Θα μιλήσουμε για ένα από τα πνευματικά όπλα που καλούμαστε να χρησιμοποιήσουμε πιο εντατικά: την προσευχή∙ και πιο συγκεκριμένα τον τρόπο της σωστής προσευχής, πως θα προσευχόμαστε σωστά.
Δύο άνθρωποι ανέβηκαν στον Ναό του Σολομώντος για να προσευχηθούν, ο ένας Φαρισαίος και ο άλλος τελώνης. Ο Φαρισαίος στάθηκε όρθιος, ώστε να φαίνεται καλά και προσευχόταν επαινώντας τον εαυτό του:
– Θεέ μου, σ’ ευχαριστώ, διότι δεν είμαι σαν τους άλλους ανθρώπους, που πέφτουν σε βαριά αμαρτήματα, ή και σαν αυτόν εδώ τον τελώνη. Και όχι μόνο δεν έχω τις κακίες που έχουν οι άλλοι, αλλά έχω και αρετές. Νηστεύω∙ δίνω ελεημοσύνη το ένα δέκατο από όλα όσα αποκτώ.
Ο τελώνης αντίθετα στεκόταν μακριά από το θυσιαστήριο. Και συναισθανόταν τόσο βαθιά την αμαρτωλότητά του, ώστε δεν ήθελε ούτε τα μάτια του να σηκώσει στον ουρανό, αλλά χτυπούσε συνεχώς το στήθος του, που περιέκλειε την αμαρτωλή καρδιά του, λέγοντας:
– «Ο Θεός, ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ». Κύριε και Θεέ, σπλαχνίσου με και συγχώρησέ με τον αμαρτωλό.
Ο Κύριος «βαθμολόγησε» τις δύο προσευχές: Η προσευχή του Φαρισαίου «δεν πέρασε τη βάση», ενώ η προσευχή του τελώνη εισακούστηκε κι έφυγε ανακουφισμένος στο σπίτι του.
Η παραβολή του Τελώνου και του Φαρισαίου (Λουκ. ιη’ 9-14)
Να λοιπόν που δεν εισακούεται οποιαδήποτε προσευχή, αλλά πρέπει, για να γίνει δεκτή από τον Θεό, να έχει κάποια γνωρίσματα.
Ποιά προσευχή λοιπόν εισακούεται;
Συνειδητοποίησε ότι η προσευχή είναι επικοινωνία του ανθρώπου με τον Θεό. Πολύ μεγάλο προνόμιο, να μιλάς με τον απειροτέλειο και ύψιστο Τριαδικό Θεό!
Το οξυγόνο της ψυχής.
1. Με ποιούς τρόπους να προσεύχομαι; Τι να λέω και πως να το λέω; (…)
α. Με το Ψαλτήριο:
βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης, το κατ’ εξοχήν βιβλίο προσευχών, που περιέχει 150 Ψαλμούς, και με πατερικές προσευχές, τις προσευχές που έγραψαν και με τις οποίες προσεύχονταν οι άγιοι, οι θεοφώτιστοι αυτοί άνθρωποι, που είχαν μάθει πολύ καλά την τέχνη της προσευχής.
β. Με τις Ακολουθίες:
Μικρό Απόδειπνο, Χαιρετισμούς, Παράκληση, Ακολουθία της θείας Μεταλήψεως.
(Με τις παραπάνω προσευχές, μαθαίνεις το σωστό πνεύμα της προσευχής.)
γ. Με την αυτοσχέδια προσευχή:
Έχω ανάγκη να μιλήσω στον Θεό και με δικά μου λόγια.
Να πω αυτό που με χαροποιεί, με βαραίνει ή ποθώ.
Ή με τη «μονολόγιστη» ευχή, δηλαδή τη συνεχή επανάληψη του
«Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με».
Αυτού του είδους την προσευχή καλλιεργούν οι μοναχοί στην ησυχία της ερήμου (με το κομποσχοίνι).
2. Η αυτοσχέδια προσευχή έχει τέσσερα μέρη:
α. δοξολογία του Θεού γι αυτό που είναι,
β. ευχαριστία γι αυτά που δίνει,
γ. εξομολόγηση της αμαρτωλότητάς μου,
δ. δέηση για όσα εμείς θέλουμε να Του ζητήσουμε.
3. Ποιός είναι ο σωστός τρόπος προσευχής;
Η προσευχή εισακούεται, όταν γίνεται:
α. με καθαρή ζωή.
Γράφει ο ευαγγελιστής Ιωάννης:
«Αγαπητοί, αν η συνείδησή μας δεν μας κατηγορεί, έχουμε θάρρος προς τον Θεό.
Και οτιδήποτε Του ζητούμε δια της προσευχής, το λαμβάνουμε από Αυτόν, διότι τηρούμε τις εντολές Του και πράττουμε αυτά που Του αρέσουν».
Η θεάρεστη λοιπόν προσευχή συνοδεύεται από θεάρεστη ζωή.
Ποιός όμως είναι καθαρός από αμαρτία;
Απολύτως κανείς.
Ας μην παύω τον αγώνα μου για την τήρηση των θείων εντολών, χωρίς
αδιαφορία και περιφρόνηση του νόμου του Θεού.
β. με πίστη.
«Όλα όσα θα ζητήσετε, όταν προσεύχεσθε, να πιστεύετε ότι θα τα λάβετε∙ και θα σας γίνουν από τον ουράνιο Πατέρα».
Προσευχή με εμπιστοσύνη στην αγάπη του Θεού.
γ. με αγάπη.
«Να συγχωρείτε, αν έχετε κάτι εναντίον κάποιου, για να συγχωρήσει και ο επουράνιος Πατέρας τα δικά σας παραπτώματα».
Πως μπορεί να δεχθεί ο Θεός μια προσευχή από ψυχή
σκληρή και σκοτεινιασμένη
που δεν θέλει να συγχωρήσει;
δ. με ταπείνωση.
Ο Τελώνης δεν είχε καθαρή ζωή∙ προσήλθε όμως με ταπείνωση, με συναίσθηση της αθλιότητάς του. Γι αυτό και ο Θεός τον ελέησε.
Αντίθετα ο Φαρισαίος ύψωσε κυριολεκτικά το ανάστημά του απέναντι στον Θεό! Προσευχή με αυθάδεια!
ε. με συγκέντρωση του νου.
Αν το στόμα λέει λόγια προσευχής και ο νους ρεμβάζει, δεν υπάρχει κανένα όφελος.
Πως ν’ ακούσει ο Θεός την προσευχή μας, αφού δεν την ακούμε εμείς οι ίδιοι;
Ο όσιος Ιωάννης ο Σιναΐτης λέει να μη στενοχωρούμαστε όταν φεύγει ο νους μας, αλλά με χαρά να τον επαναφέρουμε.
Διότι μόνο οι άγγελοι μπορούν να είναι πάντοτε τελείως προσηλωμένοι στον Θεό.
Τη συγκέντρωση μας τη δίνει η ταπείνωση και ο φόβος του Θεού.
στ. με επιμονή.
«Αιτείτε, και δοθήσεται υμίν, ζητείτε, και ευρήσετε, κρούετε, και ανοιγήσεται υμίν∙ πας γαρ ο αιτών λαμβάνει και ο ζητών ευρίσκει και τω κρούοντι ανοιγήσεται»
(Ματθ. ζ’ 7-8).
Από την προσευχή πάντοτε κερδισμένοι βγαίνουμε.
