Μια μικρή ιστορία μού αφηγήθηκε πρόσφατα ο Παντελής Βούλγαρης, ο οποίος με τη σειρά του την άκουσε στην Ανδρο το καλοκαίρι.
Στα νησιά, όταν έβλεπαν οι ντόπιοι τους πειρατές να πλησιάζουν, έκρυβαν τα νεαρά κορίτσια σε σπηλιές στο βουνό για να μην τα βιάσουν ή τα πάρουν για τα σκλαβοπάζαρα.
Ένας γεράκος, περίπου ογδόντα χρονών, προσπάθησε – σε κάποια επιδρομή – να πείσει τη συνομήλικη γυναίκα του να ακολουθήσει τα κορίτσια στο βουνό για να σωθεί. Εκείνη γέλασε και του είπε: «Είσαι τρελός, μωρέ; Ποιος άνδρας θα λιμπιστεί εμένα;». Εκείνος της απάντησε: «Και αν σε δει με τα μάτια τα δικά μου;».
Μια αφοπλιστική απάντηση που θα μπορούσαμε να την ταχυδρομήσουμε στον κ. Γιαν Μουά, τον γάλλο συγγραφέα που δημιούργησε θέμα γύρω από το όνομά του με την άποψη πως οι γυναίκες πάνω από τα πενήντα δεν είναι ερωτεύσιμες, δεν κάνουν για τέτοια γενικώς… Εξαρτάται πάντα από τα μάτια που τις βλέπουν, όπως άλλωστε συμβαίνει με όλους μας.
Συνήθως τέτοιου είδους αφορισμοί, όταν εκφράζονται, έχουν μοναδική επιδίωξη την πρόκληση, γιατί δεν μπορώ να φανταστώ πως κάποιος – συγγραφέας μάλιστα – δεν έχει ακόμη φτάσει ούτε καν στις παρυφές της υποψίας πως καμία γενίκευση (πλην του θανάτου) δεν χωράει όλους τους ανθρώπους, πως καμία πέτρα δεν μπορεί να ανακόψει τη ροή ενός ποταμού – μετά τον πρόσκαιρο ήχο από την επαφή της με το νερό όλα θα συνεχίσουν κανονικά.
Από την άλλη, όλη αυτή η γενικευμένη αντίδραση, τόσο στη Γαλλία όσο και στα δικά μας social media, δείχνει πως μάλλον κι εμείς δεν έχουμε κατακτήσει καμία κορυφή φιλοσοφικής συνειδητότητας.
Ένας τύπος που πρώτη φορά ακούτε το όνομά του και που δεν θα τον συναντήσετε ποτέ στη ζωή σας δηλώνει πως δεν θα σας ερωτευόταν ποτέ. Είναι τόσο τρομερό αυτό; Μήπως είναι μια δήλωση που μπορεί να επηρεάσει; Με ποιον τρόπο; Θα ερωτευτώ εγώ αύριο μια γυναίκα πενήντα χρονών αλλά τελευταία στιγμή θα κάνω πίσω γιατί διαφωνεί ο κ. Μουά; Σε καιρούς που έχουμε θεοποιήσει την κορεκτίλα, κυνηγάμε μάγισσες εκεί που δεν υπάρχουν. Ο σεξισμός ή ο μισογυνισμός δεν εμπεδώνονται με τέτοιες δηλώσεις τύπου Μουά. Ετσι κι αλλιώς αυτά που λέγονται καθημερινά μέσα στις παρέες είναι πολύ πιο άγρια. Δεν είναι η δημοσιοποίησή τους που τα καθιστά επικίνδυνα.
Άραγε, αν δεν το γενίκευε και έλεγε πως εκείνος δεν θα μπορούσε να ερωτευτεί ποτέ μια γυναίκα πάνω από πενήντα, θα υπήρχαν οι ίδιες αντιδράσεις; Δεν έχει δικαίωμα να το πει αν το νιώθει; Έχει, αν και τον λυπάσαι λιγάκι που προσεγγίζει τον έρωτα μαθηματικά και αποκλείει τον εαυτό του από το ρίγος του απρόβλεπτου.
Αν όμως έβγαινε μια γαλλίδα συγγραφέας και έλεγε πως οι κοντοί άνδρες δεν είναι ερωτεύσιμοι, θα την κατηγορούσαμε για σεξισμό; Όχι βέβαια, γιατί το θέμα εδώ – θα υποστηρίξουν πολλοί – είναι πως βάλλεται το αδύναμο φύλο, ο σεξισμός είναι μονόδρομος στην κοινωνία μας και όχι διπλής κατεύθυνσης. Αλήθεια τώρα; Όταν μιλάμε για τον έρωτα, ή και για το sex αν θέλετε, το αδύναμο σκέλος είναι η γυναίκα; Ξέρετε πόσο τρομαγμένο μεγαλώνει ένα αγόρι και πόσο φοβισμένο ζει – σχεδόν πάντα – για το αν θα έχει ερωτική αποδοχή; Εμάς θα μας λυπηθεί ποτέ κάποιος;
Κι εμείς εκλιπαρούμε – κι ας το κρύβουμε – για δυο μάτια που θα μας βλέπουν όμορφους – ενώ ξέρουμε καλά πως δεν είμαστε – και θα θέλουν να μας κρύψουν στη σπηλιά.