Οι αιτίες των προβλημάτων που υπάρχουν στις σχέσεις είναι:
Πρώτη αιτία είναι ότι, όταν δε νιώθουμε καλά, ρίχνουμε το φταίξιμο στον άλλο, επειδή δεν έχουμε αναλάβει την ευθύνη για την πραγματικότητά μας. Δεν έχουμε αναλάβει την ευθύνη για την ευτυχία μας, για την ικανοποίησή μας και νομίζουμε ότι είναι ευθύνη του συντρόφου μας να μας κάνει να νιώθουμε ευτυχισμένοι, ασφαλείς και ότι αξίζουμε.
Ο άλλος εισπράττει τα αρνητικά μας συναισθήματα και αρχίζει εκείνος τώρα να μην έχει αυτό που χρειάζεται από εμάς και ξεκινάει έτσι ο φαύλος κύκλος μεταξύ μας. Νιώθουμε και οι δυο αδικημένοι, παρεξηγημένοι και μόνοι. Και οι δύο αναπτύσσουμε την άμυνα, τον εγωισμό και την ξεχωριστότητα σ’ αυτήν την σχέση, αφού ούτε ο ένας ούτε ο άλλος δεν έχουμε αναλάβει την απόλυτη ευθύνη για την πραγματικότητά μας.
Υπάρχει επίσης και η περίπτωση που εμείς δεν αφήνουμε το σύντροφό μας να αναλάβει την ευθύνη για την πραγματικότητά του. Νιώθουμε εκνευρισμό και θυμό γι’ αυτόν, επειδή δεν είναι ικανοποιημένος. Το παίρνουμε προσωπικά και νιώθουμε ότι έχουμε αποτύχει εμείς, ότι δεν αξίζουμε, επειδή αυτός δεν είναι ικανοποιημένος με μας ή με τη ζωή. Αυτό είναι επίσης μια μεγάλη πηγή αρνητικότητας στις σχέσεις.
Η δεύτερη αιτία είναι ότι δεν έχουμε αρκετή αυτοπεποίθηση και αυτοπαραδοχή και έτσι προσπαθούμε να στηριζόμαστε επάνω στον άλλο και περιμένουμε ότι εκείνος θα καταφέρει να μας δώσει κάτι που εμείς δεν έχουμε μέσα μας. Αυτό όμως δεν μπορεί να γίνει. Μόνο εμείς μπορούμε να καλλιεργήσουμε μέσα μας την αίσθηση της αξίας και της ασφάλειας. Δεν μπορεί να το κάνει ο άλλος, όσο κι αν προσπαθεί. Μπορεί ίσως να μας βοηθήσει. Πολλές φορές όμως εξυπηρετεί την εξέλιξή μας το να μη μας βοηθήσει, ώστε να αναγκαστούμε να καλλιεργήσουμε μόνοι μας την εσωτερική μας δύναμη. Τότε έχουμε πραγματική εξέλιξη.
Τρίτη αιτία των προβλημάτων είναι ότι δεν υπάρχει εκπαίδευση στην επικοινωνία. Δεν ξέρουμε να επικοινωνούμε. Επικοινωνούμε με λάθος τρόπο. Δεν επικοινωνούμε σωστά και αυτό είναι μεγάλο πρόβλημα.
Τέταρτη αιτία είναι ότι δεν ξέρουμε τι θέλουμε, άλλο ένα μεγάλο πρόβλημα. Νομίζουμε ότι έχουμε εξωτερικές συγκρούσεις, αλλά τελικά οι συγκρούσεις μας είναι εσωτερικές, που καθρεφτίζονται στις σχέσεις μας και νομίζουμε ότι το πρόβλημά μας είναι ο άλλος. Δεν είναι. Απλώς, δεν έχουμε ξεκαθαρίσει μέσα μας τι θέλουμε και ο σύντροφός μας παίρνει μία από τις δύο αντικρουόμενες θέσεις που υπάρχουν μέσα μας. Μιλάει παίρνοντας το μέρος ενός από τα κομμάτια του διχασμένου εαυτού μας.
Έτσι εμείς θεωρούμε ότι εκείνος είναι το πρόβλημά μας, ενώ στην πραγματικότητα δεν ξέρουμε καλά-καλά τι θέλουμε και ο άλλος λειτουργεί σαν καθρέφτης της εσωτερικής μας σύγκρουσης. Συνεπώς κάτι που είναι απαραίτητο να κάνουμε, είναι η αναθεώρηση των αξιών μας. Όταν ξεκαθαρίσουμε τι πιστεύουμε, τι επιθυμούμε να έχουμε, θα έχουμε πολύ λιγότερες συγκρούσεις.
Η επόμενη αιτία είναι ότι έχουμε αρνητικά πρότυπα.
Δεν έχουμε εμπειρία από καλές ώριμες σχέσεις στη ζωή μας. Οι περισσότεροι τουλάχιστον έχουμε δει σχέσεις χωρίς ειλικρίνεια, χωρίς ανοιχτή επικοινωνία, με καταπίεση και αδικία. Βιντεοσκοπούμε τις σχέσεις που βλέπουμε γύρω μας τα οκτώ πρώτα χρόνια της ζωής μας και μετά παίζουμε την κασέτα για την υπόλοιπη ζωή μας, μέχρι να μπορέσουμε να επέμβουμε, αφού γνωρίσουμε σε βάθος τον εαυτό μας, για να αλλάξουμε συνειδητά την εγγραφή.
Κι ένα τελευταίο εμπόδιο είναι η έμφαση στον ατομισμό. Στις μέρες μας διανύουμε μια φάση που κυριαρχεί το ιδανικό της ατομικότητας, της ξεχωριστότητας. Η γυναίκα αφυπνίζεται. Κάποτε δεν υπήρχαν δύο σε μια σχέση, υπήρχε μόνο ένας, ο άντρας. Η γυναίκα υπάκουε. Δεν υπήρχαν δύο γνώμες, δύο προσωπικότητες για να υπάρχουν προβλήματα.
Τώρα που έχει αφυπνιστεί η άλλη προσωπικότητα, είναι φυσικό να υπάρχουν προβλήματα. Τώρα η γυναίκα έχει γνώμη, θέληση και εκφράζει τη σκέψη της. Τώρα στη σχέση υπάρχουν δύο. Αυτό είναι πολύ θετικό και είναι οπωσδήποτε σημαντικό βήμα στη πορεία της εξέλιξης, αλλά συγχρόνως προκαλεί μια ανάγκη για ταύτιση με την ατομικότητα και την ξεχωριστότητα και στις δύο πλευρές. Γιατί και οι δύο πλευρές νιώθουν κίνδυνο εξαιτίας της καινούργιας κατάστασης.
Κανένας από τους δύο δεν ξέρει πώς να λειτουργήσει. Ούτε η γυναίκα ούτε ο άντρας νιώθουν άνετα μέσα στην ισότητα. Υποσυνείδητα λειτουργούν ακόμα οι παλιές σκεπτομορφές, υπάρχει σύγχυση και η κατάσταση είναι, προσωρινά τουλάχιστον, μπερδεμένη.
Από το βιβλίο «ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑ» του Ρόμπερτ Ηλία Νατζέμυ
