καὶ εἶδεν ὁ Θεὸς τὰ πάντα, ὅσα ἐποίησε, καὶ ἰδοὺ καλὰ λίανΑντικειμενικά το κακό δεν υπάρχει. Υπάρχει όμως ως δυνατότητα στην υποκειμενική θέληση του ανθρώπου
Το κακό είναι η λανθασμένη στάση ζωής προς τον εαυτό μας, το συνάνθρωπο τη φύση και το Θεό. Το κακό δεν είναι θείο έργο, αλλά καρπός των αποφάσεων της ανθρώπινης ελεύθερης θέλησης.
Κακό λ.χ. είναι η λάθος χρήση των αγαθών της ζωής, η κατάχρηση και η παράχρηση. Το αλάτι είναι καλό. Αν τρως πολύ αλάτι στο φαγητό, τότε έχουμε κατάχρηση. Αν βάζεις στο τσάι αντί για ζάχαρη αλάτι, τότε έχουμε παράχρηση. Η τεχνολογία είναι καλή. Αν μ’ αυτή κατασκευάζεις όπλα και ναρκωτικά τότε γίνεται κακή. Ο Θεός έδωσε αυτή τη δυνατότητα, για να μην είναι ο άνθρωπος εξαναγκαστικά καλός, δηλαδή ανελεύθερος και περιορισμένος.
Ό, τι γίνεται χωρίς ελευθερία, δεν αξίζει. Κι ο παράδεισος θα ήταν σκλαβιά, αν αναγκαστικά μας έβαζε μέσα όλους ο Θεός. Το καλό είναι όντως καλό, όταν το προτιμάς από το κακό και αγωνίζεσαι να το διαπράττεις.
Ταπεινός και αγνός είναι κανείς, όταν νικάει πειρασμούς εγωισμού και ανηθικότητας. Αγαπά κάποιος πραγματικά τους γονείς του, όχι όταν ως μικρό και αδύναμο παιδί εξαρτάται απόλυτα απ’ αυτούς, αλλ’ όταν στην εφηβεία και στην ενήλικη ζωή, ενώ μπορεί να τους πληγώνει, δεν το κάνει από αγάπη και σεβασμό.
Αν από τη φύση μας είμαστε κακοί, τότε είμαστε σαν τα ζώα και ισχύει ο νόμος της ζούγκλας: «ο θάνατός σου, ζωή μου». Ευτυχώς δεν είμαστε ζούγκλα, γιατί υπάρχει μέσα μας η συνείδηση και η ελεύθερη θέληση. Γνωρίζουμε το σωστό κι ελεύθερα το αποδεχόμαστε ή το αρνούμαστε. Λόγω της ελευθερίας μας έχουμε ευθύνη για το κακό που διαπράττουμε. Αν ίσχυε ο νόμος της ζούγκλας, οι αδύνατοι θα ήταν καταδικασμένοι στην εκμετάλλευση και στη δυστυχία και δε θα χρειαζόταν να αντιδρούν. Πράγμα, που ευτυχώς δε συμβαίνει.
Το κακό οφείλεται στην ελεύθερη βούληση του ανθρώπου: Αντί να προσπαθεί να ζει θεάρεστα, θεοποιεί τον εαυτό του και δε σέβεται τα δικαιώματα του άλλου.
Αυτή η δυνατότητα του κακού μετά την πτώση των Πρωτοπλάστων και την απομάκρυνσή τους από το Θεό έγινε τάση, ροπή και ορμή προς το κακό.
Διαστράφηκε η φύση του ανθρώπου. Για τη θεραπεία αυτής της ασθένειας έγινε ο Θεός άνθρωπος και σταυρώθηκε.
Όπως η κόλαση στην άλλη ζωή είναι η έλλειψη του Θεού, έτσι και η κόλαση στη ζωή αυτή υπάρχει, γιατί διώχνουμε το Θεό από τη ζωή μας. Όποιος διώχνει το Θεό από τη ζωή του, ζει εσωτερική δυστυχία και προξενεί στο κοινωνικό περιβάλλον του δυστυχίες και πόνο και στο φυσικό καταστροφές.
Από το βιβλίο «Νεανικές Αναζητήσεις
– Α’ Τόμος: Ζητήματα πίστεως» (σελ. 72-73),
Αρχ. Μαξίμου Παναγιώτου,
Ιερά Μονή Παναγίας
Παραμυθίας Ρόδου
