ΑΞΙΕΣ.
Η άποψη ότι οι αξίες
διαμορφώνονται ελλόγως είναι
εσφαλμένη. Ουδέποτε έγινε κάτι τέτοιο. Οι αξίες γίνονταν αποδεκτές είτε
ετερόνομα είτε (αυτές και οι νόμοι) λόγω των ιδιοτελών συμφερόντων. Δεν ψήφισαν
ποτέ οι Αθηναίοι για την ύπαρξη της θεάς Αθηνάς. Η λογική από μόνη της δεν
μπορεί, από τη φύση της, να καθορίσει τι είναι ορθό και τι αληθινό ως αξία.
Μπορεί να επεξηγήσει και να εκλογικεύσει τα αξιώματα των νοημάτων-αξιών, όχι να
θεμελιώσει αξίες. Γι’ αυτό προκύπτει πάντα η ανάγκη οι αξίες να παρουσιάζονται
(ειλικρινώς ή μη) ως υπέρλογες, ως φυσικές, δηλαδή αντικειμενικές. Ασφαλώς πάντα
κάποιοι αναρωτώνται, με τη βοήθεια της λογικής φυσικά, αν οι παραπάνω αξίες
είναι φυσικές και αντικειμενικές. Άλλοτε τις απορρίπτουν και πότε-πότε τις
καταρρίπτουν κοινωνικά. Ωστόσο στη θέση τους οι αμφισβητίες των τωρινών αξιών
τοποθετούν άλλες αξίες οι οποίες είναι (δηλαδή πρέπει να παρουσιαστούν) επίσης
υπέρλογες και «αυτονόητες», δηλαδή φυσικές. Με άλλα λόγια οι αξίες δεν
διαμορφώνονται ελλόγως, αλλά απλώς καταρρίπτονται ελλόγως στη βάση
προκαθορισμένων γούστων/πεποιθήσεων οι οποίες είναι υπέρλογες ή άλογες.
Αφού οι αξίες δεν μπορούν να θεμελιωθούν ελλόγως, απομένει, ως λόγος επικράτησής
τους, πέρα από τον καταναγκασμό, η αποδοχή τους ως θαυμαστών "πραγμάτων". Δηλαδή
ο φορέας τους αντιμετωπίζεται με δέος ακριβώς επειδή είναι ο φορέας τους. Το
παράδειγμα της πράξης του πείθει και η εξαίρεση ή το θαυμαστό που αυτή αποτελεί
θεωρούνται από τους πολλούς αποτέλεσμα της αποδοχής από τον ίδιο των
συγκεκριμένων αξιών. Ο πράξεις αυτές κρίνονται από τους πολλούς ως θαυμαστές και
αξιέπαινες είτε με την προΰπαρξη ενός παραπλήσιου αξιακού συστήματος, το οποίο
μεθερμηνεύει κατά τρόπο πρωτότυπο ο φορέας των νέων αξιών, είτε λόγω της ριζικής
τους αντίθεσης σε κάτι παλαιό που έχει κριθεί ήδη, από τους πολλούς, ως αιτία
βλάβης και εκφυλισμού της κοινωνίας. (28/10/2007)
