Όταν ένας άνθρωπος φέρει στους ώμους του ένα βαρύ φορτίο, μία δοκιμασία, έναν σταυρό, οι υπόλοιποι συνηθίζουμε να λέμε ότι αυτός «αγίασε». Έχουμε ταυτίσει τους αγίους με εκείνους του ανθρώπους που κουβαλάνε φορτία και μάλιστα δυσβάσταχτα. Η αγιότητα θεωρείται σταυρός. Θεωρείται επιλογή των λίγων. Αυτών που δε θέλουν να ζήσουν τη χαρά της κοσμικής ζωής, αλλά οραματίζονται έναν κόσμο εκτός χρόνου και μετά θάνατον, στον οποίο ο Θεός που πιστεύουν θα τους δώσει ανάπαυση. Έτσι εμείς οι άνθρωποι τους τιμούμε ακριβώς διότι δε χάρηκαν σ’ αυτή τη ζωή, αλλά άφησαν τα πάντα για τον ουρανό.
Ο λόγος όμως του αποστόλου Παύλου, όταν αναφέρεται στους αγίους, μας δείχνει κάτι άλλο. Μας προτρέπει, «τοσούτον έχοντες περικείμενον ημίν νέφος μαρτύρων, όγκον αποθέμενοι πάντα και την ευπερίστατον* αμαρτίαν, δι’ υπομονής τρέχωμεν τον προκείμενον ημίν αγώνα» (Εβρ. 12, 1). Έχοντας γύρω μας μια τόσο μεγάλη στρατιά μαρτύρων, ας τινάξουμε από πάνω μας κάθε φορτίο και την αμαρτία που εύκολα μας εμπλέκει, κι ας τρέχουμε με υπομονή το αγώνισμα του δύσκολου δρόμου που έχουμε μπροστά μας.
Ο απόστολος δεν μας ζητά να σηκώνουμε φορτία, αλλά να τινάξουμε φορτία. Δεν βλέπει τη ζωή της πίστης ως βάρος. Αντίθετα, βλέπει τις μέριμνες αυτής της ζωής, την αγωνία μας να πετύχουμε, την επιδίωξη της ικανοποίησης κάθε επιθυμίας ως βάρος. Την θεοποίηση του εγώ μας. Την αίσθηση ότι υπάρχουμε για να περνάμε καλά. Αυτά μας παγιδεύουν, μαζί με τη αμαρτία, που εύκολα μας μπλέκει στον χρόνο, και δεν μας αφήνουν να έχουμε υπομονή για να τρέξουμε στον αγώνα προς τον Αρχηγό της πίστης μας που είναι ο Χριστός.
Ο Παύλος μιλά για μια αλλιώτικη θέαση του κόσμου. Η σχέση με τον Χριστό είναι η χαρά. Η αγάπη που αυτή η σχέση δίνει είναι που νοηματοδοτεί τη ζωή μας. Το πρόσωπο του Χριστού αίρει τα φορτία μας. Και την ίδια στιγμή οι εντολές της πίστης δεν είναι βάρος και όγκος, αλλά ό,τι μας κάνει να βρίσκουμε ελπίδα. Αυτή η στάση δεν μπορεί να αγγίξει βέβαια εύκολα την εποχή του πρόσκαιρου και εφήμερου. Αν μπορείς να ικανοποιήσεις τις επιθυμίες σου και τα θελήματά σου «εδώ και τώρα», πώς να μη σου είναι βάρος η υπομονή; Αν ο πειρασμός σου έχει να κάνει με το να χρησιμοποιείς τους άλλους για να περνάς καλά, πώς να μη σου είναι βάρος η αγάπη, στην οποία χρειάζεται να μοιραστείς, να παραιτηθείς από το εγώ, να συγχωρέσεις, να αντέξεις, να αφιερωθείς; Αν ο πολιτισμός σου λέει ότι έχεις δικαιώματα τα οποία είναι η βάση για να είσαι καταξιωμένος και επιτυχημένος, πώς να μη σου είναι βάρος το να παραιτηθείς από αυτά, να τα αφήσεις κατά μέρος, να πεις ότι χάριν της αγάπης, χάριν του πλησίον, χάριν της ταπεινής καρδιάς, θα δείξεις μακροθυμία και θα παραιτηθείς από ό,τι δικαιούσαι ή θα το μοιραστείς με τον άλλο; Θα παραιτηθείς ακόμη και από τον χρόνο σου, από τη δυνατότητα να ξοδεύεις τα πάντα όπως θέλεις, χάριν της συνάντησης με τον Θεό και τον πλησίον, ακόμη και και με εκείνον που δεν σε αναπαύει;
Οι άγιοι νίκησαν την αμαρτία που μας κρατά παγιδευμένους στις περιστάσεις της ζωής, σε αυτό που φαντάζει ανίκητο, που δίνει στιγμιαία χαρά και σε κάνει να μη νοιάζεσαι για τη διάρκεια. Μεταμόρφωσαν τον αυθορμητισμό σε συνειδητή επιλογή πίστης. Τον φόβο του θανάτου σε ελπίδα ανάστασης. Την ήττα σε νίκη. Την περιφρόνηση και την απόρριψη σε εμπιστοσύνη στο Θεό και το θέλημά Του. Τον ιδρώτα, τον πόνο και το αίμα σε ολοκαύτωμα αγάπης. Είπαν μέσα τους ότι αξίζει ακόμη και ο θάνατος, παρά ο χωρισμός από τον Χριστό. Και αξιώθηκαν της αιώνιας κοινωνίας μαζί Του, αλλά και της τιμής των ανθρώπων εν τη Εκκλησία.
Φοβόμαστε να σηκώσουμε τον σταυρό μας. Παρακαλούμε τον Θεό να μας απαλλάξει από το φορτίο του να μην έρχονται τα πράγματα όπως τα ζητάμε. Η αληθινή γενναιότητα όμως στη ζωή βρίσκεται εκεί όπου εμπιστευόμαστε Αυτόν που μας αγαπά και όταν αποτινάσσουμε κάθε βάρος που μας οδηγεί στην απόγνωση. Και αυτό μπορεί να γίνει μόνο στη ζωή της Εκκλησίας. Εκεί υπάρχει η αγιότητα. Στην Εκκλησία. Όταν στρέφουμε τον νου και την καρδιά μας τόσο στον Θεό όσο και σε όσους προηγήθηκαν στον δρόμο αυτό, τότε διαπιστώνουμε ότι η αγιότητα έχει χαρά. Γιατί είναι στερεωμένη στην αλήθεια που νικά τον χρόνο. Στο μυστήριο της Ευχαριστίας που μας ενώνει με τον Θεό και τον πλησίον. Στην μετάνοια που μας ξεκουράζει από την επενέργεια των παθών. Στον αγώνα να είναι η συνείδησή μας καθαρή από έργα που νεκρώνουν. Η Εκκλησία γίνεται ο δρόμος και ο τρόπος δια των οποίων το Άγιο Πνεύμα μας κάνει να ελπίζουμε και να ησυχάζουμε.
Ναι, είναι δύσκολο να αποτινάξουμε τα φορτία. Γιατί άλλα είναι τα πραγματικά και άλλα νομίζουμε ότι κουβαλούμε. Η ζωή των αγίων είναι η διάλυση των ψευδαισθήσεων και η οικείωση της αλήθειας που βρίσκεται στη σχέση με το Πρόσωπο του Χριστού. Γιατί ο άγιος έχει βρει την αλήθεια. Τον πολύτιμο μαργαρίτη. Και αγαπώντας Τον, δε φοβάται. Με τα χαρίσματά του προσεγγίζει τον Θεό και αποπνέει τη χάρη Του. Ας δώσουμε λοιπόν στον εαυτό μας την ευκαιρία να βρει νόημα δια της αγιότητας και να ξεπεράσει την κάθε μορφής αμαρτία, αποτινάσσοντας τα φορτία που τον εμποδίζουν από το να ζήσει την Αλήθεια. Και το παράδοξο είναι ότι δε θα είμαστε μόνοι μας, αλλά όσοι προηγήθηκαν θα μας στηρίζουν με τις προσευχές και την αγάπη τους ενώπιον του Θεού. Ας καγχάζει ο κόσμος. Δεν είναι άξιος των αγίων. Αλλά ο Θεός θέλει πάντας σωθήναι! Μπορούμε να διαλέξουμε την αγαθή μερίδα Του.
* Η αμαρτία είναι «ευπερίστατος» που σημαίνει ότι εύκολα μπορεί να παρασυρθούμε από αυτήν.
Και τότε αυτή μας κυριεύει, μας αιχμαλωτίζει και μας υποδουλώνει.
Γίνεται πάθος, δεύτερη φύση αποβαίνει, καταλήγει σε εξουσιαστή της θέλησής μας, με μια λέξη σε τύραννο της ψυχής και της ζωής μας.
