Ἐξουσία

ΕΞΟΥΣΙΑ: Η άποψη για την εσαεί ύπαρξη εξουσίας δεν συνεπάγεται απαραίτητα αποδοχή της τωρινής εξουσίας ούτε και επιδίωξη κατάληψης της εξουσίας. Γιατί απαραίτητη προϋπόθεση για να αποδεχτεί κανείς την τωρινή εξουσία δεν είναι απλώς να συμφωνήσει ότι η εξουσία θα υπάρχει για πάντα ως κυρίαρχο φαινόμενο στη ζωή, αλλά ότι ειδικά η τωρινή εξουσία είναι η καλύτερη (δικαιότερη, ηθικότερη κ.λπ.) εξουσία από όσες έχουν υπάρξει ώς τώρα. Όμως από την πρώτη άποψη δεν συνάγεται η δεύτερη, η υποταγή στην τωρινή εξουσία.

Ούτε η άποψη ότι όλοι, και οι πιο ισχυροί κι οι πιο ανίσχυροι είναι ίσοι ως προς το ότι εντείνουν τη δύναμή τους όσο μπορούν, συνεπάγεται κάποια εξίσωση (άρα και ηθική αδιαφορία) και ισοπέδωση των τωρινών εξουσιαζομένων με τους τωρινούς εξουσιαστές. Το ότι υπάρχει ομοιότητα (ισχυροί κι ανίσχυροι εντείνουν τη δύναμή τους όσο μπορεί ο καθένας) δε σημαίνει ότι η ένταση-επίταση της δύναμης όλων είναι αναπόφευκτα η ίδια. Άρα ούτε ότι είναι ίδιος ο εξουσιασμός ή οι εξουσιαστικές τάσεις. Ωστόσο όλοι έχουν αξίωση κυριαρχίας ή (οι αρχόμενοι στην καθημερινότητά τους) μη πολιτική εξουσία, ανεξαρτήτως του βαθμού του εξουσιασμού ή των αξιώσεων κυριαρχίας του καθενός· όπως και παρ’ όλο που ο Α, ο οποίος σκότωσε 5 άτομα, είναι χειρότερος φονιάς από τον Β’, που σκότωσε 1, και αξίζει χειρότερη ποινή στον Α’, ο Β’ είναι επίσης φονιάς. Ασφαλώς αυτό συμβαίνει, όλοι επιδιώκουν το μέγιστο όφελος, αλλά δεν το επιτυγχάνουν όλοι, αφού κάποιοι καταλήγουν να άρχουν και κάποιοι να άρχονται. Άλλο η θέληση για δύναμη, η οποία είναι χαρακτηριστικό όλων των ανθρώπων (ήδη ο περιορισμός της θέλησης διαχωρίζει-διαβαθμίζει τους φιλοεξουσιαστές ανθρώπους ανάλογα με την δύναμη/ενταση της θέλησής τους, γενικά και ειδικά για δύναμη), και άλλο ότι ο εξουσιασμός των λίγων είναι ίδιου βαθμού και έχει τις ίδιες συνέπειες με τον εξουσιασμό των πολλών. Όλοι θα θέλαν το ίδιο πράγμα: την επικράτηση (μέσω της απόδειξης ότι λογικά είναι η σωστότερη) της άποψής τους, δεν το κατορθώνουν όμως όλοι το ίδιο. (9/1/2007)

            Είναι γελοίο το θέαμα αντιεξουσιαστών και αυταρχικών, όταν μαλώνουν μεταξύ τους ή όταν σαχλαμαρίζουν για την φύση της εξουσίας. Οι αντιεξουσιαστές δεν καταλαβαίνουν ότι δεν υπάρχει περίπτωση να μην ασκείται εξουσία. Επιθυμώντας να καταργήσουν την εξουσία του Κράτους, θα εγκαθιδρύσουν μικρότερες εξουσίες, που θα είναι αν όχι το ίδιο αυταρχικές με αυτό, πάντως θα είναι αυταρχικές. Γιατί η εξουσία από τη φύση της δεν μπορεί να μην έχει μια δόση αυταρχισμού. Άλλωστε, τίποτε δεν είναι πιο αστείο, από τους ίδιους τους αντιεξουσιαστές, που επειδή δεν μπορούν να συμφωνήσουν μεταξύ τους, και αρνούνται αυτοί που μειοψηφούν να υποταχτούν στην γνώμη της πλειοψηφίας, διασπώνται σε ολοένα και μικρότερες και περισσότερες ομαδούλες διαφωνούντων. 

            Για να γίνει κατανοητός ο ισχυρισμός ότι ένας συνεχώς συνεπής, «καθαρός», πλήρης ή «πραγματικός» αντιεξουσιασμός θα οδηγούσε σε διάλυση κάθε συλλογική αντιεξουσιαστική οργάνωση και αναρχική συλλογικότητα, παρατίθεται το παρακάτω κείμενο από την εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» της 10/4/2006 σχετικά με βομβιστική επίθεση αναρχικών εναντίον αναρχικής οργάνωσης:  «Η «Ομάδα Ενάντια στην Εσωτερική Καταστολή» ανέλαβε χθες με τηλεφώνημα στην «Ε» την ευθύνη για την επίθεση με «γκαζάκια» τα ξημερώματα της Πέμπτης στα γραφεία της «Αντεξουσιαστικής Κίνησης», στην οδό Στρατηγού Μακρυγιάννη 17, στη Θεσσαλονίκη. Ο άγνωστος άνδρας που τηλεφώνησε είπε: «Τα άτομα της "Αντεξουσιαστικής Κίνησης", ενώ δηλώνουν αναρχικοί, η συμπεριφορά τους δεν διαφέρει από τη συμπεριφορά φασιστικών ομάδων. Η πρώην Ενωση, μετέπειτα Πρωτοβουλία Αναρχικών και νυν "Αντεξουσιαστική Κίνηση", δεν έχει σταματήσει την προσπάθεια χειραγώγησης με μόνο σκοπό την ηγεμονία του αναρχικού - αντεξουσιαστικού χώρου, στον οποίο δεν έχουν καμιά δουλειά. Η θέση τους είναι στα τηλεοπτικά παράθυρα και στα κομματικά γραφεία της Αριστεράς γιατί μόνο έτσι μπορούν να κρατήσουν το πολιτικό τους μαγαζάκι. Εδώ και πολλά χρόνια αυτοί που θέλουν να λέγονται αναρχικοί έχουν προβεί σε αλλεπάλληλους ξυλοδαρμούς συντρόφων και απειλές, ενώ δεν έλειψαν οι περιπτώσεις εισβολής τους σε αναρχικούς και γενικά ελευθεριακούς χώρους. Οι ίδιοι διατυμπανίζουν ότι αγωνίζονται ενάντια στο κράτος, αλλά στην πράξη δεν αποτελούν παρά το δεκανίκι των θεσμών. Επειδή δεν χαριστήκαμε ποτέ σε κανέναν, η αξιοπρέπεια και η συνείδησή μας είναι συνοδοιπόροι της ελευθερίας. Υστερόγραφο: Σε περίπτωση που υπάρξει οποιαδήποτε αντίδραση από την "Αντεξουσιαστική Κίνηση" απέναντι σε συντρόφους, τότε θα αναγκαστούμε να απαντήσουμε σε ανύποπτο χρόνο, όταν εμείς νομίζουμε. Θα τους αντιμετωπίσουμε σαν εχθρούς της ελευθερίας».

  
 Βέβαια εδώ δεν ενδιαφέρει διόλου η συγκεκριμένη διαμάχη, αλλά το συμπέρασμα που βγαίνει από αυτήν. Ο Πλάτωνας (Πολιτεία 351c-352c) υποστηρίζει ότι μια ομάδα κακοποιών και άδικων ανθρώπων δεν θα μπορούσε να βιαιοπραγήσει και να αδικήσει εναντίον τρίτων, αν πρώτα δεν είχαν συμφωνήσει τα μέλη της να είναι δίκαιοι αναμεταξύ τους. Παρομοίως με ό,τι λέει ο Πλάτων, μια αναρχική/αντιεξουσιαστική οργάνωση δεν θα μπορούσε να μιλά για «αντιεξουσιασμό» εάν πρώτα δεν είχαν συμφωνήσει τα μέλη της να υπακούν πρόσχαρα στις αποφάσεις της! Δηλαδή αν ήταν «τέλεια άδικοι» οι κακοποιοί μιας συμμορίας, ακόμη και στις αναμεταξύ τους σχέσεις, τότε θα άρχιζαν να αλληλοσφάζονται, αλληλοεξαπατώνται κ.ο.κ., οπότε η συμμορία θα διαλυόταν εξαρχής και θα αδυνατούσε να επιτεθεί σε τρίτους. Άρα αναγκαία προϋπόθεση για σύσταση συμμορίας θα ήταν η (έστω και μικρή) δικαιοσύνη. Παρομοίως, αναγκαία προϋπόθεση για σύσταση αντιεξουσιαστικών οργανώσεων θα ήταν η (έστω και μικρή) έλλειψη αντιεξουσιασμού ή, αντίστροφα, η (έστω και μικρή) ύπαρξη εξουσιασμού. Στο παράδειγμα του κειμένου της εφημερίδας, πραγματικοί, «τέλειοι» αντιεξουσιαστές ήταν οι βομβιστές. Πέρα απ’ το ότι επιβεβαιώνεται (αν στ’ αλήθεια οι βομβιστές ήταν αναρχικοί) η άποψη ότι δηλαδή ακριβώς λόγω του αντιεξουσιασμού τέτοιες αναρχικές ομάδες τείνουν να διασπώνται σε πρώην μέλη-νύν εχθρούς, και να αλληλοτρώγονται συνεχώς (αποδεικνύοντας πόσο αντιεξουσιασμός υπάρχει στο χώρο τους), το συμπέρασμα είναι το εξής: (όπως οι κακοποιοί θα αλληλεξοντώνονταν εάν εφάρμοζαν τέλεια, ολοκληρωτικά και προς όλους τους ανθρώπους – ακόμη και προς τους «συντρόφους» τους – την κακία, έτσι και) οι αντιεξουσιαστές θα αλληλεξοντώνονταν – ή θα γινόντουσαν μόνον «ατομικιστές αναρχικοί», δίχως καμμία συλλογικότητα, είτε αυτή σημαίνει σέκτες είτε καταλήψεις κ.λπ. – εάν εφάρμοζαν τέλεια, ολοκληρωτικά και προς όλους – ακόμη και προς τους «συναγωνιστές» τους – τον αντιεξουσιασμό (δηλαδή την άρνηση υποταγής στην οργάνωση που επιβάλλεται, και την άρνηση να υποτάξουν άλλους στον εαυτό τους). Με άλλα λόγια, είναι αδύνατον να μην υπάρχει εξουσιασμός, όπως φαίνεται από τη φύση των πραγμάτων και τη φύση του κόσμου όπου ζούμε. Τα λοιπά ανεξουσιαστικά ή αντιεξουσιαστικά ευχολόγια των «αντιεξουσιαστών» και «αναρχικών» ας τα λένε λοιπόν σε όσους μαγεύονται από τα φανταχτερά ονόματα «αναρχία» και «αντιεξουσιασμός». (11/4/2006)

Στο τέλος, ο "αντιεξουσιαστής" καταλήγει να είναι ο ατομικιστής εγωίσταρος, μόνο που είναι αρκετά βλαξ, ώστε να μην  αντιληφθεί ότι δεν πολεμά "την εξουσία", αλλά μόνο "την εξουσία όλων των άλλων".

            Η αφασία του αναρχικού αντιεξουσιαστή φανερώνεται και στον τρόπο που αντιμετωπίζουν τις εξεγέρσεις των υπόδουλων λαών. Έτσι, ο Μπακούνιν αναφερόμενος (Δυο λόγια στους νεαρούς Ρώσσους αδελφούς μου) στους υπόδουλους στη Ρωσσία Πολωνούς, έγραφε ότι οι αναρχικοί θα τους βοηθήσουν να καταστρέψουν τη Ρωσσική Αυτοκρατορία, αλλά όταν έρθει η ώρα οι Πολωνοί να επιδιώξουν και να επιτύχουν τη δημιουργία (αφού καταστραφεί η Ρωσσική Αυτοκρατορία) πολωνικού κράτους, οι αναρχικοί θα "τους πολεμήσουμε... στο όνομα της ελευθερίας του κόσμου"(!)· λες και ήταν βλάκες οι Πολωνοί ή παντοδύναμοι οι αναρχικοί. Παρόμοια γίνονται και αναφορικά με την Παλαιστίνη, όπου στο όνομα του αντικρατισμού αρνούνται ουσιαστικά την δυνατότητα ελεύθερης Παλαιστίνης, υποστηρίζοντας ότι το παλαιστινιακό κράτος θα είναι «εξουσιαστικό»· με αυτή την λογική τους, ασφαλώς θα έπρεπε να κατηγορούν όλες τις κοινωνικές επαναστάσεις (Γαλλική 1789, 1870 κ.λπ.) αφού το αποτέλεσμά τους ήταν de facto δημιουργία εξουσιαστικών μορφωμάτων. Άρα «κακώς έγινε η Γαλλική Επανάσταση».

    Οι φιλοεξουσιαστές, πάλι, θέλουν μια παντοδύναμη εξουσία, ώστε να ρυθμιστούν όλα τα ζητήματα από εκείνην. Όντας ονειροπαρμένοι, πιστεύουν ότι είναι δυνατή η εγκαθίδρυση ενός τέλειου Κράτους με τέλειους ηγέτες. Πλατωνίσκοι της πλάκας, έχουν καταστρώσει τα σχέδια της ιδανικής κοινωνίας, με τέλειους πολίτες και τέλειους άρχοντες και τέλειους νόμους. Το ζήτημα γι' αυτούς είναι απλώς πώς να βρεθούν οι τέλειοι άρχοντες και οι τέλειοι νόμοι.

       Υπάρχει μέση λύση ή χρυσή τομή; Υπάρχει, όχι μόνο μία, αλλά πολλές, αναλόγως του τι θεωρείται κάθε φορά δίκαιο μοίρασμα της εξουσίας και τι αποτελεσματικός έλεγχός της. Κι ενώ οι περισσότεροι αποδέχονται μια εξουσία με τέτοια χαρακτηριστικά (δίκαιο μοίρασμα, αποτελεσματικό έλεγχό της), ακόμη κι εδώ θα διαφωνούσαν στον αιώνα τον άπαντα ποια εξουσία έχει αυτά τα χαρακτηριστικά.

Porta Aurea