ο Λειβαδίτης και η Αλκυόνη

σε βάζουν σε σκέψεις

«Πρέπει, οπωσδήποτε, ν’ αλλάξω ζωή, αλλιώς είμαι χαμένος.
Βέβαια, έχω καιρό μπροστά μου, είμαι ακόμα νέος

Αν μπορούσα να ξεφύγω αυτή την άθλια καθημερινότητα, υποχρεώσεις και συνήθειες και συμβιβασμοί,
αν σταθώ λιγότερο εύκολος στις διάφορες προφάσεις- μα ιδιαίτερα αν βάλω πια ένα τέλος σε τούτες τις αιώνιες αναβολές.

Τότε, αλήθεια, ίσως φτιάξω κάτι, ίσως μάλιστα και κάτι το μεγάλο
όπως ονειρευόμουν από παιδί…»
Έτσι έγραψε κάποιος ένα βράδυ με χέρια που τρέμανε.

Κι έκλαιγε. Ύστερα νύσταξε κι αποκοιμήθηκε.
Το πρωί, μόλις θυμόταν κάτι αόριστα. Και σε μερικά χρόνια πέθανε.»

Μόλις διάβασες ένα ποίημα του Τάσου Λειβαδίτη.

Συναντήθηκα πρόσφατα με αυτό το ποίημα και ήθελα να σταθώ λίγο για να μιλήσω για κάτι.

Για το πόσο σημαντικό είναι στη ζωή σου να ξέρεις ποιος είσαι και να ξέρεις τι πρέπει ακριβώς να κάνεις για να γίνεις καλύτερος άνθρωπος και να έχεις μια πιο όμορφη, μια πιο ουσιαστική ζωή. Αυτό δείχνει και το ποίημα από πάνω και με αυτήν ακριβώς τη δήλωση ξεκινάει «Πρέπει, οπωσδήποτε, ν’ αλλάξω ζωή, αλλιώς είμαι χαμένος».

Και είναι αλήθεια ότι εμείς οι άνθρωποι τείνουμε να συνυφαίνουμε την αλλαγή με το χρόνο. Μη σε ξεγελάει όμως αυτή η τεχνητή ανάγκη που ορίζει δήθεν το πόσο νέος ή γέρος είσαι, το πόσο άργησες ή το πόσο βιάστηκες. Ο χρόνος δεν υφίσταται παρά μόνο τη στιγμή αυτή που ζεις, το τώρα που μόλις έζησες.

It’s now o’ clock

Μην πέσεις κι εσύ στην παγίδα να σκέφτεσαι ότι «έχω καιρό μπροστά μου, είμαι ακόμα νέος» ή ότι είσαι πολύ γέρος για να αλλάξεις το οτιδήποτε. Πολύ μεγάλη παγίδα, κι αν πέσεις μέσα της χάνεις το παιχνίδι εσύ και νικάει μια αιώνια αναβολή.

Άραγε, σκέφτομαι τώρα, αυτή η αναβολή, πόσες φορές να ‘χει αναβληθεί; Ίσως και ποτέ σε κάποιες περιπτώσεις. Αντί να αναβάλεις τόσα πράγματα, μικρά ή μεγαλύτερα, δοκίμασε μία φορά να αναβάλεις αυτή τη ριμάδα την αναβολή. Να τα κάνεις όλα, ή τα περισσότερα, στην ώρα τους ή και νωρίτερα, να προσχεδιάζεις πράγματα και να μην τα αφήνεις τελευταία στιγμή. Έτσι για αλλαγή.

Κι έπειτα οι συμβιβασμοί, αυτοί που έκανες για να μη στενοχωρήσεις κάποιον ή να μη ζοριστείς ο ίδιος. Ώρα να τους γράψεις σε ένα χαρτί και να δεις ποιοι απ’ αυτούς αξίζουν και ποιοι όχι. Και δεν είπαμε ότι το να κάνεις συμβιβασμούς σε κάνει ηλίθιο, αλλά πρόσεξε τη φύση των συμβιβασμών σου και τους λόγους που τους κάνεις.
Και τα όνειρα! Αυτά που έκανες από μικρός, αυτά τα τρελά που απαντούσες όταν σε ρωτούσαν τι θα ήθελες να γίνεις όταν μεγαλώσεις. Αυτά, τα παιδιάστικα ή τα αστεία, μην τα ξεχνάς. Αυτά ήσουν κάποτε.

For Dreams, go straight ahead

Φτάνω στο τέλος του ποιήματος, καθόλου ανοίκεια η εικόνα του. «Έτσι έγραφε κάποιος…Ύστερα νύσταξε κι αποκοιμήθηκε. Το πρωί, μόλις θυμόταν κάτι αόριστα. Και σε μερικά χρόνια πέθανε».

Πολλές φορές ξαπλώνουμε ανήσυχοι, με σκέψεις που σκίζουν το μυαλό μας κι όμως, τι κρίμα, το επόμενο πρωί μόλις που θυμόμαστε κάτι αόριστα…

Και σε αυτό το σημείο δίκαια θα αναρωτηθώ «γιατί» και θα πέσω σε ένα απόσπασμα της Αλκυόνης Παπαδάκη από το βιβλίο που έχει τίτλο «Ξεφυλλίζοντας τη σιωπή».

Τι φταις αλήθεια.

Κανείς δε σου ‘μαθε το δρόμο για το “εμείς”.

Και το χειρότερο, κανένας δε σε εκπαίδευσε
να επενδύεις στο “εγώ”.

Σαν επαίτης εκλιπαρείς μπροστά στην πόρτα του “εσείς”.

Έσπασες αμέτρητες φορές τα μούτρα σου, προσπαθώντας
ανάμεσα σε σκοτάδια ν’ ανακαλύψεις το “εσύ”.

Σ’ έπιασε πάντα πανικός στη θέα και στη σκέψη του “αυτοί”.

Και στην απελπισία, στο χαμό σου, φώναζε

“Αυτός! Αυτός!”

Κι έπιασες ένα πιστόλι, να πολεμάς.

Τι φταις!

Πως να δράσει ένας άνθρωπος, πως να αλλάξει τη ζωή του όταν δεν έχει μάθει να επενδύει στο «εγώ»; Ποια αναβολή να νικήσει αυτός που εκλιπαρεί στο «εσείς» και από που να αντλήσει δύναμη όταν ξεχνάει το «εμείς»;

Κι αν εσύ που «Έσπασες αμέτρητες φορές τα μούτρα σου…» ακόμα αναβάλλεις αυτή την αλλαγή και αυτά τα όνειρα, πρόσεξε μην γίνεις σαν κι αυτόν που «Ύστερα νύσταξε κι αποκοιμήθηκε… Και σε μερικά χρόνια πέθανε» , χωρίς να ‘χει αλλάξει, χωρίς να ‘χει επενδύσει στο «εγώ» του.

Όταν δεν έχεις επενδύσει στο «εγώ» σου, δεν σου αρκεί η παρέα του εαυτού σου και του φεγγαριού.

Αυτά ήταν, λοιπόν, όλα όσα ήθελα να σου μιλήσω μέσα από τα ποιήματα των δύο δημιουργών που αγαπώ. Και στο έχω ξαναπεί, η ποίηση και η λογοτεχνία δεν είναι έξω από τη ζωή μας, δεν είναι άσχετα. Μπορείς να μάθεις πολλά και να σκεφτείς ακόμα περισσότερα μέσα από λόγια ποιητών, από ποιήματα, πεζά ή μελοποιημένα τραγούδια.

_______________________