1. Πρώτο σημαντικό μάθημα – «Γνώριζε την καθαρίστρια»
Κατά την διάρκεια του δεύτερου μήνα στο πανεπιστήμιο, ο καθηγητής μας έβαλε ένα τεστ. Ήμουν ένας ευσυνείδητος μαθητής και γνώριζα σχεδόν όλες τις απαντήσεις, μέχρι που διάβασα την τελευταία: «Ποιο είναι το όνομα της γυναίκας που καθαρίζει το σχολείο;»
Σίγουρα αυτό ήταν κάποιου είδους αστείο. Είχα δει την καθαρίστρια αρκετές φορές. Ήταν ψηλή, μελαχρινή και γύρω στα 50, αλλά πώς να ξέρω το όνομα της; Έδωσα το τεστ μου, αφήνοντας την τελευταία ερώτηση κενή. Λίγο πριν λήξει το μάθημα, ένας μαθητής ρώτησε αν η τελευταία ερώτηση θα προσμετρηθεί στους βαθμούς του τεστ.
«Απολύτως», απάντησε ο καθηγητής. «Στην καριέρα σας, θα συναντήσετε πολλούς ανθρώπους. Όλοι είναι σημαντικοί. Αξίζουν την προσοχή και την φροντίδα σας, ακόμη και αν το μόνο που κάνετε είναι να χαμογελάσετε και να πείτε “Γεια”.»
Δεν έχω ξεχάσει αυτό το μάθημα. Έμαθα επίσης ότι το όνομα της ήταν Ελένη.
2. Δεύτερο σημαντικό μάθημα – «Να σταματάς όταν κάνουν ωτοστόπ στη βροχή»
Ένα βράδυ, στις 11:30μ.μ., μια ηλικιωμένη αφροαμερικανή γυναίκα στεκόταν στην άκρη της εθνικής και προσπαθούσε να προφυλαχτεί από μια ξαφνική καταιγίδα. Το αμάξι της είχε χαλάσει και χρειάζονταν απεγνωσμένα μεταφορικό. Βρεγμένη όπως ήταν, αποφάσισε να σταματήσει το επόμενο αυτοκίνητο που θα πέρναγε.
Ένας νεαρός λευκός άνδρας σταμάτησε για να την βοηθήσει, πράγμα ανήκουστο για εκείνη την εποχή. Ο άνθρωπος την πήρε με το αυτοκίνητο του, την βοήθησε και την μετέφερε κάπου για να πάρει ένα ταξί.
Η γυναίκα έμοιαζε να είναι πολύ βιαστική, αλλά σημείωσε τα στοιχεία του και τον ευχαρίστησε. Εφτά μέρες πέρασαν και ένα χτύπημα ακούστηκε στην πόρτα του νεαρού άνδρα. Προς μεγάλη του έκπληξη, μια γιγάντια έγχρωμη τηλεόραση παραδόθηκε στο σπίτι του.
Το σημείωμα που υπήρχε έγραφε: «Σε ευχαριστώ πάρα πολύ για την βοήθεια σου στην εθνική οδό τις προάλλες. Η βροχή μούσκεψε όχι μόνο τα ρούχα μου, αλλά και το πνεύμα μου. Τότε εμφανίστηκες εσύ. Χάρη σε εσένα, κατάφερα να φτάσω εγκαίρως στον ετοιμοθάνατο άνδρα μου λίγο πριν φύγει. Ο Θεός να σε ευλογεί για την ανιδιοτελή βοήθεια σου στους άλλους.»
3. Τρίτο σημαντικό μάθημα – «Να θυμάσαι αυτούς που σερβίρεις»
Τις μέρες που ένα παγωτό κόστιζε πολύ λιγότερο, ένα 10χρονο αγόρι εισήλθε σε μια καφετέρια και κάθισε σε ένα τραπέζι. Μια σερβιτόρα του έφερε ένα ποτήρι νερό. «Πόσο κοστίζει ένα παγωτό χωνάκι;» ρώτησε. «50 δραχμές», απάντησε η σερβιτόρα.
«Πόσο έχει ένα απλό κυπελάκι παγωτό;» ρώτησε. Μέχρι τώρα περισσότεροι άνθρωποι περίμεναν να παραγγείλουν και η σερβιτόρα είχε αρχίσει να νευριάζει. «35 δραχμές!» απάντησε αιφνιδίως.
Το μικρό αγόρι μέτρησε και πάλι τα κέρματα του. «Θα πάρω ένα απλό κυπελάκι παγωτό» είπε. Η σερβιτόρα έφερε το παγωτό, έβαλε την απόδειξη πάνω στο τραπέζι και έφυγε. Το αγόρι τελείωσε το παγωτό, πλήρωσε στο ταμείο και έφυγε.
Όταν η σερβιτόρα γύρισε πίσω, άρχισε να κλαίει καθώς καθάριζε το τραπέζι. Εκεί, δίπλα στο άδειο κυπελάκι υπήρχαν 15 δραχμές. Βλέπετε, το αγόρι δεν θα μπορούσε να φάει το χωνάκι παγωτό, επειδή δεν θα είχε αρκετά λεφτά για να αφήσει πουρμπουάρ.
4. Τέταρτο σημαντικό μάθημα – «Τα εμπόδια στον δρόμο μας»
Στους αρχαίους χρόνους, ένας βασιλιάς τοποθέτησε έναν ογκόλιθο σε ένα δρόμο. Στη συνέχεια κρύφτηκε και παρακολουθούσε αν κάποιος θα μετακινούσε τον τεράστιο βράχο. Μερικοί από τους πλουσιότερους εμπόρους και αυλικούς του βασιλιά πέρασαν και απλά περπάτησαν γύρω από τον ογκόλιθο. Πολλοί από αυτούς κατηγόρησαν δυνατά τον βασιλιά ότι δεν διατηρούσε τους δρόμους καθαρούς, αλλά κανείς δεν έκανε τίποτα για να κάνει στην άκρη τον ογκόλιθο.
Τότε ένας αγρότης πέρασε κουβαλώντας ένα φορτίο με λαχανικά. Καθώς πλησίασε, ο αγρότης άφησε κάτω το φορτίο του και προσπάθησε να μετακινήσει τον βράχο στην άκρη του δρόμου. Μετά από πολλή πίεση και τέντωμα, τελικά τα κατάφερε. Στη συνέχεια αφού πήρε το φορτίο του με τα λαχανικά, παρατήρησε ένα πουγκί να βρίσκεται εκεί που ήταν ο ογκόλιθος. Το πουγκί περιείχε πολλά χρυσά νομίσματα και ένα σημείωμα από τον βασιλιά που ανέφερε ότι τα χρυσά νομίσματα προορίζονταν για αυτόν που θα αφαιρούσε τον βράχο από το δρόμο. Ο αγρότης έμαθε κάτι που πολλοί από εμάς δεν μπορούμε να κατανοήσουμε - «Κάθε εμπόδιο παρουσιάζει μια ευκαιρία για να βελτιώσουμε την κατάσταση μας.»
5. Πέμπτο σημαντικό μάθημα – «Δίνοντας όταν πρέπει»
Πολλά χρόνια πριν, όταν εργαζόμουν ως εθελοντής σε ένα νοσοκομείο, γνώρισα ένα μικρό κορίτσι που ονομάζονταν Λίζα, που έπασχε από μια σπάνια και σοβαρή ασθένεια. Η μόνη της ελπίδα για ανάκαμψη φαίνεται να ήταν η μετάγγιση αίματος από τον 5χρονο αδερφό της, ο οποίος επέζησε ως εκ θαύματος από την ίδια ασθένεια και είχε αναπτύξει αντισώματα για την καταπολέμηση της. Ο γιατρός εξήγησε την κατάσταση στον μικρό της αδερφό και τον ρώτησε αν ήταν πρόθυμος να δώσει αίμα για την αδερφή του. Τον είδα να διστάζει μόνο για μια στιγμή πριν πάρει μια βαθιά ανάσα και πει, «Ναι, θα το κάνω αν αυτό χρειάζεται για να σωθεί.»
Καθώς προχωρούσε η μετάγγιση, ξάπλωσε στο κρεβάτι δίπλα στην αδερφή του και χαμογέλασε, όπως κάναμε όλοι, καθώς το χρώμα επέστρεφε στα μάγουλα της. Στη συνέχεια το πρόσωπο του χλόμιασε και ρώτησε τον γιατρό με τρεμάμενη φωνή, «Θα αρχίσω να πεθαίνω αμέσως;»
Όντας νέος, το αγοράκι είχε παρανοήσει τον γιατρό. Πίστευε ότι θα πρέπει να δώσει στην αδελφή του όλο το αίμα του για να την σώσει.