αγιογραφική μελέτη
Ο χριστιανός, αφού πάρη στα χέρια του θεϊκό βιβλίο (απ' την Αγία Γραφή), και αφού προσκαλέση τους γνωστούς, ας ποτίζη και τη δική του διάνοια και των συγκεντρωθέντων με το νερό των θείων λόγων.
τροφή της ψυχής
Κάθε μέρα στο σώμα δίνεις τροφή και καταναλίσκεις χρήματα. Έτσι και για την ψυχή. Δεν πρέπει να την αφήνης πεινασμένη. Να της δίνης την κατάλληλη τροφή, πούναι η ανάγνωσις των Γραφών και η πνευματική συμβουλή.
τροφή καθημερινή
Ό,τι για το σώμα είναι η υλική τροφή, αυτό για την ψυχή είναι η ανάγνωσις της Γραφής. Είναι τροφή πνευματική, που ενισχύει το λογισμό, που κάνει την ψυχή ισχυρή, γενναιότερη και αγιώτερη.
παντού η μελέτη της, και στο σπίτι
Σκέψου τον ευνούχο της Κανδάκης. Και στο δρόμο δεν αμέλησε την ανάγνωσι της Γραφής, και μάλιστα πάνω στην άμαξα. Ας τ’ ακούνε αυτά όσοι δεν καταδέχονται να διαβάζουν τη Γραφή στο σπίτι τους, και θεωρούν το έργο αυτό ως πάρεργο... Να ο ευνούχος. Και ξένος ήταν και αξιωματούχος, δυό πράγματα, που σπρώχνουν στην αδιαφορία. Κι όχι μόνο. Ήταν σπουδαίος στην κοσμική θέσι, ήταν πλούσιος, βρισκόταν στην οδοιπορία, ταξίδευε με αμάξι... Και όμως!
κατανόησις με θειο φωτισμό
Αφού πάρουμε στο χέρι τη Γραφή, ας εντείνουμε την προσοχή μας, ας συγκεντρώσουμε καλά το μυαλό μας, ας διώξουμε κάθε βιοτική μέριμνα, ας διαβάζουμε με πολλή προσοχή και ευλάβεια, ώστε με τη φώτισι του αγίου Πνεύματος να κατανοούμε όσα γράφονται στο κείμενο και να πάρουμε μεγάλη ωφέλεια.
κάλλος και χάρις
Ας μη προσέχουμε επιφανειακά την ανάγνωσι της Γραφής. Ας ανιχνεύουμε το βάθος της και θα μπούμε στο αληθινό νόημά της. Αυτό άλλωστε είναι το γνώρισμά της˙ Μέσα σε λίγα λόγια είναι δυνατόν πολλές φορές να βρής μεγάλο πλούτο νοημάτων. Στην ανθρώπινη σοφία η προσπάθεια είναι η καλλιέπεια. Εδώ συμβαίνει το αντίθετο. Στη Γραφή δεν γίνεται λόγος για ωραίες φράσεις. Το περιεχόμενό της έχει εσωτερικό κάλλος, που αστράπτει με τη θεία χάρι.
πνευματική τράπεζα
Καθημερινά παραθέτουμε την πνευματική τράπεζα της Γραφής, ώστε με τη συνεχή προτροπή και την πυκνή μελέτη της ν’ αποκρούουμε κάθε επιβολή του δαίμονα.
άνοιγμα των ουρανών
Η ανάγνωσις της Γραφής είναι άνοιγμα των ουρανών.
κατεργασμένο μέταλλο
Δεν είναι οι θείες Γραφές μέταλλα, που έχουν ανάγκη από κατεργασία, αλλά προσφέρουν θησαυρό έτοιμο σε όσους αναζητούν τον πλούτο, που προέρχεται απ’ αυτές. Αρκεί μόνο να τις ανοίξουμε, και θα θαμπωθούμε από την ακτινοβολία των πολυτίμων λίθων, των θεόπνευστων λόγων.
παρομοιώσεις της
Είναι πράγματι η ανάγνωσις της Γραφής και ακύμαντο λιμάνι και τείχος στερεό και πύργος σταθερός και δόξα αναφαίρετη και όπλο άτρωτο και χαρά αμάραντη και ευχαρίστησις διαρκής και όλα όσα καλά θα μπορούσε ν’ αναφέρη κανείς για τη στενή σχέσι με τις Γραφές.
εύκολα και δύσκολα χωρία
Όταν βαδίζουμε δρόμο ανηφορικό και στενό προς την κορυφή και απ' το ένα μέρος και απ' το άλλο γκρεμοί ανοίγονται μπροστά μας, οφείλουμε νάχουμε άγρυπνη ψυχή. Να μη χαλαρώνουμε, λόγω της κακοτοπιάς. Το ίδιο και στις θείες Γραφές. Τα εύκολα και κατανοητά χωρία τα περνάμε χωρίς κόπο. Τα τραχύτε ρα και ανηφορικά δεν τα περνάμε το ίδιο εύκολα. Γι’ αυτό πρέπει να είμαστε όλοι προσεκτικοί και ξύπνιοι, όταν μελετάμε δύσκολα χωρία, για να μη διατρέξουμε τον έσχατο κίνδυνο.
δύσκολα χωρία
Σας οδηγώ στα πιο δύσκολα χωρία των Γραφών, που χρειάζονται πολλή σύνεσι, όχι για να σας συντρίψω με τον κόπο, αλλά για να μπορήτε να περνάτε και τα χωρία αυτά με ασφάλεια.
διαστρεβλώνεται
Υπάρχει κι απ' τις δυό μεριές γκρεμός και χαράδρα βαθειά, αν δεν διαβάσουμε προσεκτικά ένα ρητό. Δεν αρκεί να λέεη κανείς, ότι στις Γραφές έχει γραφτή αυτό κι αυτό. Ούτε είναι σωστό ν' αποσπάμε χωρία, να μαδάμε το σώμα των θεοπνεύστων Γραφών, να τα ξεκόβουμε απ' τη συνάφειά τους, και να τα χρησιμοποιούμε απομονωμένα και ξεκάρφωτα. Έτσι τα παραποιούμε όπως εμείς θέλουμε, χωρίς κανένα φόβο. Μ' αυτό τον τρόπο μπήκαν στη ζωή μας πολλά διεστραμμένα δόγματα, αφού ο διάβολος πείθει τους πιο απρόσεκτους να διαβάζουν τα κείμενα των Γραφών είτε προσθέτοντας είτε αφαιρώντας. Έτσι όμως συσκοτίζεται η αλήθεια.
όχι αποσπασματική μελέτη
Δεν άρχει να πούμε, ότι αυτό είναι γραμμένο στη Γραφή, αλλά πρέπει να διαβάσουμε όλη τη συνέχεια. Αν διακόπτουμε την μεταξύ των χωρίων συνέχεια και συνάφεια, θα βγουν πολλές πονηρές διδασκαλίες. Στη Γραφή άλλωστε είναι γραμμένο, «δεν υπάρχει Θεός», και «δεν θα ενεργήση δίκαια ο Θεός».
πολλά χωρία διαστρέφουν
Πολλοί μιλάνε συνεχώς και για άλλα χωρία της Γραφής, αλλά διαβάζοντάς τα, τα παραποιούν. Δεν θάπρεπε ν' αφήσουμε τη σωστή ανάγνωσι της Γραφής και να διαστρέφουμε τα νοήματά της με δικά μας λόγια.
και Σατανάς
Φοβερή η κακουργία του Σατανά .Προσπαθεί ή με πρόσθεσι ή με αφαίρεσι ή με διαστροφή ή με μεταβολή των κειμένων να εισάγη καταστρεπτικές δοξασίες.
θέλησις για καθημερινή μελέτη
Βλέπεις, ότι αρκεί μόνο η θέλησις; Αλλά θέλησις όχι τυχαία, όπως των πολλών ανθρώπων, αλλά θέλησις καλλιεργημένη.
σε καλοδιάθετη ψυχή
Ας κάνουμε τους εαυτούς μας φρεσκοκαλλιεργημένα χωράφια. Έτσι κι εμείς οι κήρυκες, με προθυμία θα ρίχνουμε το σπόρο του λόγου, όταν βλέπουμε αγαθή γη. Αν παραμένετε πέτρινα χωράφια και σκληρά, συγχωρέστε με, αλλά δεν θα ήθελα άσκοπα να κουραζώμαστε.
προφάσεις για μη μελέτη
Αν μερικοί προβάλλουν ως δικαιολογία για τη μη μελέτη της Γραφής υποθέσεις, φροντίδες και ασχολίες, ας ξέρουν, ότι είναι μεγάλο έγκλημα να πνίγωνται από τόσο όγκο υποθέσεων κοσμικών, να είναι συνεχώς προσκολλημένοι στα βιοτικά θέματα, και να μην αφιερώνουν λίγο χρόνο για τα πιο αναγκαία της ζωής... Οι αμελούντες τη μελέτη της Γραφής προβάλλουν και άλλη πρόφασι, πολύ πιο παράλογη, το ότι δεν έχουν τα βιβλία της. Για τους πλουσίους βέβαια είναι γελοία η πρόφασις. Επειδή όμως οι φτωχοί νομίζω πως καταχρώνται αυτή τη δικαιολογία, θα τους ρωτούσα ευχαρίστως: Καθένας σας δεν έχει τα εργαλεία της τέχνης του, όλα όσα χρειάζονται, έστω κι αν είναι πολύ φτωχός;
εργαλείο, αποκτήστε το!
Είναι απαράδεκτο, οι μεν τεχνίτες να μη προφασίζωνται φτώχεια, αλλά ν’ αποκτούν τα εργαλεία τους, κι εμείς, που τόσο μεγάλη ωφέλεια πρόκειται να καρπωθούμε απ’ την Αγία Γραφή, να προβάλλουμε ως δικαιολογία τη φτώχεια ή την απασχόλησι και να παραμένουμε χωρίς Γραφή. Κι αν ακόμα μερικοί είναι τόσο φτωχοί, ώστε να μη μπορούν ν’ αποκτήσουν την Αγία Γραφή, αν την αγαπούσαν, θα την είχαν μάθει απ' τη συνεχή ανάγνωσι, που γίνεται εδώ.
θέλει έρευνα και θείο φωτισμό
Και ο Κύριος, προτρέποντας τους Ιουδαίους να ερευνούν τις Γραφές, μας υποδεικνύει να εμβαθύνουμε. Γι’ αυτό λέει, ότι οι Γραφές είναι κρυμμένος θησαυρός, για να μας ωθή προς αναζήτησι. Έχουν λεχθή όλα αυτά σε μας, για να μη περνάμε με επιπολαιότητα τα λόγια των Γραφών, αλλά να τα μελετάμε με πολλή προσοχή.
για την κατανόησί της
Απαιτείται πολλή μέριμνα, πολλή αγρυπνία, για να δούμε καλά τα βάθη των θείων Γραφών. Χρειάζεται έρευνα προσεκτική, προσευχή εκτενής, για να μπορέσουμε, έστω και λίγο, να εισχωρήσουμε στα άδυτα των θείων λόγων.
υπναλέοι στη μελέτη της
Γι’ αυτό προσπαθούμε να παρουσιάζουμε σιγά-σιγά τα κείμενα των Γραφών, ώστε να μπορήτε μ’ ευκολία να τα προσλαμβάνετε. Να εναποθηκεύωνται στη διάνοιά σας και να τα θυμάστε πάντοτε. Εκτός αν κάποιος είναι πολύ υπναλέος και τόσο οκνηρός και πιο ράθυμος από μικρό παιδί.
οι πολλοί δεν μελετούν στο σπίτι
Όλα τάχουμε παραμελήσει. Ποιος από σας, σαν πηγαίνη στο σπίτι, παίρνει στα χέρια το βιβλίο το χριστιανικό και εξετάζει ερευνώντας τη Γραφή; Μου φαίνεται, κανείς δεν μπορεί ν’ απαντήση θετικά. Αλλά ζάρια κι άλλα τυχερά παιχνίδια μπορούμε να βρούμε σε πολλούς, βιβλία ιερά όμως πουθενά, παρά σε λίγους.
καλαίσθητη εξωτερικά ή μελέτη;
Όλη η φροντίδα εξαντλείται γύρω απ’ τη λεπτότητα των μεμβρανών και την ομορφιά των γραμμάτων, κι όχι γύρω απ' την ανάγνωσι.
στην καρδιά
Οι Γραφές δεν δόθηκαν μόνο για να τις έχουμε ως βιβλία, αλλά και για να ζεσταίνουν τις καρδιές μας.
σπίτι Γραφής άβατο στο διάβολο
Αν ο διάβολος στο σπίτι όπου μελετάται το ευαγγέλιο δεν τολμάη να μπη, πολύ περισσότερο δεν μπορεί ν’ αγγίξη ψυχή, που μέσα της κρατά τα ιερά νοήματα. Δεν θα μπορέση να μπη ούτε ο διάβολος ούτε η αμαρτία.
να κατανοούμε τα λεγόμενα
Αν καταλάβουμε αυτά που διαβάζουμε, με μεγάλη προθυμία θα τα ακούσουμε.
αγιάζει
Ν’ αγιάσης την ψυχή σου, ν’ αγιάσης και το σώμα σου, έχοντας τα λόγια της Γραφής διαρκώς στην καρδιά σου και στη γλώσσα σου. Αν η αισχρολογία καταλερώνη και προκαλή τους δαίμονες, είναι ολοφάνερο, ότι η πνευματική ανάγνωσις αγιάζει και προσελκύει τη χάρι του αγίου Πνεύματος. Διότι οι Γραφές είναι θεία τραγούδια.
μεγάλη η ωφέλεια της
Μεγάλο κέρδος έχουμε απ’ την Αγία Γραφή και διαρκής η ωφέλειά της... Οι άγιες Γραφές είναι θησαυρός κάθε είδους φαρμάκων. Θέλεις να εξαφάνισης την αλαζονεία; Να κοιμίσης την κακή σου επιθυμία; Να υπερνικήσης το πάθος της φιλαργυρίας; Να μη λυγίζης στον πόνο; Να έχης αποθέματα υπομονής; Να έχης αληθινή χαρά; Όλα αυτά με τη Γραφή θα τα πετύχης.
να ενδιατρίβουμε
Αν θέλουμε να ερευνούμε τις Άγιες Γραφές με επιμέλεια και όχι επιφανειακά, θα μπορέσουμε να πετύχουμε τη σωτηρία μας. Αν, πολύ περισσότερο, ασχολούμαστε διαρκώς με αυτές, θα μάθουμε και τη δογματική αλήθεια και τον τέλειο βίο. Ακόμα κι αν κανείς είναι υπερβολικά σκληρός και αμείλικτος και πλαδαρός, κι αν δεν κερδίζη τίποτε δαπανώντας το χρόνο του για άλλα θέματα, το χρόνο που διαθέτει για τη μελέτη των Γραφών θα τον κερδίση, και θα πάρη κάποια ωφέλεια. Κι αν δεν είναι τόσο μεγάλη, ώστε να την αισθανθή, πάντως θα πάρη.
ούτε τα ονόματα των βιβλίων
Στις Γραφές να προσέχουμε και να μη θεωρούμε πάρεργο την ασχολία μαζί τους. Διότι, αν κάποιος έρχεται στη σύναξι και παρακολουθή με προσοχή, κι αν ακόμα δεν διαβάζη στο σπίτι, εφ’ όσον προσέχει όσα λέγονται εδώ, αρκεί ένας χρόνος για ν’ αποκτήση εμπειρία. Δυστυχώς οι περισσότεροι είναι τόσο άθλιοι, ώστε και υστέρα από τόση ανάγνωσι της Γραφής να μη γνωρίζουν ούτε τα ονόματα των βιβλίων της. Και δεν ντρέπονται και δεν φρίττουν, όταν με τόση αδιαφορία μπαίνουν εδώ μέσα.
οδηγεί στη θεογνωσία
Πολύ σωστά ωνόμασε ο Χριστός θύρα τις Γραφές. Αυτές μας οδηγούν στο Θεό και μας παρέχουν τη θεογνωσία. Αυτές δημιουργούν πρόβατα. Αυτές φυλάνε και δεν αφήνουν τους λύκους να μπουν στο μαντρί.
θύρα σωτηρίας
Η Γραφή είναι σαν μια πόρτα ασφαλείας, που αποκλείει την είσοδο στους αιρετικούς. Μας προφυλάσσει από όσα επιθυμούμε και δεν μας αφήνει να πλανηθούμε. Αν δεν την παραμελήσουμε, δεν θα μας καταβάλουν εύκολα οι εχθροί μας. Δια της Γραφής θα γνωρίζουμε τους ποιμένες και τους μη ποιμένες.
διάβαζε τη Γραφή
Να ντραπούμε και πλούσιοι και φτωχοί βλέποντας εκείνον τον ευνούχο της Κανδάκης. Κοίτα πως απέκτησε τα δόγματα πλήρως. Διότι ο Προφήτης (Ησαΐας) όλα τα περιελάμβανε, και τη σάρκωσι και το σταυρικό πάθος και την ανάστασι και την ανάληψι και τη μέλλουσα κρίσι, αλήθειες, που του άναψαν σφόδρα την επιθυμία. Ας ντραπήτε όσοι εξακολουθείτε να παραμένετε αφώτιστοι!
με το Βιβλίο στα χέρια
Κανένας από σας δεν έχει στα χέρια το βιβλίο του Θεού. Για όλα ενδιαφέρεστε, όχι όμως για το ιερό βιβλίο.
ανεξάντλητη πηγή
Δεν είναι δυνατόν να εξαντληθούν ποτέ τα νοήματα των Γραφών. Είναι μια πηγή, που δεν τελειώνει.
άγνοιά της
Πραγματικά τα άπειρα κακά φύτρωσαν απ’ την άγνοια των Γραφών. Από την άγνοια αυτή προήλθαν οι καταστρεπτικές αιρέσεις. Από δω προήλθε ο απρόσεκτος τρόπος ζωής. Από δω τα άχρηστα και ανώφελα πράγματα. Όπως εκείνοι, πούναι τυφλοί, δεν μπορούν να βαδίσουν σωστά, έτσι κι εκείνοι, που δεν φωτίζονται από την ακτίνα των θείων Γραφών, αναγκάζονται να σκοντάφτουν σε πολλά, ακριβώς επειδή προχωρούν σε φρικτό σκοτάδι.
αίτια αγαθών η ανάγνωσίς της
Είναι γεμάτη η Αγ. Γραφή από μύρια αγαθά. Κι αν πέσης σε πειρασμούς, θα πάρης από τη Γραφή πολλή παρηγοριά. Κι αν πέσης σε αμαρτήματα, θα βρής άπειρα φάρμαχα. Αν βρεθής σε φτώχεια ή σε θλίψι, πολλά θα βρης τα λιμάνια. Κι αν ακόμα είσαι δίκαιος, θα κερδήσης από κει πολλή ασφάλεια. Κι αν είσαι πολύ αμαρτωλός, θα βρής πολλή παρηγοριά... Κι αν κατορθώματά σου σε κάνουν να υπερηφανεύεσαι, θ’ ακούσης το λόγο της Γραφής:
«Μη θέλησης να εξετάσης τη ζωή του δούλου σου, διότι κανένας δεν θα βρεθή μπροστά σου δίκαιος», και αμέσως θα ταπεινωθής. Κι αν βρίσκεσαι σε απόγνωσι για τις αμαρτίες σου, θ' ακούσης συνέχεια να λέη η Γραφή: «Σήμερα, αν ακούσετε τη φωνή Του, μην κάνετε σκληρές τις καρδιές σας, σαν τότε, τον καιρό της αποστασίας», και γρήγορα θα συνέλθης.
στο χέρι τη Γραφή
Αν θελήσης, θάχης και τον Παύλο και τον Πέτρο και τον Ιωάννη κι όλη τη χορεία των προφητών μαζί με τους αποστόλους, να σου μιλάνε συνεχώς. Πάρε, λοιπόν, στο χέρι τα βιβλία των μακαρίων αυτών ανδρών και διάβαζε συνεχώς όσα εκείνοι έγραψαν.
ψήγματα χρυσού
Οι χρυσοχόοι δίνουν σημασία ακόμα και στα μικρά ψήγματα χρυσού. Είναι δυνατόν στην Αγ. Γραφή και απ’ τα απλά ακόμα ονόματα ν’ αποκτήσουμε θησαυρό.
βρίσκεις μαργαριτάρια
Αν βρεθή κάποιος σοφός και πνευματικός άνθρωπος, κατεβαίνει πιο βαθιά στη Γραφή και βρίσκει περισσότερους μαργαρίτες.
δεν αποκρύπτει ελαττώματα
Το ότι ήσαν πριν δειλοί και άνανδροι το δηλώνει ο ιερός συγγραφέας, που δεν παρέλειψε ούτε θέλησε να συσκιάση τα ελαττώματά τους, πράγμα που επίσης είναι πολύ μεγάλη απόδειξις της αλήθειας. Τι λέει γι’ αυτούς; Όταν ο Ιησούς συνελήφθη, ύστερα από τόσα θαύματα, άλλοι απ’ τους μαθητές Τον εγκατέλειψαν, κι εκείνος που έμεινε, ο κορυφαίος των λοιπών, ο Πέτρος, Τον αρνήθηκε.
απολεσθέντα βιβλία της
Λέει ο απόστολος Παύλος˙ «Καθώς είναι γραμμένο, εκείνα που μάτι ανθρώπου δεν τα είδε...». Που είναι γραμμένα αυτά; Λένε, ότι είναι φυσικό αυτό, το νάχουν γραφή σε βιβλία, αλλά τα βιβλία έχουν χαθή. Καθ' όσον πολλά βιβλία καταστράφηκαν και λίγα διασώθηκαν.
πώς ερμηνεύεται;
Είναι δυνατόν να λέη ψέματα η Γραφή; Ασφαλώς όχι! Αλλά τότε; Απλούστατα, είναι ανόητοι όσοι δεν εξετάζουν με την πρέπουσα ακρίβεια τα όσα λέει η Γραφή.
δεν την καταλαβαίνουν
Λένε: Δεν καταλαβαίνω όσα διαβάζονται στη σύναξι, ούτε ξέρω τι είναι όσα λέγονται. Επειδή θορυβείς, επειδή προκαλείς ταραχή, επειδή δεν ήλθες στην εκκλησία με ψυχή γεμάτη ευλάβεια. Ναι, στη Γραφή δεν είναι όλα σαφή, για να μη περιπέσης σε αμέλεια (ν' αγωνίζεσαι για τη σωστή τους ερμηνεία), ούτε πάλι είναι όλα ασαφή, για να μη σε πιάνη απόγνωσις. Θυμήσου τον ευνούχο της Κανδάκης. Τίποτε απ' αυτά δεν είπε, αλλά πήρε στα χέρια του τη Γραφή και διάβαζε, μολονότι δεν καταλάβαινε. Εσύ, αν και γύρω σου έχης αφθονία δασκάλων, αν και έχης τόσους που διαβάζουν προς ακρόασι του εκκλησιάσματος, μου προβάλλεις δικαιολογίες και προφάσεις.
μέλι και φως
Όπως ακριβώς το φώς, και αν ακόμα σκοτίζη τους ασθενείς, είναι φώς, και το μέλι, και αν ακόμα είναι πικρό στους ασθενείς, είναι γλυκεία η φύσις του, έτσι και το Ευαγγέλιο. Είναι ευώδες, κι αν ακόμα μερικοί χάνωνται εξ αιτίας της απιστίας τους.
πάνω από αγγέλους και ανάστασι
Δείχνει φανερά ο Χριστός, ότι θέλει να θεωρήται η Γραφή πιο αξιόπιστη ακόμα κι από το ότι θ’ αναστηθούν οι νεκροί.
όχι μόνο για τους μοναχούς
Να μη πής: Αυτό είναι για τους μοναχούς. Τι, δηλαδή; Καλόγερο θα κάνω το παιδί μου; Δεν είναι ανάγκη να γίνη μοναχός. Γιατί φοβάσαι το φόβο, πούναι γεμάτος πολύ κέρδος; Κάνε το παιδί σου χριστιανό. Αν και για τους κοσμικούς είναι ανάγκη να γνωρίζουν τα διδάγματα αυτά, πόσο μάλλον τα παιδιά;
μικρά τα παιδιά στη μελέτη της
Να δώσουμε στα παιδιά το παράδειγμα, να τα κάνουμε να συνηθίζουν, από μικρή ηλικία, στην ανάγνωσι των Γραφών.
με πολλή σπουδή
Ακούστε οι λαϊκοί, όσοι έχετε υπό την προστασία σας γυναίκα και παιδιά: Πως προτρέπει και σας (ο Παύλος) να διαβάζετε τις Γραφές. Όχι τόσο απλά και επιφανειακά, αλλά με πολλή προσοχή.
φάρμακα για την ψυχή
Παρακαλώ όλοι ν' αποκτήσετε τα βιβλία της Αγίας Γραφής, που είναι φάρμακα της ψυχής. Αν δεν μπορήτε ολόκληρη τη Γραφή, τουλάχιστον την Καινή Διαθήκη. Κι όχι απλώς να σκύβης πάνω στη Γραφή, αλλά να συγκρατής στο μυαλό σου τα νοήματά της.
όπλο
Αιτία όλων των κακών αυτό είναι το ότι δεν γνωρίζουμε τη Γραφή. Πάμε στον πόλεμο χωρίς όπλα. Πώς είναι δυνατόν να σωθούμε;
πυξίδα στο ταξίδι της ζωής
Χρησιμοποιώντας τις άγιες Γραφές, σαν κάποιο πλοίο, ας ανοίξουμε τα πανιά της πίστεως. Αν ταξιδεύουμε μ' αυτές, θα μας παραστέκη κυβερνήτης ο λόγος του Θεού. Αν όμως ταξιδεύουμε με τις ανθρώπινες επινοήσεις, θα είμαστε ακυβέρνητοι.
ωφελεί η μελέτη
Αν παρακολουθούμε συνέχεια τη Γραφή, μπορούμε νάχουμε πάντοτε μέσα μας το σωτήριο φόβο. Αν σκεπτώμαστε συνέχεια την κόλασι, δεν θα πέσουμε εύκολα σ' αυτήν. Γι’ αυτό ο Θεός μας απείλησε με κόλασι. Αν η σκέψις της δεν είχε τόσο μεγάλη ωφέλεια, δεν θα μας απειλούσε με τη μνήμη της ο Θεός.
γράμματα απ' τον ουρανό
Εμείς οι κήρυκες λέμε όχι τα δικά μας, αλλά τα του Θεού. Κάθε μέρα έρχονται απ’ τον ουρανό επιστολές και διαβάζονται εδώ στη σύναξι.
τέρψις
Επειδή είστε ακροατές που ζητάτε ευχαρίστησι. Γι' αυτό και επιζητείτε τα ρήματα της Γραφής.
πρόφασις να μη τη μελετάμε
Τα όσα λέμε, ότι δεν κατανοούμε την Αγία Γραφή είναι πρόφασις... Είναι για κλάματα η κατάστασις, να περιφρονήται, δηλαδή, τόσο η Γραφή. Μοιάζω, ως κήρυκας του λόγου, σαν το νομισματοκόπο, που κόβει άσκοπα νομίσματα.
νομίσματα μεγάλης αξίας
Το ότι λέμε πώς δεν κατανοούμε τη Γραφή είναι πρόφασις... Είναι για κλάματα η κατάστασις, να περιφρονήται τόσο η Γραφή. Μοιάζω με το νομισματοκόπο, που κόβει άσκοπα νομίσματα.
«τα ίδια και τα ίδια…»
Μου λέτε, ότι λέω τα ίδια και τα ίδια. Ο ήλιος πάντοτε ο ίδιος δεν ανατέλλει; Φαγητά τα ίδια δεν χρησιμοποιούμε;
άγνοια
Αξιοθρήνητα τα πράγματα. Για δάκρυα και κλάματα. Μάταια ο αργυροκόπος κατασκευάζει ασημένια αντικείμενα.
Αξιοθρήνητα τα πράγματα. Για δάκρυα και κλάματα. Μάταια ο αργυροκόπος κατασκευάζει ασημένια αντικείμενα.
η άγνοιά της αιτία των κακών
Αυτή είναι η αιτία όλων των κακών στον κόσμο, το να μη γνωρίζουμε τις Γραφές. Πάμε στον πόλεμο χωρίς όπλα. Και πώς είναι δυνατόν να γλυτώσουμε;
τροφή πνευματική καθημερινή
Μέσα απ’ τη Γραφή παίρνουμε κάθε μέρα τα σωτήρια λόγια της πίστεως. Πάντοτε μ’ αυτά τρεφόμαστε.
όχι πάρεργο
Βλέπεις τον Παύλο να χρησιμοποιή συνεχώς τις μαρτυρίες των προφητών και να εξετάζη τα λεγόμενά τους. Εκείνος μεν πρόσεχε και έπαιρνε παράκλησι και ενίσχυσι απ’ την ανάγνωσι των Γραφών, αφού είναι σπουδαία η ωφελεία, που καρπώνει κανείς από τις Γραφές. Εμείς όμως αδιαφορούμε, αμελούμε, τεμπελιάζουμε, και σαν να είναι πάρεργο η Γραφή, έτσι την αντιμετωπίζουμε.
αποτελέσματα απ’ τη μελέτη της
Πολλές φορές οι γιατροί δίνουν φάρμακα, αλλ’ ωφέλεια δεν προκύπτει. Σε κάποια στιγμή όμως πετυχαίνει η θεραπεία... Ώστε κι αν δεν αποδώσουμε τώρα τους καρπούς της ακροάσεως της Γραφής, οπωσδήποτε κάποτε θα φανή η ωφέλεια. Γ ι’ αυτό είμαι σίγουρος.
όχι αμέλεια
Ας ακούμε όλοι και ας ασκούμαστε, να μην αμελούμε τη μελέτη των θείων Γραφών.
δύναμίς της
Δεν χρειάζονται μεγάλα λόγια, αλλά σύνεσις και γνώσις των Γραφών και δύναμις νοημάτων. Κοίτα τον Παύλο. Μετέστρεψε όλη την οικουμένη και ξεπέρασε κατά πολύ τον Πλάτωνα και όλους τους άλλους.
συνεχώς μελετάται και γυμνάζει
Πώς γίνονται εξασκημένα τα αισθητήριά μας; Με τη συχνή ακρόασι (και μελέτη) των Γραφών, με το να ενδιατρίβουμε στις Γραφές.
πρόνοια ειδική του Θεού
Μερικοί δεν ξέρουν καν ότι υπάρχουν Γραφές, μολονότι το άγιο Πνεύμα οικονόμησε τόσα πολλά, ώστε να διαφυλαχτούν. Να μάθετε πόσο φιλάνθρωπος στην προκειμένη περίπτωσι είναι ο Θεός. Φώτισε το μακάριο Μωυσή, χάραξε τις πλάκες, τον κράτησε σαράντα μέρες πάνω στο όρος, και πάλι άλλες τόσες, ώστε να του δώση το νόμο. Ύστερα έστειλε τους προφήτες, που υπέφεραν πολλά. Έγινε πόλεμος, τους σκότωσαν όλους, τους κατέκοψαν, κάηκαν τα βιβλία. Και φώτισε άλλον άνδρα, τον Έσδρα, και έκανε να ξαναγραφτούν από τα κατάλοιπα. Ύστερα οικονόμησε ο Θεός να μεταφραστούν οι Γραφές από τους Εβδομήκοντα. Εκείνοι τις μετέφρασαν.
άγνοια της, πηγή αιρέσεων
Κανένας δεν θέλει να προσεχή στις Γραφές. Αν προσέχαμε, δεν θα πέφταμε στην πλάνη, αλλά και θ' απομακρύναμε και όσους έχουν πλανηθή˙ θα τους σώζαμε από φοβερούς κινδύνους.
και επιστήμη
Είναι μερικοί, που ούτε καν γνωρίζουν ότι υπάρχουν Γραφές. Όποιος θέλει να μάθη καλά την αρχιτεκτονική επιστήμη ή κάτι άλλο, μαθαίνει τα σχετικά με την τέχνη. Εδώ όμως δεν βλέπω να γίνεται κάτι τέτοιο, μολονότι αυτή η επιστήμη (της Γραφής) έχει ανάγκη από πολλή αγρυπνία.
την ξέρουμε;
Άραγε γνωρίζετε, ποιος προφήτης είπε αυτά ή ποιος ιστοριογράφος ή ποιος απόστολος ή ποιος ευαγγελιστής; Δεν νομίζω, ότι ξέρετε, εκτός από λίγους.
μόνο για τα αναγκαία
Πολλοί όμως θέλουν να μάθουν, που μετετέθη ο Ενώχ και γιατί δεν πέθανε αυτός ούτε ο Ηλίας, αλλά, κι αν ακόμα ζουν, πώς ζουν και σε ποιά μορφή βρίσκονται. Η αναζήτησις αυτή είναι πέρα για πέρα περιττή. Το ότι ο Ενώχ μετατέθηκε κι δ Ηλίας αναλήφθηκε, το είπαν οι Γραφές. Που όμως είναι και πώς είναι, δεν τα πρόσθεσαν. Διότι οι Γραφές λένε μόνο τα αναγκαία.
εμείς έχουμε περισσότερο ανάγκη
Πάντοτε σας παρακαλώ και δεν θα παύσω να παρακαλώ: Να προσέχετε όχι μόνο στη Γραφή που ακούτε εδώ, αλλά και στο σπίτι ν’ ασχολήστε συνεχώς με τη μελέτη της Γραφής... Να μην ακούω εκείνον τον ανόητο λόγο˙ Δεν είναι για μένα οι Γραφές˙ είναι γι’ αυτούς, που εγκατέλειψαν τον κόσμο και πήγαν στα βουνά και ζουν συνέχεια το μοναχικό βίο. Τί λες; Δεν είναι δικό σου έργο οι Γραφές, επειδή έχεις πολλές φροντίδες; Μάλλον για σένα είναι οι Γραφές, παρά για τους μοναχούς. Δεν τις έχουν τόσο ανάγκη εκείνοι, όσο συ χρειάζεσαι τη βοήθεια των θείων Γραφών, αφού έμπλεξες με τόσες μέριμνες... Έχουμε πάντοτε ανάγκη να μας ενισχύουν συνεχώς και διαρκώς οι Γραφές.
πανοπλία
Έχουμε ανάγκη συνεχώς από την πανοπλία των Γραφών... Να προλαβαίνουμε τα βέλη του διαβόλου και να τα σβήνουμε από μακριά και να τ' αποκρούουμε με τη συνεχή μελέτη των θείων Γραφών. Διότι είναι αδύνατον να σωθή κανείς, αν δεν διαβάζη συνεχώς και δεν απολαμβάνη την πνευματική ανάγνωσι των Γραφών.
εργαλείο πνευματικό
Όπως για τους τεχνίτες τα εργαλεία της τέχνης τους είναι το σφυρί και το αμόνι και η πυρακτωμένη τσιμπίδα, έτσι σε μας εργαλεία της πνευματικής τέχνης είναι τα αποστολικά και προφητικά βιβλία και όλη η Γραφή, που είναι θεόπνευστη και ωφέλιμη.
γκρεμός ή ασφάλεια;
Είναι μεγάλη η ασφάλεια για να μην αμαρτάνουμε η ανάγνωσις των Γραφών. Είναι μεγάλος γκρεμός και βαθύ χάος η άγνοια των Γραφών. Είναι μεγάλη η προδοσία της σωτηρίας, το να μη ξέρουμε τίποτε απ' τους θείους νόμους. Αυτό και γέννησε αιρέσεις, αυτό και έφερε τη διαφθορά στη ζωή μας, αυτό έκανε τα πάντα άνω-κάτω.
αξιοπιστότερη
Η διδασκαλία της Αγίας Γραφής είναι αξιοπιστότερη από την πληροφορία για αναστάσεις νεκρών.
ανώτερη απ’ την ανάστασι νεκρών
Η Αγία Γραφή είναι αξιοπιστότερη από ένα θαύμα αναστάσεως νεκρού. Μας δείχνει πολύ πιο φανερά πράγματα απ’ την ανάστασι των νεκρών. Όλη την οικουμένη επέστρεψε. Απομάκρυνε την πλάνη. Επανέφερε την αλήθεια. Όλα αυτά τα κατώρθωσε με ψαράδες κι ασήμαντους ανθρώπους, δίνοντας παντού αρκετές αποδείξεις της προνοίας Του.
κιθάρα
Θέλω να σας διδάξω μια θαυμαστή κιθαρωδία. Χρησιμοποιώ όχι νεκρή λύρα, αλλ’ αντί για χορδές, τεντώνω τις ιστορίες των θείων Γραφών και τις εντολές του Θεού... Στην περίπτωσι της κιθάρας αγγίζει τις χορδές ο δεξιοτέχνης, τις αγγίζει κι ο αδέξιος. Ο ένας ενοχλεί τον ακροατή, ο άλλος τον ψυχαγωγεί και τον ευχαριστεί. Τα ίδια δάκτυλα, οι ίδιες χορδές, όχι όμως η ίδια εμπειρία. Έτσι και στις θείες Γραφές. Πλησιάζουν πολλοί τα θεία λόγια, αλλά δεν κερδίζουν όλοι ούτε ωφελούνται όλοι. Η αιτία; Δεν εμβαθύνουν σ' όσα έχουν λεχτή, ούτε αγγίζουν με τέχνη την κιθάρα. Ό,τι για την κιθαρωδία είναι η τέχνη, αυτό για τους νόμους του Θεού είναι η φανέρωσις των έργων.
λειμώνας πνευματικός
Πνευματικός κήπος και ευχάριστος παράδεισος είναι η ανάγνωσις των θείων Γραφών. Είναι παράδεισος γλύκας, ανώτερος εκείνου του παραδείσου... Εδώ, στη Γραφή, δεν μπαίνει το φίδι. Ο χώρος της Γραφής είναι καθαρός από τα θηρία και περιφρουρείται από τη χάρι του Αγίου Πνεύματος.
διαδίδεται
Για δες τι έκτασι έχει ο παράδεισος της Γραφής! Εκτείνεται σε όλη την οικουμένη. Μέσα σ’ αυτό τον παράδεισο δεν υπάρχει το φίδι˙ είναι καθαρό το τοπίο από θηρία και ασφαλίζεται με τη χάρι του αγίου Πνεύματος. Έχει ο παράδεισος της Γραφής και πηγή, όπως ο τότε. Είναι πηγή μυρίων ποταμών κι όχι μόνο τεσσάρων. Ποιά η πηγή; Ο ίδιος ο Θεός, που μας χάρισε τους ποταμούς. Τα νάματα της Γραφής δεν είναι νερού υλικού, αλλ’ είναι τα χαρίσματα του Πνεύματος. Αυτή η πηγή μοιράζεται σε κάθε ψυχή πιστών και δεν λιγοστεύει ποτέ.
πηγή, σβήνει φλόγες του κακού
Ας επιμένουμε και ας ποθούμε την ανάγνωσι των Γραφών, όπως εκείνοι, που κάθονται κοντά στην πηγή... Αυτός, που κάθεται κοντά στην πηγή των θείων Γραφών, αν δή να τον ενοχλή η φλόγα αμαρτωλής επιθυμίας, εύκολα σβήνει αυτή τη φλόγα, ποτίζοντας την ψυχή με τα νάματα των Γραφών. Αν πάλι βράζη η καρδιά του από οργή, σαν καζάνι πάνω στη φωτιά, μόλις αποστάξουν σταγόνες απ' το ουράνιο νερό των Γραφών, αμέσως συγκρατεί την αναισχυντία του πάθους. Η ανάγνωσις των Γραφών αρπάζει και σώζει την ψυχή και μέσα απ’ τη φλόγα της φωτιάς της αμαρτίας και μέσα από τη φλόγα των πονηρών σκέψεων.
παντού η μελέτη, και στο σπίτι
Ας προσέχουμε στην ανάγνωσι των Γραφών όχι μόνο τις δυο ώρες της ακολουθίας. Δεν αρκεί για την πνευματική μας ασφάλεια η απλή αυτή ακρόασις. Διαρκώς ας μελετάμε. Και κάθε πιστός, σαν επιστρέψη στο σπίτι του, ας παίρνη στα χέρα τα ιερά βιβλία και ας εντρυφά στα νοήματά τους, αν βέβαια θέλη να έχη διαρκή και άφθονη την ωφέλεια από τη Γραφή.
βροχή, πηγή, ποταμός
Ψυχή, που βρίσκεται κοντά στις πηγές των θείων Γραφών και συνεχώς ποτίζεται, και συνάγει μέσα της τα νάματα και τη δροσιά του ουρανού, είναι έτοιμη να αντιμετώπιση κάθε δύσκολη περίστασι... Εύκολα εξουδετερώνει το φούντωμα των αμαρτωλών παθών. Έχει μεγάλη ενίσχυσι από την ανάγνωσι των Γραφών.
Θεού συναναστροφή
Η ανάγνωσις της Αγίας Γραφής είναι κοινωνία με το Θεό.
άρτος ζωής για κάθε πεινασμένο
Συ ο πατέρας (σαρκικός ή πνευματικός), σαν βλέπης να λειώνη το παιδί σου από έλλειψι υλικού ψωμιού, δεν αδιαφορείς. Τώρα όμως, που εξαντλείται από έλλειψι θείας διδασκαλίας, ανέχεσαι και παραβλέπεις; Πώς, λοιπόν, να σε ονομάσω πατέρα; Η πείνα του λόγου του Θεού είναι πολύ φοβερότερη, αφού καταλήγει σε χειρότερο θάνατο. Γι’ αυτό οφείλουμε περισσότερο να φροντίζουμε για την πνευματική τροφή.
χρυσωρυχείο
Στην περίπτωσι των θείων Γραφών συμβαίνει το έξης: Όσοι απλώς βλέπουν γράμματα, νομίζουν πως πρόκειται μόνο για γράμματα που δεν διαφέρουν καθόλου από τα άλλα βιβλία. Όσοι όμως παρατηρούν βαθιά, με τα μάτια της πίστεως, όπως στα χρυσωρυχεία με τα κατάλληλα όργανα, αφού εξετάσουν τα γραφόμενα στη φωτιά του αγίου Πνεύματος, εύκολα διακρίνουν το χρυσάφι.
τι θα ήμασταν αν δεν την διαβάζαμε!
Αν εμείς, που καθημερινά ακούμε στη Γραφή τους προφήτες και τους αποστόλους, μόλις και συγκρατούμε το θυμό, μόλις και χαλιναγωγούμε την οργή, μόλις και καταστέλλουμε τα πάθη, τα αναίσχυντα αυτά θηρία, εκείνοι που ποτέ δεν ακούνε τη θεία σοφία, ποιά ελπίδα έχουν να σωθούν;
Άρωμα
Η Αγία Γραφή και αυτή καθ' εαυτήν είναι πολύ ευχάριστη. Όταν όμως μπή μέσα στην ψυχή, είναι σαν το θυμίαμα. Είναι το λιβάνι πάνω σε αναμμένη ψυχή και γεμίζει όλη την ύπαρξι με ευωδία.
φλέβα νερού
Ψάχνει κάποιος για πηγή και συναντά υγρό τόπο. Δεν σκάβει μόνο στο σημείο αυτό, αλλά οδηγούμενος από την υγρασία και τη φλέβα, προχωρεί πιο βαθιά μέχρι να φτάση στη ρίζα, στην αρχή των υδάτων. Έτσι κάνουμε κι εμείς. Βρήκαμε πηγή πνευματική, οδηγούμενοι σαν από κάποια φλέβα, από τη συγκεκριμένη περικοπή. Ας εμβαθύνουμε μέχρι τη ρίζα.
η ζωή της Γραφής
Εγώ επιδιώκω τη ζωή, που μόνο στην Αγία Γραφή βρίσκω, και πουθενά άλλου.
παρουσιάζει παραδείγματα
Ας προσέχουμε τις ιστορίες των Γραφών. Θα λάβουμε σπουδαία αφορμή για υπομονή. Δεν θα παρηγορηθούμε απλώς από τη συμμετοχή εκείνων που έπαθαν αυτά, αλλά και θα μάθουμε τον τρόπο της απαλλαγής από τα κακά που μας βρίσκουν. Μετά δε την απαλλαγή, δεν θα πέφτουμε σε αδιαφορία, ούτε θα μας κυριεύη η αλαζονεία.
αυθεντία
Τα όσα λέει ο Παύλος δεν είναι δικές του γνώμες. Είναι αποστάγματα της αυθεντίας του βασιλέως Χριστού.
επίδρασίς της
Είναι πάρα πολύ ευχάριστη η ανάγνωσις των Γραφών, πιο ευχάριστη από κάθε λιβάδι και πιο τερπνή από κατάφυτο κήπο... Η γνώσις των Γραφών ασφαλίζει το νου, καθαρίζει τη συνείδησι, ξερριζώνει τα δουλικά πάθη, φυτεύει την αρετή, εξυψώνει τη σκέψι, δεν αφήνει να καταποντιστούμε στις απροσδόκητες μεταβολές των πραγμάτων, μας κάνει άτρωτους στα βέλη του διαβόλου, μας μεταθέτει από τη γη στον ουρανό.
όχι τυπικά
Επειδή ο Διάβολος χρησιμοποίησε τις Γραφές, γι’ αυτό αγιάστηκε το στόμα του; Φυσικά όχι. Διάβολος παρέμεινε.
δεν αποκρύπτει λάθη ανθρώπινα
Μετάφρασις
«Ένας από τους δώδεκα» (ο Ιούδας, που πρόδωσε το Χριστό). Δεν ντρέπεται ο Ματθαίος να σημειώνη την προδοσία. Και για ποιο λόγο δεν ντρέπεται; Για να μάθης, ότι οι Ευαγγελιστές σε όλες τις περιπτώσεις μιλάνε με ειλικρίνεια για όλα τα θέματα και δεν κρύβουν τίποτε, ακόμα κι εκείνα που φαίνονται επιλήψιμα.
υγεία συγκροτεί
Από τη μελέτη των θείων Γραφών να βγάζης το υγιές συμπέρασμα. Και αν εμφανιστή κάποιος να λέη κάτι άλλο, να κλείσης τ’ αυτιά σου, να φυγής αμέσως, να μη συμφωνήσης.
έμποροι της αλήθειας
Θέλω να εξιχνιάσω τη Γραφή και να αντλήσουμε μαζί τα θεία νάματα και να ερευνήσουμε μαζί τους θησαυρούς της Αγίας Γραφής. Θα γίνουμε έμποροι της αλήθειας και θα σπεύδουμε να πλουτίζουμε σε ευσέβεια.
γεώτρησις
Όπως σ' ένα υγρό τόπο, όπου κι αν σκάψης, αναπηδούν νερά, έτσι και στο χώρο των αγίων Γραφών, όπου κι αν άνοιξης, θα δής να βγαίνουν πολλά ποτάμια.
ασχολία διηνεκής
Τον ελεύθερο χρόνο σου να τον διαθέτης στην ανάγνωσι των θείων Γραφών. Ν' ασχολήσαι μ’ αυτές όσο επιτρέπει η ασθένεια των ματιών σου.
Γραφή Αγία.
(Χρυσοστομικό λεξικό,
αρχ. Δανιήλ Αεράκη,
τόμος Α, σελ. 416-439)
