Το Χόλιγουντ δεν ψυχαγωγεί μόνον. Προβλέπει πριν από εμάς για εμάς, ξεδιπλώνοντας εντέχνως το δόγμα «η πραγματικότητα ξεπερνάει τη φαντασία». Τα αποδομητικά του κόσμου σενάρια, με το δέος της εσχατολογικής κατάληξης, λειτουργούν και ως ελαφρολαϊκές φιλοσοφικές ασκήσεις: «Από μια κλωστή κρεμόμαστε».
Η συνέχεια επί της οθόνης. Θυμίζω, ενδεικτικά, την ταινία «Αρμαγεδδών», όπου ένας γιγάντιος αστεροειδής έβαλε σημάδι τη Γη μας. Με επίκεντρο τις ΗΠΑ, οι ηγέτες και οι κάτοικοι του πλανήτη αδελφοποιούνται εξ ανάγκης για να αντιμετωπίσουν τον επερχόμενο αφανισμό. Πώς; Στέλνοντας διαστημική αποστολή αποφασισμένων και φυτεύοντας πυρηνικά (αγαθοεργά) όπλα στον εισβολέα, διαλύοντάς τον. Μπρους Γουίλις (αρχηγός) – αστεροειδής 1-0, και η ζωή συνεχίζεται. Αλλά και σινε-εδέσματα με πρωταγωνιστές φονικούς ιούς είδαν πολλά τα μάτια μας.
Οι σημερινές εικόνες με τους ανά τον κόσμο γιατρούς-νοσηλευτές που φορούν τις –σαν διαστημικές– στολές, λες και βγήκαν από γυρίσματα τέτοιας ταινίας. Δυτική Αφρική- αγεωγράφητη ζώνη στο μυαλό των περισσότερων. Μαύρη Ηπειρος, αυτό αρκούσε έως χθες. Γουινέα, Σιέρα Λεόνε, Τόγκο κ.ά. Την κοινή αγωνία συνόψισε η πρόεδρος της Λιβερίας, Ελεν Τζόνσον Σίρλιφ – πρώτη φορά την ακούμε: μια γενιά Αφρικανών κινδυνεύει να χαθεί, γονατίσαμε. Και απευθύνoντας SOS στην παγκόσμια κοινότητα, κάλεσε όλες τις χώρες σε αγαθή συστράτευση γιατί ο ιός Εμπολα σύνορα δεν γνωρίζει. Όπως και ο πανικός, που διαδίδεται ταχύτερα στους καλοζωισμένους.
Εάν ο Εμπολα δεν είχε εισβάλει στη Δύση, και θέριζε μόνο στην Αφρική, θα παρέμενε στα συνήθη ειδησεογραφικά και ανθρωπιστικά μας όρια. Όπως οι λιμοί, άλλες φοβερές ασθένειες, εμφύλιες συρράξεις, πραξικοπήματα, σαρωτικές θεομηνίες, αιματοχυσίες μεταξύ φυλών. Η «βαθιά» Αφρική των σαφάρι, της ανθρωποβόρας πανίδας, των παιδιών με τις μύγες στα ρουθούνια και τις πρησμένες κοιλιές, των χρυσοτόκων εδαφών, των κάτισχνων εκπληκτικών δρομέων, των ανιμιστών, ενδύεται ακόμα κουρέλια, ως επαίτης των εθνών.
Ο Αφροαμερικανός, μετρημένος πρόεδρος των ΗΠΑ διείδε τον κίνδυνο προτρέποντας τους συμπατριώτες του να μην παραδοθούν στην υστερία και στον φόβο, φαινόμενα που μπορούν να οδηγήσουν σε «υγειονομικό κραχ». Άλλωστε, οι μελετηροί χριστεπώνυμοι, έχοντας αποστηθίσει την «Αποκάλυψη του Ιωάννη», παρακάμπτουν με ψυχραιμία προφητείες όπως «έρχεται Αποκάλυψη».
Γράφτηκε ήδη ότι η ασθένεια που τσάκισε τους Αθηναίους λίγο μετά την έναρξη του Πελοποννησιακού Πολέμου ήταν «τύπου Εμπολα». Ο λόγος στον Θουκυδίδη: «Θάρθη πόλεμος δωρικός και μαζί του λοιμός», χρησμοδοτούσαν οι παλαιότεροι. Ο ιστορικός περιγράφει: «Τα όρνια και άλλα τετράποδα ζώα, όσα τρώνε ανθρώπινο κρέας, δεν ζύγωναν τα πολλά άταφα σώματα κι’ αν τάγγιζαν ψοφούσαν. Τον μεγαλύτερο οίκτο για τους αρρώστους και τους ετοιμοθάνατους ένοιωθαν όσοι είχαν πάθει την αρρώστια και σώθηκαν…».
Δυόμισι χιλιάδες χρόνια πριν, ουδείς ήλπιζε ότι θα βρεθεί εμβόλιο. Ο λοιμός σκότωσε τον Περικλή, ο Θουκυδίδης επέζησε.
***
Κώστας Λεονταρίδης
Κώστας Λεονταρίδης
