
Δεν θα αναφερθούμε διεξοδικά στις πρώιμες φάσεις του γνωστικισμού, όταν δηλαδή το 70 μ.χ. μετά την καταστροφή του Ναού του Σολομώντος από τους Ρωμαίους, μία ομάδα ραβίνων αποσκίρτησε από τον παραδοσιακό Ιουδαϊσμό, αναγνωρίζοντας πλέον ως αληθινό θεό μόνον τον Εωσφόρο, ξεκινώντας έτσι το έργο της διαμόρφωσης του κόσμου σύμφωνα με τις επιταγές της νέας τους πίστης. Eίναι γνωστές οι διαδρομές του Γνωστικισμού στην ελληνιστική περίοδο, όταν έλαβε επιδράσεις από διάφορα φιλοσοφικά –μεταφυσικά ρεύματα, τόσο του ελληνικού κόσμου όσο και της ανατολής, καταλήγοντας έτσι σε ένα συγκρητιστικό θρησκευτικό κίνημα, που τον μεσαίωνα θα λάβει και χριστιανικές αποχρώσεις. Πράγματι ήταν στην μεσαιωνική εποχή που οι γνωστικές σέχτες των Καθαρών, Βογομίλων, Παυλικιανών κλπ προτάσσουν με έντονο τρόπο κομμουνιστικές και αναρχικές πολιτικές θεωρίες. Τελικά, το 1500 ο Γνωστικισμός επιτυγχάνει την πρώτη μεγάλη νίκη του, αφού εισέβαλε μέσα στον θεσμοθετημένο χριστιανισμό με την δημιουργία του πουριτανικού κινήματος από τον Ιωάννη Καλβίνο.

![]() |
Κεμάλ και άλλοι Ντονμέδες-Νεότουρκοι |
![]() |
το έμβλημα του κόμματος Ba'ath |
![]() |
ο Αλαουίτης Άσσαντ |
Θεόδωρος Λάσκαρης