... και εποίησεν ο Θεός τα θηρία της γης... και είδεν, ότι καλά.
Και είπεν ο Θεός· ποιήσωμεν άνθρωπον κατ' εικόνα ημετέραν
και καθ' ομοίωσιν... και εγένετο ούτως.
Και είδεν ο Θεός τα πάντα, όσα εποίησε,
και ιδού καλά λίαν."
(Γένεσις 1ο κεφάλαιο).
1. Προς τι η διαπίστωση;
Διαβάζοντας το πρώτο κεφάλαιο τής Γενέσεως, ο αναγνώστης παρατηρεί ότι μετά από κάθε δημιουργική ενέργεια τού Θεού, ακολουθεί η διαπίστωση ότι "είδε το Θεός ότι ήταν καλό" αυτό που έπλασε. Και ίσως αναρωτηθεί μια πρώτη απορία: "Μα, προς τι αυτή η διαπίστωση; Τι ανάγκη έχει ο Θεός από τη διαπίστωση ότι κάτι που έπλασε είναι "καλό"; Ως Παντογνώστης και Παντοδύναμος, δεν ξέρει ότι κάτι είναι καλό, πριν ακόμα το πλάσει;"
Και μαζί μ' αυτή, μια δεύτερη απορία: "Και γιατί απλώς "καλό"; Ο Παντοδύναμος Δημιουργός φτιάχνει κάτι που είναι απλώς "καλό" και όχι "ΤΕΛΕΙΟ";"
Είναι προφανές ότι η Γένεση δεν γράφθηκε για τον Θεό, αλλά για τους ανθρώπους. Και τα όσα έχουν καταγραφεί και περιγραφεί εκεί, για τους ανθρώπους καταγράφηκαν.
Είναι επίσης προφανές, ότι η διαπίστωση: "είδε ο Θεός ότι ήταν καλό", που διαρκώς επαναλαμβάνεται μετά από κάθε Του δημιουργικό έργο, πάλι για τους ανθρώπους καταγράφηκε, και όχι για να περιγράψει κάτι που ο Θεός διαπίστωσε, λες και δεν το ήξερε από πριν ως Παντογνώστης.
2. Γιατί επαναλαμβάνεται η φράση "ήταν καλό";
Μία πρώτη ένδειξη για το σκοπό αυτής τής επανάληψης, εντοπίσαμε στο τέλος τού πρώτου κεφαλαίου τής Γενέσεως, όπου υπάρχει μια διαφοροποίηση αυτής τής φράσης. Ενώ ως τότε, για κάθε δημιουργικό έργο τού Θεού, αυτό που έγινε ήταν "καλό", στο εδάφιο 31, μόλις ο Θεός φτιάχνει και τον άνθρωπο, υπάρχει μια άλλη φράση: "Και είδεν ο Θεός τα πάντα, όσα εποίησε, και ιδού καλά λίαν".
Το "καλό λίαν", είναι κάτι ανώτερο από το "καλό". Υπάρχει μία κλιμάκωση.
Καλό - Λίαν Καλό (δηλαδή Πολύ Καλό), - και μετά ακολουθεί το "Τέλειο".
Μόλις λοιπόν ο Θεός φτιάχνει και τον άνθρωπο, η κτίση δείχνει να ολοκληρώνεται, και ενώ το κάθε τι ως τότε ήταν απλώς "καλό", με τον άνθρωπο γίνεται "καλό λίαν", επειδή με τον άνθρωπο η δημιουργία αναβαθμίζεται.
Τι μάς δείχνει η Γένεση;
Όλα τα δημιουργήματα τού Θεού ήταν "καλά", αλλά με τον άνθρωπο επήλθε μια κλιμάκωση τής δημιουργίας. Με αυτόν η δημιουργία έπαψε να είναι απλώς "καλή", αλλά έγινε "καλή λίαν"! Έγινε "πολύ καλή"! Με άλλα λόγια, η δημιουργία περίμενε τον άνθρωπο για να αναβαθμισθεί!
3. Γιατί "καλά λίαν" και όχι "τέλεια";
Γιατί η Γένεση μάς πληροφορεί, ότι ο Θεός δεν έφτιαξε τη δημιουργία τέλεια, αλλά απλώς καλή; Και γιατί ακόμα και μετά τη δημιουργία τού ανθρώπου, η δημιουργία αναβαθμίσθηκε σε "πολύ καλή", αλλά ΔΕΝ ήταν τέλεια;
Ο άνθρωπος τής 6ης δημιουργικής ημέρας, ο βιολογικός άνθρωπος, πλάσθηκε "καλός λίαν", αλλά όχι τέλειος. Πλάσθηκε "κατ' εικόνα", αλλά όχι "καθ' ομοίωσιν", κάτι που θα έπρεπε να το επιτύχει μόνος του εν ελευθερία.
"Φτιάχνει ο τέλειος Θεός έναν ατελή κόσμο;"
Ο λόγος που δεν αναφέρονται όλα ως τέλεια, είναι επειδή ήταν... "α-τελή", δηλαδή "δεν είχαν τελειώσει"!
Η δημιουργία τού Θεού έχει μία "κλιμάκωση", μια ανοδική πορεία, από το λιγότερο καλό προς το περισσότερο. Από το ατελέστερο προς το τελειότερο.
Ο κατ' εικόνα πλασθείς άνθρωπος τής 6ης δημιουργικής ημέρας, ήταν πλασμένος μόνο κατ' εικόνα, και στερείτο τού "καθ' ομοίωσιν", και αυτό είναι που συμβαίνει την 7η ημέρα κατάπαυσης τών αγίων, όταν ο άνθρωπος τέλειος πλέον ομοιώνεται με τον Χριστό.
"Καλή είναι η υλική δημιουργία, αλλά εσείς οι άνθρωποι πλασθήκατε για κάτι ανώτερο", και αυτό είναι κάτι που ξεφεύγει από την υλικότητα τών 6 δημιουργικών ημερών. Είναι κάτι που προϋποθέτει την 7η ημέρα τής κατάπαυσης τού Θεού, και επιτυγχάνεται από τους αγίους του Θεού!
Οι ατέλειες που παρατηρούμε στην κτίση, δεν είναι κάτι οριστικό, ούτε κάτι ολοκληρωμένο, αλλά είναι ατέλειες μιας δημιουργίας που ακόμα δεν ολοκληρώθηκε.
Μιας δημιουργίας που προϋποθέτει αγώνα και άσκηση, για κάτι ανώτερο από την ύλη, όσο όμορφη και καλή και αν είναι αυτή.
Η δημιουργία ξεκινώντας από το μηδέν διαρκώς εμπλουτίζεται και βελτιώνεται. Ακολουθεί μια κίνηση από το ατελέστερο προς το τελειότερο, από τα υλικά προς τα πνευματικά. Από τον σαρκικό άνθρωπο προς τον Πνευματικό.
...και άλλα πολλά μηνύματα έχουν καταγραφεί στο βιβλίο τής Γενέσεως, αναζητώντας τον "παραλήπτη" τους. Αναζητώντας όχι απλώς αυτούς που θα τα αναζητήσουν με ζήλο αληθείας και θα τα εντοπίσουν, αλλά κυρίως αυτούς που θα τα εφαρμόσουν, και θα φθάσουν στην πορεία τελειότητας τής Βασιλείας τού Θεού, "στην ένδοξη ελευθερία τών τέκνων τού Θεού" (Ρωμαίους 8: 21), "σε άνδρα τέλειο τού πληρώματος τού Χριστού" (Εφεσίους 4: 13).
*λίαν
- πάρα πολύ, σε υπερβολικό βαθμό
