Ιδιαίτερα
την τελευταία δεκαετία έχει αναγνωριστεί η αξία του υπερηχογραφήματος
ως ένα ισχυρά διαγνωστικό εργαλείο στην εκτίμηση πολλών κλινικών
καταστάσεων τόσο στο ΤΕΠ όσο και στην ΜΕΘ. Στο γεγονός αυτό συνέβαλαν η
βελτίωση και η δημιουργία ευέλικτων φορητών υπερηχογραφικών συστημάτων
που δίνουν την δυνατότητα της εξέτασης του ασθενούς στο χώρο στο χώρο
της νοσηλείας του.
Η υπερηχογραφική
εξέταση του ασθενούς στο ΤΕΠ ή την ΜΕΘ είναι εξέταση εστιασμένη στην
απάντηση συγκεκριμένων κλινικών ερωτημάτων όπως:
-Υπάρχει περικαρδιακή συλλογή;
-Υπάρχουν χολόλιθοι ή χολοκυστίτιδα;
-Υπάρχει υδρονέφρωση ;
-Υπάρχει ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής ή ελεύθερη ενδοπεριτοναική συλλογή;
-Υπάρχει ενδομητρική εγκυμοσύνη;
Οι κλινικές οντότητες που αναγνωρίζονται ή μελετώνται από την επείγουσα υπερηχογραφική εξέταση είναι:
1.Χολολιθίαση:
ο σκοπός της εξέτασης είναι η αναγνώριση των λίθων και όχι η μελέτη της
ενδοηπατικής και της παγκρεατικής παθολογίας.
2.Ανεύρυσμα
κοιλιακής αορτής:η ταχεία διάγνωση είναι επιτακτική σε ασταθή
αιμοδυναμικά ασθενή. Επειδή η αορτή είναι οπισθοπεριτοναϊκό όργανο, το
υπερηχογράφημα μπορεί με ακρίβεια να εκτιμήσει το εύρος όχι την ρήξη.
3.Νεφρικός
κωλικός:ο σκοπός της εξέτασης είναι η εκτίμηση των πυελοκαλυκικών
συστημάτων για τυχόν διάταση και λιγότερο η ανάδειξη των νεφρόλιθων.
4.Ενδομήτρια
εγκυμοσύνη ενώ σε αρνητική υπερηχογραφική εξέταση για την διερεύνηση
του πυελικού άλγους δεν μπορεί να αποκλειστεί η εξωμήτριος κύηση.
5.Υπερηχογραφική
εξέταση του τραυματία(FAST):ο σκοπός της εξέτασης είναι η ανάδειξη
ελεύθερου ενδοπεριτοναiκού υγρού. Σε ορισμένα κέντρα εάν η εξέταση είναι
θετική, ο ασταθής αιμοδυναμικά ασθενής οδηγείται στο χειρουργείο, ενώ ο
σταθεροποιημένος ασθενής εκτιμάται στην συνέχεια με CT. Εάν το
υπερηχογράφημα είναι αρνητικό δεν χρειάζεται άλλη εξέταση εκτός αν
μεταβληθεί η κλινική του εικόνα.
6.Ελεγχος μαλακών μορίων για ξένο σώμα
7.Οξύς
πόνος οσχέου. Γίνεται διαφορική διάγνωση μεταξύ της συστροφής του
όρχεως και της οξείας ορχεοεπιδιδυμίτιδας όταν δεν μπορεί να γίνει
κλινικά η διάγνωση.
8.Σκωληκοειδίτιδα:ακόμα
κι αν δεν αναδειχθεί η φλεγμαίνουσα σκωληκοειδής σημαντικός είναι ο
ρόλος του υπερηχογραφήματος στην διερεύνηση του άλγους δεξιού λαγονίου
βόθρου ιδιαίτερα στις γυναίκες.
 |
| Είδη ηχοβολέων |
Η υπερηχογραφία έχει αποδειχθεί επίσης
ανεκτίμητο μέσο για την παρακολούθηση των βαρέως πασχόντων στην ΜΕΘ,
λαμβάνοντας ταχείες πληροφορίες για την ανατομία και την λειτουργία των
εσωτερικών οργάνων. Ιδιαίτερη είναι η αξία της στην εκτίμηση για
πλευριτική συλλογή καθώς και ο καθορισμός κατά προσέγγιση του ποσού της.
Άλλες υπερηχογραφικές πύλες εισόδου στον θώρακα είναι η πνευμονική
πύκνωση και η ατελεκτασία. Τέλος το υπερηχογράφημα αποτελεί άριστη
μέθοδο για την καθοδήγηση διαγνωστικών και θεραπευτικών πράξεων στο
θώρακα.
Νεότερες εφαρμογές των υπερήχων στην
ΜΕΘ είναι η εφαρμογή του διακρανιακού Doppler για την εκτίμηση του ροής
των εγκεφαλικών αγγείων (για παράδειγμα σε υπαραχνοειδή αιμορραγία).
Η
μορφή του ηχοβολέα καθορίζει το σχήμα και το πεδίο απεικόνισης. Οι
ηχοβολείς τομέα παράγουν εικόνες ΄΄ κομματιού πίτας΄΄ που είναι στενές
στο εγγύς πεδίο και έχουν ευρύ άνοιγμα, γι αυτό είναι κατάλληλες για την
εξέταση του θώρακα δια μέσου των πλευρών.
Οι
ηχοβολείς γραμμικής διάταξης παράγουν ορθογώνιες εικόνες με το εύρος
της εικόνας να καθορίζεται από το φυσικό πλάτος του άκρου του ηχοβολέα.
Οι ηχοβολείς γραμμικής διάταξης παράγουν την καλύτερη ποιότητα εικόνας
και προτιμώνται για την εξέταση της ανατομίας στο εγγύς πεδίο, ακριβώς
κάτω από την επιφάνεια του δέρματος. Γι αυτό το λόγο χρησιμοποιούνται
για τον έλεγχο του μυοσκελετικού τραύματος, του οσχέου και της
υπεζοκωτικής κοιλότητας για πνευμοθώρακα. Οι ηχοβολείς καμπύλης διάταξης
είναι ένας διασταύρωση μεταξύ των ηχοβολέων γραμμικής και τομέα και
χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο των οργάνων της κοιλίας με συχνότητες
2,25-5MHZ.
Για την πραγματοποίηση του
υπερηχογραφήματος στην ΜΕΘ ή το ΤΕΠ απαιτείται ρύθμιση του φωτισμού του
χώρου, και απομάκρυνση των επιθεμάτων που υπάρχουν στις υπό εξέταση
περιοχές. Οι κύριες ρυθμίσεις που γίνονται είναι στο gain δηλαδή την
ενίσχυση των ανακλώμενων ήχων, το depth δηλαδή την ρύθμιση του βάθους
του πεδίου απεικόνισης και τη ζώνη εκπομπής (transmit zone) δηλαδή τη
εστία εκπομπής που πρέπει να ρυθμίζεται στη δομή μεγαλύτερου
ενδιαφέροντος ή αμέσως κάτω από αυτήν.
Ο
εξεταστής θα πρέπει να γνωρίζει τα τρέχοντα συμπτώματα του ασθενούς και
ιδιαίτερα για τους ασθενείς της ΜΕΘ το προηγούμενο ιατρικό ιστορικό και
κυρίως οποιαδήποτε χειρουργική επέμβαση. Η υπερηχογραφία μπορεί να
οδηγήσει στην διαφοροδιάγνωση επειγουσών καταστάσεων και να βοηθήσει
στην επιλογή των ασθενών που θα πραγματοποιήσουν άλλες απεικονιστικές
εξετάσεις ή θα οδηγηθούν στο χειρουργείο.
Υπερηχογράφημα της πυέλου
Αιμάτωμα στο δεξιό λοβό του ήπατος
Αιμάτωμα σε φάση ρευστοποίησης
Υπεζοκωτική συλλογή με διαφραγμάτια σε ασθενή της ΜΕΘ
Αιμοπεριτόναιο
Εμπύημα θώρακος με ιδιαίτερα ηχογενή απεικόνιση. Επιπέδωση του διαφράγματος
Οξεία σκωληκοειδίτιδα
Αντωνακάκης Ε. Σωκράτης
Γενικός Χειρουργός
Πηγάδια Καρπάθου
τηλ. 6974 139 931
