Έχω παρατηρήσει πως όσο λιγότερο υποκύπτω σε αυτή την τόσο κοινή συνήθεια, τόσο πιο ήρεμος νιώθω. Επίσης, και όσοι βρίσκονται γύρω μου νιώθουν κι εκείνοι πιο άνετα. Εγώ νιώθω καλύτερα με τον εαυτό μου γιατί πλέον δεν «κουτσομπολεύω», δε «μαχαιρώνω πισώπλατα», και δε διάκειμαι κριτικά απέναντι στους άλλους. Και επειδή δε συμμετέχω πλέον σε αυτή την πρακτική, όσοι βρίσκονται γύρω μου υποκύπτουν λιγότερο σε αυτή την κλίση τους.
Το αποτέλεσμα είναι πως όλοι στο στενότερο και ευρύτερο οικογενειακό μου κύκλο νιώθουν λίγο καλύτερα ο ένας για τον άλλον. Και πολύ συχνά συμβαίνει, όταν το μέλος μιας οικογένειας αλλάζει μια συνήθεια, να ακολουθούν και οι υπόλοιποι.
Όταν μιλάτε πίσω από την πλάτη του άλλου, η τακτική σας αυτή δε μιλάει τόσο για το πρόσωπο που συζητάτε, όσο για το δικό σας χαρακτήρα και την ανάγκη σας να είστε κριτικοί απέναντι στους ανθρώπους και να τους κουβεντιάζετε από πίσω τους. Είναι σαν να χτυπάτε κάποιον που είναι πεσμένος στο έδαφος – το πρόσωπο το οποίο κουβεντιάζετε δεν έχει τη δυνατότητα να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Και αυτό δεν είναι δίκαιο.
Και επίσης, αν δώσετε προσοχή στο πώς νιώθετε όταν μιλάτε κριτικά για κάποιον πίσω από την πλάτη του, θα δείτε ότι αισθάνεστε λίγο κακοί, λες και η συνείδησή σας προσπαθεί να σας πει κάτι. Βαθιά μέσα σας ξέρετε ότι τις περισσότερες φορές είναι λάθος να κριτικάρετε τους άλλους πίσω από την πλάτη τους.
Όταν κάνετε κάτι τέτοιο, δημιουργείτε και μια αίσθηση ανασφάλειας στο πρόσωπο με το οποίο κουτσομπολεύετε. Στο κάτω κάτω, αν λέτε αυτά τα πράγματα για κάποιον άλλον, τι εξασφάλιση έχουν οι άλλοι ότι δεν κάνετε το ίδιο και με αυτούς όταν δε βρίσκονται μπροστά; Αυτή η έλλειψη εντιμότητας αυξάνει τον κυνισμό στους οικογενειακούς κύκλους και στην κοινωνία μας, γιατί κανένας δεν αισθάνεται ότι υπάρχει κάποιος άνθρωπος που είναι εντελώς άξιος εμπιστοσύνης.
Τα καλά νέα είναι πως η εγκατάλειψη αυτής της συνήθειας είναι πολύ πιο εύκολη απ’ ότι φαντάζεστε. Άπαξ και συνειδητοποιήσετε πόσο άσχημη είναι στην πραγματικότητα, τα υπόλοιπα γίνονται σχεδόν από μόνα τους. Αρχικά μπορεί να μην προσέξετε ότι κατακρίνετε κάποιον, παρά μόνο αφού συμβεί το γεγονός. Θα το θυμηθείτε όταν είναι πλέον αργά. Μην τα βάλετε όμως με τον εαυτό σας. Αντίθετα, νιώστε ευγνωμοσύνη, που προσέξατε ότι υποκύψατε στην παλιά σας συνήθεια και θυμηθείτε ότι ο σκοπός σας είναι να την κόψετε.
Την επόμενη φορά μπορεί να πιάσετε τον εαυτό σας στη μέση μιας ανάλογης συζήτησης. Τότε μπορείτε να σκεφτείτε από μέσα σας: «Ωχ, πάλι κριτικάρω κάποιον!». Και μετά αλλάξτε με τρόπο θέμα συζήτησης. Κάποια στιγμή θα σας φανεί εύκολο. Όταν θα ετοιμάζεστε να κριτικάρετε κάποιον, θα σταματάτε προτού καν ξεκινήσετε. Θα το «δείτε που έρχεται», θα παρατηρήσετε τις σκέψεις και τη συμπεριφορά σας και θα καταφέρετε να τις σταματήσετε. Με τον καιρό, σπάνια θα κριτικάρετε τους άλλους πίσω από την πλάτη τους.
Ακόμα κι όταν οι άλλοι γύρω σας κριτικάρουν κάποιους απόντες, εσείς μπορείτε με ευγενικό τρόπο να αρνηθείτε να συμμετάσχετε στην κουβέντα τους. Αντίθετα, μπορείτε να οδηγήσετε αλλού τη συζήτηση με το να παραμείνετε σιωπηλοί, να πείτε κάτι καλό ή να υπερασπιστείτε το πρόσωπο που κριτικάρουν, ή ακόμα και να αλλάξετε θέμα. Τα αποτελέσματα αυτής της στρατηγικής είναι τεράστια και άμεσα. Κάντε μια δοκιμή και θα νιώσετε αμέσως καλύτερα.
«Μη βασανίζεστε για μικροπράγματα
…μέσα στην οικογένεια»
Richard Carlson, Ph.D.
