Με την αφορμή της έκδοσης από την Karen King του γνωστικού παπύρου του 4ου αιώνα στον οποίο ο Ιησούς παρουσιάζεται να λέει τη φράση «η σύζυγός μου . . . » επανήλθε στο προσκήνιο η αγ. Μαρία η Μαγδαληνή, η οποία από τη δυτική παράδοση συγχέεται με τη μετανοημένη αμαρτωλή που με πολύ ταπείνωση και αγάπη άλειψε τα πόδια του Χριστού με μύρο και τα σκούπισε με τα μαλλιά της.
Σε κάποια δημοσιεύματα, μάλιστα, τονίζεται ότι είναι μία παραμελημένη μορφή, την οποία η Εκκλησία παραγκώνισε προς χάριν των ανδρών αποστόλων και αφήνεται να εννοηθεί ότι κάποτε πρέπει, επιτέλους, να αποκατασταθεί.
Τι από όλα αυτά είναι αλήθεια;
Σε αυτή την ανάρτηση θα θέλαμε να επαναλάβουμε σύντομα αυτό που εύκολα διαπιστώνει κάποιος διαβάζοντας τις σχετικές ευαγγελικές διηγήσεις:
1) Ήταν ασθενής, δαιμονισμένη, και ο Χριστός την θεράπευσε. Το ευαγγέλιο του Λουκά κάνει τη σχετική αναφορά στο κεφ. 8 και στους στίχους 1-3. Λίγο πριν (Λουκά 7:36-50) έχει αναφερθεί στο περιστατικό που συνέβη στο σπίτι του Φαρισαίου Σίμωνα, όπου, μία γυναίκα, της οποίας δεν γνωρίζουμε το όνομα, του άλειψε τα πόδια με μύρο και τα σκούπισε με τα μαλλιά της κλαίγοντας. Τα δύο περιστατικά δεν συνδέονται.
Η αναφορά στην κατοχή της αγ. Μαρίας από δαιμόνια δεν την μειώνει δεν την αδικεί, δεν την παραμερίζει, αντιθέτως, η θεραπεία της από το Χριστό την παρουσιάζει να έχει δεχθεί την χάρη του Αγίου Πνεύματος.
Πώς το γνωρίζουμε αυτό;
Στην Ορθόδοξη παράδοση η Μαρία από την πόλη Μάγδαλα είναι αγία, δηλαδή έχει πετύχει την κατά χάρη ένωσή της με το Θεό. Μεγαλύτερη τιμή από αυτή δεν υπάρχει.
Στην υμνογραφία της Εκκλησίας παρουσιάζεται ως απόστολος, όπως ακριβώς γίνεται και στα ευαγγέλια. Μάλιστα στη συνάντησή της με τον αναστημένο Χριστό αναφέρεται ένα από τα γνωστότερα τροπάρια της Εκκλησίας το αναστάσιμο απολυτίκιο του ήχου πλαγίου του δευτέρου.
2) Ήταν μία από τις πιστότερες ακολούθους του Χριστού. Σε όλες τις βιβλικές αναφορές τοποθετείται πρώτη από όλες τις γυναίκες. Μόνο σε μία τοποθετείται δεύτερη, στο ευαγγέλιο του ευαγγ. Ιωάννη κεφ. 19 στ. 25. Σε αυτή την αναφορά πρώτη είναι η Παναγία και η εξαδέλφη της Μαρία του Κλωπά και έπειτα η αγ. Μαρία η Μαγδαληνή («εἰστήκεισαν δὲ παρὰ τῷ σταυρῷ τοῦ Ἰησοῦ ἡ μήτηρ αὐτοῦ καὶ ἡ ἀδελφὴ τῆς μητρὸς αὐτοῦ, Μαρία ἡ τοῦ Κλωπᾶ καὶ Μαρία ἡ Μαγδαληνή»).
3) Και οι τέσσερις ευαγγελιστές την αναφέρουν ως μάρτυρα της αναστάσεως (στα χωρία Ματθαίου 28:1-10, Μάρκου 16:1-8, Λουκά 23:55-24:11, Ιωάννη 20:1-18) και οι δύο (Μάρκος και Ιωάννης) ως απόστολο των αποστόλων, οι οποίοι μάλιστα, δεν την εμπιστεύονται αμέσως αλλά είναι δύσπιστοι, μέχρι που η επίσκεψη στο -κενό πλέον- μνήμα τους πείθει.
4) Δεν έχουμε πληροφορίες για την ηλικία της ή τη ζωή της μέχρι τη στιγμή της θεραπείας της από το Χριστό. Μόνο ότι καταγόταν από μία πόλη της Γαλιλαίας, η οποία βρισκόταν δυτικά από τη Γενισαρέτ και ονομαζόταν Μάγδαλα (στα ελληνικά θα μπορούσε να αποδοθεί ως «Πύργος»). Ίσως το ότι αναφέρεται πάντα πρώτη στο όμιλο των γυναικών μαθητών να σημαίνει ότι ήταν η πιο ηλικιωμένη από αυτές και απολάμβανε κάποια τιμή για αυτό το λόγο.
Από το τέλος του 6ου μ.Χ. αιώνα ο πάπας Γρηγόριος Αʹ ο Διάλογος σε ένα ποιμαντικό κείμενο που απευθύνεται προς τους ιερείς του (το κείμενο υπάρχει στα λατινικά στη Λατινική Πατρολογία του J.-P. Migne, τόμος 76 στήλη 1239) φαίνεται να συγχέει τρεις γυναίκες (την αμαρτωλή που άλειψε τα πόδια του Χριστού με μύρο, την αδελφή του Λαζάρου Μαρία που, ως έκφραση της ευγνωμοσύνης της προς τον Κύριο έκανε το ίδιο και την θεραπευμένη δαιμονισμένη Μαρία (Μαγδαληνή) του ευαγγ. Λουκά). Από το σημείο αυτό και έπειτα η παρανόηση καθιερώθηκε στο δυτικό κόσμο και διαιωνίσθηκε μέχρι τις μέρες μας, χωρίς όμως να γίνει αποδεκτή από την ορθόδοξη Εκκλησία, η οποία τιμούσε και τιμά την Μαρία Μαγδαληνή ως Αγία, Ισαπόστολο και μαθήτρια του Χριστού.
Αν η Εκκλησία ήθελε να αλλοιώσει τη μορφή της Μαρίας από τα Μάγδαλα δεν θα την παρουσίαζε ως Απόστολο και Αγία. Δεν θα την τιμούσε με κάθε τρόπο και ιδιαίτερα την ημέρα της μνήμης της στις 22 Ιουλίου. Δεν θα προσέφερε το λείψανό της, το οποίο βρίσκεται στην Ιερά Μονή Σίμωνος Πέτρας θερμό και ευωδιάζον, για προσκύνηση. Δεν θα αναφερόταν σε αυτή μέσα από τα ευαγγέλια.
Από τα πρώτα χρόνια του χριστιανισμού η Αγία Μαρία έγινε αποδεκτή ως μαθήτρια και ακόλουθος του Χριστού. Ως μάρτυρας της αναστάσεως, ως η πρώτη που είδε τον αναστημένο Χριστό. Ως αυτή που έφερε το αναστάσιμο μήνυμα τους απιστούντες αποστόλους.
Τι άλλο χρειάζεται για να την τιμήσουμε και εμείς και να της αποδώσουμε το σεβασμό που της αξίζει;
