Ένα από τα σημαντικά θέματα που μας απασχολούν
στις σχέσεις μας και μάλιστα σχεδόν με την ίδια ένταση
σε όλη τη διάρκειά τους
-από τη στιγμή της πρώτης χειραψίας
μέχρι τη στιγμή του χωρισμού,
ενίοτε και μετά τη στιγμή του χωρισμού-
είναι η ειλικρίνεια.
Ειδικά εφόσον ο άνθρωπος με τον οποίο σχετιζόμαστε
μας ενδιαφέρει πολύ,
το μυαλό μας κατακλύζεται από δεκάδες ερωτήσεις.
«Είναι μόνος;»,
«Με θέλει;»,
«Με θέλει όσο δείχνει;»,
«Τα εννοεί όσα λέει;»,
«Μήπως βλέπει και άλλες;»,
«Ήταν πράγματι με τους φίλους του χτες βράδυ;»,
«Μου είπε αλήθεια ότι είναι κουρασμένος
ή είναι πρόφαση για να μη βρεθούμε;»
Η λίστα είναι ατελείωτη
και θα μπορούσα να συνεχίζω επ αόριστον,
όμως θεωρώ ότι έχετε ήδη σχηματίσει την εικόνα.
Είναι κοινός τόπος
ότι οι υγιείς σχέσεις βασίζονται στην ειλικρίνεια.
Είναι το πρώτο πράγμα που ζητάμε,
είναι το πρώτο στο οποίο ελπίζουμε.
Ή τουλάχιστον αυτό υποστηρίζουμε.
Δύσκολα θα βρεις άνθρωπο
να εκφράσει αντίθετη άποψη
αφού όλοι έχουμε μεγαλώσει
με τις αξίες της ειλικρίνειας και της αλήθειας:
από παιδάκια το πρώτο που μαθαίνουμε είναι
ότι πρέπει να λέμε πάντοτε την αλήθεια
στους άλλους όσο δύσκολη κι αν είναι.
Μέχρι εδώ καλά...
Σκεφτόμουν πρόσφατα την σκηνή από την ταινία
Sex and the City I, που ο Στηβ ομολογεί στην Μιράντα
ότι την απάτησε.
Εκείνη δρομολογούσε το πρόγραμμα της ημέρας
τακτοποιώντας ταυτόχρονα τα ψώνια στην κουζίνα
και εκείνος μη αντέχοντας άλλο,
της «πετάει στα μούτρα» το γεγονός,
αφήνοντάς την σοκαρισμένη και άναυδη.
Άραγε ποιο σκοπό έχει μια τέτοια ομολογία
και πόσο αυτή σχετίζεται με την ειλικρίνεια;
Είναι ειλικρίνεια να εκφράζεις κάθε σου σκέψη
στον άνθρωπο που έχεις διαλέξει να περάσεις μια νύχτα
ή μια ζωή μαζί του,
χωρίς να σε ενδιαφέρει η επίδραση
που θα έχει αυτό πάνω του;
Μήπως απλώς θέλεις να ξεφορτώσεις κάτι
που σε πνίγει και να μεταφέρεις την ευθύνη
του δικού σου προβλήματος στον άλλον;
Μήπως η ειλικρίνεια οφείλει
να είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ευγένεια
και όχι να αποτελεί μια βίαιη πράξη
εναντίον εκείνου που την υφίσταται;
Ας το δούμε σε ένα απλό παράδειγμα :
Η Νίκη δεν θέλει πια να είναι με τον Στράτο.
Οι παραξενιές και οι αδυναμίες του την κούρασαν
και παρ’ότι υπήρξε ερωτευμένη μαζί του,
βαρέθηκε να παλεύει για τα αυτονόητα
και αποφασίζει να αποχωρήσει.
Με δεδομένο ότι υποστηρίζει την ειλικρίνεια στις σχέσεις,
έχει δυο επιλογές.
Η μια είναι να του πει να χωρίσουν
και να του καταλογίσει όλα όσα εκείνη θεωρεί
ως μειονεκτήματά του και η άλλη είναι
να το κάνει λέγοντας ότι θεωρεί πώς η σχέση τους
έχει φτάσει σε ένα αδιέξοδο
και εκείνη δε μπορεί να ανταπεξέλθει.
Κάνοντας την επιλογή της πρώτης ενέργειας
προκύπτουν τα εξής :
ο Στράτος νιώθει επιτιθέμενος,
ότι η Νίκη τον μειώνει,
ότι τον κατηγορεί για αυτό που είναι
και ότι δεν τον αποδέχεται.
Συνεπώς, ο χωρισμός πέραν του ότι είναι επώδυνος
ως γεγονός,
αφήνει πίσω έναν διπλά πληγωμένο Στράτο.
Στην περίπτωση όμως που η Νίκη
επιλέξει να φύγει από τη σχέση
με το επιχείρημα της αδυναμίας της να ανταπεξέλθει,
ο Στράτος νιώθει ότι
αναλαμβάνει και εκείνη μέρος της ευθύνης
κάτι που αφενός τον ανακουφίζει,
αφετέρου αφού δεν θα μπει σε άμυνα,
υπάρχει σημαντική πιθανότητα να μπορέσει
να δει την κατάσταση από την πλευρά της Νίκης
και πιθανόν αυτό να τον βοηθήσει στο μέλλον να εξελιχθεί,
έστω και χωρίς εκείνη,
όταν ο αρχίσει να συνέρχεται
από τον πόνο του χωρισμού.
Όταν λοιπόν καλούμαστε
να είμαστε ειλικρινείς στις σχέσεις μας,
θα ήταν καλό να σκεφτούμε και αυτόν
που υφίσταται την απόφασή μας.
Δε λέμε στους συντρόφους μας ότι τους απατήσαμε,
λίγο πριν μπει η μάνα τους στο νοσοκομείο.
Δε λέμε στους συντρόφους μας να χωρίσουμε
μια μέρα πριν τα γενέθλιά τους.
Δε λέμε στους συντρόφους μας πόσο φρικτοί είναι μαζί μας
όταν λήγει η προθεσμία να παραδόσουν ένα project.
Γενικότερα,
εφόσον αποφασίσουμε να είμαστε ειλικρινείς
– και μαγκιά μας –
καλό είναι να το κάνουμε με τρόπο ευγενικό,
ήρεμο, γλυκό.
Με τρόπο που να τιμά τη σχέση που έχουμε
και να μην υποτιμά τον άλλον,
ακόμη κι αν το αξίζει,
ακόμη κι αν μας προκαλέσει.
Ήδη σας ακούω να λέτε:
«Σιγά μη καταλάβει με αυτόν τον τρόπο το γαϊδούρι!».
Έχω να σας πω ότι ούτως ή άλλως δε θα καταλάβει.
Όμως σε βάθος χρόνου,
που ίσως το γαϊδούρι ωριμάσει,
θα εκτιμήσει εκείνο το άτομο
που στάθηκε με σεβασμό απέναντι στις αδυναμίες του.
Άλλωστε ας μη ξεχνάμε
ότι πρόκειται για τη δική μας πραγματικότητα,
για την δική μας αλήθεια,
για τις δικές μας επιλογές,
συνεπώς υπόκεινται
και σε κάποιο βαθμό υποκειμενικότητας.
Στην τελική,
ας μη πετάμε και τα δικά μας σκουπίδια στους άλλους.
Αρκετά δικά τους έχουν!
