Όταν μιλάμε για αρνητική κριτική, μιλάμε για εκείνου του είδους την άδικη και κακόβουλη κριτική που σκοπό έχει να μειώσει το συνομιλητή, και όχι για την καλοπροαίρετη κριτική κάποιου που ενδιαφέρεται για μας, και έχει σκοπό να μας βοηθήσει να βελτιωθούμε και να διορθώσουμε κάποια σημεία μας. Ιδού λοιπόν μερικές πρακτικές συμβουλές προκειμένου να νικήσει η θετική σκέψη έναντι της αρνητικής κριτικής.
Μετρήστε μέχρι το 10 πριν μιλήσετε… ή μέχρι το 20
Αν δέχεστε μια άσχημη κριτική ίσως η πρώτη σας σκέψη και αντίδραση είναι να την αντικρούσετε αμέσως, να την αρνηθείτε και να κάνετε ότι μπορείτε για να πείσετε τον συνομιλητή σας ότι έχει άδικο. Δεχόμενοι αρνητική κριτική αισθανόμαστε συνήθως προσβεβλημένοι, θιγμένοι, θυμωμένοι, αδικημένοι κ.ο.κ. Η αντίδραση μας λοιπόν – ειδικά αν είναι άμεση - καθοδηγείται σε μεγάλο βαθμό από τον πληγωμένο μας εγωισμό και όχι από τη λογική μας. Με αυτόν τον τρόπο λέμε πράματα που συχνά μετανιώνουμε εκ των υστέρων, καθώς μπορεί να μην έχουν καμία απολύτως σχέση με αυτό για το οποίο δεχθήκαμε την κριτική. Δώστε στον εαυτό σας λίγο χρόνο να ηρεμήσει και ανακτήσει την ψυχραιμία του. Μετά μιλήστε.
Μην το δέχεστε
Ένας άνδρας διέκοψε τον Βούδα ενώ έβγαζε κάποιο κήρυγμα και τον πρόσβαλλε. Ο Βούδας περίμενε μέχρι να τελειώσει ο άνδρας και του είπε:
- «Αν κάποιος σου προσφέρει ένα δώρο και το αρνηθείς, σε ποιον ανήκει το δώρο;»
- «Σε αυτόν που το πρόσφερε» απάντησε ο άνδρας
- «Τότε αρνούμαι να δεχθώ τις προσβολές σου και σου ζητώ να τις κρατήσεις για τον εαυτό σου», του απάντησε ο Βούδας.
Αν θεωρείτε ότι η κριτική κάποιου, είναι προϊόν κακόβουλης σκοπιμότητας και έχει ως στόχο απλά να σας προσβάλει, έχετε πάντα την επιλογή…. να μην προσβληθείτε. Άλλωστε πολλές φορές τα λόγια λένε κάτι για αυτόν που τα λέει και όχι για αυτόν στον οποίο απευθύνονται…
Αντιμετωπίστε το ίδιο τον έπαινο και την κριτική
Αν οι έπαινοι σας κάνουν να νιώθετε περήφανοι και σας γεμίζουν με χαρά και θετικά συναισθήματα τότε η αρνητική κριτική θα σας καταρρακώνει. Αυτό σημαίνει ότι αφήνετε την γνώμη των άλλων να επηρεάζει τη συναισθηματική σας κατάσταση είτε προς τη θετική είτε προς την αρνητική κατεύθυνση.
Το υγιές είναι να έχετε αναπτύξει ένα εσωτερικό κριτήριο για να αξιολογείτε τον εαυτό σας αλλά και την κριτική που δέχεστε. Οι άνθρωποι εκφράζουν τις προσωπικές τους απόψεις μέσα από την κριτική που ασκούν. Αλλά είναι μόνο αυτό: Οι προσωπικές του απόψεις. Δεν είναι απαραίτητο να ταυτίζεται και η δική σας η γνώμη με αυτές. Αξιολογείστε αυτό που σας λένε και διερωτηθείτε αν έχει κάποια δόση αλήθειας και κατά πόσο μπορεί να συμβάλει στην προσωπικά σας βελτίωση.
Μπείτε σε λεπτομέρειες
Αντί να ανταποδώσετε τα πυρά εκφράζοντας ισάξιες η και μεγαλύτερες κατηγορίες, ζητείστε με ήρεμο τρόπο διευκρινήσεις.
Για παράδειγμα αν κάποιος σας πει: «Είσαι πολύ αφελής»
Ρωτήστε:
«Γιατί με θεωρείς αφελή;»
«Τι έχω κάνει που να δείχνει αφέλεια;» ή
«Τι θεωρείς ότι θα έπρεπε να είχα κάνει διαφορετικά;»
Καλλιεργώντας την επικοινωνία δίνετε στο διάλογο μια ευκαιρία και αποφεύγετε τη σύγκρουση. Μέσα από τις ερωτήσεις μπορεί να διαπιστώσετε ότι ο χαρακτηρισμός που σας προσάπτει ο άλλος είναι ανεδαφικός καθώς δεν έχει συγκεκριμένα παραδείγματα για να τον υποστηρίξει. Υπάρχει πάντα βέβαια η πιθανότητα αυτό που σας λένε να έχει μια δόση αλήθειας και ρωτώντας είναι η ευκαιρία σας να μάθετε περισσότερα πράγματα για τον εαυτό σας που πιθανόν αγνοούσατε ή για τα οποία απλά εθελοτυφλούσατε. Η κριτική είναι συχνά πιο σίγουρος δρόμος για την αυτοβελτίωση από τον έπαινο
Δώστε σημασία στα μη λεκτικά στοιχεία
Η κριτική δεν είναι απλώς θέμα λέξεων. Ο τόνος της φωνής, η γλώσσα του σώματος, η στίξη, το βλέμμα είναι όλα στοιχεία που συνθέτουν το μήνυμα που προσπαθεί να περάσει κάποιος μέσα από τα λόγια του. Για το λόγο αυτό τα μηνύματα σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης (facebook, twitter κτλ), σε κινητά και σε mail είναι γενικά αναξιόπιστα όσον αφορά το ύφος και τις προθέσεις του αποστολέα. Η κριτική είναι καλό να μην ασκείται μέσω αυτών αλλά και να μην απαντάτε σε τέτοιου τύπου μηνύματα καθώς ενέχεται συχνά ο κίνδυνος της παρεξήγησης.
