111. Όπως εις όλα τα κτίσματα, ο Θεός απένειμεν ωρισμένας ενεργείας και καταλλήλους ιδιότητας, έτσι και εις τους ανθρωπίνους λογισμούς, έδωκε την ικανότητα της θεογνωσίας, και τον άγραφον νόμον του, την συνείδησιν, ανεξαρτήτως εάν ημείς συμμορφούμεθα με αυτόν ή όχι.
112. Εάν κάποιος αμαρτάνη χωρίς να αισχύνεται και δεν μετανοεί και παρά ταύτα δεν έπαθε κανένα κακόν μέχρι του θανάτου του, γνώριζε ότι η κρίσις του Θεού δι΄ αυτόν θα είναι χωρίς έλεος.
113. Εκείνος που προσεύχεται με φρόνησιν και γνώσιν, υπομένει ευχαρίστως, ως γνωστικός, τους πειρασμούς και τας θλίψεις. Ο δέ μνησικακών πρός τον πλησίον του ουδέποτε προσηυχήθη καθαρά εις τον Θεόν.
114. Εάν ζημιωθής ή ονειδισθής ή εκδιωχθής από κάποιον, μή προσέξης αυτά που σου συνέβησαν, αλλά βλέπε την μελλοντικήν έκβασιν. Τότε θα ανακαλύψης, ότι η υπομονή σου εις ταπεινώσεις αυτάς, εγένετο πρόξενος πολλών αγαθών, όχι μόνον εις την παρούσαν, αλλά και εις την μέλλουσαν ζωήν.
115. Όπως τους νοσούντας ωφελούν τα πικρότατα φάρμακα, έτσι και τους κακοτρόπους συμφέρει να υποφέρουν πολλάς θλίψεις. Και τα μέν φάρμακα, δίδουν την υγείαν εις τους πρώτους, αι δέ θλίψεις οδηγούν εις μετάνοιαν τους δευτέρους.
116. Εάν δεν θέλης να κακοπαθής και να πάσχης, κι εσύ να μή θέλης να πράττης διάφορα κακά. Διότι απαραβάτως εις τας κακίας ακολουθούν αι θλίψεις. Όπως λέγει ο Απόστολος, "ό γάρ άν σπείρη έκαστος, τούτο και θερίσει" (Γαλ. ς΄,7).
117. Όταν σπείρωμεν τα φαύλα εκουσίως και ύστερα τα φαύλα ακουσίως θερίζομεν, πρέπει να θαυμάζωμεν την αλάθητον δικαιοσύνην του Θεού.
118. Επειδή μεταξύ της εκουσίου σποράς των φαύλων και του ακουσίου θερισμού των, εις τον καιρόν των, μεσολαβεί μακρόν κάπως διάστημα, αυτό μας οδηγεί εις το να απιστώμεν, ότι ο Θεός ανταποδίδει κατά το δίκαιον.
119. Όταν αμαρτήσης, μή σκέπτεσαι μόνον τι έκαμες, αλλά τί, πριν προβής εις την πράξιν, εσκέφθης. Εάν δεν προηγούντο οι αμαρτωλοί λογισμοί, το σώμα δεν θα ακολουθούσεν εις την πράξιν.
120. Από εκείνους που αδικούν φανερά, πλέον πονηρός είναι εκείνος που ενεργεί τα διάφορα κακά με υπουλότητα. Διά τούτο και τιμωρείται βαρύτερα από τους πρώτους υπό του Θεού.
_________________
του Οσίου και Θεοφόρου Πατρός ημών Μάρκου του Ασκητού