Πόσο δύσκολο είναι να ερωτευτούμε και να παραμείνουμε πιστοί σε μία σχέση; Η ανθρωπολόγος Elen Fisher εξηγεί και αποκαλύπτει τι οδηγεί τους συντρόφους στην απιστία.
Οπως αναφέρει η Fisher, «όταν ερωτευόμαστε, με απλά λόγια, το πρόσωπο γίνεται το κέντρο του κόσμου. Έχετε μια έντονη λαχτάρα να είστε μαζί του, όχι μόνο σεξουαλικά, αλλά και συναισθηματικά. Μπορείτε να απαριθμήσετε τα πράγματα που δεν σας αρέσουν σε αυτόν, αλλά εν γνώσει σας τα κάνετε στην άκρη και επικεντρώνεστε μόνο στα καλά».
Αυτή όμως είναι η ρομαντική σκοπιά. Στην πραγματικότητα, από βιολογικής άποψης, τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά, επισημαίνει, εξηγώντας τους λόγους που απιστούμε στις σχέσεις μας.
Η ρομαντική αγάπη είναι ουσιαστικά μόνο αυξημένη δραστηριότητα της ντοπαμίνης, της «ευχάριστης» ορμόνης του εγκεφάλου. Η Φίσερ εξηγεί ένα πείραμα στο οποίο η ίδια και μια ομάδα επιστημόνων εξέτασαν προσεκτικά τον εγκέφαλο των ανθρώπων που ήταν ερωτευμένοι. Η ομάδα έδειξε στους ερωτευμένους μια ουδέτερη φωτογραφία και στη συνέχεια μια φωτογραφία του αγαπημένου τους και κατέγραψαν ποιες περιοχές του εγκεφάλου ήταν ενεργές, καθώς το πρόσωπο κοίταζε τη φωτογραφία του συντρόφου τους.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι μία από τις πιο σημαντικές περιοχές του εγκεφάλου που ανέλαβαν δράση όταν κάθε άτομο κοίταζε μια φωτογραφία του συντρόφου του είναι το σύστημα ανταμοιβής - η ίδια περιοχή του εγκεφάλου που ανάβει όταν ένα άτομο παίρνει κοκαΐνη ή έχει οργασμό.
Αυτό σημαίνει ότι «η ρομαντική αγάπη δεν είναι συναίσθημα, είναι χημική αντίδραση» εξηγεί η Fisher. «Και στην πραγματικότητα, νομίζω ότι είναι πιο ισχυρή από τη σεξουαλική ορμή» προσθέτει.
Πολλές άλλες μελέτες έχουν βρει το ίδιο πράγμα: η αγάπη λειτουργεί ως ένα σύστημα κινήτρων και ανταμοιβής στον εγκέφαλο. Τότε λοιπόν, αν η αγάπη είναι ικανοποιητική, τι μας οδηγεί στην απιστία;
Το πρόβλημα είναι ότι η ρομαντική αγάπη δεν είναι το μόνο σύστημα του εγκεφάλου που ενεργοποιείται όταν ερωτευόμαστε κάποιον. Υπάρχουν ουσιαστικά τρία συστήματα του εγκεφάλου που σχετίζονται με την αγάπη, εξήγησε η Fisher.
Υπάρχει η σεξουαλική ορμή, η οποία είναι σαν μια «ανυπόφορη νευρική φαγούρα», να βγούμε ψάχνοντας για ένα ευρύ φάσμα συντρόφων, προκειμένου να περάσουμε τα γονίδιά μας. Υπάρχει η ρομαντική αγάπη, η οποία μας βοηθά να εστιάσουμε την ενέργειά μας στο ζευγάρωμα σε ένα άτομο. Και έπειτα υπάρχει ο δεσμός, η ηρεμία και η ασφάλεια που αισθανόμαστε με μια μακροπρόθεσμη σχέση ώστε να μπορούμε να μεγαλώσουμε τα παιδιά μας μαζί.
Ωστόσο, τα τρία συστήματα του εγκεφάλου, η σεξουαλική ορμή, η ρομαντική αγάπη και ο δεσμός, δεν είναι πάντα συνδεδεμένα μεταξύ τους.
«Έτσι, είναι δυνατόν να αισθάνεστε βαθιά προσήλωση σε μια μεγάλη σχέση και ταυτόχρονα να αισθάνεστε έντονη ρομαντική αγάπη προς κάποιον άλλο, ή ακόμη και σεξουαλική έλξη προς έναν τρίτο» εξηγεί η Fisher.
«Με λίγα λόγια, είμαστε σε θέση να αγαπάμε περισσότερο από ένα άτομα την ίδια στιγμή» προσθέτει.
«Είναι σαν να συνεδριάζει στο κεφάλι σας μία επιτροπή καθώς προσπαθείτε να αποφασίσετε τι να κάνετε», είπε η Fisher. «Δεν πιστεύω ειλικρινά ότι είμαστε ένα ζώο που φτιάχτηκε για να είναι ευτυχισμένο. Είμαστε ένα ζώο που δημιουργήθηκε για την αναπαραγωγή και νομίζω ότι την ευτυχία δεν τη βρίσκουμε έτοιμη, τη φτιάχνουμε» καταλήγει.