Αναρωτιόταν ο Μονταίνι (Δοκίμια, II, 5): «Τι έκανε η γενετήσια πράξη -τόσο φυσική, τόσο αναγκαία και τόσο δίκαιη- στoυς ανθρώπους ώστε να μην τολμούμε να μιλήσουμε γι' αυτή δίχως ντροπή και να την αποκλείουμε από τις σοβαρές και τακτικές συζητήσεις μας; Δεν αισχυνόμαστε προφέροντας τις λέξεις σκοτώνω, κλέβω, προδίδω. Εκείνες όμως τις άλλες τολμούμε να τις προφέρουμε μόνο μέσα από τα δόντια μας».
Πράγματι, ο άνθρωπος βρέθηκε σε αμηχανία (τουλάχιστον στη δυτική κοινωνία) με οτιδήποτε σκατολογικό και σεξουαλικό θέμα. Mας απωθούν και θεωρούμε άσχημα τα περιττώματα (των άλλων, συμπεριλαμβανομένων των ζώων, περισσότερο από τα δικά μας) και στο Η δυσφορία μέσα στον πολιτισμό ο Φρόιντ παρατηρούσε ότι τα «γεννητικά όργανα αυτά καθαυτά, των οποίων η θέα είναι πάντα ερεθιστική, δεν θεωρούνται όμως ποτέ όμορφα». Η αμηχανία αυτή εκφράστηκε μέσω τns αιδούς, δηλαδή του ένστικτου ή τns υποχρέωσής τns αποχής από την επίδειξη ή την αναφορά σε κάποια τμήματα του σώματος και σε κάποιες δραστηριότητες.
Φυσικά η αίσθηση τns αιδούς αποδείχθηκε ευμετάβλητη, ανάλογα με τους πολιτισμούς και την ιστορική περίοδο: υπήρξαν εποχές, όπως συνέβη στην κλασική Ελλάδα ή την Αναγέννηση, όπου η απεικόνιση των γεννητικών οργάνων δεν θεωρούνταν απεχθής αλλά, αντίθετα, βοηθούσε στο να γίνεται εμφανής η ομορφιά ενός κορμιού, και υπάρχουν πολιτισμοί στους oπoίους τα γεννητικά όργανα επιδεικνύονταν δημοσίαν χωρίς την παραμικρή αμηχανία. Στους πολιτισμούς, όμως, με δυνατή αίσθηση της αιδούς αναπτύσσεται και η τάση βεβήλωσής της, μέσω του αντίθετου της αιδούς, που είναι το άσεμνο.
~ Αποσπάσματα από το βιβλίο
"Η ιστορία της ασχήμιας"
του Ουμπέρτο Έκο
http://antikleidi.com
