Τον τελευταίο καιρό έχω αναλάβει ένα αυτιστικό παιδί. Όχι κυριολεκτικά παιδί. Ο Jon είναι 19 χρονών. Η νοητική του ηλικία είναι όμως γύρω στα 4-5.
Η μητέρα του μου είπε ότι αυτός είναι ο δάσκαλος μου τώρα πια, και θα με διδάσκει αυτός για το πώς θα πρέπει να του συμπεριφερθώ. Και ότι αυτή η μικρή ζωή που έχουμε μέσα στο δωμάτιό του είναι ο καθρέφτης, η προβολή της μεγάλης ζωής που έχω εκεί έξω.
Ένας από τους στόχους μου, λοιπόν, ήταν να προσπαθήσω να έχουμε βλεμματική επαφή.
Αυτονόητο; Όχι.
Εύκολο; Καθόλου.
Για τον Jon δεν υπήρχε κανένας λόγος για να με κοιτάει στα μάτια ενώ παίζουμε ή ενώ μιλάμε. Η προσοχή του ήταν στο πάτωμα (στα παιχνίδια μας) ή στο παράθυρο (εκεί που αποσύρεται όταν θέλει να πάει στον δικό του "κόσμο"). Έπρεπε λοιπόν να εφεύρω εγώ τους λόγους και τους τρόπους για να συμβεί αυτό.
Στην αρχή, η βλεμματική επαφή ήταν σχεδόν μηδενική. Ενώ η σχέση μας και η αλληλεπίδρασή μας όλο και μεγάλωνε, ο αριθμός των φορών που με κοίταζε στα μάτια παρέμενε μονοψήφιος και μάλιστα μικρότερος του 5.
Μετά το τέλος κάθε συνάντησης, συζητούσα με τη μητέρα του. "Πρέπει να τον κάνεις να σηκώσει τα μάτια από το παιχνίδι που είναι στο πάτωμα και να κοιτάξει εσένα", μου έλεγε.
Μια δυο φορές το πετυχαίναμε πιο συχνά. Άλλες καθόλου.
Μια φορά λοιπόν όπου η μητέρα του ήταν ήδη μέσα στο δωμάτιο όταν παίζαμε, μας παρατηρούσε, και στο τέλος της συνάντησης με ρώτησε: "Τι εκανες όταν ο Jon σε κοίταξε; Πέταξες από τη χαρά σου; Θυμήθηκες να τον επιβραβεύσεις, έτσι ώστε να το επαναλάβει; Του έδειξες πόσο όμορφο ήταν αυτό που έκανε;". Η απάντησή μου ήταν ότι δεν πρόλαβα να αντιδράσω, ή ότι του είπα ένα "Μπράβο" μέσα στη ροή της συνομιλίας μας, που μάλλον θα χάθηκε κάπου μέσα στο όλο παιχνίδι.
Κι αν αυτή η μικρή ζωή μέσα στο δωμάτιο του Jon είναι ο καθρέφτης της ζωής εκεί έξω, τότε..
..πόσες φορές άραγε έχουμε ξεχάσει να πούμε στους δικούς μας ανθρώπους ότι αυτό που έκαναν για μας ήταν όμορφο;
..πόσες φορές δεν πετάξαμε από τη χαρά μας για ό,τι μας έδωσαν, επειδή το θεωρήσαμε αυτονόητο;
..πόσες φορές ξεχάσαμε να γιορτάσουμε το επίτευγμα κάποιου, απλά επειδή δεν "προλάβαμε";
..πόσες φορές προσπεράσαμε τη στιγμή πού ο άλλος μας κοίταξε μέσα στα μάτια;
Μήπως τελικά κάπου κάπου είμαστε όλοι αυτιστικοί;
Jon, πραγματικά είσαι δάσκαλος.