Να μην παίρνετε τίποτε προσωπικά. Ό,τι κι αν συμβαίνει γύρω σας, δεν πρέπει να το παίρνετε προσωπικά. Αν σας συναντήσω στο δρόμο και σας πω ότι είστε βλάκας, χωρίς να σας γνωρίζω, το πρόβλημα δεν το έχετε εσείς, αλλά εγώ. Αν το πάρετε προσωπικά, τότε ίσως πιστέψετε ότι είστε βλάκας. “Πώς το ξέρει;” μπορεί να σκεφτείτε. “Έχει σημαντικές ικανότητες ή είναι τόσο ολοφάνερο ότι είμαι βλάκας;”
Το παίρνετε προσωπικά επειδή συμφωνείτε με ό,τι ακούσατε. Από τη στιγμή που συμφωνείτε, το δηλητήριο σας διαποτίζει και βρίσκεστε παγιδευμένοι στο όνειρο της κόλασης. Εκείνο που σας παγιδεύει είναι αυτό που εγώ αποκαλώ προσωπική σπουδαιότητα. Η προσωπική σπουδαιότητα, το να παίρνουμε δηλαδή τα πράγματα προσωπικά, είναι η μέγιστη εκδήλωση εγωισμού, επειδή υποθέτουμε ότι τα πάντα περιστρέφονται γύρω από εμάς. Μαθαίνουμε να τα παίρνουμε όλα προσωπικά κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής μας ή της εξημέρωσής μας. Πιστεύουμε ότι είμαστε υπεύθυνοι για τα πάντα. Το εγώ μας κυριαρχεί.
Όμως, οι άλλοι δεν κάνουν τίποτε εξαιτίας σας. Το κάνουν για δικούς τους λόγους. Όλοι οι άνθρωποι ζουν στο δικό τους όνειρο, εγκλωβισμένοι στο δικό τους νου: βρίσκονται σ’έναν εντελώς διαφορετικό κόσμο απ’αυτόν που ζούμε εμείς. Όταν παίρνουμε κάτι προσωπικά, είναι σαν να υποθέτουμε ότι οι άλλοι γνωρίζουν από τι αποτελείται ο κόσμος μας και προσπαθούμε να επιβάλουμε αυτό τον κόσμο στον δικό τους.
Ακόμα κι όταν μια κατάσταση φαίνεται απόλυτα προσωπική, όταν για παράδειγμα κάποιοι σας προσβάλλουν άμεσα, πάλι η προσβολή δεν έχει καμία σχέση μ’έσας. Ό,τι κι αν πουν, ό,τι κι αν κάνουν, όποια αρνητική άποψη κι αν εκφράσουν, θα είναι με γνώμονα τις παραδοχές που έχουν στο δικό τους μυαλό. Ο τρόπος που βλέπουν τα πράγματα προέρχεται από τα δεδομένα στα οποία προγραμματίστηκαν κατά τη διάρκεια της εξημέρωσής τους.
Αν κάποιος εκφράσει τη γνώμη του και σας πει, “Είσαι πολύ χοντρός/ή”, εσείς μην το πάρετε προσωπικά, επειδή η αλήθεια είναι ότι ο άνθρωπος αυτός είναι αντιμέτωπος με τα δικά του συναισθήματα και τις δικές του πεποιθήσεις ή εντυπώσεις. Ο άνθρωπος αυτός επιχείρησε να σας δηλητηριάσει και αν το πάρετε προσωπικά, τότε οικειοποιείστε το δικό του δηλητήριο. Με το να παίρνετε κάτι προσωπικά, γίνεστε εύκολη λεία για τους κυνηγούς- αυτούς που εξασκούν τη μαύρη μαγεία. Μπορούν να αιχμαλωτίσουν την προσοχή σας με μια μόνο άποψη και να ενσταλάξουν μέσα σας όσο δηλητήριο επιθυμούν, ακριβώς επειδή εσείς πήρατε προσωπικά αυτό που σας είπαν.
Φορτώνεστε, έτσι, όλα τα συναισθηματικά τους σκουπίδια. Αν, όμως, δεν παίρνατε τίποτε προσωπικά, θα ήσαστε προστατευμένοι κι ας βρισκόσαστε στη μέση της κόλασης. Η ανοσία στο δηλητήριο της κόλασης είναι το δώρο αυτής της συμφωνίας.
Όταν παίρνετε κάτι προσωπικά, τότε νιώθετε προσβεβλημένοι και η αντίδρασή σας είναι να υπερασπιστείτε τις πεποιθήσεις σας δημιουργώντας έτσι εντάσεις. Μεγαλοποιείτε κάτι ασήμαντο, επειδή νιώθετε την ανάγκη να έχετε εσείς δίκιο κι όλοι οι άλλοι άδικο. Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας, τους μεταφέρετε τις δικές σας απόψεις. Με τον ίδιο τρόπο, ό,τι νιώθετε ή κάνετε δεν είναι παρά μια προβολή του προσωπικού σας ονείρου, μια αντανάκλαση των δικών σας παραδοχών. Ό,τι λέτε, ό,τι πράττετε, ό,τι πιστεύετε βασίζονται στις παραδοχές που έχετε κάνει- συνεπώς, οι απόψεις σας δεν έχουν καμιά σχέση μ’ εμένα.
Εγώ δεν δίνω σημασία στη γνώμη που έχετε για το άτομό μου και δεν παίρνω προσωπικά την άποψή σας. Δεν το παίρνω προσωπικά, όταν κάποιοι μου λένε, “Μιγκέλ, είσαι ο καλύτερος άνθρωπος που έχω γνωρίσει”, όπως δεν το παίρνω προσωπικά όταν μου λένε το αντίθετο. Ξέρω πολύ καλά πως όταν κάποιος είναι ευτυχισμένος, θα μου πει, “Μιγκέλ, είσαι υπέροχος άνθρωπος”, ενώ όταν ο ίδιος αυτός άνθρωπος θυμώσει μαζί μου, θα μου πει, “Μιγκέλ είσαι ανυπόφορος! Πώς τολμάς να λες τέτοια πράγματα;” Εγώ δεν επηρεάζομαι σε καμιά από τις δύο περιπτώσεις, γιατί γνωρίζω τι είμαι. Δεν αισθάνομαι την ανάγκη της αποδοχής. Δεν αποζητώ την καλή γνώμη κάποιου ούτε με φοβίζει η κακή του γνώμη.
Όχι, δεν το παίρνω προσωπικά. Ό,τι κι αν πιστεύετε, ό,τι κι αν νιώθετε για μένα, ξέρω ότι το πρόβλημα δεν είναι δικό μου αλλά δικό σας. Είναι ο τρόπος με τον οποίο βλέπετε τον κόσμο. Δεν το παίρνω προσωπικά, γιατί στην ουσία είστε αντιμέτωποι με τον εαυτό σας, κι όχι μ’εμένα. Η γνώμη που θα σχηματίσουν οι άλλοι βασίζεται στο δικό τους σύστημα πίστης, συνεπώς οτιδήποτε σκεφτούν για μένα αφορά, στην πραγματικότητα, τους ίδιους.
Μπορεί να μου πείτε, για παράδειγμα, “Μιγκέλ, με πληγώνει αυτό που λες”. Ωστόσο, δεν είναι αυτό που σας λέω εκείνο που σας πονάει- σας πονούν οι ήδη υπάρχουσες πληγές σας, τις οποίες άγγιξα με τα λόγια μου. Εσείς πληγώνετε τον εαυτό σας. Εγώ δεν πρόκειται ποτέ να το πάρω προσωπικά. Όχι επειδή δεν σας εκτιμώ ή δεν σας εμπιστεύομαι, αλλά γιατί ξέρω ότι βλέπετε τον κόσμο μέσα από διαφορετικό πρίσμα- το δικό σας πρίσμα. Δημιουργείτε μέσα στο μυαλό σας μια ολοκληρωμένη κινηματογραφική ταινία, στην οποία εσείς είστε ο σκηνοθέτης, ο παραγωγός και ο πρωταγωνιστής ή η πρωταγωνίστρια. Όλοι οι άλλοι παίζουν δεύτερους ρόλους. Το έργο είναι δικό σας.
Ο τρόπος που βλέπετε αυτό το έργο στην οθόνη σας, έχει να κάνει με τις συμφωνίες που έχετε συνάψει με τη ζωή. Το δικό σας πρίσμα είναι κάτι προσωπικό – είναι μονάχα η δική σας αλήθεια/πεποίθηση. Έτσι, όταν θυμώνετε μαζί μου, ξέρω ότι με τον εαυτό σας έχετε έρθει αντιμέτωποι. Εγώ αποτελώ μόνο την αφορμή της οργής σας. Και θυμώνετε επειδή φοβάστε, επειδή είστε παγιδευμένοι στα δίχτυα του φόβου. Αν δεν φοβάστε, τότε αποκλείεται να θυμώσετε μαζί μου. Αν δεν φοβάστε, αποκλείεται να με μισήσετε. Αν δεν φοβάστε, αποκλείεται να αισθανθείτε ποτέ ζήλια ή θλίψη.
Δεν υπάρχει χώρος για αρνητικά συναισθήματα όταν ζείτε χωρίς φόβο, όταν αγαπάτε. Είναι λογικό να αισθάνεστε καλά όταν είστε απαλλαγμένοι από αυτά τα συναισθήματα. Κι όταν αισθάνεστε καλά, τα πάντα γύρω σας είναι καλά και, κατά συνέπεια, τα πάντα σας κάνουν ευτυχισμένους. Αγαπάτε όλο τον κόσμο, επειδή αγαπάτε τον εαυτό σας. Επειδή σας αρέσει ο εαυτός σας. Επειδή νιώθετε ικανοποιημένοι από τη ζωή σας. Επειδή είστε απόλυτα ευχαριστημένοι με την ταινία που γυρίζετε, ευχαριστημένοι με τις συμφωνίες που έχετε συνάψει με τη ζωή. Είστε ήρεμοι κι ευτυχισμένοι. Ζείτε σε μια κατάσταση μακαριότητας, όπου τα πάντα είναι υπέροχα γύρω σας. Μέσα σε αυτή τη μακαριότητα, κάνετε διαρκώς έρωτα με κάθε τι που αντικρίζετε.
Οι 4 Συμφωνίες
Don Miguel Ruiz
