Νομίζω ότι υπάρχουν πολλά σημεία στα οποία συμφωνώ με τον Χριστό, πολύ περισσότερο από εκείνους που λένε ότι είναι χριστιανοί.
Δεν ξέρω αν θα μπορούσα να τον ακολουθήσω σε όλα, αλλά θα μπορούσα να πάω μαζί του πολύ πιο μακριά από εκείνους που ισχυρίζονται ότι είναι χριστιανοί.
Θα θυμάστε αυτό που είπε: "Μη αντιστήναι τω πονηρώ, αλλ' όστις σε ραπίζει εις την δεξιάν σιαγόνα, στρέψον αυτώ και την άλλην".
Αυτό δεν είναι ένας νέος κανόνας, μία νέα αρχή.
Το είπαν ο Λάο Τσε και ο Βούδας πεντακόσια ή εξακόσια χρόνια πριν από τον Χριστό.
Δεν είναι όμως μια αρχή που την υιοθετούν οι χριστιανοί σαν κάτι το αυτονόητο.
Για παράδειγμα, δεν αμφιβάλλω ότι ο σημερινός πρωθυπουργός της Αγγλίας είναι ειλικρινής πιστός, αλλά δεν θα σας συμβούλευα να τον χαστουκίσετε.
Αν το κάνετε, θα διαπιστώσετε ότι θεωρούσε πως η ρήση αυτή έχει μεταφορική σημασία.
Eπειτα, υπάρχει και ένα άλλο σημείο το οποίο θεωρώ έξοχο.
Θυμάστε ότι ο Χριστός είπε "μη κρίνετε, ίνα μη κριθήτε".
Δεν νομίζω ότι ο κανόνας αυτός είναι δημοφιλής στα δικαστήρια των χριστιανικών χωρών.
Γνώρισα πολλούς δικαστές που ήσαν ευσεβείς χριστιανοί, κανένας τους όμως δεν είχε την αίσθηση ότι καταπατούσε τις χριστιανικές αρχές κατά την άσκηση των καθηκόντων του...
Τέλος, υπάρχει άλλο ένα απόφθεγμα του Χριστού, το οποίο θεωρώ εξίσου σπουδαίο, αλλά δεν πιστεύω ότι αρέσει σε μερικούς χριστιανούς φίλους μας.
Λέει: "ει θέλεις τέλειος είναι, ύπαγε πώλησόν σου τα υπάρχοντα και δός τοις πτωχοίς".
Είναι έξοχο αλλά δεν έχει ευρεία εφαρμογή.
Θεωρώ ότι όλα αυτά είναι ορθοί κανόνες, αν και είναι λίγο δύσκολο να τα κάνεις πράξη.
Δεν μπορώ να πω ότι ζω σύμφωνα με αυτές τις αρχές. Αλλά, στο κάτω κάτω, δεν ισχυρίστηκα ότι είμαι ευσεβής χριστιανός.
Ο συναισθηματικός παράγων
Καθώς είπα πριν, δεν νομίζω ότι ο πραγματικός λόγος που οι άνθρωποι ασπάζονται τη θρησκεία έχει οποιαδήποτε σχέση με την επιχειρηματολογία, προσχωρούν στη θρησκεία για συναισθηματικούς λόγους.
Ακούμε συχνά ότι δεν είναι σωστό να στρέφεται κανείς εναντίον της θρησκείας διότι η θρησκεία κάνει τους ανθρώπους ενάρετους.
Eτσι ακούω, αλλά δεν το βλέπω.
Γνωρίζετε ασφαλώς την παρωδία αυτού του επιχειρήματος στο έργο του Σάμιουελ Μπάτλερ Eριγουον (Erewhon), θα θυμάστε ότι στο Eριγουον υπάρχει κάποιος Χιγκς που φτάνει σε μια μακρινή χώρα και αφού μείνει εκεί για κάμποσο καιρό, το σκάει με έναν αερόστατο.
Είκοσι χρόνια αργότερα επιστρέφει σε αυτή τη χώρα και διαπιστώνει οτι οι κάτοικοί της έχουν μία νέα θρησκεία όπου λατρεύουν τον ίδιο με το όνομα "Ο Υιός του Hλιου".
Λένε ότι ανελήφθη εις τους ουρανούς.
Μαθαίνει ότι τις προσεχείς ημέρες είναι η εορτή της Αναλήψεως και ακούει τους καθηγητές Χάνκυ και Πάνκυ να λένε μεταξύ τους ότι ποτέ δεν είδαν τον Χιγκς με τα ίδια τους τα μάτια και ελπίζουν να μην τον δουν ποτέ.
Ο Χίγκς εξοργίζεται, τους πλησιάζει και τους λέει: "Θα ξεσκεπάσω όλη αυτή την απάτη και θα πω στο λαό του Εριγουον ότι εγώ είμαι, ο Χιγκς, ένας κοινός άνθρωπος που πέταξα με ένα αερόστατο".
Αυτοί του απαντούν: "Δεν πρέπει να το κάνεις αυτό διότι όλοι οι ηθικοί κανόνες εδώ στηρίζονται σε αυτόν τον μύθο και αν μάθουν ότι δεν ανελήφθη στους ουρανούς, θα γίνουν όλοι τους κακοί".
Ο Χίγκς πείθεται και αναχωρεί χωρίς άλλη συζήτηση.
Αυτή είναι η βασική ιδέα -ότι αν δεν ήμασταν χριστιανοί, θα ήμασταν όλοι κακοί.
Μου φαίνεται ότι όσοι το υποστήριξαν αυτό ήταν, στην πλειοψηφία τους, εξαιρετικά κακοί.
Φαίνεται περίεργο αλλά όσο πιο έντονη είναι η θρησκευτική ζωή σε μία εποχή και όσο πιο βαθιά η δογματική πίστη, τόσο και μεγαλύτερη η σκληρότητα και χειρότερα τα πράγματα.
Στις αποκαλούμενες εποχές της πίστης, όταν οι άνθρωποι πίστευαν απόλυτα στη χριστιανική θρησκεία, υπήρχε η Ιερά Εξέταση των βασανιστηρίων.
Εκατομμύρια άτυχες γυναίκες κατηγορήθηκαν ότι ήσαν μάγισσες και κάηκαν ζωντανές.
Πολλοί άνθρωποι υπέστησαν τα πάνδεινα στο όνομα της θρησκείας.
Αν εξετάσετε την ιστορία θα διαπιστώσετε ότι κάθε πρόοδος στα ήθη των ανθρώπων, κάθε βελτίωση της ποινικής νομοθεσίας, κάθε προσπάθεια για τον περιορισμό των πολέμων, για την καλύτερη μεταχείριση των έγχρωμων φυλών, για την απάλειψη της δουλείας, βρήκε τη σθεναρή και συστηματική αντίσταση των οργανωμένων εκκλησιών.
Το λέω συνειδητά, ότι η χριστιανική θρησκεία, καθώς έχει οργανωθεί στις Εκκλησίες, υπήρξε και παραμένει ακόμα ο κυριότερος εχθρός της ηθικής προόδου στον κόσμο.
Bertrand Russel
"Κείμενα για τη θρησκεία", Εκδόσεις "Scripta", 2006 / Κεφάλαιο "Γιατί δεν είμαι Χριστιανός"
