«Δεν χρειάζονται πολλά για να αρέσει η τέχνη σε κάποιον: ψυχή ευαίσθητη, λεπτή, ευσυγκίνητη, ανοιχτή στο καλό και το ωραίο, ικανή για αυθόρμητη αισθητική εμπειρία...
Πάντοτε με εξαγρίωνε η στερεότυπη φράση: «δεν τα καταλαβαίνει αυτά "ο κόσμος"».
Τι θέλει να πει;
Ποίοι είναι αυτοί που αναλαμβάνουν να εκφράσουν τη «γνώμη του λαού», προβαίνοντας σε δηλώσεις για λογαριασμό του, σαν να εκπροσωπούν την πλειονότητα του πληθυσμού;
Ποίοι είναι αυτοί που ξέρουν τι καταλαβαίνει ο κόσμος και τι όχι; τι χρειάζεται και τι θέλει;
Έκανε ποτέ κανείς καμιά μελέτη ή την παραμικρή ενσυνείδητη προσπάθεια να ανακαλύψει τα αληθινά ενδιαφέροντα του λαού, του τρόπου σκέψης του, τις προσδοκίες, τις ελπίδες ή και τις απογοητεύσεις του;
(...)
Το μόνο που έχει να προσφέρει ο καλλιτέχνης στο κοινό του είναι ότι μένει ανοιχτός και δεν συμβιβάζεται στον αγώνα με το υλικό του. Και το κοινό θα αναγνωρίσει το κόπο του.
Αν αποδεχόμαστε άκριτα το γούστο των θεατών, προσπαθώντας να τους ευχαριστήσουμε, σημαίνει απλούστατα ότι δεν τους σεβόμαστε, ότι θέλουμε μόνο να πάρουμε τα λεφτά τους• αντί να εκπαιδεύουμε το κοινό, προσφέροντας του εμπνευσμένα έργα τέχνης, εκπαιδεύουμε τους καλλιτέχνες πως να εξασφαλίζουν τα εισοδήματα τους.
Από την άλλη πλευρά το κοινό θα εξακολουθήσει ανενόχλητα και αυτάρεσκα να πιστεύει πως έχει δίκιο -πεποίθηση που σπάνια είναι δικαιολογημένη.
Η αποτυχία μας να αναπτύξουμε τα κριτήρια του κοινού σημαίνει τελικά ότι το μεταχειριζόμαστε με πλήρη αδιαφορία.»
Andrei Tarkovsky,
«ΣΜΙΛΕΥΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΧΡΟΝΟ»
