Σε όλη την ανθρώπινη ιστορία, η ιδέα του θανάτου θέτει το αιώνιο μυστήριο κι αποτελεί τον πυρήνα σπουδαίων θρησκευτικών και φιλοσοφικών στοχασμών. Η φύση του θανάτου, η ύπαρξη ή όχι μεταθανάτιας ζωής, η επικοινωνία με τους νεκρούς, η αντιμετώπιση του πόνου αποχωρισμού, η προετοιμασία της ψυχής για το «πέρασμα» είναι μερικά από τα θέματα που ανέκαθεν απασχολούσαν την ανθρώπινη διάνοια. Ο κάθε λαός, ανάλογα με το πολιτιστικό του επίπεδο και την εποχή, έχει διαμορφώσει τις δικές του αντιλήψεις πάνω σ’ αυτό το τόσο σημαντικό θέμα.
Στην εργασία μας θα περιοριστούμε στην προσέγγιση ενός εσωτεριστή φιλοσόφου όσον αφορά τη φύση του θανάτου, την προετοιμασία του μελλοθάνατου, τη φροντίδα του νεκρού και την υποστήριξη των συγγενών.
Τι είναι θάνατος
Ο θάνατος θεωρείται από εσωτερική άποψη ένα μεγάλο διάλειμμα στη ζωή της δράσης του φυσικού πεδίου. Θα πρέπει να μάθουμε να τον θεωρούμε ως μέρος της διαδικασίας ανάπτυξης, όπως η κάμπια πεθαίνει ως σκουλήκι για να ξαναγεννηθεί ως πεταλούδα. Αυτό που αποκαλούμε γέννηση δεν είναι παρά η διαδικασία πρόσληψης φυσικού φορέα κι αυτό που αποκαλούμε θάνατο δεν είναι παρά η διαδικασία απόρριψής του. Όπως οι διαδικασίες της γέννησης περιλαμβάνουν κι άλλα πράγματα εκτός από τον τοκετό, έτσι και οι διαδικασίες του θανάτου περιλαμβάνουν κι άλλα πράγματα πέρα από το σταμάτημα της αναπνοής.
Μπορεί να επέλθει με δυο τρόπους: φυσιολογικά και σύμφωνα με τον θείο νόμο ή μη φυσιολογικά, παραβιάζοντάς τον. Ο φυσικός θάνατος έρχεται όταν έχει εξαντληθεί το κάρμα που είχε αναλάβει η ψυχή σε αυτή την ενσάρκωση. Ο μη φυσικός ή παθολογικός θάνατος του σώματος έρχεται από κάποιον εξωτερικό παράγοντα, όπως η μηχανική βλάβη κάποιου ζωτικού οργάνου κλπ. Από μια άλλη οπτική γωνία υπάρχουν και δυο ειδών περάσματα, το ειρηνικό πέρασμα στην άλλη όχθη, που είναι το φυσιολογικό, και το αγωνιώδες, το παθολογικό.
Πρόκειται ουσιαστικά για μια Πύλη που οδηγεί σε μια συνειδησιακή κατάσταση διαφορετική από τη συνηθισμένη. Ο θάνατος δίνει στο πνεύμα την ευκαιρία να αφομοιώσει όσα διδάχτηκε στη διάρκεια της ενσάρκωσης. Η ψυχή ενσαρκώνεται για να διδαχτεί και εκσαρκώνεται για να μεταφέρει τις εμπειρίες της πίσω, στο ανώτερο Εγώ.
Το έργο των «ζωντανών» είναι διαφορετικό από το έργο των «νεκρών». Μετά από την περίοδο της ενεργητικής δραστηριότητας, ακολουθεί η περίοδος της εσωτερικής αφομοίωσης. Κι έτσι προχωρεί η εξέλιξη.
Ένας τρόπος υπάρχει για να τραβηχτεί το πέπλο που καλύπτει το μυστικό του περάσματος στην «άλλη πλευρά». Αυτός είναι η συνειδητοποίηση ότι Ζωή και Θάνατος είναι όψεις ενός πράγματος, όπως η Μέρα και η Νύχτα, είναι όψεις της μιας κυκλικής κίνησης της γης γύρω από τον εαυτό της.
Η μεταθανάτια ζωή ανάμεσα στις μετενσαρκώσεις
Η παρατήρηση της φύσης λοιπόν μας διδάσκει την ύπαρξη κύκλων, ρυθμών που επαναλαμβάνονται. Όμως, αν και τα τριαντάφυλλα κάθε άνοιξη είναι διαφορετικά από τα προηγούμενα, το άρωμά τους είναι ίδιο. Ο άνθρωπος κατάλαβε ότι κι αυτός, ως αναπόσπαστο κομμάτι της φύσης, συμμετέχει στους ρυθμούς της και ακολουθώντας τους ζει, πεθαίνει και ξαναζεί σ’ αυτόν τον κόσμο. Ο σκοπός της ύπαρξης του νόμου της μετενσάρκωσης είναι η τελειοποίηση του ανθρώπινου πνεύματος. Μέσα απ’ αυτή αποκτά διάφορες αναγκαίες εμπειρίες και γνώσεις και ανυψώνεται όλο και περισσότερο προς την πηγή του Πνευματικού Φωτός, του Παγκόσμιου Νου απ’ όπου έχει αποσπαστεί.
Η ύπαρξη μιας άλλης πνευματικής ζωής μετά τον θάνατο του φυσικού σώματος είναι μια πραγματικότητα που την επιβεβαιώνουν όλες οι παραδοσιακές θρησκείες και φιλοσοφίες. Όταν το σώμα πεθαίνει, το Ανώτερο Εγώ μαζί με τους υπόλοιπους φορείς της πρώην προσωπικότητάς του, ξεκινάει ένα ουράνιο ταξίδι προς την πνευματική περιοχή που στην Ανατολή λέγεται Δεβαχάν (τα Ηλύσια Πεδία των Ελλήνων ή το Αμέντι των Αιγυπτίων).
Στην πρώτη φάση της αποκόλλησης της συνείδησης από το σώμα αυτή συνήθως αποκοιμίζεται για ένα χρονικό διάστημα. Δεν έχει καταλάβει ακόμη τι της συμβαίνει και βρίσκεται σε σύγχιση. Για μέρες, ή και για μήνες σε εξαιρετικές περιπτώσεις, το Εγώ που χρησιμοποιεί ακόμα τον αστρικό και νοητικό φορέα του, τριγυρίζει στην περιοχή που πέθανε ή κηδεύτηκε ή ακόμα μπορεί να επισκέπτεται φίλους και συγγενείς, χωρίς φυσικά αυτοί να μπορούν να το «βλέπουν» παρά μόνο τηλεπαθητικά ή να το αισθάνονται αμυδρά.
Μετά από το στάδιο αυτό, η διάρκεια του οποίου εξαρτάται από την πνευματική ανάπτυξη του ατόμου και τον τρόπο θανάτου του, η συνείδηση αρχίζει να ξυπνάει και να αντιλαμβάνεται τις καταστάσεις που επικρατούν στο νέο της περιβάλλον. Έρχεται σε επαφή με άλλες οντότητες του ίδιου μήκους κύματος που τη συμβουλεύουν και την οδηγούν. Σιγά σιγά οδηγείται σε μία διάσταση που λέγεται στα σανσκριτικά Κάμα Λόκα (=Χώρα των Επιθυμιών). Εκεί το Εγώ απολαμβάνει τους καρπούς των συναισθηματικών του πράξεων στη ζωή, των επιθυμιών και των παθών του. Στη «χώρα» αυτή, αντίστοιχη του ρωμαιοκαθολικού Καθαρτηρίου ή του ελληνικού Άδη, διαδραματίζεται μια ολόκληρη αστρική ζωή για την οντότητα με οικογένειες, εργασίες κλπ., όπου η επικοινωνία γίνεται τηλεπαθητικά, κάπως σαν την κατάσταση ονείρων.
Πριν περάσει στην ανώτερη διάσταση του Δεβαχάν, η οντότητα θα υποστεί τον λεγόμενο «δεύτερο θάνατο», αυτόν του αστρικού σώματος, όπου θα αποβάλλει όλα τα «ψυχολογικά της απορρίμματα». Στο Δεβαχάν ή Ουράνιο Κόσμο το Εγώ, που έχει μείνει μόνο με τον νοητικό φορέα του, ζει σε μια διάσταση φτιαγμένη από σκέψεις, ιδέες, νοητική ύλη. Επεξεργάζεται, ωριμάζει κι αφομοιώνει όσα νοητικά και πνευματικά ερεθίσματα δέχτηκε στη φυσική ζωή. Δεν εξελίσσεται άλλο. Η Οντότητα περνάει ένα είδος θερινών διακοπών από το Σχολείο της Ζωής.
Η διαδικασία της καθόδου της Οντότητας προς τη νέα ενσάρκωση ξεκινάει όταν το Εγώ έχει εξαντλήσει τους «Σπόρους του Κάρμα» του για τον νοητικό κόσμο και επιθυμεί ξανά τη γήινη ύπαρξη και την απόκτηση νέων εμπειριών. Οι παράγοντες που ρυθμίζουν τον τόπο γέννησης, το οικογενειακό περιβάλλον, τις προσωπικές ικανότητες κλπ. δεν είναι τυχαίοι, αλλά υπόκεινται στις προδιαγραφές του προηγούμενου Κάρμα της Οντότητας.
Η διαδικασία και οι φάσεις της εισόδου και εξόδου της Ψυχής από τον κόσμο της φυσικής γης περιγράφονται με λεπτομέρειες και συμβολικές αλληγορίες σε αρχαία ιερά κείμενα, την Αιγυπτιακή και τη Θιβετανική Βίβλο των Νεκρών. Εκεί δίνονται πολύτιμες πληροφορίες για τη γεωγραφία από το υπερπέραν (με χάρτες των ανώτερων Αόρατων Κόσμων και των ενδιάμεσων ζωνών τους), τους τρόπους που μπορεί η ψυχή να χρησιμοποιήσει για να αποφύγει τους αστρικούς κινδύνους και να μη χαθεί. Με τελετές, λιτανείες, προσευχές και διαλογισμούς, οι ιερείς βοηθούσαν τις ψυχές στην ανύψωσή τους και τους έδειχναν τρόπους να διαβάσουν και να ακολουθήσουν αυτούς τους μαγικούς χάρτες των ουράνιων περιοχών.
Η στάση μας απέναντι στον θάνατο
Ποιο είναι το στοιχείο του θανάτου που φοβόμαστε ότι θα μας φέρει θλίψη και τρόμο; Αρχικά, εκείνο που φοβόμαστε είναι το Άγνωστο. Ύστερα φοβόμαστε ότι θα αποχωριστούμε εκείνους που αγαπάμε. Αυτές οι σκέψεις τον κάνουν να φαίνεται τρομερός.
Λέγεται ότι το μεγάλο δώρο του θεσμού των Μυστηρίων προς τους μυημένους ήταν η απελευθέρωση των τελευταίων από τον φόβο του θανάτου. Ορισμένα δόγματα, όπως το ρωμαιοκαθολικό και το βουδιστικό, διδάσκουν στους πιστούς τους να συλλογίζονται τακτικά τον θάνατό τους. Αυτό τους προσφέρει μια μαθητεία τόσο αξιόλογη που θα έπρεπε να την επιδιώκουμε όλοι μας.
Ο «διαλογισμός» του θανάτου μας δεν πρέπει να εστιάζεται στη διάλυση του σώματος, γιατί το σώμα μας δεν είναι ο αληθινός μας εαυτός. Η σκέψη πρέπει να εστιάζεται στην απελευθέρωση της ψυχής από τους περιορισμούς του σώματος κι ότι εκείνη αρχίζει να ζει μια άλλη ζωή. Μπορούμε να δούμε τον εαυτό μας να συναντάει εκείνους τους φίλους που πέρασαν πριν από μας τις πύλες του θανάτου. Αν όλα δείχνουν ότι ο θάνατος είναι κοντά, μπορούμε να τους στείλουμε τηλεπαθητικά ένα μήνυμα, ζητώντας τους να μας προϋπαντήσουν.
Εκτός από τους προσωπικούς φίλους που είμαστε σίγουροι για την αγάπη τους, υπάρχουν κι άλλοι φίλοι στα εσωτερικά πεδία, που μπορούμε να ζητήσουμε τη βοήθειά τους, πριν πάμε εμείς εκεί. Υπάρχουν άφθονες ενδείξεις από αμέτρητες πηγές ότι οι ομάδες των αόρατων βοηθών είναι πολύ οργανωμένες και ότι καμιά ψυχή δεν αφήνεται να περάσει απέναντι μόνη και αβοήθητη.
Όταν ετοιμάζεται να αναχωρήσει η ψυχή από το σώμα δίνει ένα σινιάλο. Στα εσωτερικά πεδία έχουν οριστεί οδηγοί που καθήκον τους είναι να παρακολουθούν τα σινιάλα και τις ψυχές. Καλωσορίζουν και περιποιούνται τους νεοφερμένους, μένοντας στο πλευρό τους για όσο τους χρειάζονται.
Είναι καλό να εξοικειωνόμαστε με τις μεταθανάτιες καταστάσεις ώστε να συνηθίζουμε στην ιδέα τους και να μη μας φαίνονται παράξενες ή φοβερές. Έτσι απογυμνώνουμε το θάνατο από όσα μας κάνουν να τρομάζουμε.
Όταν διαλογιζόμαστε πάνω στο δικό μας θάνατο, ας μην εστιαζόμαστε τόσο πολύ στο πέρασμα της ψυχής όσο στη νέα ζωή που μας περιμένει. Ας σκεφτόμαστε με χαρά τις νέες ελπίδες και δραστηριότητες που ανοίγονται μπροστά μας. Να σκεφτόμαστε ότι γεννιόμαστε και πάλι.
Η στάση αυτών που μένουν πίσω
Ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τη θλίψη είναι μια από τις μεγαλύτερες δοκιμασίες και φανερώνει την πνευματική μας κατανόηση. Η στάση που κρατάμε απέναντι στο θάνατο του σώματος εξαρτάται από το τι πιστεύουμε για τη ζωή.
Αυτοί που μένουν πίσω υποφέρουν και αισθάνονται πολύ μεγάλη θλίψη. Το ερώτημα είναι: αυτά που νιώθουν είναι για τον νεκρό ή για τη δική τους μοναξιά; Το πιο πιθανό είναι ότι θλιβόμαστε για τον εαυτό μας, γιατί ο νεκρός έχει πάει «στην πατρίδα» του κι εκεί αναπαύεται ειρηνικά.
Όπως σε κάθε πόνο πρέπει να τον αντέξουμε με γενναιότητα. Σκέψεις αγάπης και όχι θλίψης πρέπει να ακολουθούν την ψυχή στο ταξίδι της, προσμένοντας την επανασύνδεσή της.
Πολλά μπορούμε να κάνουμε γι’ αυτόν που φεύγει. Αν γνωρίζουμε, μπορούμε να τον ακολουθήσουμε στον αόρατο κόσμο, ως εκεί που φτάνουν οι δυνάμεις μας, μέχρι να νιώσουμε ότι έχει βρει προστασία και φροντίδα.
Αν το ζητήσουμε, μπορεί να έρθει και σε μας ο βαθύς εκείνος ύπνος που καταλαμβάνει αυτούς που φυλάγουν τον νεκρό και ξυπνούν από αυτόν έχοντας ασφάλεια και σιγουριά ότι ο άλλος κόσμος είναι μια άλλη φάση της ζωής και δεν υπάρχει τρόμος ούτε λησμονιά εκεί.
Πάνω από όλα ας μην ξεχνάμε ότι με το πλήρωμα του χρόνου ο νεκρός θα επιστρέψει. Γι’ αυτό, προσπαθώντας να εκφράσουμε την αγάπη που τώρα δεν μπορεί να εκδηλωθεί, ας τη στρέψουμε προς την προσπάθεια να φτιάξουμε έναν καλύτερο κόσμο, για να τον βρουν όταν επιστρέψουν αυτοί που αγαπάμε.
Είναι αλήθεια ότι άμα υπάρχει αληθινή πνευματική ένωση οι άνθρωποι που τη νιώθουν παραμένουν σε επαφή, όπου κι αν βρίσκονται τα σώματά τους. Ο δεσμός της πνευματικής ένωσης αποκαλύπτεται όταν υπάρχει ένα κοινό ιδανικό, μια συντροφικότητα στα πνευματικά πράγματα. Όταν υπάρχει αυτό, ο δεσμός διαρκεί όσο και το πνεύμα, γιατί είναι αιώνιο. Τότε μπορούμε να στείλουμε στην ψυχή που έφυγε ένα σταθερό ρεύμα αγάπης για να την ανακουφίσουμε, αλλά να μην της μεταφέρουμε θλίψη και αγωνία. Έτσι μπορούμε να φτιάξουμε ένα κανάλι μέσα από το οποίο εκείνα τα ιδανικά θα μπορούν να καρποφορήσουν. Η συντροφικότητα με τον αγαπημένο μας μπορεί να συνεχιστεί ακόμα και τότε.
Έθιμα
Η βοήθεια που δίνεται στον νεκρό πρέπει να έχει θετικό προσανατολισμό. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να τον κατευθύνει στη μετάβασή του σε μια νέα ζωή και όχι να τον στηρίζει για να διατηρείται στο ενδιάμεσο στάδιο. Το τελευταίο μπορεί να τον κάνει νεκροζώντανο και δέσμιο της γης.
Υπάρχουν πολλά έθιμα που σχετίζονται με το πέρασμα της ψυχής στην αντίπερα όχθη. Συνηθίζουμε για παράδειγμα να τοποθετούμε κεριά και φρέσκα λουλούδια στο δωμάτιο του νεκρού. Αυτό γίνεται επειδή, όταν αποκόβεται το διπλό αιθερικό από την πηγή του πράνα, της αιθερικής ζωτικότητας που προμηθεύεται από τον ήλιο κατά τη διάρκεια της ενσάρκωσης, έχει την τάση να απορροφά ζωτικότητα από οποιαδήποτε διαθέσιμη πηγή, μέχρι να προσαρμοστεί στη νέα του κατάσταση και να μην απορροφά τη ζωτικότητα των ζωντανών.
Δεν είναι σωστό να αφήνουμε τον νεκρό μόνο του στο διάστημα που μεσολαβεί ανάμεσα από την τελευταία πνοή μέχρι την ταφή του σώματος. Ούτε είναι σωστό να βρισκόμαστε συνεχώς στο προσκεφάλι του. Καλό είναι τρεις φορές τη μέρα να προσευχόμαστε γι’ αυτόν. Δε συνιστάται να καίμε λιβάνι ή μυρωδικά μέσα στο δωμάτιο του νεκρού, επειδή προσφέρονται ως μέσο υλοποίησης πνευμάτων. Σκοπός μας είναι να βοηθήσουμε την ψυχή να περάσει γρήγορα και εύκολα τα μεταθανάτια στάδια, για να εισέλθει στην πνευματική ζωή, κι όχι να την καθυστερούμε μέσα στην ατμόσφαιρα της γης.
Τα μαύρα ρούχα που φορούν οι πενθούντες επιφέρουν ένα ιδιαίτερο ψυχικό αποτέλεσμα. Το μαύρο απομονώνει αυτόν που το φοράει από τους αιθερικούς κραδασμούς και του δίνει την ικανότητα να έρθει πιο εύκολα σε επαφή με τα λεπτότερα πεδία.
Είναι καλό να επιστρέψουμε το σώμα στα στοιχεία του όσο πιο γρήγορα γίνεται, ώστε να ελευθερώσουμε την αγάπη μας από την αίσθηση του θανάτου. Όταν η αποτέφρωση δεν είναι δυνατή, θα βοηθούσε να φυτεύαμε πάνω στον τάφο κάποιο δέντρο ή θάμνο ταχείας ανάπτυξης. Το φυτό θα απορροφά όλη την αιθερική ζωή από τη γη και θα την αποδίδει στον αέρα.
Επίλογος
Η προσφορά στον αγαπημένο μας νεκρό καλό θα ήταν να ακολουθεί τα εξής βήματα. Αρχικά, πρέπει να φροντίσουμε «το χώμα να επιστρέψει στο χώμα» όσο το δυνατό πιο γρήγορα κι αρμονικά, ώστε να μη δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για φαινόμενα παθολογικά.
Έπειτα πρέπει να ακολουθήσουμε την αποχωρούσα ψυχή, με το σωστό είδος τηλεπαθητικής επικοινωνίας, μέχρις ότου φτάσει με ασφάλεια στην Άλλη Όχθη κι εκεί να ηρεμήσει.
Επιπλέον, τίποτε δε θα μας βοηθήσει περισσότερο στη θλίψη μας από την αίσθηση ότι έχουμε ακόμα κάτι να προσφέρουμε σε εκείνους που φεύγουν κι ότι δεν έχουμε το δικαίωμα να πέσουμε σε ένα τυφλό παροξυσμό συναισθημάτων, όπως θα κάναμε αν νιώθαμε ότι το μόνο που μετράει είναι ο εαυτός μας.
Το σωστό είναι να σκεφτόμαστε τον νου του νεκρού, το αιώνιο και γεμάτο έφεση πνεύμα του που συνεχίζει την ανηφορική του εξέλιξη και μας καλεί να το συντροφεύουμε σ’ αυτή τη μεγάλη περιπέτεια.
Βιβλιογραφία
- Μέσα από τις πύλες του θανάτου, Dion Fortune, εκδ. Ιάμβλιχος
- Θάνατος και υπερπέραν, Annie Besant, εκδ. Τετρακτύς
- Περί θανάτου, Γιώργος Σιέττος, εκδ. Altebaran
- Θεμελιώσεις εσωτερισμού, τόμ.1, Γ.Α. Πλάνας, εκδ. ΕΝΑ
