Όσοι έχετε κόρες ή έχετε γνωστούς, συγγενείς και φίλους με κόρες, ίσως να προσέξατε την "πριγκιπισσοκουλτούρα" που επικρατεί στο κοριτσίστικο παιχνίδι και στην κοριτσίστικη ένδυση. Εμπνευσμένοι από γνωστά (αλλά αναχρονιστικά) παραμύθια, περνούν στα μικρά κορίτσια το μήνυμα ότι είναι πριγκίπισσες (κάτι το δελεαστικό που προσδίδει μια ψευδαίσθηση μοναδικότητας και τιμής) που όμως περιμένουν τον πρίγκιπα του παραμυθιού να τις παντρευτεί. Η έννοια της πριγκίπισσας είναι δελεαστική και για τους γονείς, αφού στα μάτια τους η κόρη γίνεται ξεχωριστή, ευγενής, ανώτερη, γαλαζοαίματη- και με προεκτάσεις ομορφιάς φυσικά, γιατί όλες οι πριγκιποπούλες πρέπει να είναι όμορφες.
Το διαφημιστικό λοιπόν δέλεαρ είναι εμφανές: στέμματα, ροζ πριγκιπικά φορέματα, σκήπτρα, κάστρα στα οποία είναι έγκλειστη η πριγκίπισσα (το πολύ πολύ να καβαλήσει μια άμαξα που θα την πάει σε έναν χορό), όλα αυτά πασπαλισμένα με το απαραίτητο γκλίτερ που θα δώσει μια λάμψη στην κοριτσίστικη φαντασίωση.
Τι συμβαίνει όμως στην πραγματικότητα; Γιατί μπορεί να είναι παιδαγωγικά λανθασμένη αυτή η προσέγγιση;
*Η πριγκίπισσα έχει ως στόχο όχι να γίνει βασίλισσα αλλά να παντρευτεί τον πρίγκιπα που θα έρθει να τη σώσει από την ανύπαντρη κατάστασή της. Το πολύ πολύ να γίνει βασίλισσα στο πλευρό του βασιλιά της.
*Οι ενδυματολογικές προτιμήσεις του στυλ "πριγκίπισσα" είναι μικρογραφίες φορεμάτων τύπου "μις υφήλιος", με άβολα ρούχα, φουρό, ψηλά τακούνια και ακριβά κοσμήματα. Με τέτοια άβολα και καθαρά ρούχα δεν μπορείς να εξερευνήσεις τον κόσμο αλλά μόνο να κάθεσαι ή να χορεψεις για λίγο βαλς.
*Τα ενδιαφέροντα μιας πριγκίπισσας είναι ο καλωπισμός (προσέξτε ότι πλέον κυκλοφορούν και παιδικά καλλυντικά!), το κέντημα, η χαμογελαστή όψη και η ευγενική συμπεριφορά προς τους υπηκόους. Όχι η στρατηγική, η διοίκηση, οι επιστήμες, το διάβασμα, το κυνηγι.
*Ο τελικός προορισμός της πριγκίπισσας είναι ο γάμος και το μόνο εφόδιο που χρειάζεσαι στη ζωή είναι η ομορφιά. Η υπέρμετρη έμφαση στην εξωτερική εμφάνιση σύμφωνα με πολλές έρευνες συνεισφέρει στη χαμηλή αυτοεκτίμηση, στην κατάθλιψη, στην εμφάνιση διατροφικών διαταραχών και σε υπερβολικά σεξουαλικές συμπεριφορές.
*Η πριγκίπισσα στα παραμύθια χρειάζεται σωτηρία από κάτι (δράκο, κακιά μητριά, μάγια κτλ.) και μόνο κάποιος άλλος (ο πρίγκιπας) μπορεί να τη σώσει. Έτσι δε διδάσκεται η αυτονομία και η αυτοπεποίθηση αλλά η παθητικότητα και η αβοηθησία.
*Ο πρίγκιπας επωμίζεται όλη την ευθύνη και για τον εαυτό του και για την κοπέλα, η οποία ούτε καν τον βοηθάει στις μάχες που πρέπει να δώσει.
Η εταιρία Ντίσνεϋ έχει κατηγορηθεί πολλές φορές για τα λανθασμένα γυναικεία (αλλά και αντρικά!) πρότυπα που παρουσιάζονται στις περισσότερες παιδικές ταινίες της. Με μια πιο προσεκτική παρατήρηση, διαπιστώνουμε ότι οι πριγκίπισσες είναι γλυκιές, τσαχπίνες, χαριτωμένες, σέξι, με πολύ λεπτή μέση, σφιχτά ρούχα και στημμένη πόζα.
Αν λάβουμε υπόψη τους χαρακτήρες, ο ρόλος της γυναίκας εμφανίζεται ως ιδιαίτερα περιορισμένος και υποτιμημένος. Οι ταινίες αυτές δεν αποτελούν μόνο ψυχαγωγία αλλά και μαθήματα για τα μικρά παιδιά που απορροφούν μηνύματα και ενστερνίζονται διδάγματα συμπεριφοράς και εξωτερικής εμφάνισης. Ακόμα και η εξαίρεση, η πρωταγωνίστρια Μερίντα στην ταινία Brave, δε γλίτωσε από τη σεξουαλικοποίηση της εικόνας της:
Τα παραμύθια βέβαια, όπως και το παιχνίδι ρόλων, έχουν μεγάλη παιδαγωγική σημασία. Δεν είναι κακό τα παιδιά να δοκιμάζουν ρόλους και να διαβάζουν παραμύθια ή να βλέπουν ταινίες που είναι ψυχαγωγικές και ασκούν τη φαντασία τους. Όμως όταν αυτό γίνεται εξακολουθητικά, εμπεριέχει κινδύνους.
Η Εβελίνα ως μεγαλύτερη και ωριμότερη το σκέφτεται καλύτερα…
Εβελίνα: Εβίτα δεν είναι καθόλου καλή ιδέα. Θα μένεις σε παλάτι!
Η Εβίτα χαμογελάει ευτυχισμένη… Η Εβελίνα συνεχίζει…
Εβελίνα: Εβίτα, είναι χάλια σε παλάτι. Δεν έχει τίποτα εκτός από διακοσμήσεις!
Εγώ: Γιατί το λες αυτό Εβελίνα;
Εβελίνα: Είναι χάλια σε παλάτι για αυτό! Εξάλλου Εβίτα… Δε θυμάσαι που έχουμε πει ότι θα μένουμε μαζί όταν θα μεγαλώσουμε;
Εβίτα: Μα θα μπορείς να έρχεσαι!
Εβελίνα: Δε θα ξέρω τίποτα από το πώς θα λειτουργούν τα πράγματα στο παλάτι!
Εβίτα: Θα στα μάθω.
Εβελίνα: (Έχει ταραχτεί τώρα) Μα Εβίτα πώς θα παίζουμε αν μένεις στο παλάτι; Πες μου. Πώς θα παίζουμε;
Εβίτα: Μα θα έρχεσαι εσύ Εβελίνα. Και θα παίζουμε!
Εβελίνα: Μα Εβίτα πώς θα έρχομαι; Δεν υπάρχουν πρίγκιπες στην Ελλάδα. Θα πρέπει να φύγεις και θα είμαστε μακριά!
Εβίτα: Θα έρχομαι εγώ με την άμαξα τότε.
Εγώ: Εβίτα μου θα είσαι μακριά, δε θα μπορείς να έρχεσαι με την άμαξα. Θα πρέπει να παίρνεις αεροπλάνο.
Εβελίνα: Είδες Εβίτα; Εξάλλου αν γίνεις πριγκίπισσα θα είμαι κι εγώ αναγκαστικά πριγκίπισσα γιατί είμαι αδελφή σου! Και δε θέλω!
Εγώ: Γιατί Εβελίνα δε θέλεις;
Εβελίνα: Γιατί είναι χάλια να είσαι πριγκίπισσα. Δε θέλω να μου φέρνουν φαγητά στο κρεβάτι!
Εγώ: Νομίζω ότι μπορείς να τους πεις να μη σου φέρνουν. Μην ανησυχείς.
Εβελίνα: Και πάλι! Μια πριγκίπισσα δεν μπορεί να κάνει ό,τι θέλει! Εβίτα είναι πολύ κακή ιδέα να γίνεις πριγκίπισσα. Δε θα μπορείς να οδηγείς. Καταλαβαίνεις Εβίτα;
Εγώ: Θα μπορεί να οδηγεί Εβελίνα. Δεν είναι όπως τα παλιά τα χρόνια. Οι πριγκίπισσες τώρα μπορούν να οδηγούν.
Εβελίνα: Μα μαμά δεν καταλαβαίνεις. Δε θα μπορεί να φοράει φόρμες! Όλο φορέματα, φορέματα. Εγώ θέλω φόρμες!
Εγώ: Εβελίνα θα μπορεί να φοράει φόρμες. Μέσα στο παλάτι θα μπορεί να φοράει ό,τι θέλει.
Εβελίνα: Εβίτα άκου με: Δε θα μπορείς να τρως την πίτσα με το χέρι! Καταλαβαίνεις;
Εβίτα: Δεν πειράζει Εβελίνα έχω ξαναφάει πίτσα με το πηρούνι. Θα τα καταφέρω.
Εβελίνα: Εβίτα! Είχαμε πει θα μένουμε μαζί! Και εγώ δε θέλω να μένω σε παλάτι. Δεν είναι καθόλου ωραία να ζεις σε παλάτι! Είναι βαρετά! Όλο πολυτέλειες και τέτοια. Είναι χάλια. Δε θέλω παλάτι, θέλω σπιτάκι!
Εγώ: Τι όμορφο αυτό που είπες Εβελίνα… Ό,τι πιο όμορφο έχω ακούσει!
Εβελίνα: Εβίτα άκου με: Δεν πρέπει να γίνεις πριγκίπισσα. Θα καταστρέψεις τα όνειρά σου. Τι βαρετή που θα είναι η ζωή σου σαν πριγκίπισσα. Εσύ θέλεις να γίνεις δασκάλα! Σαν πριγκίπισσα θα πρέπει να τα ξεχάσεις όλα, καταλαβαίνεις; Δε θα κάνεις τίποτα όλη μέρα!
Εγώ: Εβελίνα, μη νομίζεις… Θα έχει χρόνο να κάνει καλές πράξεις, να ταξιδεύει, να βοηθάει ανθρώπους που έχουν ανάγκη…
Εβελίνα: Και τι ζωή είναι αυτή; Εντάξει, θα έχει λεφτά να βοηθάει. Και όλη μέρα τι θα κάνει;
Εγώ: Μπορεί να βοηθάει αφιερώνοντας χρόνο. Το κάνουν αυτό οι πριγκίπισσες.
Εβελίνα: Μα έχει όνειρα! Να εγκαταλείψει τα όνειρά της;
Εγώ: Όχι, να μην τα εγκαταλείψει. Αλλά αν αγαπήσει τον πρίγκιπα; Καμιά φορά η αγάπη δεν έχει λογική. Δηλαδή με τη λογική μπορεί να μη θέλει να τον παντρευτεί, αλλά η καρδιά της μπορεί να της λέει άλλο. Πρέπει να ακούσει την καρδιά της!
Εβίτα: Μαμά υπάρχει λύση: Θα έπηζα (=έπειθα) τον πρίγκιπα να παραιτηθεί! Αυτό γίνεται, δε γίνεται;
Εγώ: Τι ωραίο αυτό που είπες Εβίτα… Είναι ωραία σκέψη. Και βέβαια γίνεται.
Εβίτα: Μη στεναχωριέσαι Εβελίνα. Θα κρατήσω την υπόσχεσή μου. Θα παραιτηθεί εκείνος κι έτσι θα ζήσουμε για πάντα μαζί. Δε θα γίνω πριγκίπισσα, εντάξει;
Εβελίνα: Εντάξει.
Εβίτα: Καλά το σκέφτηκα μαμά;
Εγώ: Καλά το σκέφτηκες Εβίτα. Αλλά άκουσέ με αυτό που σου λέω είναι πολύ σημαντικό: Είναι δική σου η ζωή. Εσύ θέλω να αποφασίσεις. Ούτε ο πρίγκιπας, ούτε εγώ, ούτε η αδελφή σου. Δική σου είναι η ζωή εντάξει;
Εβίτα: Εντάξει.
Σήμερα το πρωί…
Εγώ: Λοιπόν Εβίτα τι αποφάσισες τελικά για το θέμα της πριγκίπισσας;
Εβίτα: Τελικά δε θέλω να γίνω.
Εγώ: Είπαμε όμως είναι δική σου η ζωή εντάξει; Ό,τι θέλεις εσύ!
Εβίτα: Εγώ θέλω να μένω μαζί με την αδελφή μου και μαζί σου. Δε θέλω να μένω μακριά. Θα τον κάνω να παραιτηθεί όμως από πρίγκιπας.
Εγώ: Εντάξει.
Εβίτα: Γιατί μαμά θέλω να μένουμε κοντά. Γιατί εσύ δε θα μπορείς να ταξιδεύεις μακριά, θα είσαι γριούλα. (!!!) Θέλω να μείνω Ελλάδα μαμά. Θα μείνουμε Ελλάδα!
Εγώ: Σίγουρα Εβίτα;
Εβίτα: Yes!
Οπότε προς αποφυγή παρεξηγήσεων: Θέλουμε Ελλάδα, θέλουμε φόρμες, θέλουμε πίτσες με το χέρι και θέλουμε σπιτάκι! Αν μας ερωτευτείτε, θα σας “πήξουμε” να παραιτηθείτε.
Και αυτή ήταν η τελευταία μας κουβέντα.
Photo by Armadillo444
Πηγή: educpsychology.blogspot.gr
via