Ο θρυλικός πρόεδρος των ΗΠΑ, έχει μείνει στην ιστορία ως ένας από τους λίγους πολιτικούς που ήταν πνευματικός άνθρωπος. Η ζωή του δεν ήταν εύκολη. Έμαθε να ζει με κατάθλιψη και βίωσε όλον τον ψυχικό ανήφορο. Κάθε πράγμα που μας λέει κάποιος, πρέπει να το έχει βιώσει. Τότε, δεν δεχόμαστε απλά μια συμβουλή. Δεχόμαστε «μετάγγιση» ζωής.
«Έχει το δικαίωμα να ασκεί κριτική,
εκείνος που έχει καρδιά για να βοηθήσει».
Αβραάμ Λίνκολν
Σχόλια παντού.
Είμαστε άνθρωποι και έχουμε μια τάση προς τη συνεχή χρήση επιθέτων. Όλο σχολιάζουμε και αυτό δεν μπορούμε να το αποφύγουμε. Παρατηρούμε πως οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν ευχάριστα σχόλια είναι πάντα πιο χαρούμενοι από εκείνους που χρησιμοποιούν αρνητικά. Οι πρώτοι, έχουν μια μεγάλη διαφορά από τους δεύτερους. Συνειδητά ή ασυνείδητα, έχουν αποδεχτεί τη ζωή και όχι μόνο αυτό, αλλά τη βλέπουν και ωραία. Οι δεύτεροι, δεν είναι απαραίτητα «κακοί», όμως βαθμολογούν αντίστροφα. Κοιτούν πρώτα τι λείπει και μετά τι υπάρχει. Αποδεδειγμένα, οι πρώτοι ζουν καλύτερα!
Καλοί, κακοί και…έξυπνοι.
Στις μεταξύ μας σχέσεις τα πράγματα είναι ακόμη πιο σύνθετα. Όταν σχολιάζουμε ένα αυτοκίνητο, η κριτική είναι πιο εύκολη. Τα απρόσωπα, σχολιάζονται ευκολότερα. Οι άνθρωποι όμως έχουμε πολλές και σύνθετες πτυχές. Μπορεί να μας είναι εύκολο να σχολιάζουμε σε 5 λέξεις έναν χαρακτήρα, όμως μην περιμένουμε να έχουμε και μεγάλη ευστοχία. Πάλι, υπάρχουν οι δύο ειδών ομάδες. Οι καλοπροαίρετοι και οι καχύποπτοι. Υπάρχει όμως εδώ και άλλη μια ομάδα. Οι δύο πρώτες ομάδες ανθρώπων επιδοκιμάζουν ή αποδοκιμάζουν ανθρώπινες συμπεριφορές. Η τρίτη ομάδα ανθρώπων, έχει λιγότερα μέλη από τις άλλες δύο γιατί αποφεύγει αυτού του είδους την απόλυτη κριτική. Απλώς, κατανοεί. Οι άνθρωποι αυτοί, γνωρίζουν πως η κριτική αποτελεί ένα είδος ευθύνης. Ξέρουν από τους ίδιους οτι όταν θέλουν να ορίσουν κάτι που κάνουν και που νιώθουν, είναι πολύ δύσκολο. Δικαίωμα έχουμε όλοι στην κριτική, ή έστω, έτσι νομίζουμε. Ποιός έχει ουσιαστικό δικαίωμα να ασκεί κριτική; Μήπως εκείνος που μπορεί να κάνει κάτι για να βελτιώσει τα πράγματα; Αυτή λοιπόν η ουσιαστική κριτική, είναι προνόμιο αυτής της ομάδας ανθρώπων, στην οποία όλοι πρέπει να προσπαθήσουμε να ανήκουμε.
Αν κάτι μας φαίνεται «κακό» και «άσχημο», τότε…
Για να είμαστε ειλικρινείς, η κριτική που ασκούμε είναι συνήθως αρνητική. Κάτι θετικό, το πολύ-πολύ να το θαυμάσουμε. Άλλωστε και στην καθημερινότητά μας, η λέξη έχει μια ελαφρώς αρνητική χροιά. Ασκούμε κριτική για να διορθώσουμε τα κακώς κείμενα. Αφού αναφερθήκαμε σε αυτήν την «ομάδα» ανθρώπων που κατανοούν, θα συνεχίσουμε να ασχολούμαστε με αυτήν καθώς έχει πολλές δυνατότητες, πέραν της κατανόησης.
Αν ένας άνθρωπος που κατανοεί τις ανθρώπινες σχέσεις και την ανθρώπινη ψυχή, δει κάτι κραυγαλέα αρνητικό, τότε δε θα το ψέξει με οργή και θυμό. Η κατηγορία και ο θυμός, ποτέ δεν βελτίωσαν κάποιον άνθρωπο. Υποτίθεται πως η κριτική έχει σαν στόχο της τη βελτίωση ενός μειονεκτήματος που διακρίνουμε σε κάποιον άνθρωπο. Αν δεν έχει τέτοιον στόχο, κινδυνεύουμε να γίνουμε τοξικοί που το μόνο που θέλουν, είναι να βγάλουν απλώς «κακίες». Αυτή λοιπόν η ομάδα ενδιαφέρεται να βοηθήσει στο να γίνει κάτι καλύτερο. Από τη στιγμή που ένας άνθρωπος της κατανόησης ασκήσει κριτική, προσφέρεται να βοηθήσει. Η βοήθεια και η συμπαράσταση συνιστούν την ουσία της κριτικής.
