Από την αρχαία εποχή μέχρι σήμερα, ο άνθρωπος με τη δύναμη του μυαλού του δημιούργησε μεγάλα τεχνικά επιτεύγματα που άλλαξαν την πορεία του Κόσμου.
Σήμερα θαυμάζουμε τα έργα αυτά και ακόμη πιο πολύ θαυμάζουμε τον τρόπο με τον οποίο οι αρχαίοι, με τα λιγοστά μέσα, κατάφεραν να δημιουργήσουν αυτά τα αριστουργήματα.
Τα θαύματα για τα οποία μιλάμε αναφέρονται στις 3 μεγάλες ιστορικές περιόδους, την αρχαία, τη μεσαιωνική και τη σύγχρονη εποχή καθώς και τα θαύματα του φυσικού κόσμου, που δημιουργήθηκαν όχι από τον άνθρωπο, αλλά από την ίδια τη φύση!
Το υλικό προέρχεται από τη σειρά: «Τα 7 θαύματα» των Εκδόσεων Διάγραμμα.
Τα 7 θαύματα του αρχαίου κόσμου
Τα 7 θαύματα του μεσαιωνικού κόσμου
Τα 7 θαύματα του σύγχρονου κόσμου
Τα 7 θαύματα του φυσικού κόσμου
Τα 7 θαύματα του αρχαίου κόσμου
Τα 7 θαύματα του μεσαιωνικού κόσμου
Τα 7 θαύματα του σύγχρονου κόσμου
Τα 7 θαύματα του φυσικού κόσμου
Τα 7 θαύματα του αρχαίου κόσμου
1. Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΥΡΑΜΙΔΑ ΤΗΣ ΓΚΙΖΑΣ
 |
| Οι πυραμίδες της Γκίζας όπως σώζονται σήμερα. Η τρίτη στο βάθος είναι του Χέοπα και η μεγαλύτερη. |
 |
| Οι πυραμίδες φτιάχτηκαν με στρώματα πέτρινων ογκόλιθων. Κάθε στρώμα ήταν λίγο πιο μικρό από το προηγούμενο. |
Η γιγάντια αυτή πυραμίδα είναι το πιο παλιό από τα εφτά θαύματα του Αρχαίου Κόσμου, αλλά και το μόνο που διατηρείται μέχρι σήμερα. Τότε που έγινε ήταν η πιο ψηλή κατασκευή που υπήρχε στη γη και διατήρησε αυτήν την πρωτιά για 4.000 χρόνια.
ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΤΑΦΟΣΗ μεγάλη πυραμίδα κατασκευάστηκε για να γίνει ο τάφος του Χούφου, που εμείς τον ξέρουμε ως «του Χέοπος». Ήταν ένας από τους φαραώ, τους βασιλιάδες δηλαδή της αρχαίας Αιγύπτου. Ο τάφος ολοκληρώθηκε γύρω στο 2580 π.Χ. Αργότερα κατασκευάστηκαν στην Γκίζα κι άλλες δυο πυραμίδες, η μια για το γιο και η άλλη για τον εγγονό του Χέοπα, καθώς και μικρότερες για τις βασίλισσες γυναίκες τους.
Η ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΗΣ ΠΥΡΑΜΙΔΑΣΟι πυραμίδες βρίσκονται στο αρχαίο νεκροταφείο της Γκίζας, στην απέναντι όχθη του Νείλου από το Κάιρο. Οι αρχαιολόγοι εκτιμούν ότι για την κατασκευή της μεγάλης πυραμίδας του Χέοπα, χρειάστηκαν 20 χρόνια και εργάστηκαν κάπου 100.000 άνθρωποι. χρησιμοποιήθηκαν πάνω από 2 εκατομμύρια ογκόλιθοι, βάρους 2,5 τόνων ο καθένας. Ο εργάτες τους μετέφεραν χρησιμοποιώντας κεκλιμένα επίπεδα, μοχλούς, κυλίνδρους και στη συνέχεια τους προσάρμοζαν χωρίς να χρησιμοποιούν κονίαμα.
ΑΣΤΡΑΦΤΕΡΟΣ ΑΣΒΕΣΤΟΛΙΘΟΣΌταν τελείωσε το κύριο μέρος της πυραμίδας έμοιαζε με σκάλα. Στη συνέχεια αυτά τα σκαλοπάτια τα κάλυψαν με κύβους από άσπρο ασβεστόλιθο, που κόπηκαν έτσι που να σχηματίζουν μια γυαλιστερή επιφάνεια. Ταίριαξαν τόσο καλά που δε χωρούσε ανάμεσά τους να μπει μια λάμα μαχαιριού. Το τελικό ύψος της οικοδομής έφτασε τα 147 μέτρα. Κάθε πλευρά της βάσης της Μεγάλης Πυραμίδας έχει 230 μέτρα! Καλύπτει μια έκταση πιο μεγάλη από 9 γήπεδα ποδοσφαίρου.
Η ΤΑΦΗ ΤΟΥ ΦΑΡΑΩΟι Αρχαίοι Αιγύπτιοι πίστευαν ότι μετά το θάνατο όφειλαν να φροντίζουν το σώμα του νεκρού, ώστε το πνεύμα του να επιβιώσει. Αφαιρούσαν τα εσωτερικά όργανα, κάλυπταν το υπόλοιπο σώμα με άλατα και το τύλιγαν με γάζες. Το σώμα γινόταν μια μούμια. Μετά έθαβαν τη μούμια μαζί με ρούχα, τρόφιμα, κοσμήματα και άλλα χρήσιμα πράγματα για τη μεταθανάτια ζωή. Η μούμια του Χέοπα τοποθετήθηκε σε έναν ταφικό θάλαμο μέσα στην πυραμίδα.
2. ΟΙ ΚΡΕΜΑΣΤΟΙ ΚΗΠΟΙ ΤΗΣ ΒΑΒΥΛΩΝΑΣ
 |
| Οι Κρεμαστοί Κήποι, όπως τους φανταζόμαστε από τις περιγραφές αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων συγγραφέων |
Οι Κρεμαστοί Κήποι της Βαβυλώνας ήταν το πλέον ξακουστό αξιοθέατο αυτής της πόλης. Οι αρχαιολόγοι εντόπισαν ευρήματα που ίσως ήταν μέρος των Κήπων, αλλά υπάρχουν επιφυλάξεις. Την ύπαρξη τους τη γνωρίζουμε από περιγραφές ανθρώπων που τους είχαν δει την αρχαία εποχή.
Ο ΝΑΒΟΥΧΟΔΟΝΟΣΟΡΑΣ ΚΑΙ Η ΑΜΥΤΙΣΈλληνες και Ρωμαίοι συγγραφείς περιγράφουν ότι οι Κήποι κατασκευάστηκαν γύρω στο 600 π.Χ. με διαταγή του Ναβουχοδονόσορα του Β'. Η Βαβυλώνα ήταν κτισμένη στις όχθες του Ευφράτη, στα νότια της Βαγδάτης, της σημερινής πρωτεύουσας του Ιράκ. Λέγεται ότι ο βασιλιάς έδωσε εντολή να γίνουν οι κρεμαστοί κήποι γιατί η νεαρή βασίλισσα Άμυτις, που καταγόταν από την ορεινή Περσία, νοσταλγούσε την πατρίδα της.
ΥΔΡΕΥΟΜΕΝΕΣ ΑΝΑΒΑΘΜΙΔΕΣΟι Κρεμαστοί Κήποι κατασκευάστηκαν μάλλον κοντά στον ποταμό Ευφράτη. Αποτελούνταν από διαδοχικές αναβαθμίδες, όπου η ψηλότερη πρέπει να είχε 40 μέτρα ύψος. Εκεί φύτρωνε κάθε είδος δέντρου και φυτού, που μεταφέρθηκαν με βοϊδάμαξες από κάθε περιοχή της αυτοκρατορίας. Ανάμεσά τους υπήρχαν συκιές, αμυγδαλιές, καστανιές, ροδιές, τριανταφυλλιές, νούφαρα, και αρωματικοί θάμνοι. Υπήρχε ένα πολύ καλό υδρευτικό σύστημα που τροφοδοτούσε συνεχώς τα φυτά με νερό από τον Ευφράτη. Το νερό του συστήματος το αντλούσαν με δοχεία που τα ανέβαζαν με τα χέρια τους ή με μάγγανο οι δούλοι! Στη συνέχεια το νερό κατέβαινε στις πιο χαμηλές αναβαθμίδες από αυλάκια και τεχνικούς καταρράκτες, διατηρώντας το έδαφος πάντα υγρό.
3.Ο ΝΑΟΣ ΤΗΣ ΑΡΤΕΜΗΣ ΣΤΗΝ ΕΦΕΣΟ
 |
| Ο ναός της Άρτεμης, όπως έπρεπε να ήταν το 600 π.Χ. Είχε 120 κίονες από μάρμαρο, ενώ ήταν διακοσμημένος με πολύ όμορφα γλυπτά. |
Ο Κροίσος ήταν ο τελευταίος βασιλιάς της Λυδίας, μιας περιοχής της Μικράς Ασίας. Ήταν γνωστός για τα πολλά πλούτη του. Το 560 π.Χ. πρόσταξε να χτίσουν έναν μεγαλοπρεπή ναό στην Έφεσο. Λέγεται πως την ελληνική αυτή πόλη την έχτισαν οι Αμαζόνες.
Ο ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΣ ΜΑΡΜΑΡΙΝΟΣ ΝΑΟΣΟ Κροίσος αποφάσισε να χτίσει το ναό προς τιμήν της Θεάς Άρτεμης, που ήταν η Θεά της Σελήνης και προστάτιδα των άγριων ζώων και των κοριτσιών. Ο ναός κτίστηκε από μάρμαρο και ασβεστόλιθο, υλικά που μεταφέρθηκαν από γειτονικούς λόφους. Κάπου 120 μαρμάρινοι κίονες υποστήριζαν το κύριο τμήμα του ναού. Κάθε κίονας είχε ύψος 20 μέτρα. Οι τεράστιοι ογκόλιθοι μεταφέρθηκαν εκεί με τροχαλίες και συνδέθηκαν με μεταλλικούς πείρους. Μετά την ολοκλήρωση της οροφής καλλιτέχνες διακόσμησαν το κτίριο με υπέροχες γλυπτές παραστάσεις. Στη μέση του ναού υπήρχε το μαρμάρινο άγαλμα της Άρτεμης. Ο ναός υπήρξε από τους μεγαλύτερους του κλασικού κόσμου, πολύ μεγαλύτερος από τον Παρθενώνα που χτίστηκε αργότερα στην Αθήνα. Η βάση των θεμελίων του είχε μήκος 131 μέτρα και πλάτος 79 μ.
 | Ο μοναδικός αναστηλωμένος κίονας που υπάρχει σήμερα. Απομένουν όμως πολλά άλλα ερείπια της ένδοξης πόλης, ένα θέατρο, μια βιβλιοθήκη, λουτρά και πολλά άλλα δημόσια κτίρια. |
ΗΡΟΣΤΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣΔιακόσια χρόνια αργότερα, το 356 π.Χ. ο ναός καταστράφηκε από πυρκαγιά. Τη φωτιά την έβαλε κάποιος Ηρόστρατος, που θέλησε με τον τρόπο αυτό να γίνει διάσημος. Κατά σύμπτωση, την ημέρα της καταστροφής του ναού, γεννήθηκε ο Μέγας Αλέξανδρος. Αργότερα, ο Αλέξανδρος επισκέφτηκε την Έφεσο και έδωσε διαταγής να οικοδομηθεί και πάλι ο ναός, στην ίδια θέση.
Η ΤΕΛΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΟ ναός του Αλέξανδρου επέζησε μέχρι τον 3ο μ.Χ. αιώνα. Με το πέρασμα του χρόνου η λάσπη κατέκλυσε το λιμάνι της Εφέσου και η πόλη κατάντησε ασήμαντη! Οι Γότθοι λεηλάτησαν στη συνέχεια το ναό και οι πλημμύρες ολοκλήρωσαν την καταστροφή Σήμερα ό,τι απομένει από το ναό στη Έφεσο είναι λίγοι ογκόλιθοι των θεμελίων και ένας μόνο αναστηλωμένος κίονας!
4. ΤΟ ΑΓΑΛΜΑ ΤΟΥ ΔΙΑ ΣΤΗΝ ΟΛΥΜΠΙΑ
 |
| Το άγαλμα του Δία, έργο του γλύπτη Φειδία, όπως το φανταζόμαστε σήμερα. Είχε ύψος 13 μέτρα και το κεφάλι του έφτανε στην οροφή του ναού. Ήταν φτιαγμένο από φύλλα χρυσού και από ελεφαντόδοντο! |
Πριν από 3000 χρόνια η Ολυμπία αποτελούσε ένα πολύ σημαντικό θρησκευτικό κέντρο στη νοτιοδυτική Ελλάδα. Οι αρχαίοι Έλληνες λάτρευαν το Δια, τον βασιλιά των θεών, και τον τιμούσαν εδώ σε τακτά χρονικά διαστήματα με πολλές λατρευτικές εκδηλώσεις. Οι τελευταίες περιλάμβαναν και αθλητικούς αγώνες. Οι πρώτοι ολυμπιακοί αγώνες οργανώθηκαν το 776 π.Χ. από τότε και επί 1100 χρόνια, οι αγώνες γινόταν κάθε 4 χρόνια. Στη διάρκειά τους σταματούσαν οι πόλεμοι.
Ο ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΔΙΑΚατά τον 5ο π.Χ. αιώνα οι πολίτες της Ολυμπίας αποφάσισαν να οικοδομήσουν έναν ναό για να τιμήσουν το Δία. Το μεγαλόπρεπο οικοδόμημα χτίστηκε ανάμεσα στα 466 και 456 π.Χ. Κατασκευάστηκε από λίθινους ογκόλιθους και συμπαγείς κίονες. Για λίγα χρόνια μετά την ολοκλήρωσή του δεν υπήρχε άγαλμα του Δία, ώσπου αποφασίστηκε να γίνει κι αυτό. Ανατέθηκε στον περίφημο Αθηναίο γλύπτη Φειδία.
Η ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥ ΑΓΑΛΜΑΤΟΣΗ γλύπτης Φειδίας, ήδη είχε φτιάξει άλλα δύο υπέροχα αγάλματα στην Αθήνα, της θεάς Αθηνάς. Στην Ολυμπία ο Φειδίας με τους συνεργάτες του αρχικά έφτιαξε μια ξύλινο κατασκευή προκειμένου να λειτουργήσει ως σκελετός του αγάλματος. Στη συνέχεια το κάλυψαν με πλάκες από ελεφαντόδοντο για να απεικονίσουν τη γυμνή επιδερμίδα του θεού και φύλλα χρυσού για τα ενδύματά του. Οι τεχνίτες κάλυψαν τις συνδέσεις τόσο καλά ώστε τα άγαλμα να δείχνει ενιαίο. Το άγαλμα ήταν τοποθετημένο πάνω σε θρόνο με ένθετες διακοσμήσεις από έβενο και πολύτιμους λίθους. Όταν ολοκληρώθηκε το ύψος του ήταν 13 μέτρα και το κεφάλι του έφτανε σχεδόν στην οροφή του ναού. Έδινε την εντύπωση πως αν σηκωνόταν ο Ζευς όρθιος θα σάρωνε την οροφή! Στους τοίχους του ναού κατασκευάστηκαν εξέδρες προκειμένου οι επισκέπτες να θαυμάζουν από κοντά το πρόσωπο του θεού. Μετά την ολοκλήρωσή του, το 435 π.Χ. το άγαλμα αποτέλεσε τα επόμενα 800 χρόνια ένα από τα μεγαλύτερα θαύματα του κόσμου.
Η ΑΠΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΑΓΑΛΜΑΤΟΣΓύρω στο 40 μ.Χ. ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Καλιγούλας, πρόσταξε να μεταφερθεί το άγαλμα στη Ρώμη. Όμως, σύμφωνα με την παράδοση, όταν έφτασαν οι εργάτες για να το διαλύσουν, το άγαλμα έβγαλε ένα τόσο τρανταχτό γέλιο, ώστε σκόρπησαν από το φόβο τους. Αργότερα, το 391 μ.Χ. με την άνοδο του χριστιανισμού, οι Ρωμαίοι απαγόρευσαν τους Ολυμπιακούς αγώνες κι έκλεισαν τους ελληνικούς ναούς. Στη συνέχεια το άγαλμα του Δία μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Το 462 μ.Χ. μια πυρκαγιά κατάστρεψε το ανάκτορο, όπου βρισκόταν το άγαλμα, με αποτέλεσμα να χαθεί οριστικά.
Κατά τον 6ο μ.Χ. αιώνα η περιοχή της Ολυμπίας συγκλονίστηκε από σεισμούς. Ο ναός και το στάδιο καταστράφηκαν από κατολισθήσεις και πλημμύρες, ενώ η λάσπη κάλυψε ό,τι απέμεινε. Κάτω από τη λάσπη διατηρήθηκαν τα υπολείμματα, τα οποία ανακάλυψαν στην εποχή μας οι αρχαιολόγοι. Σήμερα, οι επισκέπτες μπορούν να επισκεφτούν τα ερείπια του ναού και τη θέση όπου βρισκόταν το άγαλμα.
5. ΤΟ ΜΑΥΣΩΛΕΙΟ ΤΗΣ ΑΛΙΚΑΡΝΑΣΣΟΥ
 |
Ο Μαύσωλος υπήρξε ηγεμόνας της Καρίας, υποτελής στην Περσική αυτοκρατορία, από το 377 μέχρι το 353 π.Χ. Πρωτεύουσα είχε την ελληνική πόλη της Ιωνίας, την Αλικαρνασσό. Διαδέχτηκε τον πατέρα του στο θρόνο, αλλά κατάφερε να αποτινάξει τον περσικό ζυγό.
ΤΟ ΜΑΥΣΩΛΕΙΟΟ Μαύσωλος, παντρεύτηκε την αδερφή του, την Αρτεμισία. Όταν απέκτησε πλούτο και δύναμη σχεδίασε έναν τάφο για τον ίδιο και τη βασίλισσα. Έναν τάφο τόσο μεγαλόπρεπο που θα θύμιζε ανά τους αιώνες, τη δόξα του. Ωστόσο, ο Μαύσωλος πέθανε πριν τελειώσει το έργο του, το οποίο ολοκλήρωσε η Αρτεμισία γύρω στο 350 π.Χ. Το όνομα Μαυσωλείο το πήρε από το ίδιο το όνομα του βασιλιά και το ίδιο έχει επικρατήσει να λέγεται ακόμη και σήμερα για κάθε κρατικό μεγαλόπρεπο τάφο π.χ. το Μαυσωλείο του Λένιν, στη Μόσχα.
ΟΙ ΛΕΟΝΤΕΣ ΦΡΟΥΡΟΙΟι στάχτες του βασιλικού ζεύγους τοποθετήθηκαν μέσα σε χρυσά αγγεία στον ταφικό θάλαμο στη βάση του οικοδομήματος. Πέτρινοι λέοντες ανέλαβαν τη φύλαξη του θαλάμου. Επάνω από την ισχυρή πέτρινη βάση υψώθηκε ένα κτίσμα, όμοιο με αρχαίο ελληνικό ναό, περιζωμένο από κίονες και αγάλματα. Στην κορυφή του κτιρίου υπήρχε μια κλιμακωτή πυραμίδα και επάνω σ' αυτήν, σε ύψος 43 μέτρων από το έδαφος, στήθηκε το άγαλμα ενός άρματος, που το έσερναν άλογα. Μέσα στο άρμα υπήρχαν ίσως τα αγάλματα του βασιλιά και της βασίλισσας.
ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΑΠΟ ΣΕΙΣΜΟΔεκαοχτώ αιώνας αργότερα ένας φοβερός σεισμός κατάστρεψε το Μαυσωλείο. Το 1489, χριστιανοί Ιππότες του Αγίου Ιωάννου, πήραν τα υλικά προκειμένου να οικοδομήσουν το γειτονικό φρούριο. Ορισμένα τείχη του φρουρίου χτίστηκαν από πράσινους ογκόλιθους που κάποτε πλαισίωναν το κύριο τμήμα του Μαυσωλείου. Μερικά χρόνια αργότερα οι Ιππότες ανακάλυψαν τον ταφικό θάλαμο του Μαύσωλου και της Αρτεμισίας. Αλλά μια νύχτα τον άφησαν αφύλαχτο, με αποτέλεσμα να τον λεηλατήσουν οι πειρατές και να αρπάξουν όσα χρυσά και άλλα πολύτιμα αντικείμενα υπήρχαν.
ΑΝΑΣΚΑΦΗ ΑΓΑΛΜΑΤΩΝΠέρασαν άλλα 300 χρόνια μέχρι να ερευνήσουν την περιοχή οι αρχαιολόγοι. Ανέσκαψαν τμήμα των θεμελίων του Μαυσωλείου και βρήκαν αγάλματα και άλλα γλυπτά που διατηρήθηκαν ανέπαφα. Ανάμεσά τους εντόπισαν και μεγάλα αγάλματα, τα οποία ίσως παρίσταναν το βασιλέα και τη βασίλισσα. Το 1857 τα μετέφεραν στο Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου κι εκεί βρίσκονται ακόμη. Τα τελευταία χρόνια έγιναν κι άλλες ανασκαφές κι έτσι σήμερα λίγες πέτρες θυμίζουν τη δόξα του Μαυσωλείου της Αρχαίας Αλικαρνασσού.
6. Ο ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ
 |
Κατά τον τρίτο π.Χ. αιώνα κατασκευάστηκε ένας φάρος προκειμένου να καθοδηγεί τα πλοία με ασφάλεια στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας. Κατά τη διάρκεια της νύχτας αντανακλούσε τη λάμψη μιας μεγάλης φωτιάς ενώ την ημέρα ύψωνε στον ουρανό μια μεγάλη στήλη καπνού. Αυτός ήταν ο πρώτος φάρος στον κόσμο και παρέμεινε στη θέση του για 1500 χρόνια.
ΤΟ ΝΗΣΙ ΦΑΡΟΣΤο οικοδόμημα χτίστηκε πάνω σ’ ένα νησάκι που λεγόταν Φάρος, εμπρός από τη Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Την περίφημη αυτή πόλη
έχτισε ο Μέγας Αλέξανδρος, σε σχέδιο του αρχιτέκτονα Δεινοκράτη, όταν κατέλαβε την Αίγυπτο. Το οικοδόμημα πήρε το όνομα του νησιού.
Χρειάστηκαν μάλλον 20 χρόνια ώσπου να χτιστεί και ολοκληρώθηκε γύρω στο 280 π.Χ. επί βασιλείας του Πτολεμαίου του Β’. Το κτίριο του φάρου ήταν έργο του αρχιτέκτονα Σωστράτη.
έχτισε ο Μέγας Αλέξανδρος, σε σχέδιο του αρχιτέκτονα Δεινοκράτη, όταν κατέλαβε την Αίγυπτο. Το οικοδόμημα πήρε το όνομα του νησιού.
Χρειάστηκαν μάλλον 20 χρόνια ώσπου να χτιστεί και ολοκληρώθηκε γύρω στο 280 π.Χ. επί βασιλείας του Πτολεμαίου του Β’. Το κτίριο του φάρου ήταν έργο του αρχιτέκτονα Σωστράτη.
ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΠΥΡΓΟΙΤο φάρο τον αποτελούσαν τρεις μαρμάρινοι πύργοι, χτισμένοι επάνω σε ένα θεμέλιο από πέτρινους ογκόλιθους. Ο πρώτος πύργος ήταν τετράπλευρος και περιείχε διαμερίσματα για τους εργάτες και τους στρατιώτες. Από επάνω υπήρχε ένας δεύτερος οκταγωνικός με σπειροειδές κεκλιμένο επίπεδο που οδηγούσε στον τελευταίο πύργο.
ΤΟ ΛΑΜΠΡΟ ΦΩΣΟ τελευταίος Πύργος είχε σχήμα κυλίνδρου και στο εσωτερικό του έκαιγε η φωτιά που οδηγούσε τα πλοία με ασφάλεια στο λιμάνι. Από επάνω του υπήρχε το άγαλμα του Διός Σωτήρος. Το συνολικό ύψος του φάρου ήταν 117 μέτρα.
ΤΟ ΣΤΙΛΠΝΟ ΟΡΕΙΧΑΛΚΙΝΟ ΚΑΤΟΠΤΡΟΓια τη συντήρηση της φωτιάς χρειάζονταν τεράστιες ποσότητες καυσίμων. Την τροφοδοτούσαν με ξύλα, που μετέφεραν χάρη στο σπειροειδές κεκλιμένο επίπεδο άλογα και μουλάρια. Πίσω από τη φωτιά υπήρχαν φύλλα ορείχαλκου που αντανακλούσαν τη λάμψη προς τη θάλασσα. Τα πλοία μπορούσαν να τη διακρίνουν από 50 χιλιόμετρα μακριά. Κατά το δωδέκατο αιώνα το λιμάνι της Αλεξάνδρειας γέμισε από λάσπη και τα πλοία έπαψαν να το χρησιμοποιούν. Ο φάρος έπεσε σε αχρηστία. Ενδεχομένως τα φύλλα του ορειχάλκινου κάτοπτρου αποσπάστηκαν κι έγιναν νομίσματα. Κατά το δέκατο τέταρτο αιώνα ένας σεισμός κατάστρεψε το φάρο. Μερικά χρόνια αργότερα οι Μουσουλμάνοι χρησιμοποίησαν τα υλικά του για την κατασκευή ενός οχυρού. Το οχυρό αυτό ανακατασκευάστηκε και παραμένει ακόμη στη θέση του πρώτου φάρου στον κόσμο.
7. Ο ΚΟΛΟΣΣΟΣ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ
 |
Ο Κολοσσός υπήρξε ένα γιγάντιο άγαλμα στημένο στο λιμάνι της Ρόδου. Κατά την αρχαιότητα οι Ρόδιοι επιδίωκαν μόνιμα να διαφυλάσσουν την ανεξαρτησία τους, να ασκούν το εμπόριο και να μη συμμετέχουν στους πολέμους των άλλων ελληνικών πόλεων. Παρόλα αυτά κατακτήθηκαν αρκετές φορές.
Ο ΘΕΟΣ ΗΛΙΟΣΚατά τα τέλη του 4ου π.Χ. αιώνα σι Ρόδιοι γιόρτασαν μια μεγάλη νίκη. Ο Δημήτριος ο Πολιορκητής, αφού πολιόρκησε επί ένα χρόνο την πόλη τους, τελικά αναγκάστηκε να φύγει και να αφήσει πίσω του ένα μεγάλο μέρος από τον εξοπλισμό του. Οι Ρόδιοι αποφάσισαν να πουλήσουν τον εξοπλισμό του Δημήτριου και με τα χρήματα να στήσουν ένα υπέροχο άγαλμα προς τιμή του θεού Ήλιου που τους προστάτευε.
ΤΟ ΟΡΕΙΧΑΛΚΙΝΟ ΑΓΑΛΜΑΔεν γνωρίζουμε πώς ακριβώς ήταν το άγαλμα ούτε σε ποιο σημείο το έστησαν. Ξέρουμε πάντως ότι κατασκευάστηκε από ορείχαλκο και είχε ύψος 33 μέτρα. Το σχεδίασε ο Αρχιτέκτονας Χάρης και χρειάστηκε 12 ολόκληρα χρόνια για την ολοκλήρωσή του.
ΣΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣΤο ορειχάλκινο περίβλημα στερεώθηκε επάνω σε ένα σιδερένιο σκελετό. Το άγαλμα ήταν κούφιο στο εσωτερικό και καθώς προχωρούσε η κατασκευή του οι εργάτες γέμιζαν τα κενά με βαριές πέτρες προκειμένου να διασφαλίσουν τη σταθερότητά του. Ο Κολοσσός ολοκληρώθηκε γύρω στο 280 π.Χ. Για πολλούς αιώνες, οι άνθρωποι ακούγοντας για τον Κολοσσό, νόμιζαν πως στεκόταν επάνω από την είσοδο του λιμανιού της Ρόδου με τα πόδια ανοιχτά, όπως στην απέναντι ζωγραφιά. Όμως πρακτικά αυτό ήταν αδύνατο, διότι η είσοδος του λιμανιού της Ρόδου είχε πλάτος κάπου 400 μέτρα και ο Κολοσσός δεν ήταν τόσο... κολοσσιαίος! Τα κείμενα μας επιτρέπουν να υποθέσουμε ότι βρισκόταν μάλλον στο κέντρο της πόλης και κοιτούσε προς τη θάλασσα και το λιμάνι.
Η ΚΟΛΟΣΣΙΑΙΑ ΣΥΝΤΡΙΒΗΓύρω στο 226 π.Χ., δηλαδή λιγότερο από πενήντα χρόνια μετά την ολοκλήρωσή του, ο Κολοσσός έπεσε. Τον συγκλόνισε ένας σεισμός και τον έκοψε από τα γόνατα. Ένας χρησμός συμβούλεψε τους Ρόδιους να μην τον ξαναστήσουν κι έτσι τον άφησαν πεσμένο στο έδαφος Παρέμεινε στη θέση αυτή για 900 χρόνια και πολλοί επισκέπτες είδαν το πεσμένο άγαλμα του θεού Ήλιου. Το 654 μ.Χ. ένας Σύρος πρίγκιπας κατέλαβε τη Ρόδο και απογύμνωσε το άγαλμα από τις ορειχάλκινες πλάκες. Λέγεται ότι τις μετέφερε στη Συρία χρησιμοποιώντας 900 καμήλες. Ο ορείχαλκος πουλήθηκε στους εμπόρους που μάλλον τον έλιωσαν και τον έκοψαν σε νομίσματα.
Τα 7 θαύματα του μεσαιωνικού κόσμου
1. ΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟ ΜΕ ΤΟΥΣ 10.000 ΒΟΥΔΕΣ
 |
| Το Σπήλαιο με τους 10.000 Βούδες |
 |
| Ακόλουθοι πλαισιώνουν το μεγάλο Βούδα στο Βάνφο Ντονγκ. στην οροφή διακρίνουμε έναν τεράστιο ανθό λωτού με τη σχετική χρονολογία. |
ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΣΠΗΛΑΙΑΤα έργα στα Σπήλαια Λονγκμέν ξεκίνησαν το 494, όταν ο Κινέζος αυτοκράτορας μετέφερε την πρωτεύουσά του στο Λουογιάνγκ, στη σημερινή επαρχία Χενάν. Τα σπήλαια βρίσκονται 12 χιλιόμετρα στα νότια του Λουογιάνγκ, που σήμερα είναι μια μεγαλούπολη με ένα εκατομμύριο κατοίκους.
Ο ΚΙΝΕΖΙΚΟΣ ΒΟΥΔΙΣΜΟΣΟ Βουδισμός διαδόθηκε στην Κίνα πολλούς αιώνες πριν φιλοτεχνηθούν τα σπήλαια. Το 67 π.Χ. ο αυτοκράτορας της δυναστείας των Χαν έστειλε απεσταλμένους στην Ινδία προκειμένου να συλλέξει βουδιστικά κείμενα. Οι απεσταλμένοι συνάντησαν δυο Ινδούς Βουδιστές μοναχούς οι οποίοι τους έδωσαν κείμενα και αγάλματα. Όλοι μαζί επέστρεψαν στο Λουογιάνγκ και έχτισαν τον πρώτο βουδιστικό ναό στην Κίνα.
ΧΑΡΑΚΤΙΚΗ ΣΤΟ ΒΡΑΧΟΟι ναοί του Λονγκμέν φιλοτεχνήθηκαν επάνω στον γκρίζο ασβεστόλιθο της περιοχής. Στα σπήλαια υπάρχουν συνολικά κάπου 100.000 βουδιστικά αγάλματα. Το μεγαλύτερο ιερό είναι ο ναός του Φενγκξιάν. Περιέχει ένα άγαλμα του Βούδα ύψους 17 μέτρων, όσο δηλαδή ένα ψηλό δέντρο.
Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΔΥΝΑΣΤΕΙΑΣ ΤΑΝΓΚΤο Σπήλαιο με τους 10 χιλιάδες Βούδες, που στα κινέζικα λέγεται Βάνφο Ντονγκ, ανοίχτηκε το 680, δηλαδή στις αρχές της δυναστείας Τανγκ, που κυβέρνησε από το 618 έως το 907.
ΔΕΚΑ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΒΟΥΔΕΣΤο Σπήλαιο είναι τετράπλευρο και στα πλευρικά τοιχώματα υπάρχουν ανάγλυψα χιλιάδες μικρά αγάλματα που δικαιώνουν το όνομά του. Υπάρχει επίσης κι ένας μεγάλος Βούδας με τέσσερις ακολούθους. Οι μικροί Βούδες συνοδεύονται από μουσικούς που παίζουν φλογέρες, κύμβαλα, άρπες και άλλα έγχορδα όργανα. Η ποιότητα του ασβεστόλιθου επέτρεψε στους καλλιτέχνες να αποδώσουν μεγάλες λεπτομέρειες στα γλυπτά. Η βουδιστική γλυπτική των σπηλαίων εγκαταλείφθηκε κατά τον ένατο αιώνα μαζί με το τέλος της δυναστείας Τανγκ.
2.Η ΜΕΓΑΛΗ ΖΙΜΠΑΜΠΟΥΕ
 |
| Ο περίβολος φτιαγμένος από πέτρα είχε περιφέρεια μήκους 250 μέτρων και μέσα υπήρχαν κτίσματα φτιαγμένα από πηλό. |
ΠΕΤΡΙΝΑ ΣΠΙΤΙΑΣτην αφρικανική γλώσσα μπαντού, η λέξη ζιμπάμπουε, σημαίνει «πέτρινα σπίτια». Στην πραγματικότητα η πέτρα χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή περιβόλων γύρω από τα κτίσματα, φτιαγμένα τα ίδια από πηλό. Τα παλαιότερα ερείπια χρονολογούνται από την 8ο αιώνα, αλλά ενδεχόμενα κατοικούσαν εκεί άνθρωποι κάπου 600 χρόνια νωρίτερα. Πάντως από το 1100 κι έπειτα κυριαρχούσαν στην περιοχή οι Σόνα, που και σήμερα αποτελούν ένα σημαντικό τμήμα της Ζομπάμπουε και της Μοζαμβίκης.
ΕΜΠΟΡΟΙ ΧΡΥΣΟΥΟι πρώτοι κάτοικοι ήταν αγρότες, αλλά η Μεγάλη Ζιμπάμπουε απόκτησε δύναμη όταν έφτασε εκεί μια φυλή κτηνοτρόφων. Αυτοί ήταν μάλλον και έμποροι χρυσού. Η αυτοκρατορία έφτασε στην πιο μεγάλη της δύναμη ανάμεσα το 12ο και 15ο αιώνα. Από τα ευρήματα γνωρίζουμε ότι οι κάτοικοι ήταν ικανοί μεταλλωρύχοι και τεχνουργοί. Γνώριζαν την εξόρυξη και την τήξη του χρυσού, που τον πουλούσαν στους Άραβες, Κινέζους και Ινδούς εμπόρους.
ΤΑ ΑΠΟΜΕΙΝΑΡΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣΗ Μεγάλη Ζιμπάμπουε κατά το απόγειο της δόξας της, κατοικούσαν κάπου 150 ηγετικές προσωπικότητες και χιλιάδες λαού ολόγυρα. Το κύριο κτίσμα που απέμεινε είναι ένας πέτρινος περίβολος, περιφέρειας 250 μέτρων. Μέσα διακρίνονται τα θεμέλια πολυάριθμων μικρών κτισμάτων από πηλό, καθώς κι ένας στρογγυλός πύργος ύψους 9 μέτρων, ίσως για τελετές.
Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗΔεν γνωρίζουμε τους λόγους της παρακμής της πόλης, αλλά κάποιο ρόλο πρέπει να έπαιξαν η ξηρασία και η πείνα. Μέχρι το 17ο αιώνα υπήρξαν ακόμη μερικοί κάτοικοι. Το 1867, την ανακάλυψαν ξανά οι Ευρωπαίοι, που νόμισαν ότι βρήκαν τα ορυχεία χρυσού του Σολομώντα, όπως αναφέρεται στη Βίβλο. Κατέσκαψαν το χώρο, με αποτέλεσμα να καταστρέψουν πολλά από τα ιστορικά ευρήματα της πόλης.
3. ΤΟ ΑΝΓΚΟΡ ΒΑΤ
 |
ΜΙΑ ΠΟΛΗ ΣΤΗ ΖΟΥΓΚΛΑΤο 1850, ένας Γάλλος ιεραπόστολος, διασχίζοντας το τροπικό δάσος της Καμπότζης, βρέθηκε ξαφνικά εμπρός στα ερείπια μιας υπέροχης πόλης. Εδώ και τέσσερις αιώνες η πυκνή βλάστηση της ζούγκλας έκρυβε στα φυλλώματά της επάνω από εκατό ναούς. Σύντομα κατέφθασαν οι αρχαιολόγοι προκειμένου να εξερευνήσουν και να επισκευάσουν τους ναούς.
ΟΙ ΒΑΣΙΛΙΑΔΕΣ ΧΜΕΡΑπό τον όγδοο έως το δέκατο τρίτο αιώνα, οι βασιλιάδες Χμερ υπήρξαν οι ηγεμόνες ενός ισχυρού πολιτισμού της νοτιοανατολικής Ασίας, ο οποίος έγινε ακόμη ισχυρότερος με την άνοδο στο θρόνο του βασιλέα Τζαγιαβαρμάν του Β’, το 802. Κυβέρνησε επί 60 χρόνια και άλλαξε πολλές φορές πρωτεύουσα. Τελικά επέλεξε την περιοχή της Άνγκορ και ξεκίνησε την οικοδόμησή της σε μεγάλη κλίμακα.
ΣΤΙΣ ΟΧΘΕΣ ΜΙΑΣ ΛΙΜΝΗΣΗ Άνγκορ, που σημαίνει «πόλη» στη γλώσσα Χμερ, χτίστηκε κοντά στη βόρεια όχθη της Τόνλε Σαπ (Μεγάλη Λίμνη). Η μεγάλη και ρηχή αυτή λίμνη χύνεται σ’ έναν παραπόταμο του ποταμού Μεκόνγκ. Το έδαφος ολόγυρα ήταν εύφορο και τα νερά της γεμάτα ψάρια.
Η ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣΤα νερά της λίμνης έκαναν την Άνγκορ μια πλούσια πόλη. Οι αγρότες Χμερ άνοιξαν αρδευτικές διώρυγες χάρη στις οποίες κα καλλιεργούσαν τρεις σοδιές ρύζι το χρόνο. Η αφθονία της τροφής συνέβαλε στην αύξηση του πληθυσμού. Γύρω στο 1000 κατοικούσαν στην Άνγκορ κάπου μισό εκατομμύριο άνθρωποι.
Ο ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΣΟΥΡΙΑΒΑΡΜΑΝΟ ναός Άνγκορ Βατ οικοδομήθηκε για λογαριασμό του βασιλέα Σουριαβαρμάν τον Β’ κατά τις αρχές του δωδέκατου αιώνα και αφιερώθηκε στον ινδουιστικό Θεό Βισνού. Το τριώροφο κτίριο περιλαμβάνει μια σειρά από τετράπλευρους περιβόλους. Οι πύργο του, σαν μπουμπούκια λωτού. φτάνουν σε ύψος 60 μ.
ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΤΑΦΟΣΣτους διαδρόμους του ναού αφθονούν τα γλυπτά και τα χαρακτικά με παραστάσεις από αρχαίους μύθους. Το κτίριο περιβάλλεται από διπλό τείχος. Δυο μεγάλες δεξαμενές εξασφάλιζαν την άρδευση των καλλιεργειών κατά την εποχή της ξηρασίας, ενώ η μία από αυτές τροφοδοτούσε και τη φαρδιά τάφρο. Όταν πέθανε ο Σουριαβαρμάν, ο ναός χρησιμοποιήθηκε ως τάφος του.
ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΑΝΓΚΟΡΤο 1431 οι πολεμιστές Τάι επετέθηκαν και κατέστρεψαν την πόλη Άνγκορ. Η καταστραμμένη πόλη εγκαταλείφθηκε στο έλεος του τροπικού δάσους, ώσπου ανακαλύφθηκε ξανά μετά από 150 χρόνια.
4. ΤΟ ΚΡΑΚ ΤΩΝ ΙΠΠΟΤΩΝ
 |
| Το «κρακ» των Ιπποτών ήταν ένα πανίσχυρο και απόρθητο κάστρο. Ήταν μια μικρή πόλη. Μπορούσε να φιλοξενήσει 2000 άνδρες μαζί με τα άλογά τους για πέντε χρόνια, χωρίς να τροφοδοτείται από έξω. |
ΤΟ ΙΣΛΑΜΙΚΟ ΟΧΥΡΟΗ Συρία αποτελεί έναν από τους αρχαιότερους εμπορικούς δρόμους ανάμεσα στην Ανατολή και την Ευρώπη, κι έτσι σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας οι άνθρωποι πολέμησαν προκειμένου να εξασφαλίσουν τον έλεγχο της περιοχής. Γύρω στο 640, οι Άραβες κατάκτησαν τη Συρία και την έκαναν Κέντρο της αυτοκρατορίας τους. Οι περισσότεροι Σύριοι έγιναν μουσουλμάνοι και για πολλά χρόνια συνέχισαν να συμβιώνουν ειρηνικά με τους χριστιανούς.
Αλλά κατά τον ενδέκατο αιώνα οι Τούρκοι, που υιοθέτησαν επίσης τη μουσουλμανική θρησκεία, κατέλαβαν ένα μεγάλο τμήμα της περιοχής. Σύντομα άρχισαν να συμπεριφέρονται εχθρικά στους χριστιανούς προσκυνητές. Από το 1095 κι έπειτα, οι σταυροφόροι ξεκίνησαν από την Ευρώπη για να πολεμήσουν τους μουσουλμάνους. Το 1142 οι σταυροφόροι ιππότες κατέλαβαν ένα μουσουλμανικό οχυρό στο Καλ’ ατ αλ Χόσεν, το οποίο κατασκευάστηκε για να προστατεύει ένα δρόμο από και προς τη Μεσόγειο. Οι στρατιώτες ήσαν Ιππότες του Νοσοκομείου του Αγίου Ιωάννη της Ιερουσαλήμ, και λέγονταν επίσης Ιππότες Νοσοκόμοι.
ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤΩΝ ΙΠΠΟΤΩΝΤο Καλ’ ατ αλ Χόσεν αποτελούσε μια πολύ σημαντική θέση για τους σταυροφόρους κι έτσι ξεκίνησαν αμέσως την οικοδόμηση ενός πανίσχυρου φρουρίου, επάνω σε ένα λόφο, σε υψόμετρο 650 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας. Το φρούριο ονομάστηκε «Κρακ των Ιπποτών», που στα γαλλοαραβικά σημαίνει «κάστρο των ιπποτών».
ΤΕΙΧΗ ΜΕ ΠΥΡΓΟΥΣΤο Κρακ των Ιπποτών ήταν σχεδόν απόρθητο. Είχε δυο ψηλά τείχη και 13 πύργους. Το εσωτερικό τείχος ήταν ψηλότερο από το εξωτερικό, κι υπήρχε ανάμεσα τάφρος με απόκρημνη πλαγιά. Το οχυρό καλύπτει 3.000 τετραγωνικά μέτρα και μπορούσε να στεγάσει μια φρουρά 2000 ανδρών μαζί με τα άλογα, και τρόφιμα για πέντε χρόνια.
ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΤΕΙΧΗΜέσα από το εσωτερικό τείχος υπήρχαν αψιδωτές αίθουσες, εκκλησίες, εργαστήρια, αποθήκες, κι ένας λαβύρινθος διαδρόμων και περασμάτων. Επρόκειτο για μια μικρή, εξοπλισμένη πόλη. Παρά το πλήθος των συγκρούσεων οι σταυροφόροι κράτησαν το κάστρο πάνω από 100 χρόνια. Το 1271, έπειτα από ένα μήνα πολιορκίας, υπέκυψαν στον Μπαϊμπάρς, το μουσουλμάνο σουλτάνο της Συρίας και της Αιγύπτου.
5. Η ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΤΟΥ ΣΑΛΙΣΜΠΟΥΡΙ
 |
ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΣΑΡΟΥΜΗ ιστορία της μητρόπολης αρχίζει επάνω σ’ ένα λόφο κοντά στο Στόουνχετζ – αρχικά καταυλισμός της εποχής του Σιδήρου κι έπειτα ρωμαϊκός οικισμός. Το 1075, οι Νορμανδοί έχτισαν στην τοποθεσία αυτή ένα φρούριο κι ένα μικρό καθεδρικό ναό, που τον ονόμασαν Σάρουμ.
Ωστόσο προέκυψαν διαφωνίες ανάμεσα στους ανθρώπους του κάστρου και του ναού. Τελικά, ο επίσκοπος Χέρμπερτ Πουρ αποφάσισε να χτίσει
μια νέα μητρόπολη στην κοιλάδα προς το νότο, όπου διέθετε δικά του λιβάδια με άφθονο νερό. Στο παλιό Σάρουμ δεν υπήρχε αρκετό νερό κι έτσι η νέα τοποθεσία αποδείχθηκε καλύτερη.
ΓΕΡΑ ΘΕΜΕΛΙΑΟ επίσκοπος πέθανε πριν ξεκινήσει το έργο. Ο αδελφός του, ο Ρίτσαρντ Πουρ, τον διαδέχτηκε και πήρε την άδεια του Πάπα να πραγματοποιήσει το σχέδιο. Αποφάσισε να οικοδομήσει τη μητρόπολη από πέτρα του Τσίλμαρκ, την οποία μετέφερε με άμαξες από το λατομείο, από απόσταση 20 χλμ. Οι θεμέλιοι λίθοι τέθηκαν το 1220. Τα θεμέλια της μητρόπολης έχουν βάθος λίγο παραπάνω από ένα μέτρο κι αυτό επειδή στηρίζονται σε μεγαλύτερα φυσικά θεμέλια – ένα στρώμα χαλικιών από πυριτόλιθο.
Η ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗΣΤο 1225 καθαγιάστηκαν τα πρώτα τρία ιερά, και το ολοκληρωμένο παρεκκλήσιο χωρίστηκε από την υπόλοιπη οικοδομή έτσι ώστε να γίνονται εκεί καθημερινές λειτουργίες. Το κυρίως κτίριο χρειάστηκε άλλα 33 χρόνια προκειμένου να ολοκληρωθεί και η μητρόπολη εγκαινιάστηκε το 1258.
Γύρω από τη μητρόπολη αναπτύχθηκε μια κοινότητα με την ονομασία Νέο Σάρουμ και σήμερα είναι γνωστή ως πόλη του Σαλίσμπουρι.
ΠΥΡΓΟΣ ΚΑΙ ΑΚΙΔΩΤΟ ΕΠΙΣΤΕΓΑΣΜΑΑνάμεσα στο 1285 και το 1315 προστέθηκαν στη μητρόπολη ένας πύργος κι ένα ακιδωτό επιστέγασμα. Για την κατασκευή τους απαιτήθηκαν 6500 τόνοι πέτρας. Χτίστηκαν αντηρίδες και τόξα προκειμένου να ενισχύσουν την κατασκευή ώστε να αντέξει το πρόσθετο βάρος. Τέσσερις σχεδόν αιώνες αργότερα, ο Κρίστοφερ Ρεν έλεγξε ακιδωτό επιστέγασμα και διαπίστωσε ότι έγερνε κατά 75 εκατοστά από τον κατακόρυφο άξονα. Τοποθετήθηκαν σιδερόβεργες για να το ενισχύσουν και έκτοτε παρέμεινε αμετακίνητο. Το ακιδωτό επιστέγασμα έχει ύψος 123 μέτρα και είναι το υψηλότερο στη Βρετανία.
6. Η ΑΛΑΜΠΡΑ
 |
ΕΝΑ ΑΡΧΑΙΟ ΟΧΥΡΟΟι Μαυριτανοί ήταν Άραβες και Βέρβεροι από τη Μαυριτανία της Βόρειας Αφρικής. Έγιναν μουσουλμάνοι και εισέβαλαν στην Ισπανία κατά τον 8ο αιώνα. Στη Γρανάδα οικοδόμησαν ένα φρούριο επάνω στα ερείπια του Αλκαθάμπα, ενός αρχαίου οχυρού. Ενίσχυσαν το οχυρό με υψηλά τείχη, πύργους και επάλξεις.
ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΦΡΟΥΡΙΟΟι Μαυριτανοί αποκαλούσαν τη νέα τους ακρόπολη Αλ Καλ’α αλ Χάμπρα, που σημαίνει «κόκκινο φρούριο». Η αραβική ονομασία προήλθε ίσως από το χρώμα των ψημένων στον ήλιο τούβλων που χρησιμοποιήθηκαν στην κατασκευή του εξωτερικού τείχους. Αργότερα οι Ισπανοί συντόμεψαν την ονομασία σε Αλάμπρα.
ΕΝΑ ΥΠΕΡΟΧΟ ΑΝΑΚΤΟΡΟΗ Αλάμπρα ήταν μια στρατιωτική βάση, με γραφεία, κατοικίες, καταστήματα, τεμένη, βασιλικό νομισματοκοπείο, φρουρά, φυλακή, δημόσια λουτρά και νοσοκομείο. Αλλά κατά το 13ο και 14ο αιώνα, προπάντων κατά τη βασιλεία του Γιουσούφ του Α’, εξελίχθηκε σε ένα υπέροχο ανάκτορο. Προστέθηκαν κίονες, αψίδες και αίθουσες με εξαίρετες διακοσμήσεις.
ΑΥΛΕΣ ΚΑΙ ΕΞΩΣΤΕΣΟι Μαυριτανοί αρχιτέκτονες κατασκεύασαν υπέροχες ηλιόλουστες αυλές, που τις περιέβαλαν σκιερές στοές και εξώστες. Οι κήποι, με τους πίδακες και τα φυτά τους, έκαναν το ανάκτορο να δείχνει ανάλαφρο, δροσερό και ευωδιαστό. Η όμορφη αυλή με τις μυρτιές σκιάζεται από τον Πύργο της Κόμης, που υψώνεται επάνω από την Αίθουσα των Πρεσβευτών. Ο βασιλέας Γιουσούφ υποδεχόταν τους ξένους επισκέπτες σ’ αυτήν τη μεγάλη αίθουσα υποδοχής.
Η ΠΤΩΣΗ ΤΩΝ ΜΑΥΡΙΤΑΝΩΝΟι Μαυριτανοί κυριάρχησαν σε μεγάλα τμήματα της Ισπανίας για 700 και πλέον χρόνια. Αλλά με το πέρασμα των αιώνων οι χριστιανοί Ισπανοί κατάφεραν να τους εκτοπίσουν. Ώσπου τους έδιωξαν κι από το τελευταίο τους οχυρό, την Αλάμπρα, το 1492.
ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΚατά την τελευταία αναμέτρηση μεταξύ χριστιανών και Μαυριτανών, πολλά τμήματα της Αλάμπρας καταστράφηκαν. Μερικές από τις αίθουσες καταστράφηκαν στο πέρασμα του χρόνου ενώ άλλες ανακατασκευάστηκαν πάνω σε ιταλικά σχέδια κατά το 16ο αιώνα, από τον Ισπανό βασιλέα Κάρολο τον Ε’ Το 1812 στρατιώτες κατέστρεψαν μερικούς πύργους, ενώ εννέα χρόνια αργότερα ένας σεισμός πρόσθεσε τις δικές του ζημιές. Πάντως, κατά τελευταία χρόνια έγιναν σημαντικά έργα αποκατάστασης στην περίφημη Μαυριτανική ακρόπολη, στα ανάκτορα και τους κήπους της.
7. Η ΤΕΝΟΤΣΤΙΤΛΑΝ
 |
Ο ΑΕΤΟΣ Ο ΚΑΚΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΦΙΔΙΟι πρώτοι Αζτέκοι ήσαν κυνηγοί που περιπλανιόντουσαν στις ερήμους του βόρειου Μεξικού. Έπειτα, γύρω στο 1200 μετακινήθηκαν νότια, προς τη γόνιμη Κοιλάδα του Μεξικού. Σύμφωνα με το θρύλο, ο Θεός Ήλιος, ο Χουιτζιλοπότστλι, τους είπε να εγκατασταθούν εκεί όπου θα δουν έναν αετό καθισμένο σε κάκτο να κρατάει στα νύχια του ένα φίδι. Γύρω στο 1325, οι Αζτέκοι βρήκαν αυτό που ζητούσαν σ’ ένα ελώδες νησί της λίμνης Τεξκόκο. Εκεί έχτισαν ένα χωριό και το ονόμασαν Τενοτλά που σημαίνει «τόπος του αγκαθωτού φραγκόσυκου.
Η ΠΟΛΗ ΜΕ ΤΙΣ ΔΙΩΡΥΓΕΣΟι Αζτέκοι βάλθηκαν να παράγουν καλλιεργήσιμη γη μ’ ένα πρωτότυπο τρόπο. Επέκτειναν το νησί τους βγάζοντας λάσπη από το ρηχό βυθό της λίμνης και στοιβάζοντάς την επάνω σε σχεδίες από καλάμια. Σ αυτούς τους γόνιμους κήπους που επέπλεαν, φύτεψαν άφθονα λαχανικά ενώ προμηθεύονταν πόσιμο νερό με υδραγωγείο. Γύρω στο 1415 η Τενοτστιτλάν είχε εξελιχθεί σε μια μεγάλη πόλη με πέτρινα σπίτια, ναούς και ανάκτορα. Σαν τη σημερινή Βενετία ήταν μια πόλη από νησιά που τα σύνδεαν μεταξύ τους διώρυγες, ενώ υπερυψωμένοι δρόμοι εξασφάλιζαν την επικοινωνία με τη στεριά.
ΝΑΟΙ ΠΥΡΑΜΙΔΕΣΣτην Τενοτστιτλάν θα πρέπει να κατοικούσαν 100.000 έως 500.000 άνθρωποι. Γύρω στο 1500 ήταν μάλλον η μεγαλύτερη πόλη στον κόσμο. Στην τειχισμένη πλατεία υπήρχε μια πυραμίδα ύψους 30 μέτρων, με σκάλες που οδηγούσαν σε δυο ναούς. Ήσαν διακοσμημένοι με χαρακτικά και ζωγραφιές. Ο ένας ανήκε στο Χουιτζιλοπότστλι και ο άλλος στον Τλάλοκ, το Θεό της βροχής. Οι ιερείς θυσίαζαν ανθρώπους στους θεούς και τους έκοβαν τις καρδιές με λίθινα μαχαίρια.
ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣΟι Ισπανοί που έφτασαν στην Αμερική κατά το δέκατο έκτο αιώνα εντυπωσιάστηκαν από τον πλούτο και την πολυτέλεια των Αζτέκων. Εξεπλάγησαν ακόμη από την καθαριότητα της πόλης. Οι δρόμοι σκουπίζονταν τακτικά και βάρκες απομάκρυναν τα σκουπίδια. Σύντομα οι Ισπανοί επιτεθήκαν. Ο Αζτέκος αυτοκράτορας Μοντεζούμα σκοτώθηκε και το 1521 η Τενοτστιτλάν καταστράφηκε. Αυτό ήταν το τέλος της αυτοκρατορίας των Αζτέκων. Η πόλη του Μεξικού, η μεγαλύτερη πόλη στον κόσμο σήμερα, έχει χτιστεί επάνω στα ερείπια της δοξασμένης Τενοτστιτλάν.
Τα 7 θαύματα του σύγχρονου κόσμου
1. Η ΟΠΕΡΑ ΤΟΥ ΣΙΔΝΕΫ
 |
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥΚατά τις αρχές της δεκαετίας του 1950 οργανώθηκε ένας διεθνής διαγωνισμός για το σχεδιασμό ενός νέου κέντρου τεχνών στο Σίδνεϋ. Για την οικοδόμηση επιλέχτηκε το Μπένελονγκ Πόιντ, μια στενή λουρίδα στεριάς που προεξέχει στο λιμάνι.
Ο ΝΙΚΗΤΗΣΝικητής του διαγωνισμού αναδείχθηκε ο Δανός αρχιτέκτονας Γιερν Ούτσον. Η επιτροπή έκρινε το σχέδιό του, ως το πλουσιότερο σε φαντασία. Πηγές έμπνευσης τα πανιά των ιστιοφόρων και οι ναοί των Αζτέκων και των Μάγιας. Ωστόσο η υλοποίηση της κατασκευής δεν ήταν εύκολη υπόθεση.
ΕΝΑΡΞΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝΤα έργα της θεμελίωσης άρχισαν το 1959 και χρειάστηκαν τέσσερα χρόνια για να ολοκληρωθεί η βάση του κτιρίου. Ακολούθησε το προκλητικότερο τμήμα του σχεδίου -η αχιβαδωτή οροφή. Ποτέ δεν είχε οικοδομηθεί κάτι παρόμοιο στον κόσμο.
Η ΑΧΙΒΑΔΩΤΗ ΟΡΟΦΗΟι αχιβάδες που σχηματίζουν την οροφή του κτιρίου, το έκαναν να διαφέρει από κάθε άλλο κτίσμα στον κόσμο. Για την οικοδόμησή τους απαιτήθηκαν 2000 προκατασκευασμένα τμήματα από μπετόν, που τα συνέδεσαν συνολικά 350 χιλιόμετρα βέργες χάλυβα. Οι αχιβάδες καλύφθηκαν με ένα και πλέον εκατομμύριο κεραμικά πλακάκια. Τα λευκά και κίτρινα πλακάκια σχηματίζουν σχέδια που λαμποκοπούν στο φως του ήλιου.
Η ΠΑΡΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ ΟΥΤΣΟΝΟι κατασκευαστές διαφώνησαν στην οικοδόμηση της οροφής και ζητήθηκε αναπροσαρμογή του αρχικού σχεδίου. Το 1966 ο Γιερν Ούτσον παραιτήθηκε. Τον αντικατέστησαν τέσσερις Αυστραλοί αρχιτέκτονες και η οροφή ολοκληρώθηκε τον επόμενο χρόνο. Απαιτήθηκαν άλλα έξι χρόνια προκειμένου να συμπληρωθούν οι εργασίες και στο εσωτερικό του κτιρίου.
ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΑΙΘΟΥΣΕΣΗ Όπερα του Σίδνεϋ εγκαινιάστηκε επίσημα από τη βασίλισσα Ελισάβετ τον Οκτώβριο του 1973. Στο κέντρο του κτιρίου υπάρχουν τέσσερις αίθουσες εκδηλώσεων. Στη μεγαλύτερη, την Αίθουσα Συναυλιών, μπορούν να καθίσουν 2600 άνθρωποι. Επάνω από την Αίθουσα Συναυλιών υψώνεται η μεγαλύτερη αχιβάδα σε ύψος 67 μέτρα επάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Η Αίθουσα της Όπερας είναι μικρότερη, με 1500 θέσεις. Κι οι άλλες δυο είναι αίθουσες Δράματος και Θεάτρου.
Η ΜΕΓΑΛΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙΚατά τα πρώτα 20 χρόνια λειτουργίας επισκέφτηκαν την Οπερα του Σίδνεϋ 36 εκατομμύρια φιλόμουσοι - επάνω από το διπλάσιο πληθυσμό της Αυστραλίας. Και κάθε χρόνο παρουσιάστηκαν επάνω από 2500 θεάματα - όπερες, θεατρικά έργα, συναυλίες κ. ά.
2.Η ΣΗΡΑΓΓΑ ΤΗΣ ΜΑΓΧΗΣ
 |
Η ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗΚατά τα τελευταία 200 χρόνια, οι μηχανικοί κατέθεσαν πολυάριθμες προτάσεις για τη σύνδεση διαμέσου της Μάγχης. Αρχικά προτάθηκε η κατασκευή μιας σήραγγας το 1802 και το 1872 σχηματίστηκε η πρώτη επιτροπή. Ορισμένοι μηχανικοί πρότειναν και την κατασκευή μιας γέφυρας επάνω από τη Μάγχη. Τελικά, το 1985, η γαλλική και η βρετανική κυβέρνηση ζήτησαν από τις κατασκευαστικές εταιρίες να καταθέσουν σοβαρές προτάσεις για τη διάνοιξη μιας σήραγγας. Ένα χρόνο αργότερα επέλεξαν το καλύτερο από τα εννέα σχέδια που υποβλήθηκαν.
ΔΙΑΝΟΙΞΗ ΤΗΣ ΣΗΡΑΓΓΑΣΣτην πραγματικότητα, η σήραγγα δεν είναι μια αλλά τρεις - δυο για τρένα και μια μικρότερη βοηθητική. Η διάνοιξη άρχισε από την αγγλική πλευρά το Δεκέμβριο του 1987 και από τη γαλλική πλευρά τρεις μήνες αργότερα. Τα τεράστια σκαπτικά μηχανήματα με τις περιστρεφόμενες κοπτικές κεφαλές χρειάστηκαν ένα μήνα δουλειάς για κάθε χιλιόμετρο. Συνολικά απαιτήθηκαν τρία χρόνια δουλειάς.
Η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΟι σήραγγες ανοίχτηκαν σε μέσο βάθος, κάπου 45 μέτρα κάτω από το θαλάσσιο πυθμένα. Όταν τα δύο τμήματα της βοηθητικής σήραγγας πλησιάσαν μεταξύ τους στα 100 μέτρα απόσταση, ανοίχτηκε μια μικρή σήραγγα με τα χέρια, για να τα συνδέσει. Οι εργάτες των δυο χωρών συναντήθηκαν στα τέλη του 1990. Ανάλογες συναντήσεις στις σιδηροδρομικές σήραγγες πραγματοποιήθηκαν στις 22 Μαϊου και 28 Ιουνίου του 1991.
ΕΤΟΙΜΗ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΕΙΕπτά μήνες αργότερα συνδέθηκαν ολοκληρωτικά και οι τρεις σήραγγες και ήσαν έτοιμες να καθαριστούν και να υποδεχθούν τις σιδηροτροχιές. Ταυτόχρονα άλλα συνεργεία ετοίμασαν τους αντίστοιχους σταθμούς στο Φόλκστον της Αγγλίας και κοντά στο Καλέ της Γαλλίας. Τα εγκαίνια της Σήραγγας της Μάγχης έγιναν στις 6 Μαϊου του 1994 από τον πρόεδρο Μιτεράν και τη βασίλισσα Ελισάβετ.
ΣΥΝΕΧΗΣ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΗ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΤα αυτοκίνητα, τα λεωφορεία και τα φορτηγά μεταφέρονται ασταμάτητα από τη μια χώρα στην άλλη. Επιβιβάζονται σε φορτηγά βαγόνια στον ένα σταθμό και αποβιβάζονται στον άλλον μετά από 35 λεπτά διαδρομής. Ηλεκτρικές μηχανές σέρνουν τα βαγόνια με ταχύτητα 160 χιλιομέτρων την ώρα. Υπάρχουν επίσης ειδικά τρένα που μεταφέρουν επιβάτες σε διαδρομές χωρίς στάση ανάμεσα στο Λονδίνο, το Παρίσι και τις Βρυξέλλες.
3. ΤΟ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ ΚΑΝΣΑΪ
 |
ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣΓιατί να κατασκευαστεί ένα αεροδρόμιο στη Θάλασσα; Ένας λόγος είναι η δυσκολία ανεύρεσης του απαιτούμενου χώρου για μεγάλα αεροδρόμια κοντά στις πόλεις. Κι ένας άλλος ο περιορισμός της ηχομόλυνσης. Το νέο αεροδρόμιο Κανσάι βρίσκεται 5 χιλιόμετρα στ’ ανοιχτά της ακτής του Χονσού, του μεγαλύτερου απ’ τα νησιά της Ιαπωνίας. Τα αεροπλάνα προσγειώνονται κι απογειώνονται πάνω απ’ τη Θάλασσα, κι έτσι το αεροδρόμιο λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο.
ΤΕΧΝΗΤΟ ΝΗΣΙΌταν συζητήθηκε η ιδέα για την κατασκευή του τεχνητού νησιού, οι μηχανικοί ανέλαβαν να το σχεδιάσουν. Αποφάσισαν να του δώσουν 4 χιλιόμετρα μήκος και 1,25 πλάτος. Στην αρχή σκέφτηκαν να το κάνουν πλωτό, αλλά Θα κόστιζε περισσότερο και θα παρουσίαζε προβλήματα ευστάθειας. Τελικά χρειάστηκαν πέντε χρόνια για την κατασκευή του νησιού.
ΠΩΣ ΧΤΙΖΕΤΑΙ ΕΝΑ ΝΗΣΙΠρώτα πρώτα σώριασαν άμμο και χώμα επάνω στο Θαλάσσιο πυθμένα, σε βάθος 20 μέτρων, στον κόλπο της Οσάκα. Έπειτα έριξαν από πάνω σπασμένους βράχους, που τους μετέφεραν με τεράστιες μαούνες. Το βάρος των βράχων εκτόπισε σταδιακά το νερό από τον πυθμένα και δημιούργησε ένα γερό θεμελίωμα. Χρησιμοποιήθηκαν υπολογιστές και τεχνητοί δορυφόροι για την εκφόρτωση των βράχων στα σωστά σημεία. Τελικά ένα τεράστιο χαλύβδινο πλαίσιο βυθίστηκε επάνω από τους βράχους για να στηρίξει το τετράπλευρο νησί.
ΤΟ ΒΡΑΒΕΥΜΕΝΟ ΣΧΕΔΙΟΠροκηρύχτηκε διαγωνισμός για την ανεύρεση του κατάλληλου αρχιτέκτονα. Νικητής αναδείχθηκε ο Ρένζο Πιάνο, ένας από τους αρχιτέκτονες του περίφημου Κέντρου Πομπιντού στο Παρίσι. Οι εργασίες κατασκευής του αεροδρομίου ξεκίνησαν πριν από την ολοκλήρωση του τεχνητού νησιού.
Η εταιρία του Πιάνο αποφάσισε να οικοδομήσει έναν αεροσταθμό, μήκους 1700 μέτρων, όπου οι επιβάτες θα μπορούσαν να μετακινούνται εύκολα από τη μια άκρη στην άλλη, από την είσοδο έως τα αεροπλάνα. Το κεντρικό τμήμα είναι ένα τετραώροφο κτίριο με μια τεράστια, κυρτή στέγη, σχεδιασμένη να θυμίζει φτερό αεροπλάνου. Οι υπολογιστές καταγράφουν διαρκώς τις 900 κολόνες του κτιρίου, έτσι ώστε να μεταβάλλεται το ύψος τους κάθε φορά που χρειάζεται. Αυτό έχει μεγάλη σημασία, διότι το νησί συνεχίζει να «κάθεται” και θα εξακολουθήσει για μερικά χρόνια να βυθίζεται λίγο.
ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝΜια διώροφη γέφυρα συνδέει τη στεριά με το νησί. Ο κάτω όροφος εξυπηρετεί τα τρένα και ο επάνω τα αυτοκίνητα. Το Κανσάι διαθέτει μόνο έναν αεροδιάδρομο αλλά μπορεί να εξυπηρετήσει 160.000 πτήσεις και 25 εκατομμύρια επιβάτες το χρόνο. Αργότερα μπορούν να γίνουν επεκτάσεις με την κατασκευή νέων τεχνητών νησιών.
4. ΤΟ ΑΕΡΟΣΚΑΦΟΣ ΚΟΝΚΟΡΝΤ
 |
| Το Κόνκορντ είναι το μοναδικό αεροπλάνοι που μεταφέρει επιβάτες και η ταχύτητά του ξεπερνά την ταχύτητα του ήχου. Όμως παρ' όλα αυτά αποσύρεται... |
ΠΤΗΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΤΟΥ ΗΧΟΥΣτο έδαφος ο ήχος μεταδίδεται με ταχύτητα 1225 χιλ. την ώρα. Στον αέρα μεταδίδεται λίγο πιο αργά - οι πιλότοι την ονομάζουν Μαχ 1. Η διπλάσια ταχύτητα του ήχου λέγεται Μαχ 2. Ήδη κατά τη δεκαετία του 1940, τα ταχύτερα αεροπλάνα πετούσαν σχεδόν με ταχύτητα Μαχ 1. Τελικά το 1947, ένα πειραματικό αεροσκάφος της πολεμικής αεροπορίας των ΗΠΑ έσπασε το φράγμα του ήχου.
ΥΠΕΡΗΧΗΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑΟι πιλότοι παρατήρησαν πως όταν τα αεροσκάφη αναπτύσσουν υπερηχητικές ταχύτητες συναντούν ισχυρότατα κύματα δονήσεων, τα οποία ενεργούν σαν φράγμα. Τα κύματα προκαλούν δυνατούς θορύβους σαν κεραυνούς, που ονομάζονται υπερηχητικοί κρότοι. Συνάμα τα αεροπλάνα θερμαίνονται σε επικίνδυνο βαθμό. Ωστόσο, παρά τα προβλήματα, οι μηχανικοί αποφάσισαν να σχεδιάσουν ένα επιβατηγό αεροπλάνο ανθεκτικό σε όλα αυτά.
ΔΙΕΘΝΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΈως τη δεκαετία του 1950 Βρετανοί και Γάλλοι μηχανικοί εργάζονταν χωριστά για την κατασκευή του υπερηχητικού αεροπλάνου. Έπειτα, το 1962, η βρετανική εταιρία Μπρίτις Αίρκραφτ Κορπορέισον και η γαλλική Αεροσπασιάλ ενώσαν τις δυνάμεις τους κι επιπλέον συνεργάστηκαν με τη Ρολς Ρόις και τη Σνέκμα, δυο κατασκευαστές αεριωθούμενων κινητήρων.
Η ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΑΕΡΟΣΚΑΦΟΥΣΟι συνεργαζόμενες εταιρίες ονόμασαν το αεροπλάνο Κόνκορντ, που σημαίνει ομόνοια μεταξύ των λαών. Μετά από επτά χρόνια συνεργασίας Το τελικό προϊόν ήταν ένα στενόμακρο αεροσκάφος 100 θέσεων με φτερά τραβηγμένα προς την ουρά και ένα μυτερό ρύγχος το οποίο μπορούσε να χαμηλώνει κατά την προσγείωση και την απογείωση.
Η ΑΠΟΓΕΙΩΣΗΑρχικά η κάθε χώρα κατασκεύασε από ένα Κόνκορντ. Το πρώτο απογειώθηκε από την Τουλούζη της Γαλλίας στις 2 Μαρτίου 1969. Οι μηχανικοί και οι πιλότοι το δοκίμασαν επί 5000 ώρες πτήσης. Κανένα αεροπλάνο δε δοκιμάστηκε καλύτερα στην ιστορία της αεροπορίας. Τελικά το 1976 οι αεροπορικές εταιρίες Μπρίτις Αίργουέις και Αιρ Φρανς, το δρομολόγησαν κανονικά. Σήμερα η κάθε μια διαθέτει στο στόλο της από εφτά Κόνκορντ. Συνολικά έχουν κατασκευαστεί μόνο 16 τέτοια αεροπλάνα, από τα οποία τα δυο παραμένουν στις βάσεις παραγωγής.
ΦΟΥΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΤο Κόνκορντ έχει μήκος 62,1 μέτρα και άνοιγμα φτερών 25,5 μέτρα. Πετάει σε μέγιστο ύψος 18300 μέτρων σε ταχύτητα Μαχ 2 - ταχύτερα από σφαίρα ντουφεκιού. Κατά κύριο λόγο πετάει ανάμεσα στο Λονδίνο, το Παρίσι και τη Νέα Υόρκη. Το ρεκόρ του 1990 ανάμεσα στη Νέα Υόρκη και το Λονδίνο ήταν 2 ώρες και 54 λεπτά - λιγότερο από τρεις ώρες Προκειμένου να διασχίσει τον Ατλαντικό. Το Κόνκορντ ακολουθεί πορείες που επιτρέπουν τους υπερηχητικούς κρότους επάνω από τη θάλασσα.
ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΟΝΚΟΡΝΤΠαρόλο που από τεχνική άποψη το Κόνκορντ αποτελεί ένα σύγχρονο θαύμα, δε γνώρισε ποτέ την ανάλογη εμπορική επιτυχία. Ενδεχομένως όλος ο στόλος θα αποσυρθεί. Τα νέα αεροπλάνα που κατασκευάζονται τώρα είναι πολύ μεγαλύτερα και καλύπτουν τεράστιες αποστάσεις χωρίς την ανάγκη ανεφοδιασμού. Μεταφέρουν περισσότερους επιβάτες και φορτία και παράγουν λιγότερη ηχορύπανση.
5. ΤΟ ΦΡΑΓΜΑ ΤΟΥ ΑΣΣΟΥΑΝ
 |
ΟΙ ΠΛΗΜΜΥΡΕΣ ΤΟΥ ΝΕΙΛΟΥΟ Νείλος πλημμύριζε κάθε χρόνο από τα πανάρχαια χρόνια. Οι πλημμύρες έφερναν γόνιμη λάσπη επάνω στη γη, βοηθώντας τους αγρότες στις καλλιέργειές τους. Αλλά συχνά γίνονταν και μεγάλες πλημμύρες που κατάστρεφαν τα σπίτια και τα χωράφια, ενώ σε άλλες εποχές έπεφτε ξηρασία.
Ο ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΟΥ ΝΕΙΛΟΥΤο 1902 οι μηχανικοί έχτισαν ένα φράγμα στα νότια του Ασουάν προκειμένου να ελέγξουν τις πλημμύρες. Το ύψος του αυξήθηκε το 1912 και ξανά το 1933. Αλλά αυτό το πρώτο φράγμα του Ασουάν δεν στάθηκε αρκετό για τον πλήρη έλεγχο του Νείλου.
Το νέο Υψηλό Φράγμα του Ασσουάν άρχισε να κατασκευάζεται το 1960. Το φράγμα φτιάχτηκε με μπάζα χώματος και γρανίτη κι ένα σκελετό από πηλό και τσιμέντο. Το πλάτος του ξεπερνά τα 3,6 χιλ. Έχει ύψος 111 μέτρα και πάχος στην κορυφή 40 μέτρα. το πάχος του στη βάση φτάνει τα 925 μέτρα. Η οικοδόμηση του φράγματος ολοκληρώθηκε σε 10 χρόνια.
Η ΛΙΜΝΗ ΝΑΣΕΡΤο Υψηλό Φράγμα του Ασουάν εγκαινιάστηκε επίσημα το 1971. Κατά την εποχή των βροχών το φράγμα συγκρατεί τα ανερχόμενα νερά του Νείλου. Με την άνοδο των νερών πίσω από το φράγμα σχηματίστηκε σταδιακά μια υδαταποθήκη μήκους 500 χιλιομέτρων, που ονομάστηκε λίμνη Νάσερ, προς τιμή του Αιγύπτιου προέδρου.
Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣΟ σχηματισμός της τεχνητής λίμνης ανάγκασε κάπου 50.000 ανθρώπους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Μετακινήθηκαν σε μια νέα αγροτική περιοχή κάπου 50 χιλ. βόρεια από το Ασουάν. Αρκετοί αρχαίοι ναοί και νησιά πλημμύρισαν αλλά μερικά μνημεία διασώθηκαν. Στα πλαίσια μιας τεράστιας επιχείρησης, οι ναοί του Ραμσή του Β’ και της Νεφερτίτης τεμαχίστηκαν σε ογκόλιθους των 30 τόνων και ξανασυναρμολογήθηκαν, κομμάτι κομμάτι στους λόφους επάνω από τον ποταμό. Το δύσκολο αυτό έργο χρειάστηκε τέσσερα χρόνια δουλειάς. Άλλοι μικρότεροι ναοί μετατοπίστηκαν από ένα νησί του Νείλου που επρόκειτο να βυθιστεί.
ΤΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑΤα νερά που αποθηκεύονται στη λίμνη Νάσερ χρησιμοποιούνται για την άρδευση των αγρών κατά τη διάρκεια των μηνών της ξηρασίας. Έτσι μπορούν να παραχθούν περισσότερα δημητριακά, ικανά να θρέψουν μεγαλύτερα τμήματα του αυξανόμενου πληθυσμού. Ταυτόχρονα το πέρασμα του νερού από τις εξόδους του φράγματος θέτει σε κίνηση τουρμπίνες οι οποίες παράγουν τη μισή ηλεκτρική ενέργεια της Αιγύπτου.
ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑΚάθε ανθρώπινη απόπειρα ελέγχου της φύσης παρέχει πλεονεκτήματα αλλά παράγει και προβλήματα. Το φράγμα του Ασουάν εμποδίζει τη γόνιμη λάσπη να φτάσει στα χωράφια Κι έτσι οι αγρότες υποχρεώνονται να χρησιμοποιούν όλο και περισσότερα χημικά λιπάσματα. Παράλληλα, από την κατασκευή του φράγματος κι έπειτα αυξήθηκε μια αρρώστια την οποία προκαλούν κάτι μικρά σκουλήκια που κρύβονται μέσα στα σαλιγκάρια του νερού του Νείλου. Κατά το παρελθόν οι ετήσιες πλημμύρες περιόριζαν τον αριθμό των σαλιγκαριών. Επίσης η άνοδος του υδάτινου ορίζοντα έφερε στην επιφάνεια άλατα που κάνουν άγονη τη γη.
6. Ο ΟΥΡΑΝΟΞΥΣΤΗΣ ΣΙΑΡΣ
 |
ΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑΌλοι συμφωνούν πως ο ουρανοξύστης επινοήθηκε στο Σικάγο, την τρίτη σε μέγεθος πόλη των Η.Π.Α. Το 1871 μια μεγάλη πυρκαγιά κατέστρεψε το ένα τρίτο της πόλης και οι αρχιτέκτονες βάλθηκαν να την ξαναχτίσουν απ’ την αρχή. Εκείνη την εποχή υπήρχε ήδη η μαζική παραγωγή χάλυβα ενώ το 1852, ο Ελίσα Ότις είχε εφεύρει τον ανελκυστήρα. Έτσι μπορούσαν να οικοδομηθούν νέα, ασφαλή και υψηλότερα κτίρια. Το πρώτο οικοδόμημα μεγάλου μεγέθους εμφανίστηκε το 1882. Ήταν το κτίριο της εταιρίας Χομ Ινσούρανς και ο σκελετός του κατασκευάστηκε αποκλειστικά από χάλυβα και σίδερο. Είχε δέκα ορόφους - εκατό λιγότερους από τον ουρανοξύστη Σίαρς που φτιάχτηκε 90 χρόνια αργότερα.
ΥΨΗΛΕΣ ΟΙΚΟΔΟΜΕΣΜε την αύξηση της ζήτησης στέγης στα μεγάλα αστικά κέντρα προέκυψε η ανάγκη της γρήγορης και οικονομικής οικοδόμησης. Οι ουρανοξύστες αποτελούσαν μια τέλεια λύση. Χάρη στα νέα υλικά και την καινούργια τεχνολογία ο σχεδιασμός τους βελτιώθηκε και τελειοποιήθηκε. Οι χαλύβδινες δοκοί χρησιμοποιήθηκαν με πολλούς τρόπους για την κατασκευή ισχυρών σκελετών. Ορισμένα κτίρια κατασκευάστηκαν με υψηλούς χαλύβδινους σωλήνες, σχεδιασμένους για να αντέχουν στους δυνατούς ανέμους που φυσούν στα μεγάλα ύψη. Μέσα στους σωλήνες, μοιρασμένους σε πατώματα και δωμάτια, οι άνθρωποι μπορούσαν να ζουν και να εργάζονται με άνεση και ασφάλεια.
Ο ΥΨΗΛΟΤΕΡΟΣ ΟΥΡΑΝΟΞΥΣΤΗΣΓια την κατασκευή του Ουρανοξύστη Σίαρς, που τελείωσε το 1973, εργάστηκαν επί τρία χρόνια 24.000 εργάτες. Ο μοναδικός σκελετός του κτιρίου αποτελείται από εννέα τετράγωνους σωλήνες, που σχηματίζουν ένα μεγάλο τετράπλευρο στη βάση. Αυτό πατάει με τη σειρά του επάνω σε κολόνες γεμάτες πέτρα στερεωμένες γερά σε βράχο του υπεδάφους. Οι εννέα ηλεκτροσυγκολλημένοι χαλύβδινοι σωλήνες συναποτελούν τους πρώτους 50 ορόφους. Μετά το κτίριο γίνεται στενότερο. Άλλοι επτά σωλήνες συνεχίζουν έως τον 66ο όροφο. Έπειτα άλλοι πέντε φτάνουν έως τον 90ο, και δυο σχηματίζουν τους τελευταίους 20 ορόφους. Δυο τηλεοπτικές κεραίες στην κορυφή ανεβάζουν το συνολικό ύψος του κτιρίου στα 520 μέτρα - επάνω από μισό χιλιόμετρο. Συνολικά με το χάλυβα που χρησιμοποιήθηκε για το σκελετό του ουρανοξύστη θα μπορούσαν να κατασκευαστούν 52000 αυτοκίνητα.
Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥΤο τεράστιο αυτό κτίριο παρέχει συνολική επιφάνεια 418.000 τετραγωνικών μέτρων, δηλαδή ίση με 5 τουλάχιστον γήπεδα ποδοσφαίρου Διαθέτει 104 γρήγορους ανελκυστήρες, οι οποίοι το χωρίζουν σε τρεις διαφορετικές ζώνες και διευκολύνουν τους ανθρώπους να βρίσκουν το δρόμο τους. Τον άφλεκτο σκελετό καλύπτει ένα περίβλημα από μαύρο αλουμίνιο και περισσότερα από 16.000 γυάλινα παράθυρα, σε μπρούτζινο χρώμα. Έξι αυτόματες μηχανές καθαρισμού παραθύρων καθαρίζουν όλο το κτίριο οχτώ φορές το χρόνο.
ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ ΑΞΙΟΘΕΑΤΟΚάπου 1,5 εκατομμύριο τουρίστες επισκέπτονται τον ουρανοξύστη Σίαρς κάθε χρόνο. Δυο ταχύτατοι ανελκυστήρες τους ανεβάζουν κατευθείαν στον 103 όροφο μέσα σε ένα λεπτό. Από την κορυφή του κτιρίου απολαμβάνουν μια πανοραμική θέα του Σικάγου. Στην αίθουσα υποδοχής υπάρχει μια τεράστια κινητή διακοσμητική κατασκευή του διάσημου γλύπτη Αλεξάντερ Κάλντερ. Το 1985 στη βάση του ουρανοξύστη προστέθηκε μια τετραώροφη αίθουσα συναντήσεων. Το κτίριο στεγάζει επίσης καταστήματα και εστιατόρια.
7. ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΚΕΝΝΕΝΤΥ
 |
ΤΟ ΑΚΡΩΤΗΡΙΟ ΚΑΝΑΒΕΡΑΛΑρχικά ο χώρος αποτελούσε μια βάση της πολεμικής αεροπορίας των ΗΠΑ και κέντρο δοκιμών για πυραύλους. Χρησιμοποιήθηκε για την εκτόξευση
του πρώτου αμερικανικού δορυφόρου το 1958. Έπειτα, στις 5 Μαΐου 1961, ο Άλαν Σέπαρντ εκτοξεύτηκε με το διαστημόπλοιο Ερμής και υπήρξε ο πρώτος Αμερικανός στο διάστημα. Τρεις εβδομάδες αργότερα, ο πρόεδρος Κένεντι ανάγγειλε το πρόγραμμα Απόλλων, με στόχο μια επανδρωμένη πτήση στη Σελήνη έως το 1970. Ο πρόεδρος πέθανε το 1963 και η βάση απόκτησε το όνομά του.
Η ΣΥΝΑΡΜΟΛΟΓΗΣΗΤο διαστημόπλοιο Απόλλων που ταξίδεψε στη Σελήνη εκτοξεύτηκε με ισχυρούς πυραύλους Κρόνος. Οι πύραυλοι συναρμολογήθηκαν σ’ ένα τεράστιο συγκρότημα ύψους 160 μέτρων, που μπορούσε να φιλοξενήσει ταυτόχρονα τέσσερις απ’ αυτούς. Στη συνέχεια έπρεπε να μεταφερθούν μαζί με το διαστημόπλοιο στο σημείο εκτόξευσης, 5 χιλιόμετρα μακριά. Όλα μαζί ζύγιζαν επάνω από 5000 τόνους και μεταφέρθηκαν μ’ έναν τεράστιο γερανό. Ο γερανός αυτός έχει μήκος 40 μέτρα, πλάτος 35 μέτρα και μέγιστη ταχύτητα 1,6 χιλιόμετρα την ώρα.
Ο ΠΡΩΤΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΣΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑΗ πρώτη αποστολή του προγράμματος Απόλλων είχε ετοιμαστεί για το 1967. Όμως, στο διαστημικό κέντρο συνέβη μια καταστροφή. Κατά τη διάρκεια μιας συνηθισμένης δοκιμής αντίστροφης μέτρησης, εκδηλώθηκε ξαφνική πυρκαγιά στον διαστημικό θαλαμίσκο, στην κορυφή του πυραύλου και οι τρεις αστροναύτες που επέβαιναν σκοτώθηκαν. Το πρόγραμμα τροποποιήθηκε προβλέποντας περισσότερες μη επανδρωμένες δοκιμές. Έπειτα, στις 16 Ιουλίου 1969, από το σημείο εκτόξευσης 39, ένας γιγάντιος πύραυλος Κρόνος πυροδοτήθηκε, στέλνοντας τους αστροναύτες του Απόλλωνα 11 στο διάστημα. Τέσσερις ημέρες αργότερα, ο Νιλ Άρμστρονγκ έγινε ο πρώτος άνθρωπος που πάτησε το πόδι του επάνω στην επιφάνεια της Σελήνης.
ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΙΚΟ ΛΕΩΦΟΡΕΙΟΚατά τη διάρκεια της δεκαετία του 1970, το τεράστιο κόστος το προγράμματος Απόλλων οδήγησε στην ανάπτυξη ενός νέου τύπου διαστημικού οχήματος - του διαστημικοί λεωφορείου. Το διαστημικό λεωφορείο μοιάζει περισσότερο με αεροπλάνο παρά με πύραυλο, και σε αντίθεση προς τον πύραυλο μπορεί να χρησιμοποιηθεί πολλές φορές. Στο σημείο εκτόξευσης 39 τοποθετήθηκε ένας Πύργος εκτοξεύσεων προκειμένου να εξυπηρετήσει την πρώτη εκτόξευση του λεωφορείου 1981. Κατασκευάστηκε επίσης ένας αεροδιάδρομος μήκους 4572 μέτρων για να προσγειώνονται τα λεωφορεία μετά από κάθε αποστολή.
ΤΟ ΝΕΟ ΣΥΝΟΡΟΈως το 1986 η ΝΑΣΑ είχε πραγματοποιήσει 24 επιτυχημένες εκτοξεύσεις διαστημικών λεωφορείων. Εκείνη τη χρονιά όμως το λεωφορείο Τσάλεντζερ καταστράφηκε μετά την εκτόξευση με αποτέλεσμα να σκοτωθούν εφτά αστροναύτες. Πέρασαν δυο χρόνια ώσπου να εκτοξευθεί το επόμενο λεωφορείο, το Σεπτέμβριο του 1988. Από τότε πραγματοποιήθηκαν πολυάριθμες επιστημονικές και εμπορικές αποστολές προκειμένου να εκπληρωθεί το όνειρο της διαβίωσης και της εργασίας στο διάστημα.
Τα 7 θαύματα του φυσικού κόσμου
1. ΤΟ ΓΚΡΑΝΤ ΚΑΝΥΟΝ
 |
ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΤο Γκραντ Κάνυον αποτελεί ένα από τα πιο εντυπωσιακά φυσικά θαύματα και διδάσκει πολλά στους επιστήμονες για την ιστορία του κόσμου. Έτσι, το 1919 ανακηρύχθηκε Εθνικός Δρυμός των Η.Π.Α. και το 1979 Τόπος Παγκόσμιας Κληρονομιάς, εξαιτίας της επιστημονικής του σημασίας.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΒΡΑΧΟΥΣΤα τοιχώματα του Γκραντ Κάνυον μας ταξιδεύουν εκατομμύρια χρόνια πίσω. Τα βράχια στο βάθος της χαράδρας έχουν ηλικία 2000 εκατομμυρίων ετών. Εκείνη τη εποχή αποτελούσαν τον πυθμένα ενός πανάρχαιου ωκεανού. Στη συνέχεια, και σε διάστημα εκατοντάδων εκατομμυρίων ετών, εναποτέθηκαν επάνω τους στρώματα βράχων ψαμμίτη, αργιλικού σχιστόλιθου και ασβεστόλιθοι με διαφορετικούς χρωματισμούς.
Πριν από 60 εκατομμύρια χρόνια - αμέσως μετά την εποχή των δεινοσαύρων - δυο ποταμοί που διέσχιζαν τον πυθμένα, παρέσυραν τους βράχους και άνοιξαν μια χαράδρα. Στη συνέχεια οι ποταμοί ενώθηκαν, σχημάτισαν τον Κολοράντο και τα νερά απέκτησαν ακόμη μεγαλύτερη δύναμη για να παρασέρνουν τα αμμώδη χαλίκια και να βαθαίνουν τη χαράδρα.
Η ΕΜΒΑΘΥΝΣΗ ΤΗΣ ΧΑΡΑΔΡΑΣΕνώ ο ποταμός έσκαβε την κοίτη του ανάμεσα στους βράχους, οι μετακινήσεις του φλοιού της Γης βάθυναν ακόμη περισσότερο τη χαράδρα. Το άνοιγμα διευρύνθηκε κι άλλο από τον καύσωνα του καλοκαιριού, τους ανέμους του χειμώνα, τον παγετό και τη βροχή. Έτσι σι άνθρωποι πίστευαν κάποτε πως το Γκραντ Κάνυον υπήρξε δημιούργημα σεισμού. Οι χρωματισμοί στα στρώματα των βράχων ποικίλλουν από το ανοιχτό κίτρινο έως το σκούρο κόκκινο και το Γκραντ Κάνυον παρουσιάζει μια εξαίσια όψη, μεταβαλλόμενη στο φως.
ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΕΙΣΗ χαράδρα είναι τόσο βαθιά ώστε στο εσωτερικό της παρουσιάζονται διαφορετικοί τύποι κλίματος. Το χειμώνα τα υψηλότερα σημεία καλύπτονται από χιόνι. Το Νορθ Ριμ είναι η ψυχρότερη περιοχή. Εδώ το χιόνι φτάνει, κατά μέσο όρο, στα 3 μέτρα ύψος. Κι όμως, στο βάθος της χαράδρας ο ποταμός διασχίζει ένα τοπίο ζεστό και ερημικό.
Η ΖΩΗ ΣΤΟ ΚΑΝΥΟΝΠαρόλο που η χαράδρα δείχνει γυμνή, οι κλιματολογικές διακυμάνσεις διασφαλίζουν την επιβίωση σε πολλά είδη φυτών και ζώων. Υπάρχουν επάνω από 1000 είδη ανθοφόρων φυτών και τουλάχιστον 300 είδη πουλιών. Κοντά στις κορυφές φυτρώνουν ερυθρελάτες και λεύκες. Στο θερμότερο βάθος επικρατούν οι κάκτοι. Οι γκρίζες αλεπούδες και οι ραβδωτοί σκίουροι ζουν στα ψυχρότερα τοιχώματα της χαράδρας, ενώ οι μεφίτες, οι σαύρες και οι σκορπιοί προτιμούν τον ερημικό θαμνώνα του πυθμένα της χαράδρας.
ΟΙ ΓΗΓΕΝΕΙΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙΟι πρώτοι άνθρωποι που αντίκρισαν το Γκραντ Κάνυον ήσαν οι γηγενείς Αμερικανοί, που έφτασαν εδώ πριν από 11000 χρόνια. Σήμερα, μια μικρή ζώνη της χαράδρας αποτελεί τον καταυλισμό των ολιγάριθμων Ινδιάνων Χαβασουπάι. Πρόκειται για κτηνοτρόφους και αγρότες που ζούσαν στις όχθες του Κολοράντο εδώ κι εκατοντάδες χρόνια.
2.Η ΜΕΓΑΛΗ ΥΦΑΛΟΓΡΑΜΜΗ
 |
ΠΩΣ ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΝΤΑΙ ΟΙ ΚΟΡΑΛΛΙΟΓΕΝΕΙΣ ΥΦΑΛΟΓΡΑΜΜΕΣΠολλά κοράλλια μοιάζουν με φυτά και ως φυτά τα θεωρούσε κάποτε ο περισσότερος κόσμος. Αλλά στην πραγματικότητα είναι χρωματιστά ζωάκια που συγγενεύουν με τις θαλάσσιες ανεμώνες και τις μέδουσες. Μια υφαλογραμμή διαμορφώνεται από εκατομμύρια τέτοια πλάσματα, τους πολύποδες, που ζουν κατά παροικίες. Κάθε πολύποδας διαθέτει ένα μαλακό σώμα καλυμμένο από ένα σκληρό ασβεστολιθικό σκελετό. Όταν ο πολύποδας πεθαίνει, ο κυπελλοειδής σκελετός του παραμένει προσκολλημένος στα βράχια και επάνω του κολλάνε άλλοι πολύποδες. Έτσι αναπτύσσονται οι κοραλλιογενείς υφαλογραμμές.
Η ΖΩΗ ΣΤΗΝ ΥΦΑΛΟΓΡΑΜΜΗΜέσα στο κοράλλι ζουν κάτι μικρά φυτά, οι άλγες. Για να αναπτυχθούν και να παράγουν τροφή για τον εαυτο τους και το κοράλλι χρειάζονται ηλιακό φως. Γι αυτό το λόγο οι υφαλογραμμές αναπτύσσονται σε ρηχά νερά. Οι άλγες επίσης προσφέρουν ένα μεγάλο μέρος του χρώματός τους στα κοράλλια. Στη Μεγάλη Υφαλογραμμή υπάρχουν 400 είδη κοραλλιών με διαφορετικά σχήματα, μεγέθη και χρώματα. Στα εξωτερικά σημεία της υφαλογραμμής τα κοράλλια είναι περισσότερο ελαστικά ώστε να αντέχουν στις πιέσεις των κυμάτων. Τα πιο ευαίσθητα κοράλλια βρίσκονται σε πιο ήρεμα νερά. Η υφαλογραμμή παρέχει προστασία, τροφή και οξυγόνο και σε άλλες μορφές ζωής: σε 1400 είδη ψαριών, σε καλαμάρια, χταπόδια και χιλιάδες είδη όστρακα, όπως και σε γιγάντια στρείδια.
ΘΑΛΑΣΣΙΟΣ ΔΡΥΜΟΣΟι κοραλλιογενείς υφαλογραμμές ανήκουν στα σπανιότερα και ωραιότερα φυσικά δημιουργήματα επάνω στη Γη. Ο θεσμός του θαλάσσιου δρυμού παρέχει προστασία σε 2000 περίπου χιλιόμετρα της Μεγάλης Υφαλογραμμής. Σε ορισμένες ζώνες απαγορεύεται κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα και σε άλλες επιτρέπονται οι επιστημονικές μελέτες και η ελεγχόμενη αλιεία. Τη Μεγάλη Υφαλογραμμή την επισκέπτονται πολυάριθμοι δύτες, κολυμβητές με μάσκες και περιηγητές με πλοία που διαθέτουν γυάλινα ύφαλα. Ο δρυμός προστατεύεται επίσης από τους συλλέκτες. Δεν επιτρέπεται σε κανένα να σπάσει ή να πάρει μαζί του κοράλλια.
ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣΑνάμεσα στις διάφορες φυτικές και ζωικές μορφές της Μεγάλης Υφαλογραμμής υφίσταται μια ευαίσθητη ισορροπία, η οποία ανατρέπεται εύκολα. Κατά τις δεκαετίες του 1960 και 1980, μεγάλα τμήματα της υφαλογραμμής καταβροχθίστηκαν από αγκαθωτούς αστερίες. Οι αστερίες πολλαπλασιάστηκαν ανεξέλεγκτα επειδή οι άνθρωποι απογύμνωσαν την υφαλογραμμή από τα όστρακα των θαλάσσιων σαλιγκαριών που τρώνε τους αστερίες. Τώρα οι αστερίες περιορίστηκαν αλλά θα χρειαστούν εκατοντάδες χρόνια προκειμένου να αποκατασταθούν οι βλάβες σε ορισμένα τμήματα της υφαλογραμμής.
3. ΤΟ ΟΡΟΣ ΕΒΕΡΕΣΤ
 |
Η ΚΟΡΥΦΗ ΤΟΥ ΟΥΡΑΝΟΥ
Το όρος Έβερεστ βρίσκεται στα σύνορα του Νεπάλ και του Θιβέτ. Οι Θιβετιανοί το ονομάζουν Κομολόνγκμα, που σημαίνει θεά Μητέρα του Κόσμου, ενώ οι Ινδοί το αποκαλούν Σαμαρμάθα, δηλαδή υψηλότερο σημείο του ουρανού. Και τα δυο αυτά ονόματα αποκαλύπτουν τη σημασία του όμορφου βουνού για τους κατοίκους της περιοχής.
Η ΟΡΟΓΕΝΕΣΗΤα Ιμαλάια διαμορφώθηκαν πριν από εκατομμύρια χρόνια, όταν συγκρούστηκαν μεταξύ τους δυο τμήματα του εξωτερικού φλοιού της Γης. Ο εξωτερικός φλοιός της Γης αποτελείται από τεκτονικές πλάκες, που σχηματίζουν ένα γιγάντιο ψηφιδωτό. Τα ρεύματα των πυρακτωμένων βράχων κάτω από τον εξωτερικό φλοιό υποχρεώνουν τις τεκτονικές πλάκες να μετακινούνται. Πριν από 45 εκατομμύρια χρόνια η Ινδική πλάκα συγκρούστηκε με την Ευρασιατική. Οι άκρες τους συνέχισαν να πιέζονται μεταξύ τους, ώσπου οι πλάκες διαστρεβλώθηκαν και υψώθηκαν, με αποτέλεσμα να σχηματιστούν τα βουνά. Η ορογένεση των Ιμαλαΐων συνεχίζεται και σήμερα. Το όρος Έβερεστ κερδίζει κάθε χρόνο εκατοστά ύψος.
Η ΚΑΤΑΚΤΗΣΗ ΤΟΥ ΕΒΕΡΕΣΤΟι Σέρπα ζουν στις κοιλάδες του Νεπάλ, ψηλά επάνω στα Ιμαλάια. Κατά παράδοση καλλιεργούν δημητριακά και τρέφουν βόδια και γιακ. Κατά τη δεκαετία του 1920, οι πρώτοι Ευρωπαίοι ορειβάτες προσέλαβαν Σέρπα ως αχθοφόρους για τη μεταφορά του εξοπλισμού τους. Όμως δεν έφτασαν στην κορυφή ενώ κατά τα επόμενα τριάντα χρόνια αρκετοί ορειβάτες σκοτώθηκαν. Το 1953, ο Έντμουντ Χίλαρι, ένας μελισσοκόμος από τη Νέα Ζηλανδία, και ο Τενζίνγκ Νοργκάι, ένας ορεσίβιος Σέρπα, κατάφεραν επιτέλους να φτάσουν πρώτοι έως την κορυφή του Έβερεστ. Από την ιστορική εκείνη μέρα κι έπειτα τους μιμήθηκαν και άλλοι ορειβάτες. Το 1992, για παράδειγμα, 32 ορειβάτες, από πέντε διαφορετικές αποστολές, ανέβηκαν την ίδια μέρα στην κορυφή.
Η ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΤΩΝ ΒΟΥΝΩΝΈως το 1856, οι άνθρωποι δε γνώριζαν ότι το υψηλότερο βουνό είναι το Έβερεστ. Τότε, ο Τζορτζ Έβερεστ, ένας Βρετανός αρχιτοπογράφος ηγήθηκε μιας αποστολής με σκοπό τη χαρτογράφηση των Ιμαλαϊων. Αρχικά οι τοπογράφοι ονόμασαν το μεγαλύτερο βουνό Κορυφή 15, αλλά αργότερα πήρε τιμητικά το όνομα του Έβερεστ. Οι πρόσφατες εκτιμήσεις υπολόγισαν το ύψος του σε 8.863 μέτρα.
Ο ΦΟΒΕΡΟΣ ΧΙΟΝΑΝΘΡΩΠΟΣΟι Σέρπα αναφέρουν ιστορίες σχετικά με ένα μεγαλόσωμο τριχωτό πλάσμα, το οποίο υποτίθεται ότι ζει επάνω στα βουνά. Τον αποκαλούν γιέτι, ή φοβερό χιονάνθρωπο. Λένε ότι μοιάζει με άνθρωπο και έχει ύψος επάνω από 2 μέτρα. Βρέθηκαν κάποιες τεράστιες πατημασιές, αλλά κανείς δεν απέδειξε ότι πράγματι το γιέτι υπάρχει.
4. Η ΕΡΗΜΟΣ ΣΑΧΑΡΑ
 |
| Στην βραχώδη έρημο της Αλγερίας οι αμμοθύελλες έχουν διαμορφώσει τα εκπληκτικά αυτα σχήματα στα πετρώματα |
ΜΕΤΑΒΑΛΛΟΜΕΝΟΙ ΑΜΜΟΛΟΦΟΙΟρισμένα τμήματα της Σαχάρας καλύπτονται αποκλειστικά από μεταβαλλόμενους αμμόλοφους, διαμορφωμένους από τους ισχυρούς ανέμους της ερήμου. Οι μεγαλύτεροι αμμόλοφοι βρίσκονται στο αλγερινό τμήμα της Σαχάρας. Το ύψος τους φτάνει τα 465 μέτρα και ξεπερνά τον υψηλότερο ουρανοξύστη της Νέας Υόρκης.
ΤΑ ΒΡΑΧΩΔΗ ΟΡΗΣυνήθως νομίζουμε πως οι έρημοι είναι τόποι ζεστοί γεμάτοι άμμο αλλά στην πραγματικότητα μόνο το ένα πέμπτο της Σαχάρας καλύπτεται από άμμο. Μερικά τμήματα της ερήμου είναι πετρώδεις πεδιάδες και άλλα βραχώδη υψίπεδα. Υπάρχουν επίσης πολυάριθμα βουνά, όπως το Τιμπέστι στο Τσαντ. Το ύψος τους φτάνε 3.415 μέτρα και συχνά εμφανίζεται χιόνι κορυφές τους.
ΟΙ ΤΑΞΙΔΙΩΤΕΣ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΥΟΙ περισσότεροι κάτοικοι της Σαχάρας είναι νομάδες που μετακινούνται διαρκώς από τη μια όαση στην άλλη. Υπάρχουν κάπου 90 μεγάλες οάσεις, όπου οι άνθρωποι ζουν σε χωριά και καλλιεργούν δημητριακά. Οι περισσότερες όμως οάσεις είναι μικρές και δεν μπορούν να θρέψουν περισσότερες από μια ή δυο οικογένειες. Εδώ και αιώνες οι Τουαρέγκ των κεντρικών υψιπέδων είναι νομάδες που εκτρέφουν πρόβατα κατσίκια και καμήλες. Φορούν μακριές κελεμπίες κάλυμμα στο πρόσωπο. Το κάλυμμα τους προστατεύει από την άμμο αλλά και τα κακά πνεύματα, που μπορούν να μπουν, όπως πιστεύουν, από το στόμα τους. Αυτοαποκαλούνται Κελ Ταγκιλμάστ, που σημαίνει Λαός του Καλύμματος.
Η ΠΑΝΙΔΑ ΤΗΣ ΣΑΧΑΡΑΣΚατά τη διάρκεια της ημέρας η θερμοκρασία στη Σαχάρα φτάνει έως και τους 50 βαθ C. Αντίθετα, στη διάρκεια της νύχτας pέφτει κατακόρυφα και η έρημος παγώνει. Τα ζώα της ερήμου έχουν προσαρμοστεί σ’ αυτές τις απότομες μεταβολές θερμοκρασίας. Πολλά ζώα, όπως ο σκαντζόχοιρος και η αλεπού της ερήμου, χώνονται κατά τη διάρκεια της ημέρας μέσα σε λαγούμια. Μόλις πέσει ο ήλιος βγαίνουν από τις τρύπες τους προκειμένου να αναζητήσουν την τροφή τους με τη δροσιά.
Η ΔΡΟΜΑΔΑΟι καμήλες είναι τα μεγαλύτερα ζώα της ερήμου, θαυμάσια προσαρμοσμένες στο ζεστό και ξηρό κλίμα. Μπορούν να επιβιώσουν ολόκληρες εβδομάδες χωρίς να πιουν νερό. Στις καμπούρες τους αποθηκεύουν λίπος που τους παρέχει πρόσθετη ενέργεια. Οι μακριές βλεφαρίδες προστατεύουν τα μάτια τους. Κλείνουν επίσης τα ρουθούνια τους για να μην εισπνέουν την άμμο. Η καμήλα της Σαχάρας λέγεται δρομάδα.
5. ΟΙ ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΕΣ ΤΟΥ ΕΪΝΤΖΕΛ
 |
| Κατά την περίοδο των βροχών οι καταρράκτες του Έιντζελ βρίσκονται στο αποκορύφωμα της δύναμής τους. Συχνά η κορυφή καλύπτεται από σύννεφα και αφρούς νερού. |
ΤΑ ΥΨΙΠΕΔΑ ΤΗΣ ΓΟΥΙΑΝΑΣΣτα υψίπεδα αυτά αφθονούν τα οροπέδια, οι στρογγυλοί λόφοι, τα τραπεζοειδή όρη και οι στενές κοιλάδες. Απλώνονται από τη νοτιοανατολική Βενεζουέλα έως τη βόρεια Βραζιλία. Καλύπτονται από τροπικά δάση και μικρές ζώνες σαβάνας. ‘Ενα από το πολλά απομονωμένα οροπέδια είναι το λουγιάν Τεπούι. Οι στενές ρωγμές και οι μεγάλοι οχετοί του ψαμμίτη του οροπεδίου συλλέγουν τεράστιες ποσότητες βροχής. Το νερό ξεχειλίζει από την κορυφή του οροπεδίου και δημιουργεί τους καταρράκτες του Έιντζελ.
Η ΝΕΑ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗΟι καταρράκτες «ανακαλύφθηκαν” στη δεκαετία του 1930, παρόλο που οι φυλές των Ινδιάνων της περιοχής τους γνώριζαν εδώ και αιώνες. Το 1935 ο Αμερικανός πιλότος Τζίμι Έιντζελ, πετούσε με το αεροπλάνο του στην περιοχή αναζητώντας χρυσάφι στους λόφους. Ξαφνικά είδε νερά να τρέχουν από το λουγιάν Τεπούι. Ο Έιντζελ διαπίστωσε πως αντίκριζε τους πιο μεγαλοπρεπείς καταρράκτες στον κόσμο.
ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗΣΟ Έιντζελ ξαναγύρισε στους καταρράκτες μαζί με τη γυναίκα του και έναν ορειβάτη. Προσγείωσε το αεροπλάνο του σ’ ένα τέλμα του οροπεδίου αλλά δεν κατάφερε να σκαρφαλώσει στην κορυφή του καταρράκτη ούτε να απογειωθεί. Επέστρεψε στη βάση του δυο εβδομάδες αργότερα με τα πόδια.
Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑΔεκατέσσερα χρόνια αργότερα οι καταρράκτες του Έιντζελ, που πήραν το όνομα του τολμηρού πιλότου, μελετήθηκαν επιστημονικά. Μια αποστολή ανέβηκε το ρεύμα του ποταμού με μηχανοκίνητα κανό. Ο Τζίμι Έιντζελ είχε δίκιο: οι καταρράκτες αποδείχτηκαν οι μεγαλύτεροι στον κόσμο. Ο ίδιος σκοτώθηκε σε αεροπορικό δυστύχημα το 1956 και οι στάχτες του σκορπίστηκαν επάνω από τους καταρράκτες. Το αεροπλάνο της ανακάλυψης βρίσκεται σήμερα σ’ ένα μουσείο της Βενεζουέλας.
ΟΙ ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΕΣ ΣΗΜΕΡΑΗ περιοχή γύρω από τους καταρράκτες εξακολουθεί να καλύπτεται από πυκνή ζούγκλα και σαβάνα. Στην γειτονική Κανάιμα υπάρχουν τουριστικές εγκαταστάσεις και ξενοδοχείο. Αλλά για να δει κανείς τους καταρράκτες πρέπει να τους επισκεφτεί με πλοίο ή αεροπλάνο.
ΤΟ ΕΛ ΝΤΟΡΑΝΤΟΟρισμένοι άνθρωποι πιστεύουν ότι η μυθική πόλη το Ελ Ντοράντο βρίσκεται στα υψίπεδα της Γουιάνας. (θρύλος λέει ότι οι δρόμοι της ήταν στρωμένοι με χρυσάφι κι ότι ο ηγεμόνας της ήταν τόσο πλούσιος, ώστε κάθε πρωί κάλυπτε όλο του το κορμί με χρυσόσκονη. Πολλοί εξερευνητές προσπάθησαν να βρουν την πόλη αλλά απέτυχαν. Οι ιστορικοί πιστεύουν ότι η πόλη αυτή δε υπήρξε ποτέ.
6. Η ΣΠΗΛΙΑ ΤΟΥ ΣΑΡΑΒΑΚ
 |
Η ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΗΤο 1980, μια ομάδα εξερευνητών ερευνούσε ένα μακρύ υπόγειο πέρασμα, όταν ξαφνικά βρέθηκε σ’ έναν τεράστιο θάλαμο; Ήταν τόσο μεγάλος ώστε χρειάστηκαν 12 ώρες για να τον διερευνήσουν με τους φακούς τους σε όλο το μήκος του.
ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΤΩΝ ΣΠΗΛΑΙΩΝΟι σπηλαιολόγοι δεν άργησαν να αντιληφθούν πως είχαν ανακαλύψει τη μεγαλύτερη υπόγεια σπηλιά στον κόσμο. Η σπηλιά του Σαραβάκ έχει μήκος 700 μέτρα και πλάτος 300 μέτρα. Το ύψος της οροφής κυμαίνεται από 70 έως 120 μέτρα. Μετά το σπήλαιο του Σαραβάκ, οι εξερευνητές χαρτογράφησαν και πολλές άλλες σπηλιές του συμπλέγματος, το οποίο εκτείνεται σε περισσότερα από 200 χιλιόμετρα κάτω από το βουνό, Ένας υπόγειος διάδρομος μήκους 75 χιλιομέτρων, συνδέει τη Σπηλιά του Καθαρού Νερού, που τη διατρέχει ένας ρηχός ποταμός, με τη Σπηλιά των Ανέμων. Σήμερα οι τουρίστες μπορούν να επισκεφτούν πολλές από τις σπηλιές.
ΠΩΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΘΗΚΑΝ ΤΑ ΣΠΗΛΑΙΑΤο Βόρνεο βρίσκεται στον Ισημερινό, όπου επικρατεί πάντοτε ζέστη. Βρέχει όλο το χρόνο, προπάντων κατά την εποχή των μουσώνων, από τον Οκτώβριο έως το Μάρτιο. Εδώ και εκατομμύρια χρόνια, τα νερά της βροχής συγκεντρώνονταν σ’ έναν τεράστιο αυχένα, κάτω από τις πλαγιές του Γκουνούνγκ Άπι. Ο αυχένας αποτελείται από ασβεστόλιθο, ένα πολύ μαλακό πέτρωμα. Το ασθενικό οξύ που περιέχεται στο βρόχινο νερό έλιωσε τον ασβεστόλιθο και διαμόρφωσε τα σπήλαια κάτω από το βουνό.
ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΡΥΜΟΣΗ πολιτεία του Σαραβάκ, στο βορειοδυτικό Βόρνεο, ανήκει στη Μαλαισία. Σήμερα, όλη η περιοχή, μαζί με τα σπήλαια, έχει αναγνωριστεί ως εθνικός δρυμός. Εδώ ζουν πολυάριθμα ζώα, κι ανάμεσά τους τα μικρότερα θηλαστικά του κόσμου - τα εντομοφάγα ποντίκια νάνοι.
ΤΑ ΒΟΥΝΑΤο ασβεστολιθικό βουνό Γκουνούνγκ Άπι φτάνει σε ύψος 1750 μέτρων. Βρίσκεται κοντά στο Τ’κουνού’γκ Μούλου, τη δεύτερη σε ύψος κορυφή του Σαραβάκ, που έδωσε και το όνομά του στον εθνικό δρυμό. Το Γκουνούνγκ Μούλου, με ύψος 2.377 μέτρα, ανήκει σε μια οροσειρά από ψαμμίτη και σχιστόλιθο. Και το Άπι και το Μούλου έχουν ηλικία 5 εκατομμυρίων ετών.
Η ΖΩΗ ΣΤΟ ΣΚΟΤΑΔΙΠαρόλο που μέσα στις σπηλιές του Γκουνούνγκ Άπι επικρατεί μόνιμο σκοτάδι, υγρασία και ψύχος, υπάρχουν ορισμένα πλάσματα που έχουν επιλέξει να ζουν εκεί. Πολλά από αυτά είναι σχεδόν άχρωμα. Πρόκειται για δηλητηριώδεις σκορπιούς, ημιδιαφανή καβούρια, τυφλές αράχνες και λευκά φίδια, Παροικίες νυχτερίδων κρέμονται από τις οροφές στη διάρκεια της ημέρας και πετούν τη νύχτα αναζητώντας την τροφή τους. Ορισμένες σαύρες φωλιάζουν επίσης στις σπηλιές.
7. ΤΟ ΗΦΑΙΣΤΕΙΟ ΜΑΟΥΝΑ ΛΟΑ
 |
ΤΑ ΗΦΑΙΣΤΕΙΟΓΕΝΗ ΝΗΣΙΑΤο Μάουνα Λόα είναι το ένα από τα δυο ενεργά ηφαίστεια της Χαβάης, η οποία αποτελεί το μεγαλύτερο νησιωτικό συγκρότημα στο βόρειο Ειρηνικό ωκεανό. Τα υπόλοιπα νησιά του συγκροτήματος είναι κορυφές παλιών σβησμένων ηφαιστείων.
ΕΝΑ ΝΕΟ ΝΗΣΙΌλα τα νησιωτικά ηφαίστεια της Χαβάης διαμορφώθηκαν με τον ίδιο τρόπο. Ο πυθμένας του ωκεανού μετακινείται αργά επάνω στο πυρακτωμένο μανδύα της Γης, που περιέχει λιωμένα πετρώματα. Από τα ορύγματα ξεπηδάει λάβα επάνω στο θαλάσσιο πυθμένα. Στο πέρασμα χιλιάδων χρόνων τα διαδοχικά στρώματα της λάβας σχηματίζουν ένα υποθαλάσσιο βουνό με μακριές πλαγιές. Αυτό το είδος ηφαίστειου ονομάζεται ασπίδα, εξαιτίας του σχήματός του. Το Μάουνα Λόα διαμορφώθηκε μ’ αυτό τον τρόπο και συνέχισε να μεγαλώνει ώσπου ξεπήδησε από τη θάλασσα, κάπου πριν από 500.000 χιλιάδες χρόνια.
ΕΝΑ ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΜΕΝΟ ΗΦΑΙΣΤΕΙΟΤο ύψος του Μάουνα Λόα ξεπερνά τα 9000 μέτρα, εάν μετρηθεί από τον πυθμένα του ωκεανού. Είναι δηλαδή υψηλότερο από το Έβερεστ. Ωστόσο οι επιστήμονες πιστεύουν ότι βρίσκεται κοντά στο τέλος της ανάπτυξής του. Κάθε χρόνο μετακινείται κατά 10 εκατοστά πέρα από το θερμό όρυγμα.
Εκεί κοντά βρίσκεται ένα νεότερο ενεργό ηφαίστειο, το Κιλαουέα, κι ένα τρίτο, το Λοΐχι, αναπτύσσεται κάτω από τη θάλασσα, στα νότια. Συνήθως μπορεί κανείς να παρατηρήσει ακίνδυνα τις μόνιμες αλλά λιγότερο ισχυρές εκρήξεις του Κιλαουέα.
Η ΕΚΡΗΞΗΚατά μέσο όρο, το Μάουνα Λόα εκρήγνυται κάθε τέσσερα χρόνια. Το 1935, μια μεγάλη έκρηξη, δημιούργησε ένα ποτάμι λάβας που ξεχύθηκε προς τη μεγαλύτερη πόλη του νησιού, το Χίλο, κάπου 50 χιλιόμετρα μακριά. Η πολεμική αεροπορία των Η.Π.Α. βομβάρδισε την κοίτη της λάβας προκειμένου να διαφυλάξει την πόλη. Το 1950, μία ρωγμή μήκους 20 χιλιομέτρων ξέβρασε κι άλλη λάβα. Συνέχισε να χύνεται για 23 ημέρες και κατέστρεψε ένα μικρό χωριό. Μια άλλη έκρηξη το 1984, απείλησε και πάλι τους κατοίκους του Χίλο. Αυτή τη φορά η λάβα της πρώτης ημέρας κάλυψε μια διαδρομή 15 χιλιομέτρων. Ο πυρακτωμένος ποταμός άλλαξε πορεία λίγο πιο έξω από την πόλη.
Η ΖΩΗ ΜΕ ΤΑ ΗΦΑΙΣΤΕΙΑΤο Μάουνα Λόα αποτελεί ένα μεγαλειώδες παράδειγμα της φυσικής δύναμης της Γης. Δεν μπορούμε να εμποδίσουμε τις εκρήξεις των ηφαιστείων αλλά μπορούμε να μάθουμε περισσότερα γι’ αυτά και να πάρουμε τα μέτρα μας για τις επικίνδυνες καταστάσεις. Στη Χαβάη έχουν χτιστεί φράγματα που εκτρέπουν τη ροή της λάβας από τα χωριά. Επιπλέον οι επιστήμονες καταβάλλουν προσπάθειες προκειμένου να προβλέπουν έγκαιρα το χρόνο των εκρήξεων.
