Ἀπὸ τοὺς πονηροὺς λογισμοὺς πού πολεμοῦν τὸν ἄνθρωπο, τρεῖς εἶναι οἱ πιὸ σκληροί: τῆς ἀπιστίας, τῆς βλασφημίας καὶ τῆς πορνείας.
Γιὰ νὰ κοπάση αὐτὸς ὁ πόλεμος, πρέπει πρῶτα νὰ γνωρίζεις πότε ἁμαρτάνεις καὶ πότε ὄχι:
Δὲν ἁμαρτάνεις ὅταν ὁ νοῦς, ἡ Βούλησις, δὲν συγκατατίθεται στοὺς λογισμούς, πολὺ περισσότερο ὅταν τοὺς ἀποστρέφεται ἢ τοὺς περιφρονεῖ.
Ἁμαρτάνεις, κάποτε καὶ θανάσιμα, ὅταν ὁ νοῦς αὐτοπροαίρετα συγκρατεῖ τοὺς λογισμοὺς καὶ ἡ καρδιὰ ἠδύνεται καὶ εὐχαριστεῖται μ’ αὐτούς.
Ὅποιος πολεμεῖται ἀπὸ πονηροὺς λογισμοὺς καὶ δὲν τοὺς ἀποδέχεται, ταράσσεται ὅμως νομίζοντας ὅτι ἁμάρτησε, αὐτὸς εἶναι μικρόψυχος, ἐμπαίζεται ἀπὸ τὸν διάβολο καὶ δὲν γνωρίζει νὰ διακρίνη μεταξὺ προσβολῆς καὶ συγκαταθέσεως.
Μὴν παραξενεύεσαι πού οἱ ἴδιοι λογισμοὶ φέρνουν μαζί τους καὶ θάνατο καὶ ζωή, αἰώνιο θάνατο ἢ αἰώνια ζωή.
Σ’ ἐκεῖνον πού τοὺς ἀποδέχεται προκαλοῦν θάνατο.
Σ’ ἐκεῖνον πού τοὺς ἀποστρέφεται καὶ τοὺς πολεμᾶ χαρίζουν ζωή, καὶ αὐξάνουν τὸν μισθό του στὸν οὐρανό.
Συμβαίνει κάποτε νὰ ἔρχωνται λογισμοὶ ἀπιστίας ἢ βλασφημίας κατὰ τοῦ Θεοῦ, τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου ἢ τῶν ἁγίων.
Καμμιὰ φορᾶ, ἀντικρίζοντας τὰ ἄχραντα καὶ θεία Μυστήρια ἢ τὶς ἅγιες εἰκόνες, πέφτουν ἐπάνω σου σὰν μαῦρο σύννεφο βλάσφημες σκέψεις.
Περιφρόνησε αὐτοὺς τοὺς λογισμούς.
Ἀδιαφόρησε.
Μὴν ἀνήσυχης καὶ μὴ θλίβεσαι, γιατί ἔτσι χαροποιεῖς τὸν διάβολο.
Τοῦ ἀρκεῖ νὰ σὲ βλέπη θλιμμένο καὶ συγχυσμένο, ἂν δὲν κατορθώση κάτι χειρότερο, θὰ ἐπαυξήση τότε τοὺς λογισμούς σου, γιὰ νὰ ἐξουθενώση τελείως τὴ συνείδησί σου.
Ὅταν ὅμως σὲ δὴ νὰ περιφρονῆς τοὺς βλάσφημους λογισμούς, θὰ ἀπομακρυνθεῖ ντροπιασμένος...
Πρόσεξε, καὶ θὰ διαπίστωσης ὅτι καὶ τὰ τρία εἴδη τῶν λογισμῶν γεννιοῦνται συχνὰ ἀπὸ τὴν κατάκρισι.
Μὴν κατακρίνης τὸν ἀδελφό σου καὶ θὰ καταφέρης γενναῖο πλῆγμα στοὺς πονηροὺς λογισμούς.
Ἐπειδὴ ὅμως ὁ πόλεμος τῶν λογισμῶν ταλαιπωρεῖ συνήθως τοὺς ὑπερηφάνους καὶ φθονερούς, ὁ πιὸ σίγουρος τρόπος γιὰ ν’ ἀπαλλαγῆς ἂπ’ αὐτὸν εἶναι νὰ καλλιεργήσης μέσα σου τὴν ταπείνωσι καὶ τὴν ἀκακία.
Οἱ ἅγιοι Πατέρες διδάσκουν καὶ ὑποδεικνύουν τὰ μέσα καὶ τοὺς τρόπους ποῦ θὰ χρησιμοποίησης γιὰ νὰ νικήσης τοὺς λογισμοὺς καὶ νὰ καταισχύνης τοὺς δαίμονες ποῦ τοὺς σπέρνουν μέσα σου:
Νὰ τοὺς φανερώνης στὸν πνευματικό σου μὲ τὴν ἐξομολόγησι.
Νὰ προσεύχεσαι στὸν Κύριο μὲ θέρμη, ἀναθέτοντας σ’ Ἐκεῖνον τὴν ἀσθένειά σου καὶ ὁμολογώντας τὴν ἀδυναμία σου.
Νὰ καλλιεργῆς μέσα σου τὴ συντριβὴ τοῦ νοῦ, τὴν αὐτομεμψία καί, γενικά, ταπεινὸ φρόνημα.
Ν’ ἀγαπήσης τὴ νηστεία, πού θανατώνει πρὸ παντός τους σαρκικοὺς λογισμούς.
Ν’ ἀγαπήσης τοὺς σωματικοὺς κόπους καὶ μόχθους, πού ταπεινώνουν τὸ σῶμα καὶ πνίγουν μέσα στὸν ἱδρώτα σου τὶς πανουργίες τῶν δαιμόνων.
Νὰ ζῆς συνέχεια μὲ τὴ μνήμη τοῦ θανάτου καὶ τῆς φοβερῆς κρίσεως τοῦ Θεοῦ.
Ν’ ἀντιπαραθέτεις στοὺς ρυπαροὺς λογισμοὺς ἄλλους λογισμούς, ὑγιεῖς καὶ θεαρέστους.
Τέλος, ἂν εἶσαι δυνατός, περιφρόνησε καὶ περιγέλασε τοὺς λογισμούς, κι ὑστέρα προσπέρασε τοὺς ἀδιάφορα.
Ο τελευταῖος αὐτὸς τρόπος ἐξευτελίζει τελείως τοὺς δαίμονες.
Ἁγίου Δημητρίου Ροστὼφ
