Οι πάντες λένε ψέματα σχετικά με τις υπέρτατες αλήθειες

  Είναι περίπλοκο το φαινόμενο· περίπλοκο όχι από μόνο του, αλλά επειδή σε έχουν μεγαλώσει οι γονείς, η κοινωνία, τα σχολεία, τα κολέγια, τα πανεπιστήμια. Πριν ακόμη κάνεις κάποια σημαντική ερώτηση σχετικά με τη ζωή, σε έχουν ήδη φορτώσει με απαντήσεις.

Το παιδί δεν έχει ρωτήσει για τον Θεό, αλλά οι γονείς το πιέζουν να πιστέψει ότι ο Θεός είναι βοηθός.

Είναι καθαρή διαφθορά αυτό. Το παιδί είναι αθώο, εμπιστεύεται τον πατέρα του, τη μητέρα του, τους αδελφούς, τις αδελφές του, τους μεγαλύτερους, τους γείτονες. 

Εμπιστεύεται· δεν μπορεί να σκεφτεί ότι του λένε όλοι ψέματα. 

Δεν υπάρχει βάση ώστε να σκεφτεί ότι όλοι τού λένε ψέματα. 

Το αγαπάνε όλοι, πώς γίνεται να λένε ψέματα; Και εκεί υπάρχει η πολυπλοκότητα...

Οι πάντες λένε ψέματα σχετικά με τις υπέρτατες αλήθειες, χωρίς να το ξέρουν. Δίχως να έχουν εμπειρία, φορτώνουν τα παιδιά τους με τόσα σκουπίδια, τα οποία θα εμποδίσουν την πρόοδο τού παιδιού, την ίδια του την καθαρότητα τής συνειδητότητας. Η αγάπη αυτή είναι πολύ ασυνείδητη. Δεν ξέρουν τι κάνουν. Το έχουν κάνει και στους ίδιους οι δικοί τους γονείς και απλώς το επαναλαμβάνουν.

Και με αυτό τον τρόπο η μια γενιά δίνει όλες της τις αρρώστιες στην άλλη γενιά. Κι επί αιώνες επικρατούν κάθε είδους βλακώδεις ιδέες, παραμένουν ζωντανές, επειδή υπάρχουν άνθρωποι που τις πιστεύουν. Είναι έτοιμοι να πεθάνουν για τις ιδέες αυτές, είναι έτοιμοι να σκοτώσουν για τις ιδέες αυτές και οι ιδέες αυτές είναι απλώς θεωρίες.

Η πολυπλοκότητα εμφανίζεται επειδή το παιδί, αναγκαστικά, χρειάζεται να μεγαλώσει μαζί με ανθρώπους που δεν έχουν επίγνωση· δεν μπορούν παρά μόνο κακό να κάνουν. Είναι επόμενο να του δώσουν τη νοοτροπία τους, ξέροντας πολύ καλά ότι η νοοτροπία τους δεν έχει βοηθήσει τους ίδιους, ότι η νοοτροπία τους και οι ιδεολογίες τους δεν τους έχουν απελευθερώσει. 

Κι όμως νομίζουν ότι το κάτι είναι καλύτερο από το τίποτα: 

΄΄Ίσως να μην δουλέψαμε πολύ εμείς. Ίσως να μη πειθαρχήσαμε σύμφωνα με τις ίδιες μας τις φιλοσοφίες. Δεν είναι λάθος οι φιλοσοφίες, εμείς είμαστε λάθος.΄΄
Ακριβώς το αντίθετο ισχύει: οι φιλοσοφίες είναι λάθος.

Και μόλις εγκατασταθούν αυτές οι φιλοσοφίες μέσα στο νου τού παιδιού, σχηματίζουν την ίδια τη βάση τής ευφυΐας του, της διανοητικής του ανάπτυξης.

Αυτό ακριβώς δημιουργεί τις πολυπλοκότητες και οι πολυπλοκότητες έχουν γίνει όλο και πιο πολλές. Στο παρελθόν, ο ινδουϊστής ήταν φορτωμένος μόνο με τις ινδουϊστικές προκαταλήψεις· δεν ήξερε τίποτε για τον Ιουδαϊσμό, δεν ήξερε τίποτε για την ιδεολογία τού Κομφούκιου. Δεν είχε ιδέα τι σκέφτονταν οι άλλοι άνθρωποι τού κόσμου. Ζούσε μέσα στο δικό του μικρό πηγάδι, όπου όλοι σκέφτονταν παρόμοια. Τώρα τα πηγάδια αυτά έχουν εξαφανιστεί.

Τώρα ο ινδουϊστής γνωρίζει τις μωαμεθανικές ιδέες· τις χριστιανικές ιδέες, τις ιουδαϊκές ιδέες, η πολυπλοκότητα έχει μεγαλώσει χίλιες φορές. Ξέρει όχι μόνο τις θεολογικές θεωρίες, ξέρει και για τους άθεους, τους κομμουνιστές, τους αγνωστικιστές. Ο νους του βουΐζει γεμάτος από αντιφατικές σκέψεις. Είναι γεμάτος με κάθε είδους ιδέες, οι οποίες είναι η μια εναντίον της άλλης.

Οι αντιφάσεις τους τον κάνουν ανάπηρο, δεν μπορεί να κάνει τίποτε·  γιατί ό,τι κι αν θέλει να κάνει, κάποια ιδέα θα υπάρχει που θα λέει ότι αυτό δεν είναι σωστό.

Αν θέλει να είναι χορτοφάγος... Οι τζαΐνες και οι βουδιστές είναι χορτοφάγοι εδώ και είκοσι πέντε αιώνες. Και κανείς τζαΐνα δεν σκέφτηκε ποτέ πως θα μπορούσε να είναι κάτι άλλο εκτός από χορτοφάγος, τώρα όμως προβάλλουν ερωτήματα. Ούτε ένας χορτοφάγος δεν στάθηκε ικανός να πάρει ένα βραβείο Νόμπελ· παράξενο. Έχετε τον πιο καθαρό νου΄ οι κρεοφάγοι είναι χοντροκέφαλοι. Εσείς είστε καθαρά λαχανικά -λάχανα, κουνουπίδια, ωραία πράγματα - αλλά ούτε ένα βραβείο Νόμπελ· Παράξενο. Αλλά οι κρεοφάγοι ...

Οι ινδουϊστές δεν τρώνε το κρέας της αγελάδας· οι Εβραίοι το τρώνε και οι Εβραίοι παίρνουν το σαράντα τοις εκατό των βραβείων Νόμπελ. Είναι κάτι το ασύλληπτο, πέρα από κάθε αναλογία προς τον πληθυσμό τους. Και τρώνε κρέας αγελάδας! Προβάλλουν ερωτήματα. Κι έχει βρεθεί ότι δεν θα πάρουν ποτέ το βραβείο Νόμπελ οι χορτοφάγοι, επειδή κανένα λαχανικό δεν μπορεί να τους δώσει ορισμένες πρωτεΐνες τις οποίες μπορεί να τους τις δώσει μόνο το κρέας.

Έχω βρει μια εναλλακτική λύση. Στην κοινότητά μου... Ήταν χορτοφαγική κοινότητα, αλλά έδινα σε όλα τα μέλη τής κοινότητας αγονιμοποίητα αυγά. Είναι σαν λαχανικά, γιατί δεν έχουν καθόλου ζωή, έχουν όμως όλες τις πρωτεΐνες που είναι απαραίτητες προκειμένου να αναπτυχθεί η ευφυΐα.

 Τώρα οι χορτοφάγοι είναι πάρα πολύ εναντίον μου. Θα ήθελαν να με σκοτώσουν, παρόλο που είναι χορτοφάγοι. Δεν θέλουν να σκοτώσουν κανέναν, αλλά σε ό,τι αφορά εμένα, είναι έτοιμοι να με σκοτώσουν: ΄Άυτός ο άνθρωπος θα διδάσκει τον κόσμο να τρώει αυγά.΄΄ Δεν βλέπουν ένα απλό θέμα: ότι το αγονιμοποίητο αυγό δεν είναι ζωντανό, είναι καθαρή πρωτεΐνη. Και κάνει να είναι πλήρες και ανταγωνιστικό το χορτοφαγικό φαγητό΄ μάλιστα, δίνει πιο πολλή πρωτεΐνη από το κρέας, ιδιαίτερα για την ευφυΐα.

Όταν σε περιβάλλουν κάθε είδους ιδέες, είναι επόμενο να υπάρχουν αμφιβολίες.

Όλες οι θρησκείες του κόσμου έχουν δώσει ως βάση στο νου τού καθενός την πίστη. Δεν είναι συμπτωματικό που κάθε θρησκεία ονομάζεται "πίστη", πάνω στην πίστη ακριβώς έχουν τη βάση τους. Ήταν απόλυτα σωστό να μην αμφιβάλλει κανείς, αφού οι πάντες είχαν την ίδια πίστη. Ήταν πολύ δύσκολο να αμφιβάλλουν· μόνον πολύ σπάνιοι, χαρισματικοί άνθρωποι, ιδιοφυΐες, αμφέβαλλαν. Τώρα η κατάσταση είναι τελείως διαφορετική.

Οι μωαμεθανοί λένε ότι ο Θεός δημιούργησε όλα τα ζώα για να τα τρώει ο άνθρωπος. Οι χριστιανοί πιστεύουν το ίδιο. Οι Εβραίοι πιστεύουν το ίδιο, ότι τα ζώα είναι τροφή: όπως ακριβώς τα λαχανικά, τα φρούτα, έτσι είναι και τα ζώα. Έχουν δημιουργηθεί όλα για να τα τρώει ο άνθρωπος. Τώρα, ο μισός κόσμος είναι χριστιανικός: η θρησκεία νούμερο δύο είναι ο μωαμεθανισμός· είναι οι δυο μεγαλύτερες θρησκείες και τις πιστεύουν εκατομμύρια άνθρωποι.

Φυσικά, δημιουργεί αυτό αμφιβολία μέσα στον νου των ανθρώπων που έχουν ζήσει με την ιδέα ότι τα ζώα δεν είναι για να τα τρως, ότι είναι τούτο πράγμα αναίσθητο, άσχημο, ακαλαίσθητο· ότι σε υποβιβάζει, ότι δεν δείχνει ανθρωπιά. 

Αρχίζουν τώρα να δημιουργούνται αμφιβολίες, αμφιβολίες που έχουν νόημα -γιατί ο Ιησούς τρώει κρέας, ο Μωάμεθ τρώει κρέας, ο Ραμακρίσνα τρώει ψάρι, και όμως πετυχαίνουν το υπέρτατο στοιχείο. Είναι επόμενο να γεννηθεί η αμφιβολία στον νου εκείνων που τους έχουν πει ότι αν τρως κρέας, δεν μπορεί να μεγαλώσει η συνειδητότητά σου.

Και αυτό ισχύει για όλα. Για παράδειγμα, ο τζαϊνισμός δεν πιστεύει στο Θεό. Δεν υπάρχει θεός στον τζαϊνισμό· στο βουδισμό δεν υπάρχει Θεός -οι δυο μεγάλες θρησκείες τής Ανατολής είναι θρησκείες χωρίς θεό. Οι θρησκείες εκτός τού τζαϊνισμού και του βουδισμού θεώρησαν πάντα ότι ο Θεός είναι το κέντρο τής θρησκείας. Πώς γίνεται να υπάρχει θρησκεία χωρίς θεό; Δημιουργείται αμφιβολία.

Ολόκληρη η Ασία είναι βουδιστική. Κανένα παιδί βουδιστών δεν ρωτάει ποτέ, "Ποιος δημιούργησε τον κόσμο"; Παράξενο· εκατομμύρια παιδιά· κανένα παιδί βουδιστών δεν ρωτάει ποτέ ποιος δημιούργησε τον κόσμο. To ζήτημα τής δημιουργίας είναι αδιάφορο.  Η ίδια η ιδέα τής δημιουργίας και του δημιουργού είναι θεωρία. Για εκείνους που έχουν πιστέψει στον Θεό ως το κεντρικό θέμα τής θρησκείας η πίστη τους κλονίζεται.

Έχει κλονιστεί η πίστη των πάντων σχεδόν, επειδή βλέπουν ότι κάποιος άλλος χωρίς τη δική τους πίστη, έχοντας κάποια απόλυτα ανταγωνιστική ιδεολογία, ζει το ίδιο καλή ζωή όσο και οι ίδιοι -ίσως και καλύτερη ακόμη.

Οι βουδιστές έχουν ζήσει καλύτερη ζωή χωρίς Θεό από ό,τι κάθε άλλος που έχει πιστέψει στο Θεό. Και ο λόγος είναι ξεκάθαρος -επειδή δεν υπάρχει Θεός, η όλη ευθύνη πέφτει πάνω στους ώμους σου. Δεν μπορείς να προσεύχεσαι στο Θεό, όταν δεν έχεις Θεό. Μόνο οι πράξεις σου θα είναι καθοριστικές, όχι οι προσευχές. Ο τρόπος τής προσευχής είναι ο τρόπος τού ανθρώπου, ο οποίος δεν πρόκειται να κάνει τίποτε. Συνεχίζει απλώς να ζει τη ζωή του και να προσεύχεται για να τον βοηθήσει ο Θεός: ΄΄Όταν υπάρχει Θεός, απείρως ευσπλαχνικός -κι εγώ είμαι ένας τόσο μικρός αμαρτωλός σε σύγκριση με την ευσπλαχνία του- δεν υπάρχει λόγος να ανησυχώ.΄΄

Ο Ομάρ Καγυάμ, ένας ποιητής τής μεγαλύτερης ποιότητας σε ό,τι αφορά την ποίηση, λέει ότι μπορείς να πιεις όσο αλκοόλ θέλεις και ότι ο καθένας που λέει, ΄΄Πάψε να πίνεις αλκοόλ, γιατί είναι αμαρτία,΄΄ δημιουργεί αμφιβολία μέσα σου σε σχέση με το Θεό.

 Η λογική του φαίνεται πολύ παράξενη, αλλά είναι πολύ ξεκάθαρη. Λέει, ΄΄Ο Θεός είναι ευσπλαχνικός και αν δεν κάνω αμαρτίες, σημαίνει αυτό ότι έχω ύποπτες αμφιβολίες για την ευσπλαχνία τού Θεού. Ας κάνω όσες αμαρτίες είναι δυνατό -επειδή έχω εμπιστοσύνη, πιστεύω ότι ο Θεός είναι ευσπλαχνικός. Θα με συγχωρέσει.΄΄

Ήταν μεγάλος στοχαστής.

 Λέει ότι αν προσπαθείς να ζήσεις ενάρετη ζωή, σημαίνει αυτό πως υποπτεύεσαι ότι ο Θεός δεν συγχωρεί. Ασυνείδητα ίσως, οι άνθρωποι που πίστεψαν στο Θεό δεν έζησαν τόσο ενάρετα όσο οι άνθρωποι που δεν πίστεψαν στο Θεό. Γιατί, όταν δεν έχεις Θεό, πρέπει να ζεις ενάρετα. Δεν μπορείς να στηριχτείς σε κανενός την ευσπλαχνία· μόνο οι πράξεις σου θα φέρουν καρπούς. Έτσι λοιπόν, ό,τι κι αν πρόκειται να κάνεις, θα είσαι υπεύθυνος για τους καρπούς που θα προέλθουν από εκεί.

 Εσύ είσαι η αιτία, εσύ είσαι το αποτέλεσμα. Κι έτσι οι βουδιστές, οι τζαΐνες -που δεν πιστεύουν στο Θεό- έχουν ζήσει πιο ενάρετα από τους ανθρώπους που πιστεύουν στο Θεό. Παράξενο....

Όλα αυτά τα πράγματα -επειδή ο κόσμος έχει γίνει μικρός, όλες αυτές οι πίστεις δεν είναι πια κλειστές, έχουν γίνει ανοικτές προς όλους- έχουν δημιουργήσει τεράστια περιπλοκότητα στο νου.

Αυτό έχει φορτώσει τον νου με χιλιάδες αντιφάσεις.

Άκουσα ότι μια σαρανταποδαρούσα, ένα μικρό ζωάκι με σαράντα πόδια, κάνει ένα πρωινό περίπατο. Κι ένας μικρός λαγός απορεί, έχει φιλοσοφικό νου, αρχίζει να σκέφτεται, "Πώς τα καταφέρνει αυτή η φίλη με σαράντα πόδια; Πώς θυμάται ποιο πόδι πάει πρώτο, ποιο δεύτερο, ποιο τρίτο; Με σαράντα πόδια, Θεέ μου!"

Σταμάτησε τη σαρανταποδαρούσα και της είπε, "Συγνώμη, κυρία, που διακόπτω την πρωινή σου βόλτα, αλλά ανήκω κάπως στο φιλοσοφικό είδος. Μου δημιουργήθηκε μια ερώτηση που μόνο εσύ μπορείς να την απαντήσεις."

Η σαρανταποδαρούσα είπε, "Ποια ερώτηση;"

Εκείνος είπε, "Βλέποντας τα σαράντα πόδια σου, απορώ πώς τα καταφέρνεις, πώς θυμάσαι ποιο πάει πρώτο, ποιο δεύτερο, ποιο τρίτο, μέχρι το τεσσαρακοστό."

Η σαρανταποδαρούσα είπε, "Δεν το έχω σκεφτεί ποτέ. Περπατάω από τότε που ήμουν παιδί -δεν μου ήρθε ποτέ αυτή η ερώτηση στο νου μου. Ίσως να μην είμαι φιλοσοφικός τύπος. Αλλά θα προσπαθήσω να το βρω. Περίμενε κάτω από το δέντρο και θα περπατήσω να δω."

Και μέσα σε λίγα λεπτά έπεσε κάτω στο έδαφος, γιατί, για να κρατήσεις λογαριασμό σε σαράντα πόδια και μετά να θυμάσαι ποιο πάει πίσω, ποιο πάει... Σκόνταψε, έγινε άνω-κάτω, έπεσε. Θύμωσε πολύ με τον λαγό.

Και είπε, "Άκου να δεις, μην ξανακάνεις τέτοια ερώτηση σε καμιά άλλη σαρανταποδαρούσα. Ζούμε πάρα πολύ καλά χωρίς αυτή τη φιλοσοφία. Πήγαινα τόσο όμορφα στον πρωινό μου περίπατο και τώρα δεν νομίζω πως μπορώ να συνεχίσω. Πρέπει να γυρίσω πίσω να ξεκουραστώ. Μου έβαλες ένα πολύ κουραστικό και περίπλοκο πρόβλημα -και δείχνεις τόσο αθώος! Να θυμάσαι όμως, κράτα τη φιλοσοφία αυτή για τον εαυτό σου."

Όλες αυτές οι πίστεις πήγαιναν πολύ καλά κατά κάποιο τρόπο, επειδή κανείς δεν έκανε ερωτήσεις. Αλλά ξαφνικά, έχουν καταργηθεί όλα τα σύνορα. Ολόκληρος ο κόσμος έχει γίνει ένα.

Όποιος έχει έστω και λίγη ευφυΐα αντιλαμβάνεται ότι όλες οι θεωρίες είναι θεωρίες.

Χρειάζεται τώρα μια τελείως καινούργια προσέγγιση. Οι παλιές προσεγγίσεις έχουν γίνει όλες παρωχημένες. Η πίστη είναι πια παρωχημένη.

Osho, The Osho Upanishad, Ομιλία #18

via