Πόσες φορές έχουμε βρεθεί σε μία κατάσταση ή θέση που δεν μας αρέσει, αλλά νομίζαμε ότι δεν μπορούσαμε να αποφύγουμε; Από τα πιο απλά πράγματα μέχρι τα πιο σύνθετα. Από ένα πάρτι που δεν θέλαμε να πάμε, αλλά τελικά πήγαμε γιατί δεν μπορούσαμε να πούμε όχι στην επιμονή των φίλων μας, μέχρι να διαφωνήσουμε με ένα φίλο μας γιατί οι δικές μας πεποιθήσεις είναι πολύ διαφορετικές από τις δικές του. Τι οδηγεί το άτομο στο να μη μπορεί να πει εύκολα αυτή τη μαγική λέξη, το «όχι»;
Δυσκολία στο να πούμε όχι σε προϊσταμένους, συντρόφους, φίλους και γενικότερα ανθρώπους που αξιολογούμε ως ανώτερους από εμάς. Το κύριο χαρακτηριστικό των ατόμων που αποφεύγουν να πουν όχι, είναι η ύπαρξη ενός υπόγειου φόβου. Φοβούνται ότι λέγοντάς το θα διαταράξουν τις διαπροσωπικές τους σχέσεις και θα χάσουν την αποδοχή των άλλων. Ακόμη, άτομα που δεν λένε ποτέ όχι είναι άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση. Πόσο σημαντικό είναι, όμως το «όχι» στην ζωή μας και πώς μπορούμε να αποκτήσουμε την ικανότητα να το λέμε πιο συχνά και αποτελεσματικά;
Το όχι μας βοηθάει να αποκτήσουμε σημαντικά εφόδια ζωής. Διαμορφώνουμε την δική μας προσωπικότητα, μία προσωπικότητα που έχει το θάρρος της γνώμης της, μία προσωπικότητα με σωστή κρίση και αυτοεκτίμηση. Λέγοντας όχι ενισχύουμε την αποφασιστικότητά μας και κάνουμε καλούς φίλους που μας αποδέχονται γι’αυτό που είμαστε πραγματικά. Δεν πρέπει να καταπατούμε τα όριά μας για τον φόβο του να μην αγαπηθούμε και με τον φόβο να μη πληγώσουμε τους άλλους. Τα όριά μας δεν προσβάλλουν κανένα και θα πρέπει να είναι απαράβατα ακόμα και από εμάς τους ίδιους.
Πρέπει να πάψουμε να θέλουμε να είμαστε τελειομανείς και αγαπητοί από όλους γιατί αυτό είναι απλά ακατόρθωτο. Δεν χρειάζεται να αγχωνόμαστε για το τι θα σκεφτεί ο άλλος για εμάς. Αν δεν είμαστε σε θέση να βοηθήσουμε κάποιον, αν δεν θέλουμε να κάνουμε κάτι, αν δεν συμφωνούμε σε κάτι, λέμε απλά «όχι», όσο ευχάριστο ή δυσάρεστο είναι για τον άλλον. Εξάλλου οι άνθρωποι είτε συμφωνείς είτε διαφωνείς μαζί τους, πάντα θα είναι ελεύθεροι να πιστεύουν ο,τι θέλουν, είτε θετικό είτε αρνητικό, και ποτέ δεν θα είναι πλήρως ικανοποιημένοι.
Δεν θέλει κόπο, αλλά τρόπο. Όσο εγωιστικό και αν ακούγεται, πρέπει να θέτουμε πάνω από όλα τον εαυτό μας. Κάτι εξίσου σημαντικό είναι ότι το «όχι» δεν πρέπει να συνοδεύεται ποτέ από δικαιολογίες. Προσπαθούμε πάντα να δικαιολογηθούμε για κάτι που απλά δεν μας αρέσει ή δεν θέλουμε και ξεχνάμε ότι όσες δικαιολογίες και αν πούμε ποτέ δεν θα είναι ικανοποιητικές για τα αυτιά των άλλων. Πάντα, λοιπόν, το «όχι» να συνοδεύεται από τον αληθινό λόγο που το λέμε.
Τέλος, ας θυμηθούμε και κάτι που είπε ο Μαχάτμα Γκάντι:
«’Ένα όχι που βγήκε από μία βαθιά πεποίθηση
είναι πολύ καλύτερο και πιο μεγαλειώδες
από ένα ναι που ειπώθηκε για να ευχαριστήσει
ή χειρότερα για να αποφύγει φασαρίες.»
Γεωργία Κανελλοπούλου
