Κι ενώ όλα είναι ασταμάτητα δύσκολα, πρωτόγνωρα ακατόρθωτα, άπιαστα κάποιες φορές, φτερουγίζει από μέσα μια δύναμη, η δύναμη της ψυχής. Μια δύναμη που, όταν κάποιος στηρίζεται σε ξένες δυνάμεις αγνοεί ότι την έχει.
Όταν χαίρεται με δοσμένη ευχαρίστηση χωρίς να την έχει δημιουργήσει ο ίδιος δεν ξέρει καν τι από το δικό του κομμάτι χάνει. Έχει ξεχάσει να μάθει να φροντίζει την ψυχή του. Έχει αφεθεί να «ζητιανεύει» τη φροντίδα.
Πετάω σημαίνει φροντίζω την ψυχή μου
Μαθαίνει κάποιος να φροντίζει την ψυχή του όχι όταν χαλαρώνει από την εξάντληση της αδιέξοδης καθημερινής πίεσης. Σημασία δεν έχει να ψάχνει διεξόδους να αποδράσει για να ανακουφιστεί. Σημασία έχει να ζει κι αυτά τα όχι τόσο «σημαντικά» κι ας μην είναι η επιλογή του. Να αντιμετωπίζει την απογοήτευση, να ζει την ματαίωση, την αποτυχία, τον επαναπροσδιορισμό του.
Πόσοι γονείς είναι αυτοί που τρέμουν στην ιδέα ότι το παιδί τους θα ματαιωθεί, θα νιώσει θλίψη και απογοήτευση. Πόσοι είναι που και οι ίδιοι τρομάζουν γιατί δείλιασαν να τα αντιμετωπίσουν όλα αυτά, άρα και τα παιδιά τους θα είναι ανίσχυρα. Πόσο τρομάζει το «φυσιολογικό», το «αυθεντικό».
«Πετάω» σημαίνει φροντίζω την ψυχή μου, μαθαίνω να επιλέγω εγώ για τον εαυτό μου. Να ζω με τα λάθη μου, να προσπαθώ ξανά και ξανά για να το πετύχω, να χαίρομαι καμιά φορά μόνος μου κι ας είναι λίγο για τους άλλους, αλλά για μένα τον ίδιο πολύ σημαντικό. Να προσπαθώ κι ας μην υπάρχει άμεση ικανοποίηση, αρκεί η επιθυμία.
Πετάω σημαίνει έχω επιλογή
«Πετάω» σημαίνει έχω επιλογή. Αφήνω αυτό που με «φορτώνει» και επιλέγω κάτι νέο και διαφορετικό. Κι ας είναι ένα απλό «φτερούγισμα». Δεν είναι λίγες οι φορές που άνθρωποι βγαίνοντας από την ψυχοθεραπεία νιώθουν «σαν να έχουν βγάλει φτερά». Και, βέβαια, αυτό δεν είναι άλλο από την εσωτερική δύναμη ότι ελέγχουν τη ζωή τους, ότι δεν αρκούνται σε λίγες απολαύσεις αλλά πεισμώνουν για κάτι πιο ουσιαστικό πιο πλήρες. Και χωρίς να τους εξασφαλίζει κάποιος ότι αυτό θα έρθει ανεμπόδιστα.
Και είναι τώρα που εν μέσω «πίεσης» πρέπει να μην χαθεί ο έλεγχος του εαυτού, η αξία του να έχω επιλογές, η ελευθερία του «πετάω». Είναι τώρα που περισσότερο από κάθε άλλη φορά οφείλει ο καθένας να αξιοποιήσει τα «φτερά» του με κάθε τρόπο που ήξερε ή που έχει να μάθει. Αν η καθημερινότητα δεν επαναπροσδιοριστεί, τότε θα χρειάζεται κάθε πρωί να αναρρώνουμε από τον «περιορισμό» μας, από την ανελευθερία μας, από τα θέλω και τις επιλογές μας που έχουν παύσει.
Τι σημαίνει αυτοφροντίδα;
Τώρα που η θορυβώδης ζωή, η γεμάτη διασκέδαση, ακριβά εστιατόρια, ταξίδια σε μακρινούς προορισμούς, έχει δώσει την σκυτάλη σε μια «άδεια» μέρα, χρειάζεται ο καθένας να αυτοπροσδιοριστεί ως προς τι φροντίδα δίνει στην ψυχή του. Αν περιοριστεί στο χάσμα της καταναλωτικής φροντίδας δεν θα βλέπει τη φροντίδα της ψυχής.
Να φροντίζω, δηλαδή, τις επιλογές μου, τα θέλω μου, τη γεμάτη ευχαρίστηση ζωή μου, να νιώθω ικανοποίηση από τους στόχους μου, να αντέχω τις ματαιώσεις μου και να αναστοχάζομαι, να ευχαριστιέμαι να φροντίζω τους σημαντικούς μου ανθρώπους και τα παιδιά μου, να νιώθω χαρά που ευχαριστώ πρώτα ο ίδιος τον εαυτό μου και μετά χωράει και η φροντίδα από τους ανθρώπους μου, να απολαμβάνω ό,τι πετυχαίνω, να μπορώ να μοιραστώ την χαρά μου και να μην νιώθω ότι αυτό σημαίνει εμπόδιο για τους γύρω μου, να μην εξαρτάται η χαρά μου αποκλειστικά και μόνο από το αν υπάρχει χαρά γύρω μου.
«Φτάνει να θελήσεις κάτι για να το μπορείς»
Η θέληση, έχει τόση δύναμη που μπορεί να ελέγχει:
Την σκέψη: εστιάζει σε αυτό που κάποιος θέλει και αναιρεί αυτό που δεν είναι επιθυμητό.
Το συναίσθημα: δεν ελέγχει το εξωτερικό ερέθισμα (χαρά, φόβο, λύπη κ.τ.λ.), αλλά ελέγχει την επιλογή να βγει κάποιος από τα αρνητικά συναισθήματα.
Την παρόρμηση: σκέψεις τύπου «θέλω να φάω κάτι γλυκό», «θέλω να πάω βόλτα και όχι να δουλέψω» εισβάλλουν στο μυαλό του ανθρώπου. Η δύναμη της θέλησης ρυθμίζει αν θα αγνοήσει κάποιος την παρόρμηση ή θα ενδώσει σε αυτήν.
Την επίδοση με βάση τους στόχους: όσο πιο δυνατή είναι η θέληση, τόσο πιο πιθανό είναι να πάρει κάποιος μια απόφαση που έχει αρμονία με τους στόχους του, άρα και να έχει την καλύτερη επίδοση.
Η θέληση για φροντίδα της ψυχής πρέπει να είναι πηγή έμπνευσης για τους σημαντικούς ανθρώπους γύρω μας. Το να γίνουμε το πρόσωπο που ξέρουμε ότι θέλουμε και μπορούμε παρόλο που γύρω μας όλα είναι «στην κατάψυξη» θα είναι η αρχή για να λυθεί το κάθε ψυχολογικό μπλοκάρισμα. Και τότε θα είναι που θα μιλάμε για «πέταγμα».
Άλλωστε, όταν κάτι δεν έρχεται άμεσα και εύκολα στη ζωή κάποιου, αξίζει να μην εφησυχαστεί στην «αναποδιά» του και την «κακοτυχία» του, αλλά να κινηθεί με τη δύναμη που ο ίδιος ούτε καν γνώριζε ότι είχε για να το αποκτήσει.
Πηγές:
1. Mischel, W. et al (2011). Willpower Over the Life Span.
Decomposing Self Regulation. Oxford University Press.
2. Satir Virginia. Πλάθοντας ανθρώπους. Εκδόσεις Κέδρος
