Οι… λεττριστές

Στον δρόμο πίσω από τις τότε φυλακές Αβέρωφ, επι της οδού Κυρίλλου Λουκάρεως, υπήρχε μιά άλλη  υπόγεια ταβέρνα, πολύ μικρότερη και με πολύ λιγότερα φαγητά! Ε και;

Εμείς φτιάχναμε την παρέα, εμείς φτιάχναμε και την ταβέρνα..

Να φανταστείτε, τραγούδια προβαρισμένα πολύ καλά, παιγμένα άψογα  με πολλά όργανα, και επί πλέον, σ’ αυτήν και  μόνο σ’ αυτήν την ταβέρνα, ο Διονύσης Καλημέρης*  έπαιζε το νούμερό του, προβαρισμένο κι αυτό λέξη προς λέξη, με promoter  τον Μιχάλη  Καραμανλή*….

Υπήρχε τότε στην Γαλλία, μια πρωτοποριακή ποιητική σχολή, που λεγόντουσαν Λεττριστές (από την Γαλλική λέξη  “Lettres” που σημαίνει ”γράμματα”)

Αυτοί ισχυριζόντουσαν ότι τα κανονικά ποιήματα δεν έλεγαν απολύτως τίποτα, ενώ λέξεις εύηχες, δηλαδή με τα …γράμματα ωραία τοποθετημένα, αλλά χωρίς κανένα απολύτως νόημα, είχαν πολλά περισσότερα να πούν..

Εννοείται οτι βρέθηκαν στην Ελλάδα αμέσως .. οι μιμητές τους  –  και οχι όποιοι κι όποιοι, π.χ.    ο ποιητής  Ναπολέων Λαπαθιώτης, που έγραψε το παρακάτω, ας  πούμε… ποίημα:

ΒΑΟ, ΓΑΟ, ΔΑΟ
Ζινώντας αποβίδονο σαβίνι,
Κι απονιβώντας ερομιδαλιό,
Κουμάνισα το βίρο του λαβίνι
Με σάβανο γιδένι του Θαλιό.

Κι ανέδοντας έν΄άκονο λαβίνι
Που ραδαγοσαλιούσε τον αλιό,
Σινέρωσα τον άβο του ραβίνι
Σ΄ένα άφαρο δαμένικο ραλιό!

Σουβέροδα στ΄αλίκοπα σουνέκια
Μες΄στ΄ άλινα που δεν εσιβονεί
Βαρίλωσα τ΄ακίμορα κουνέκια !!

Και λαδαμποσαλώντας την ονή ,
Καράμπωσα το βούλινο διράνι,
Σαν άλιφο τουρένι που κιράνει !!

Όπως βλέπετε, υπάρχει ρυθμός, υπάρχει ομοιοκαταληξία, υπάρχουν πολύ ωραίες λέξεις και πολλά άλλα πράγματα, αλλά – μην προσπαθήσετε – δεν υπάρχει απολύτως κανένα  νόημα!

Στην ταβέρνα τώρα, ανάλογα με την ατμόσφαιρα που είχε δημιουργηθεί  ανάμεσα σε εμάς και στους υπόλοιπους πελάτες, ερχόταν η στιγμή που παρακαλούσαμε  τον Καλημέρη, να μας πεί το .. πατριωτικό ποίημα: “Της  Σημαίας το κοντάρι“. Το πόσην ώρα τον παρακαλούσαμε, ήταν κι αυτό προβαρισμένο – στην αρχή δεν δεχόταν με τίποτα να το πεί, επειδή ..ντρεπόταν. Όταν με τα πολλά τον.. πείθαμε, ανέβαινε σε μιά καρέκλα, και περίμενε να τελειώσουν τα χειροκροτήματα και να γίνει απόλυτη ησυχία …. για να αρχίσει..

Οι αλλοι πελάτες είχαν τρομερή περιέργεια να ακούσουν .. το πατριωτικό ποίημα.. Φανταστείτε εναν αξιοπρεπέστατο, καλοντυμένο  –πάντα με γραββάτα– κύριο, πάνω σε μιά καρέκλα, να απαγγέλλει ένα πατριωτικό ποίημα, κάνοντας  χειρονομίες  που έκαναν τα παιδάκια, στις .. σχολικές γιορτές! Σςςςςς! ακουγόταν σ’ όλη την ταβέρνα.. Και ο Καλημέρης άρχιζε την απαγγελία του , ξεκινώντας με τον τίτλο:

Τ η ς   Σ η μ α ί α ς   τ ο   Κ ο ν τ ά ρ ι

(αυτό άλλωστε ήταν και το μόνο, που τελικά  θα μπορούσε ο κόσμος να καταλάβει από το..  ποίημα..)

Όλα ..προβαρισμένα.. Όταν οι άλλοι πελάτες άρχιζαν να κοιτιούνται με απορία επειδή δεν καταλάβαιναν λέξη, αναλάμβαναν οι γυναίκες της παρέας,  να ρωτάνε δυνατά την παρέα τους, αλλά και τους ξένους από τα διπλανά τραπέζια, αν έχουν ποτέ ξανακούσει πιό δυνατούς.. πατριωτικούς στίχους! Οι ξένοι ησύχαζαν –προς στιγμήν– θεωρώντας ότι αυτοί φταίνε, που δεν καταλαβαίνουν..

Ο Καλημέρης  τελείωνε εν τω μεταξύ το ποίημα με τις λέξεις: “…. …. το παλικάρι , ”Τ η ς  Σ η μ α ί α ς   τ ο   Κ ο ν τ ά ρ ι“.. (οι τελευταίοι στίχοι αργά-αργά, επίσημα και πιό δυνατά)

Το τί γινόταν τότε, δεν περιγράφεται:  Εμείς όρθιοι χειροκροτούσαμε  ουρλιάζοντας: “Σκίστε τους εχθρούς της Πατρίδας μας“, κι αυτές οι… πουτάνες οι δικές μας,  σπαράζανε στο κλάμα, από Εθνικό ενθουσιασμό…

Σ’ ένα τέτοιο κλίμα, ήταν εύλογο να ..πεισθούν οι ξένοι, ότι αυτοί  έφταιγαν που δεν είχαν καταλάβει το ..μεγαλείο του ποιήματος, και στο τέλος  χειροκροτούσαν κι αυτοί  και  φώναζαν … ακόμα πιό δυνατά κι από εμάς !!

Δ.Β.

* Διονύσης Καλημέρης: Λέγεται ότι ήταν πρώην αξιωματικός των υποβρυχίων, από αυτούς που έδιωξε ο Καραμανλής ως.. κομμουνιστές ! Αφού η Πατρίδα τον έδιωξε  από το Ναυτικό, αυτός  ασχολήθηκε με τις …χορωδίες! Ήταν μέλος σχεδόν σε όλες! Επρόκειτο περί ενός συμπαθεστάτου, μορφωμένου, σοβαρού και πάντα καλοντυμένου κυρίου, που μπορούσε να λέει… τερατουργήματα, χωρίς να γελάει καθόλου!  Κάποτε σ’ ενα σπίτι, οι κυρίες είχαν διαφωνία για ένα  θέμα και μιά…κακότυχη  από αυτές, σκέφτηκε να ρωτήσει αυτόν τον ευγενέστατο και σοβαρότατο κατά τα άλλα κύριο, που καθόταν στην πλαϊνή καρέκλα, ποιά ήταν η γνώμη του .. Ο Καλημέρης άκουσε το πρόβλημα, σκέφτηκε, και γνωμοδότησε…: ”Είναι αναλόγως τον κώλο.. μαντάμ”! Εκτός από τα… Λετριστικά ποιήματα, που τα είχε επεκτείνει και τα απήγγειλε σε… Αρχαία Ελληνικά (που τα .. ερμήνευε στον κόσμο ο Καραμανλής, καταλαβαίνετε πώς),  είχε πολλά άλλα νούμερα στο ρεπερτόριό του, με κορυφαίο, την εκκλησιαστική μας χορωδία να ψέλνει pianissimo  και με κατάνυξη το… ”Σε υμνούμεν” και ο Καλημέρης να μιμείται τα  …ακατανόητα σε εμάς λόγια που λέει ο παπάς, μέσα στο το ιερό, κουνώντας το ιερό πανί, τον “αέρα” όπως λέγεται, μόνο που τα λόγια που έλεγε ο Καλημέρης, δεν ήταν καθόλου …ακατανόητα! Όταν πέθανε, στην κηδεία του είχαν έρθει να τον ψάλλουν, όλες οι χορωδίες στις οποίες είχε τραγουδήσει…  Ήταν πολύ συγκινητικό…

* Μιχάλης Καραμανλής: Δικηγόρος  που ασχολήθηκε κυρίως με αστικά, αδερφός του γνωστού ποινικολόγου Κώστα Καραμανλή… Ο Μιχάλης, ως δικηγόρος του Παναθηναϊκού, ήταν εκείνος που υπεστήριξε στο δικαστήριο τις Ελληνικές ρίζες του  Juan Ramon Rocha – Bublis. Τότε αρκούσε να φέρει κάποιος ένα πιστοποιητικό ότι κάποιος στενός συγγενής ενός παίκτη είχε Ελληνικό αίμα και αυτός έπαιρνε αμέσως άδεια να παίξει στο Ελληνικό πρωτάθλημα, ως…  ομογενής! Έμεινε ιστορική η φράση του προς τον Πρόεδρο, που κύτταζε με ..δυσπιστία ένα πιστοποιητικό του Δήμου Αιγάλεω  που είχε προσκομίσει ο Παναθηναϊκός, για τον παίκτη … Του λέει ο Πρόεδρος: Κύριε συνήγορε, δεν μου φαίνεται ότι ο άνθρωπος αυτός είναι Έλληνας… Και ο Καραμανλής με…. φρίκη: Ποιός κύριε Πρόεδρε δεν είναι Έλληνας;;;  Ο Γιάννης ο Μπουμπλής;;  Αυτός είναι πιό Έλληνας  κι από εσάς και από  εμένα!!

Κι όταν τον ρώτησα μετά αν  δεν φοβήθηκε  μήπως τον κλείσει μέσα ο Πρόεδρος, για.. προσβολή του Δικαστηρίου, μου είπε: ”Αν φοβήθηκα λέει;;  Χέστηκα!!” Μιά ιστορία ακόμα στην οποία ο Καραμανλής δεν έπαιξε βασικό ρόλο αλλά ήταν απλά παρών, έγινε στο κουρείο του Γρηγόρη Ιωαννίδη, στον ημιόροφο της  στοάς  Πανεπιστημίου 42 .. Όταν κάποιος από εμάς πήγαινε για κούρεμα ή για ξύρισμα, ειδοποιούσε και τους… άλλους και έτσι μαζευόμασταν 5-6 άτομα, ο Καμπουρόπουλος, ο Θάνος Πετράκης, τενόρος της Λυρικής, ο Θάνος Σερμιέ, βαρύτονος της Λυρικής, ο Καραμανλής,  εγώ, κλπ. και τραγουδούσαμε, παίζοντας μιά κιθάρα που είχε ο Γρηγόρης στο κουρείο του, και πίνοντας ούζα από το ουζάδικο από κάτω…. Την ημέρα εκείνη είχε έρθει να ξυριστεί ο Μάριος Αγγελόπουλος, διάσημος σκηνογράφος, ενδυματολόγος και σκηνοθέτης, σε όλα σχεδόν τα Ελληνικά θέατρα, και στα Κρατικά, καθώς και στην Λυρική σκηνή … Ήταν μυθικό πρόσωπο, την εποχή εκείνη! Έλα όμως που ο Γρηγόρης ακούγοντας εμάς  να τραγουδάμε, τον άφηνε κάθε τόσο και ερχόταν να πεί κι αυτός λίγο, μαζί μας!! Αφού τον παίδεψε τον άνθρωπο, εδέησε να τελειώσει! Τότε σηκώθηκε ο Αγγελόπουλος από την πολυθρόνα, πλήρωσε, άνοιξε την πόρτα και είπε –έξαλλος– πρίν φύγει:  Άκου Γρηγόρη, άλλη φορά, όταν θα θέλω να ξυριστώ, θα πηγαίνω στον… Καλομοίρη!!

via