακούς φοιτητές όταν έκανα το διδακτορικό μου, όταν μιλούσα σε οικονομικά συνέδρια αλλά και πιο πρόσφατα όταν δίδασκα στους φοιτητές στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Πόσο μάλλον όταν λέω κάτι σε ανθρώπους το οποίο μπορεί να τους κάνει πιο ευτυχισμένους!
Πλέον διοργανώνω σεμινάρια πάνω στη θετική ψυχολογία, το άγχος και τις ανθρώπινες σχέσεις. Έχω και πελάτες με τους οποίους εργαζόμαστε για την επίτευξη αλλαγών μέσω της θετικής ψυχολογίας. Είναι ένας ιδιαίτερος χώρος και με γεμίζει πάρα πολύ η στροφή που έχω κάνει. Δε μου επιτρέπει τα πολυτελή αυτοκίνητα και τα ακριβά ξενοδοχεία του παρελθόντος όμως ξέρω ότι τώρα νιώθω πολύ πιο γεμάτος από ποτέ.
«Τρως από τα έτοιμα», μου λένε.
«Ε, και; Για πότε τα ετοίμαζα;»
Με ό,τι κι αν ασχολούμαστε θα εμπεριέχει δυσκολίες, άγχη και προκλήσεις. Τουλάχιστον ας επιλέξουμε κάτι που να δίνει νόημα στη ζωή μας. Νιώθω πως έχω βρει το δικό μου στίγμα. Τη δική μου ταυτότητα. Όπως μου λένε οι αναγνώστες και του βιβλίου αλλά και των άρθρων μου, νιώθουν πως αυτά που διαβάζουν είναι πρακτικά και χειροπιαστά. Όχι γενικές συμβουλές τύπου «αγάπα τον εαυτό σου» και «ζήσε το πάθος σου». Γιατί ωραία ακούγονται αυτά. Τι ακριβώς σημαίνουν όμως στην πράξη;
Με ενδιαφέρει πάρα πολύ τι μπορούμε να κάνουμε για να ζήσουμε καλύτερα στις υπάρχουσες πραγματικές συνθήκες της ζωής μας. Όχι στις συνθήκες που θα θέλαμε να υπήρχαν. Το μαθηματικό μου υπόβαθρο δε μου επιτρέπει την πολλή θεωρία… Έχω βαθύ σεβασμό στην ανθρώπινη φύση. Δε θέλω να την εξιδανικεύσω και να δημιουργήσω προσδοκίες, καθώς έχω καταλάβει πολύ καλά το πόσο βλαβερές είναι για την ευτυχία μας.
Είμαι τυχερός καθώς είμαι σε μια πολύ όμορφη σχέση που με γεμίζει και με στηρίζει στα νέα μου βήματα. Ο στόχος μου τώρα είναι όσο μπορώ να βρω τρόπους να απενοχοποιήσω τους ανθρώπους από το βάρος των απαιτήσεων που κουβαλάει ο καθένας μας. Να διαδώσω γνώση για την πραγματική ανθρώπινη φύση. Διαβάζω συνεχώς και ενημερώνομαι για όλες τις τελευταίες μελέτες της επιστήμης γιατί με γεμίζει απίστευτα.
Το μότο μου είναι πως η γνώση είναι δύναμη και η αυτογνωσία η μεγαλύτερη δύναμη απ’ όλες. Αν καταλάβουμε τον εαυτό μας τότε θα μπορέσουμε να τον συγχωρήσουμε για όσα τώρα του προσάπτουμε. Οι πιο πολλοί άνθρωποι είμαστε πολύ ταλαιπωρημένοι. Αλλά δεν το γνωρίζουμε. Νομίζουμε πως είμαστε ελαττωματικοί.
Έτσι κι εγώ όταν σταμάτησα να θέλω να είμαι αλάθητος και πρώτος κατάφερα να γίνω χαρούμενος.
Όταν σταμάτησα να με κατηγορώ και άρχισα να με καταλαβαίνω κατάφερα να με φροντίσω.
Όταν σταμάτησα να θέλω να θέλω να κάνω το σωστό κατάφερα να κάνω αυτό που μου αρέσει.
Όταν σταμάτησα να θέλω να κάνω πρώτα τους άλλους χαρούμενους κατάφερα να βρω την ηρεμία μέσα μου.
Όταν σταμάτησα να θέλω να ελέγχω τους γύρω μου κατάφερα να κάνω όμορφες σχέσεις.
Τελικά, στα 44 μου, ακόμα δεν ξέρω τι ακριβώς θα γίνω όταν μεγαλώσω. Αλλά μέσα μου δε βιάζομαι και να μεγαλώσω… Θα συνεχίσω να ψάχνω.
